Σε ένα εργαλείο που θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη διαχείριση της πανδημίας, κατά το επόμενο χρονικό διάστημα, αναδεικνύονται τα τεστ αντιγόνων, τα οποία χρησιμοποιούνται ολοένα και περισσότερο στη χώρα μας για τη διάγνωση της μόλυνσης από τον ιό Sars-Cov-2.

Η ταχύτητα της έκδοσης αποτελέσματος και το χαμηλό οικονομικό κόστος τους αποτελούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματά τους, σε σχέση με τις μοριακές μεθόδους, δίνοντας τη δυνατότητα για διενέργεια περισσότερων τεστ και επιτρέποντας την άμεση λήψη αποφάσεων για τη διαχείριση των περιστατικών.

Εντούτοις, τα τεστ αντιγόνων παρουσιάζουν χαμηλότερη ευαισθησία (εκφράζει την ικανότητα σωστής θετικής διάγνωσης) από τα μοριακά τεστ, κυρίως σε περιπτώσεις με χαμηλό ιικό φορτίο, θέτοντας περιορισμούς ως προς τη χρήση τους.

Παρόλα αυτά, όπως τονίζουν ειδικοί, αποτελούν ένα εργαλείο που θα μπορούσε να βοηθήσει σημαντικά στον έλεγχο των συμπτωματικών ασθενών, σε εξωτερικά ιατρεία και τμήματα επειγόντων περιστατικών στα νοσοκομεία, στα κέντρα υγείας αλλά και στον έλεγχο πληθυσμών που παρουσιάζουν «ιδιαιτερότητες».

Σύμφωνα με τον επίκουρο καθηγητή Επιδημιολογίας και μέλος της Επιτροπής εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας, Γκίκα Μαγιορκίνη, ήδη αναπτύσσεται από την Επιτροπή σχεδιασμός για τη χρήση τους στα Νοσοκομεία, συζητείται σχεδιασμός για τη χρήση τους στα σχολεία, ενώ χρησιμοποιούνται ευρέως στις παρεμβάσεις του ΕΟΔΥ.

Κέρδος χρόνου και προσβασιμότητα

Στελέχη του Οργανισμού τονίζουν ότι τα rapid tests αντιγόνου αποτελούν σημαντικό εργαλείο για τους ελέγχους στη νησιωτική Ελλάδα, καθώς έτσι δεν απαιτείται πλέον η μεταφορά των δειγμάτων σε κεντρικά εργαστήρια, η οποία συχνά οδηγούσε σε μεγαλεσ καθυστερήσεις, που μπορεί να έφταναν και τις τρεις ημέρες.

Ιδιαίτερα χρήσιμα είναι και στην περίπτωση των μεταναστών, όπου παρουσιάζονται δυσκολίες στη συμμόρφωση με τις οδηγίες που αφορούν στο μεσοδιάστημα μέχρι την έκδοση του αποτελέσματος. Τα rapid tests επιτρέπουν την άμεση απομόνωσή τους σε περίπτωση θετικότητας, ελαχιστοποιώντας τον κίνδυνο περαιτέρω μετάδοσης της νόσου.

Τέλος, δίνουν τη δυνατότητα στον ΕΟΔΥ, με τις παρεμβάσεις που κάνει, να προσεγγίσει και πληθυσμούς οι οποίοι δεν έχουν εύκολη πρόσβαση σε τεστ, ανιχνεύοντας τον ιό σε “δύσκολα” περιβάλλοντα.

«Βοηθάει πάρα πολύ στους δύσκολα προσβάσιμους πληθυσμούς, οι οποίοι μπορεί να είναι και αυτό που λέμε, τα pockets, τα σημεία όπου ο ιός μπορεί να έχει περάσει και να μην μπορούμε εύκολα να το ανιχνεύσουμε», ανέφερε κατά την τηλεοπτική ενημέρωση της Τρίτης, ο κος Μαγιορκίνης.

Τα δεδομένα από διεθνή μελέτη δείχνουν ότι σε δείγματα με υψηλό ιικό φορτίο η ευαισθησία των αντιγονικών τεστ είναι υψηλή (έως 93,2%), ενώ αντίθετα σε δείγματα με μικρό ιικό φορτίο, η ευαισθησία είναι αρκετά χαμηλή (32,6%). Κατά συνέπεια, η χρήση τους ενδείκνυται για περιπτώσεις με υψηλό ιικό φορτίο, που συνήθως συναντάται σε άτομα που εμφανίζουν συμπτωματολογία.

Η ειδικότητα (εκφράζει την ικανότητα αληθούς αρνητικής διάγνωσης) που έχουν δείξει τα αντιγονικά τεστ είναι ιδιαίτερα υψηλή.

Συμφωνα με είδικους, αυτό σχετίζεται με το γεγονός ότι έχουν χρησιμοποιηθεί σε μια εποχή που δεν συναντώνται άλλοι κορονοϊοί, με αποτέλεσμα όλα τα θετικά δείγματα να είναι πραγματικά θετικά. Αυτό έχουν δείξει και οι επανέλεγχοι που έχουν γίνει από τον ΕΟΔΥ με μοριακές μεθόδους στα θετικά δείγματα, οι οποίες τα επαλήθευσαν. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με το σχετικό πρωτόκολλο, όλα τα θετικά δείγματα των τεστ αντιγόνων επιβεβαιώνονται με μοριακό έλεγχο.

Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 33 εμπορικά διαθέσιμα τεστ αντιγόνων, με έγκριση για in vitro διαγνωστική χρήση  και δύο έχουν πάρει έγκριση για επείγουσα χρήση από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA). Αναφερόμενος στο τεστ αντιγόνου που χρησιμοποιεί ο ΕΟΔΥ, ο κος Μαγιορκίνης, σημείωσε: «Θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι πρόκειται για ένα πολύ συγκεκριμένο τεστ που έχει πολύ υψηλή ποιότητα και θα πρέπει να είμαστε λιγάκι προσεκτικοί, γιατί υπάρχουν και τεστ που λένε ότι είναι κατάλληλα, ενώ δεν είναι».