22 Μαρτίου: Παγκόσμια Ημέρα Nερού και ευκαιρία για όλους να αναλογιστούμε τη σημασία ενός από τα πολυτιμότερα αγαθά στον κόσμο

Το νερό είναι ένα υπερ-πολύτιμο δημόσιο αγαθό και η σωστή διαχείρισή του περνάει μέσα από την αρμονική συνεργασία της Πολιτείας, της τοπικής αυτοδιοίκησης, των τοπικών κοινωνιών και των τοπικών επιχειρήσεων.

Παρά τις συνεχείς προειδοποιήσεις των ειδικών, σε Ελλάδα και εξωτερικό, που τονίζουν ότι η κρίση γύρω από το νερό αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες απειλές που θα αντιμετωπίσει ο πλανήτης στα επόμενα χρόνια, το μέγεθος του προβλήματος δεν έχει γίνει ευρέως αντιληπτό.

Στους περισσότερους από εμάς αρκεί να ξέρουμε ότι το νερό θα είναι «αυτόματα» εκεί για να μας γεμίσει το ποτήρι και να «σβήσει» τη δίψα μας, κάθε φορά που θα ανοίγουμε τη βρύση του σπιτιού μας. Χωρίς να μπαίνουμε ποτέ στη διαδικασία να αναρωτηθούμε από πού προέρχεται και τι πρέπει να γίνει για να διασφαλίσουμε την ποσότητα και την ποιότητά του. Ενώ κάποιοι, πιο ευαισθητοποιημένοι, ενδεχομένως θα διαβάσουν ένα άρθρο παραπάνω ή θα κάνουν ένα σχετικό social post μια φορά τον χρόνο, στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Νερού. Μια «κλείνω τα μάτια και ελπίζω για το καλύτερο» προσέγγιση που οδηγεί νομοτελειακά σε ένα σημείο χωρίς επιστροφή.

Για αυτό, κάθε σχετική προσπάθεια με στόχο την προστασία των υδάτινων πόρων μας αξίζει να αναγνωρίζεται, να επιβραβεύεται και να αξιοποιείται. Σαν μια πολύτιμη σταγόνα νερού που, με τη σωστή διαχείριση, θα συμβάλει στο να «καλλιεργήσουμε» το αύριο που μας αξίζει.

Η κομβική φράση εδώ όσον αφορά τη φιλοσοφία που πρέπει να αποκτήσουμε, ως Πολιτεία, πολίτες και κοινωνία, στο θεμελιώδες αυτό ζήτημα, είναι η φράση υπεύθυνη διαχείριση. Η συνειδητοποίηση δηλαδή ότι οι υδάτινοι πόροι δεν είναι κάτι δεδομένο, ούτε μας ανήκουν και ότι έχουμε υποχρέωση, απέναντι στις μελλοντικές γενιές, να τους φροντίσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Αυτό ακριβώς που βρίσκεται στον πυρήνα του μοντέλου βιώσιμης ανάπτυξης εταιριών όπως η Παπαστράτος, που έγινε πρόσφατα μια από τις τρεις πρώτες εταιρείες στην Ελλάδα η οποία έλαβε τη διεθνή πιστοποίηση Alliance for Water Stewardship (AWS) Standard 2.0.

Το συγκεκριμένο -εξαιρετικά απαιτητικό- διεθνές πρότυπο, που έχει στόχο η χρήση του νερού να είναι κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη αποτελώντας την πιο έγκριτη αναγνώριση παγκοσμίως της αξίας που προσδίδει στο νερό ένας οργανισμός. Το πρότυπο επιτυγχάνεται μέσα από την ανάληψη δράσεων τόσο στο χώρο του εργοστασίου της επιχείρησης όσο και στην ευρύτερη περιοχή που μπορεί να επηρεαστεί από τις λειτουργίες του, στη συγκεκριμένη περίπτωση αυτήν της λεκάνης απορροής του Θριάσιου Πεδίου.

Συγκεκριμένα, η Παπαστράτος στο πλαίσιο του συγκεκριμένου προτύπου και με τη στήριξη της µητρικής της εταιρείας Philip Morris International, ενίσχυσε την προσπάθεια εξοικονόμησης του νερού που χρησιµοποιείται ανά παραγόμενη μονάδα στις εγκαταστάσεις της στον Ασπρόπυργο και, επιπλέον, κατάφερε να επαναχρησιμοποιηθούν εννιά χιλιάδες κυβικά μέτρα επεξεργασµένου νερού από τη µονάδα βιολογικού καθαρισµού της προς άρδευση των χώρων πρασίνου της εργοστασιακής της εγκατάστασης.

Βασική παράμετρος της αξίας του προτύπου, που αποτελεί και τον βασικό λόγο που αξίζει όλο και περισσότερες ελληνικές επιχειρήσεις να το υιοθετήσουν, είναι η εξωστρέφεια που «επιβάλλει». Και αυτό γιατί στο πλαίσιο των πέντε βασικών πυλώνων του (ορθή διακυβέρνηση και καλή ποιότητα νερού, βιώσιμο υδατικό ισοζύγιο, προστασία σημαντικών περιοχών που σχετίζονται με το νερό, πρόσβαση σε πόσιμο νερό, αποχέτευση και υγιεινή), περιλαμβάνεται και η ενεργή συμβολή των επιχειρήσεων-μελών του στην ορθή διαχείριση θεµάτων που σχετίζονται µε το νερό και πέρα από τις μονάδες τους.

Όπως δηλώνει χαρακτηριστικά η Διευθύντρια Περιβάλλοντος, Υγείας και Ασφάλειας της Παπαστράτος, Μαρία Πάλλη: «Η κατανάλωση, η ποιότητα και η σωστή διαχείριση του νερού είναι έτσι και αλλιώς σημαντικός στόχος μας και κάτι που πάντα παρακολουθούμε στενά, έχοντας και σχετικά περιβαλλοντικά πρότυπα, όπως το ISO 14001. Το ΑWS έχει στόχο την αναγνώριση κοινών προκλήσεων σε επίπεδο περιοχής Θριάσιου Πεδίου, τη δημιουργία συμμαχιών και την ανάληψη κοινών δράσεων με τα ενδιαφερόμενα μέλη, προς όφελος της κοινωνίας στην οποία λειτουργούμε και, φυσικά, του περιβάλλοντος».

Ουσιαστικά κάθε επιχείρηση-μέλος καλείται να χτίσει συμμαχίες και να πρωτοστατήσει στον σχετικό αγώνα, προσκαλώντας σε ανοιχτό και συνεχή διάλογο την τοπική κοινωνία, τους αρμόδιους δήμους (στη συγκεκριμένη περίπτωση τους δήμους Ελευσίνας, Ασπροπύργου και Μάνδρας-Ειδυλλίας), τους παρόχους ύδρευσης και αποχέτευσης, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και άλλες εταιρίες που δραστηριοποιούνται στον ίδιο χώρο προκειµένου να αντιµετωπιστούν οι κοινές προκλήσεις.

Προκλήσεις που περιλαμβάνουν -μεταξύ άλλων- τη βελτίωση του υδατικού ισοζυγίου (το νερό που εισρέει στην περιοχή έναντι των απολήψεων), το οποίο στην περίπτωση του Θριάσιου Πεδίου είναι αρνητικό. Τη βελτίωση της ποιότητας του νερού, με την περιοχή να παρουσιάζει μόλυνση από αστικά λύματα και βιομηχανικά υγρά απόβλητα και φαινόμενα υφαλμύρινσης, με το αλμυρό νερό της θάλασσας να εισέρχεται στον υδροφόρο ορίζοντα λόγω της υπεράντλησης νερού. Και, τέλος, την προστασία των σημαντικών περιοχών που σχετίζονται με το νερό, συμπεριλαμβανομένου υγροτόπων όπως η λίμνη Κουμουνδούρου.

Στην περίπτωση του «πάσχοντος» Θριάσιου Πεδίου, η Παπαστράτος, πέρα από τις δικές της ενέργειες, συμμετέχει ενεργά και στην άμεση κινητοποίηση και άλλων ενδιαφερόμενων μερών της περιοχής προκειμένου να προχωρήσουν δυνητικά σε συντονισμένες ενέργειες ενημέρωσης, εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης.

Άξιο επισήμανσης, όσον αφορά την κατεύθυνση της αντιμετώπισης του γενικότερου προβλήματος στην περιοχή, αποτελεί η εγκατάσταση από την Παπαστράτος δύο µονάδων βιολογικού καθαρισµού τριτοβάθµιας επεξεργασίας των υγρών αποβλήτων της (για αστικά και βιοµηχανικά απόβλητα), με τα επεξεργασµένα ύδατα να διατίθενται υπεδάφια ενισχύοντας τον υδροφόρο ορίζοντα του Θριάσιου Πεδίου τόσο ποιοτικά όσο και σε ποσότητα.

Όπως είναι φανερό από τα παραπάνω, τα δυνητικά οφέλη για κάθε κάτοικο του Θριάσιου Πεδίου από την ενίσχυση, την διεύρυνση και την ισχυροποίηση αυτής της συμμαχίας είναι πολλαπλά. Ένα παράδειγμα εταιρικής πρωτοβουλίας που όχι μόνο αξίζει, αλλά αποτελεί επιτακτική ανάγκη να βρει μιμητές σε κάθε σημείο της ελληνικής επικράτειας. Γιατί το νερό, πέρα από δικαίωμα, αποτελεί και υποχρέωση όλων μας όσον αφορά το να κάνουμε τώρα ό,τι περισσότερο μπορούμε για να το κληροδοτήσουμε αύριο στις επόμενες γενιές.