Πανδημία: Εντονότεροι οι κλυδωνισμοί στην ψυχική υγεία των Ελλήνων – Ένταξη ψυχιάτρου στην Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων

Τη στελέχωση της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων με έναν διακεκριμένο Καθηγητή Ψυχιατρικής, τον Βασίλειο-Παντελεήμονα Μποζίκα, αποφάσισε το υπουργείο Υγείας, αναγνωρίζοντας την ιδιαιτερότητα της υγειονομικής κρίσης και τις κοινωνικές και ψυχολογικές επιπτώσεις της στους πολίτες.

Ο κ. Μποζίκας είναι Διευθυντής της Β΄ Ψυχιατρικής Κλινικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), και ασχολείται επισταμένως με παγκόσμιες μελέτες που σχετίζονται με το γενικό πληθυσμό, την ψυχική του υγεία και τα μεταδοτικά νοσήματα, μεταξύ των οποίων και η Covid-19.

Την ανακοίνωση έκανε χθες (23/12) ο υπουργός Υγείας, Βασίλης Κικίλιας, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου για την πορεία της επιδημίας του κορονοϊού στη χώρα, έχοντας στο πλευρό του την υφυπουργό, αρμόδια για θέματα Ψυχικής Υγείας, Ζωή Ράπτη.

«Οι επιπτώσεις στην ψυχική υγεία από την πανδημία και τα αναγκαία περιοριστικά μέτρα για την αντιμετώπισή της είναι όχι μόνο ορατές σε όλους μας, αλλά καταγράφονται και σε όλες τις σχετικές έρευνες. Οι πρωτοβουλίες στην πρόληψη και στην αντιμετώπιση αυτών των συνεπειών είναι μείζονος σημασίας για την δημόσια υγεία. Εύχομαι να συμβάλλω σε αυτό με τον καλύτερο δυνατό τρόπο!», έγραψε ο καθηγητής στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, μετά την ανακοίνωση.

«Αδύναμος κρίκος» η Ελλάδα

Τα πιο πρόσφατα στοιχεία διεθνούς μελέτης  καταδεικνύουν διπλάσια ή και τριπλάσια αύξηση των επιπέδων στρες, μοναξιάς και θυμού στη χώρα μας, συγκριτικά με άλλες χώρες της Ευρώπης και του υπόλοιπου κόσμου, εξαιτίας της πανδημίας.

Πρόκειται για την  «Παγκόσμια Μελέτη Υγείας και Λειτουργικότητας σε Περιόδους Μεταδοτικών Λοιμώξεων» (Μελέτη COH – FIT), μια μεγάλη μελέτη για τον γενικό πληθυσμό όλων των χωρών που πλήττονται από την πανδημία του ιού SARS – CoV-2.

Σύμφωνα με τα ευρήματά της, οι ηλικιωμένοι στη χώρα μας αποδεικνύονται οι πλέον ευάλωτοι και ψυχολογικά, καθώς οι Έλληνες άνω των 65 ετών παρουσιάζουν το υψηλότερο ποσοστό επιδείνωσης του στρες (96%).

Το ερευνητικό αυτό εγχείρημα προωθείται στην Ελλάδα από τη Β΄ Πανεπιστημιακή Ψυχιατρική Κλινική του ΑΠΘ, με συντονιστή τον κ. Μποζίκα.

«Οι ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας είναι ανησυχητικές. Έχει καταγραφεί σε όλες τις σχετικές έρευνες, και στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς, ένα πολύ υψηλό ποσοστό ανθρώπων με άγχος, που ξεπερνά το 1/3 του πληθυσμού σε κάποιες χώρες, αλλά και συναισθήματα έντονου φόβου, όπως και κατάθλιψης.

Συναισθήματα που μας δυσκολεύουν, και αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό και ανθρώπινο, και έχουν επηρεάσει τους συνανθρώπους μας ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου αλλά και καταγωγής.

Σήμερα περισσότερο παρά ποτέ, είναι πολύ σημαντικό να ενισχύσουμε και να υλοποιήσουμε συγκεκριμένες δράσεις, τις οποίες το υπουργείο Υγείας προγραμμάτισε», ανέφερε η κ. Ράπτη και παρουσίασε τους άξονες, στους οποίους κινούνται οι συγκεκριμένες δράσεις

Ψυχοκοινωνική υποστήριξη εν καιρώ πανδημίας

Ο πρώτος άξονας αφορά στην ανάπτυξη μιας σειράς προγραμμάτων ψυχοκοινωνικής υποστήριξης για τους πολίτες, για όσο διάστημα διαρκεί η πανδημία. Πιο συγκεκριμένα, σε 24ωρη βάση λειτουργεί ήδη η γραμμή ψυχοκοινωνικής υποστήριξης 10306, η οποία ανώνυμα και εμπιστευτικά στελεχώνεται από καταρτισμένους και έμπειρους επαγγελματίες υγείας, που παρέχουν ψυχολογική υποστήριξη στους πολίτες.

Η γραμμή αυτή λειτουργεί σε συνεργασία με την 1^η Ψυχιατρική Κλινική του Αιγινητείου Νοσοκομείου, της Ομοσπονδίας των φορέων ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης ΑΡΓΩ, αλλά και «το Χαμόγελο του Παιδιού».

Μέχρι σήμερα έχει απαντήσει σε 78.000 περίπου κλήσεις και έχει διαχειριστεί αιτήματα που εκφράζουν άγχος και φόβο για τον κορονοϊό σε ποσοστό 82%, ανασφάλεια για το αύριο, τόσο σε προσωπικό όσο και οικονομικό επίπεδο κατά 70%, αλλά και ένα αίσθημα απομόνωσης και κόπωσης σε ποσοστό 65%.

Ψυχολογική υποστήριξη με τηλεσυμβουλευτική

Στο ίδιο πλαίσιο, αναπτύσσονται και προγράμματα ψυχολογικής υποστήριξης με τηλεσυμβουλευτική, μέσω διαδικτυακών των εφαρμογών Skype και Messenger, για τους ασθενείς που νοσηλεύονται ή βρίσκονται σε καραντίνα κατ’ οίκον, για τα μέλη των οικογενειών τους, αλλά και για το υγειονομικό προσωπικό των Νοσοκομείων. Η συνεδρία θα γίνεται με ραντεβού το οποίο θα κλείνεται είτε τηλεφωνικά, είτε μέσω email.

Πρόκειται για ένα πρόγραμμα το οποίο θα «τρέξει» το αμέσως επόμενο διάστημα, σε συνεργασία με μονάδες ψυχικής Υγείας με τις οποίες συνεργάζεται το υπουργείο Υγείας.

Για ανέργους, ασθενείς, παιδιά και εφήβους

Στο δεύτερο άξονα αναπτύσσονται προγράμματα εξ’ αποστάσεως ψυχοκοινωνικής υποστήριξης για το γενικό πληθυσμό, με έμφαση στους ανέργους, στους ασθενείς με χρόνιες παθήσεις, αλλά και στα παιδιά και τους εφήβους.

Τις αμέσως επόμενες ημέρες θα υπάρξουν αναλυτικές πληροφορίες για τους φορείς ψυχοκοινωνικής υποστήριξης που έχουν αναλάβει τις εν λόγω δράσεις, από την ιστοσελίδα του υπουργείου Υγείας, σχετικά με το πώς μπορούν οι πολίτες να επικοινωνήσουν μαζί τους, προκειμένου να δεχθούν αποτελεσματική υποστήριξη.

Υγειονομικό προσωπικό

Για την στήριξη του υγειονομικού προσωπικού, έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Υπουργείου, οδηγός σχετικά με την ψυχική διαχείριση της πανδημίας, ο οποίος  εκπονήθηκε από την 1^η Ψυχιατρική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Αθήνας. Όπως ανακοίνωσε η κ. Ράπτη έχει ήδη δρομολογηθεί ειδική έρευνα για το σύνδρομο εργασιακής εξουθένωσης (burn out syndrome), που βιώνουν σήμερα οι υγειονομικοί στα εθνικά κέντρα αναφοράς Covid, με στόχο να τους παρασχεθεί πιο αποτελεσματική στήριξη.

Παράλληλα, όπως σημείωσε η υφυπουργός, «ενισχύονται οι δομές ψυχικής Υγείας της χώρας με προσλήψεις ψυχιάτρων που είχαν αποδεκατιστεί από προσωπικό όλα αυτά τα χρόνια και βεβαίως για την αντιμετώπιση των νέων έκτακτων αναγκών για την διασπορά του κορονοϊού με ταχύτατες διαδικασίες».

«Θέλω να διαβεβαιώσω ότι παρά τις τεράστιες δυσκολίες εξαιτίας της πανδημίας, τόσο εγώ όσο και ο υπουργός Υγείας, ο κύριος Βασίλης Κικίλιας, θα καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να επαναπροσδιορίσουμε σε στέρεες βάσεις το μέλλον της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, ώστε κανείς συμπολίτης μας να μην μείνει πίσω», υπογράμμισε η κ. Ράπτη.

Το νέο εθνικό σχέδιο δράσης για την ψυχική Υγεία έχει ορίζοντα δεκαετίας και θα παρουσιαστεί μέσα στο 2021.