Σε ενημερωτική εκδήλωση, με θέμα “Επίκαιρα Θέματα Δημόσιας Υγείας”, καθηγητές Παθολογίας – Λοιμωξιολογίας επεσήμαναν ότι  η Ελλάδα κατατάσσεται πρώτη στην Ευρώπη στη μικροβιακή αντοχή και στην κατανάλωση αντιβιοτικών, με 26,7 δόσεις ανά 1.000 κατοίκους ημερησίως, έναντι του ευρωπαϊκού μέσου όρου που είναι 18,3.

Την ίδια ώρα περίπου 2.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις (Λοιμώξεις που σχετίζονται με Φροντίδα Υγείας, ΛΣΦΥ). Η κατάχρηση αντιβιοτικών, η “λάθος” συνταγογράφηση από κάποιους γιατρούς, η πλημμελής τήρηση των κανόνων υγιεινής (π.χ. πλύσιμο χεριών), αλλά και το γεγονός ότι ένας στους δύο ασθενείς (από αυτούς που νοσηλεύονται) φέρει ήδη την επικίνδυνη λοίμωξη κατά την εισαγωγή του στο νοσοκομείο, ευνοούν τη διασπορά των μικροβίων.

1

Τεράστιο πρόβλημα η μικροβιακή αντοχή

Το πρόβλημα με τη μικροβιακή αντοχή είναι πολύ πιο σοβαρό στην κοινότητα. Αλλά και στα νοσοκομεία και ειδικότερα στις ΜΕΘ, σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων, χρονίως πασχόντων κτλ είναι, επίσης, έντονο.

Μελέτη σημειακού επιπολασμού ΛΣΦΥ και χρήσης αντιβιοτικών σε ελληνικά νοσοκομεία κατέδειξε ότι οι συχνότερες λοιμώξεις την περίοδο 2022-2023 ήταν:

  • Πνευμονίες (28.9%)
  • Βακτηριαιμίες (20%)
  • Ουρολοιμώξεις (13.1%)
  • COVID-19 (8.4%)
  • Λοιμώξεις χειρουργικού πεδίου (7.3%)
  • Λοιμώξεις από Clostirioides difficile (4%).

Τα παθογόνα, που κυριαρχούν στα νοσοκομεία, είναι, μεταξύ άλλων, η κλεμπσιέλλα, το ασινετομπάκτερ, οι ψευδομονάδες κ.ά.

“Λάθος” συνταγογράφηση από γιατρούς

Οι ομιλητές επεσήμαναν ότι ρόλο στη δραματική επέκταση του προβλήματος παίζει και το γεγονός ότι αρκετοί γιατροί δεν συνταγογραφούν τα λεγόμενα αντιβιοτικά “Access”. Δηλαδή αντιβιοτικά 1ης και 2ης γραμμής, που προσφέρουν την καλύτερη θεραπευτική αξία, ελαχιστοποιώντας παράλληλα το ενδεχόμενο μικροβιακής αντοχής.

Αυτά τα αντιβιοτικά πρέπει να χορηγούνται σε ποσοστό 65-70% σύμφωνα με τις διεθνείς συστάσεις, αλλά το ποσοστό στην Ελλάδα είναι μικρότερο.

Φαίνεται ότι αρκετοί παθολόγοι, γενικοί γιατροί, παιδίατροι, ουρολόγοι και πνευμονολόγοι δεν συνταγογραφούν σε μεγάλο βαθμό αυτή την κατηγορία αντιβιοτικών, αλλά τα λεγόμενα ευρέως φάσματος αντιβιοτικά, με συμβάλλουν στη μικροβιακή αντοχή.

Ο καθηγητής Παθολογίας – Λοιμωξιολογίας στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων, Νίκος Σύψας, χαρακτήρισε τη μικροβιακή αντοχή και τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις «σιωπηρή πανδημία».

Μέτρα και δράσεις του ΕΟΔΥ

Ο ΕΟΔΥ έχει λάβει χρηματοδότηση και προχωρά στην υλοποίηση δράσεων για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Έχουν προσληφθεί 90 άτομα σε 55 νοσοκομεία, τα οποία θα επιτηρούν την τήρηση των μέτρων πρόληψης.

Την ίδια ώρα άμεσα αναμένεται να ξεκινήσει πρόγραμμα επιτήρησης λοιμώξεων με ιχνηλάτηση, προκειμένου ασθενείς, που προσέρχονται επιμολυσμένοι κατά την εισαγωγή τους στο νοσοκομείο, να απομονώνονται σε θαλάμους, ώστε να μειωθεί η πιθανότητα περαιτέρω μετάδοσης.

Οι στόχοι για τα επόμενα τρία χρόνια είναι να μειωθούν οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις από 12 προσβεβλημένους νοσηλευόμενους ανά 100, σε 9 νοσηλευόμενους ανά 100.

Όσον αφορά στην κατανάλωση αντιβιοτικών, ως το 2030, πρέπει να μειωθεί κατά 27% σε σύγκριση με το έτος αναφοράς 2019.

Βασικό θέμα καταλυτικής σημασίας είναι η συνεχής εκπαίδευση γιατρών και νοσηλευτών, προκειμένου να εφαρμόζονται σωστά και πλήρως τα μέτρα υγιεινής, όπως το πλύσιμο των χεριών που, ενώ θεωρείται απλό και αυτονόητο, δεν γίνεται σωστά και συχνά παραμελείται.

Μάλιστα, όπως είπε ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ Χρήστος Χατζηχριστοδούλου, υπάρχει η σκέψη να χρησιμοποιηθεί πιλοτικά και στη χώρα μας μια κάρτα με αισθητήρες, που θα “¨μαρτυρά” εάν ο χρήστης έπλυνε τα χέρια του σωστά.

Διαβάστε επίσης

ΕΟΔΥ: Το νέο εθνικό σχέδιο για νοσοκομειακές λοιμώξεις και μικροβιακή αντοχή – Οι προτεραιότητες και οι δράσεις