Όταν σκεφτόμαστε τα μεγάλα ονόματα της τεχνολογίας που έχουν φέρει επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε, η Evelyn Berezin μάλλον δεν έρχεται στο νου. Ωστόσο, ήταν εκείνη που ανέπτυξε τον πρώτο αυτοματοποιημένο επεξεργαστή κειμένου, ο οποίος βοήθησε να τεθούν τα θεμέλια της ψηφιακής εποχής που δημιούργησε προσωπικότητες όπως ο Bill Gates της Microsoft, ο Steve Jobs της Apple και ο εφευρέτης του Διαδικτύου Tim Berners-Lee.

Η Berezin, η οποία πέθανε πρόσφατα σε ηλικία 93 ετών, ήταν μία οραματίστρια των ηλεκτρονικών υπολογιστών της οποίας η εφεύρεση, ο Γραμματέας Δεδομένων (Data Secretary), σηματοδότησε την αρχή του τέλους για τις ομάδες πληκτρολόγησης. Το μηχάνημα επέτρεψε στις γραμματείς να επεξεργάζονται, να κόβουν, να επικολλούν και να διαγράφουν κείμενο χωρίς να χρειάζεται να ανατυπώνουν ολόκληρες σελίδες γεμάτες λάθη ή να τις αντιγράφουν για ευρύτερη διανομή.

Επίσης, πιστώνεται την κατασκευή ενός από τα πρώτα μηχανογραφημένα συστήματα κράτησης αεροπορικών εταιρειών.

Εφευρέτρια, μηχανικός και επιχειρηματίας

Το 1969, η Berezin ξεκίνησε μια εταιρεία ονόματι Redactron για την κατασκευή και πώληση του Data Secretary. Με το ρόλο της ως ιδρυτή και πρόεδρος, πλησίασε δικηγορικά γραφεία και εταιρικούς πελάτες, οι οποίοι σύντομα συνειδητοποίησαν τη δυνατότητα της μηχανής να μειώσει το κόστος εργασίας.

Ενώ οι ανταγωνιστές της Redactron στην αγορά της επεξεργασίας κειμένων βασίζονταν σε ηλεκτρονικά ρελέ και κασέτες, ο προηγμένος σχεδιασμός του Data Secretary περιελάμβανε πρώιμα τσιπ ημιαγωγών και προγραμματιζόμενη λογική για την καταγραφή και ανάκτηση πλήκτρων για επεξεργασία.

Η Berezin σχεδίασε μάλιστα μερικούς από τους ημιαγωγούς η ίδια. Σε μια βιομηχανία που κυριαρχείτο από άνδρες, ήταν μοναδική – μια γυναίκα εφευρέτρια και μηχανικός και ιδρύτρια μιας από τις πρώτες τεχνολογικές startups.

Οι πελάτες που αγόραζαν το Data Secretary παραλάμβαναν μια μονάδα στο μέγεθος ενός μικρού ψυγείου, που δεν είχε οθόνη και βασιζόταν σε μια γραφομηχανή IBM Selectric για το πληκτρολόγιο και τον εκτυπωτή της. Ήταν αργή, σπασμωδική και θορυβώδης, αλλά και τεχνικά περίπλοκη και, για κάποιο χρονικό διάστημα, οι δουλειές πήγαν πολύ καλά.

Οι μεταγενέστερες εκδόσεις είχαν οθόνες, μικρότερες κονσόλες, ξεχωριστούς εκτυπωτές και είχαν βελτιωμένες ταχύτητες επεξεργασίας και μεγαλύτερη απόδοση.

Κατασκευαστές όπως η IBM σύντομα ενσωμάτωσαν τα τσιπ υπολογιστών σε ανταγωνιστικά σχέδια και ένα κύμα επεξεργαστών κειμένου έφτασε στην αγορά.

Σύντομα, μερικά από τα καθήκοντα γραμματείας που η Berezin προσπαθούσε να επιταχύνει, κατέστησαν απαρχαιωμένα. Η επανάσταση του επεξεργαστή κειμένου είχε βελτιώσει την αποτελεσματικότητα τόσο πολύ, που πολλές θέσεις εργασίας για πληκτρολόγηση εξαφανίστηκαν.

Όμως, παράλληλα με την εξάλειψη θέσεων εργασίας, η εποχή των υπολογιστών που ακολούθησε επίσης δημιούργησε αμέτρητες νέες.

Σήμερα, οι τεχνολογίες της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης εγκαινιάζουν μια εποχή ταχείας αλλαγής και καινοτομίας, η οποία θα μετασχηματίσει τις παγκόσμιες αγορές εργασίας τα επόμενα χρόνια. Μέχρι το 2022, η μείωση των υφιστάμενων θέσεων εργασίας κατά 10% θα αντισταθμιστεί από την αύξηση του αριθμού των νέων ρόλων κατά 11%, σύμφωνα με την Έκθεση 2018 για το μέλλον του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ.

Όπως και οι γραμματείς στα χρόνια που ακολούθησαν την εμφάνιση του επεξεργαστή κειμένου, εκείνοι που διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο απόλυσης είναι πιθανό να είναι σε πόστα ρουτίνας λευκού κολάρου, που μπορούν εύκολα να αυτοματοποιηθούν.

Το Data Secretary δικαίωσε την πρόθεση της δημιουργού του να διευκολύνει τη ζωή των γραμματέων. Ωστόσο, η Berein δήλωσε στους New York Times το 2017 ότι δεν το είχε σκεφτεί όταν την ανέπτυσσε ότι ίσως να έθεσε σε κίνδυνο τις θέσεις εργασίας γυναικών.

Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο world economic forum.org και συγγραφέας είναι ο Johnny Wood