Η απώλεια μυϊκής μάζας και η αύξηση του σωματικού λίπους μπορεί να επηρεάσουν την γνωστική ευελιξία καθώς αυξάνεται η ηλικία, όπως διαπίστωσαν για πρώτη φορά ερευνητές από την Αϊόβα. Το αποτέλεσμα αυτό μπορεί να οφείλεται σε αλλαγές που συντελούνται σε τμήματα του ανοσοποιητικού συστήματος, εικάζουν οι επιστήμονες.

Η μελέτη, με επικεφαλής τον Auriel Willette, επίκουρο καθηγητή της Επιστήμης Τροφίμων και Ανθρώπινης Διατροφής και τον Brandon Klinedinst, διδακτορικό φοιτητή στη Νευροεπιστήμη, εξέτασε στοιχεία από περισσότερους από 4.000 μεσήλικες ή μεγαλύτερους άνδρες και γυναίκες.

Στο πλαίσιο αυτό, οι ερευνητές προχώρησαν σε άμεσες μετρήσεις της άλιπης μυϊκής μάζας, του κοιλιακού και του υποδόριου λίπους καθώς και το πώς αυτές σχετίζονταν με τις αλλαγές στην ρέουσα νοημοσύνη (αναφέρεται στην ικανότητα αφηρημένης σκέψης και επιτυχούς αντιμετώπισης νέων καταστάσεων) για έξι χρόνια.

Τα αποτελέσματα κατέδειξαν ότι οι συμμετέχοντες, κυρίως αυτοί που βρίσκονταν στις δεκαετίες των 40 και των 50, που συγκέντρωναν μεγαλύτερες ποσότητες λίπους στη μέση τους, είχαν ασθενέστερη ρέουσα νοημοσύνη καθώς μεγάλωναν. Η μεγαλύτερη μυϊκή μάζα, αντιθέτως, φάνηκε ότι είχε προστατευτική δράση.

Η χρονολογική ηλικία δεν φάνηκε να συνδέεται με τη μείωση της ρέουσας νοημοσύνης. Ο παράγοντας που αναδείχτηκε κυρίαρχος στη αύξηση του λίπους και τη μείωση της μυϊκής μάζας ήταν η βιολογική ηλικία.

Σε γενικές γραμμές, οι άνθρωποι αρχίζουν να προσλαμβάνουν λίπος και να χάνουν μυϊκή μάζα κατά τη μέση ηλικία, μια τάση που συνεχίζεται καθώς μεγαλώνουν, καθιστώντας αναγκαία την καθημερινή άσκηση. Σύμφωνα με τους ερευνητές, ιδανικές είναι οι ασκήσεις αντίστασης, ειδικά όσον αφορά στις μεσήλικες γυναίκες, οι οποίες φυσιολογικά τείνουν να έχουν λιγότερη μυϊκή μάζα από τους άνδρες.

Η μελέτη εξέτασε, επίσης, εάν οι μεταβολές που συντελούνται στη δραστηριότητα του ανοσοποιητικού συστήματος θα μπορούσαν να εξηγήσουν τη σχέση μεταξύ λίπους ή μυϊκής μάζας και ρέουσας νοημοσύνης. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι στα άτομα με υψηλότερο δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) παρατηρείται αυξημένη δραστηριότητα στο ανοσοποιητικό σύστημα στο αίμα τους, το οποίο ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα στον εγκέφαλο και προκαλεί προβλήματα στη γνωστική λειτουργία. Ο ΔΜΣ λαμβάνει υπόψη μόνο τη συνολική μάζα σώματος, οπότε δεν έχει καταστεί σαφές εάν το λίπος, οι μύες ή και τα δύο αυξάνουν τη δραστηριότητα του ανοσοποιητικού συστήματος.

Σε αυτή τη μελέτη, η σχέση μεταξύ του αυξημένου κοιλιακού λίπους και της μειωμένης ρέουσας νοημοσύνης στις γυναίκες εξηγείται από αλλαγές σε δύο τύπους λευκών αιμοσφαιρίων: τα λεμφοκύτταρα και τα ηωσινόφιλα. Στην περίπτωση των ανδρών, ένας εντελώς διαφορετικός τύπος λευκών αιμοσφαιρίων, τα βασεόφιλα, εξήγησε περίπου το ήμισυ της σχέσης λίπους και ρέουσας νοημοσύνης.

Τα ευρήματα αυτά θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε νέες θεραπείες που συμβάλλουν στη διατήρηση της γνωστικής ευελιξίας στους γηράσκοντες ενήλικες με παχυσαρκία, καθιστική ζωή ή απώλεια μυϊκής μάζας, που φυσιολογικά επέρχεται με τη γήρανση.

Παρότι η μελέτη διαπίστωσε συσχετισμό μεταξύ σωματικού λίπους και μειωμένης ρέουσας νοημοσύνης, είναι άγνωστο αυτή τη στιγμή αν θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο της νόσου του Alzheimer.

“Θα χρειαστούν περαιτέρω μελέτες προκειμένου να διαπιστωθεί εάν τα άτομα με μειωμένη μυϊκή και αυξημένη λιπαρή μάζα είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν νόσο του Alzheimer και ποιος είναι ο ρόλος του ανοσοποιητικού συστήματος”, δήλωσε ο Kledinst.

Οι ερευνητές συνιστούν περισσότερη άσκηση και υγιεινότερη διατροφή, όχι μόνο για τη γενική υγεία, αλλά για τη διατήρηση της υγιούς λειτουργία του εγκεφάλου.