Έμφραγμα του μυοκαρδίου: Οι δύο πρώτες κινήσεις που πρέπει να κάνετε

Οι πρώτες κινήσεις από τη στιγμή που θα εμφανιστεί ο πόνος στο στήθος είναι καθοριστικής σημασίας για την έκβαση του εμφραγματία και δεν υπάρχουν περιθώρια για λάθη και παραλήψεις,  τονίζουν οι εκπρόσωποι της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρίας (ΕΚΕ).

Σύμφωνα με τους πλέον ειδικούς, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνει κανείς όταν έχει συμπτώματα εμφράγματος (πόνος στο στήθος, δύσπνοια, πόνος που αντανακλά στον αυχένα, στην πλάτη, στην γνάθο και στο χέρι) είναι να βάλει μία ασπιρίνη, κάτω από τη γλώσσα του  και μέσα σε 3-5 λεπτά να καλέσει το ΕΚΑΒ, έτσι ώστε να μεταφερθεί ασφαλώς στο νοσοκομείο. Οι πρώτες θανατηφόρες αρρυθμίες συμβαίνουν μέσα σε  μία ώρα απ’ το έμφραγμα και αν ο πάσχων βρίσκεται μέσα στο ασθενοφόρο τότε θα σωθεί, καθώς εκτός από τους γιατρούς διαθέτει και τον κατάλληλο εξοπλισμό. Για το λόγο αυτό η μεταφορά σε νοσοκομείο με ΙΧ δεν συστήνεται και σε καμία περίπτωση με τον εμφραγματία οδηγό.

Η ΕΚΕ έχει κάνει συμφωνία με το ΕΚΑΒ και το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου έχει τεθεί σε πρώτη προτεραιότητα μαζί με το τραύμα. Σύμφωνα με μετρήσεις που έγιναν στο «Τζάνειο» νοσοκομείο, το ΕΚΑΒ ανταποκρίνεται έγκαιρα στα εν λόγω περιστατικά, ωστόσο, οι ειδικοί τονίζουν ότι είναι πολύ σημαντικό να μην καλούμε ασθενοφόρο  αν δεν πρόκειται για κάτι επείγον, έτσι ώστε να είναι διαθέσιμο όταν πραγματικά χρειάζεται.

Κύρια θεραπεία του οξέος εμφράγματος, είναι η αποκατάσταση της βλάβης  άμεσα, με πρωτογενή αγγειοπλαστική.  Σήμερα σε μεγάλες πόλεις η επέμβαση μπορεί να γίνει στο 80% και σώζει ζωές ή προλαμβάνει αναπηρίες (καρδιακή ανεπάρκεια). Σε περιοχές όπου δεν υπάρχει δυνατότητα άμεσης επέμβασης εφαρμόζεται θρομβόλυση.

Στην Ελλάδα συμβαίνουν ετησίως 24000 Οξέα Στεφανιαία Σύνδρομα (ασταθής στηθάγχη και έμφραγμα του μυοκαρδίου) το χρόνο. Αυτά που χρειάζονται άμεση θεραπεία (πρωτογενή αγγειοπλαστική η θρομβόλυση) είναι τα μισά.

Ωστόσο, το 70% των ασθενών καθυστερούν να φτάσουν στο νοσοκομείο (μέσος όρος πανελλαδικά, από τη στιγμή που θα εμφανιστούν τα συμπτώματα, 120 λεπτά), κυρίως λόγω αμέλειας.

Έναρξη της αντιμετώπισης από το ασθενοφόρο

«Επανάσταση» στην θεραπεία των εμφραγμάτων φέρνει η έναρξη της αντιμετώπισης τους μέσα από το ασθενοφόρο.

Όπως εξηγεί ο κ. Ιωάννης Κανακάκης, Γενικός Γραμματέας της Ε.Κ.Ε., τους τελευταίους μήνες η Εταιρία εφαρμόζει ένα πιλοτικό πρόγραμμα στην Αττική με 10 ασθενοφόρα, εξοπλισμένα με σύστημα τηλεμετρίας. Έτσι, το καρδιογράφημα που γίνεται στον ασθενή στέλνεται απευθείας στο νοσοκομείο όπου κατευθύνεται το ασθενοφόρο, ώστε οι γιατροί να υποδεχτούν τον εμφραγματία στο επεμβατικό κέντρο πανέτοιμοι, εξοικονομώντας πολύτιμο χρόνο. Στην επαρχία και ειδικότερα σε απομακρυσμένες περιοχές, όπου οι ασθενείς αργούν πολύ να φτάσουν στο νοσοκομείο και να πάρουν θεραπεία, όραμα και πρόταση της ΕΚΕ προς το υπουργείο είναι, μέσω της τηλεμετρίας, να στέλνονται τα καρδιογραφήματα στα περιφερειακά νοσοκομεία και ο καρδιολόγος να κρίνει και να δίνει οδηγία για θρομβόλυση, όπου απαιτείται, προκειμένου να μην χάνεται πολύτιμος χρόνος.

Αυξάνονται τα εμφράγματα στις γυναίκες

Το έμφραγμα πλέον πλήττει ολοένα και περισσότερο τις γυναίκες, με τους ειδικούς να κάνουν λόγο για μεγάλη αύξηση των σχετικών περιστατικών στο γυναικείο πληθυσμό, σε σημείο μάλιστα που να πλησιάζουν αυτά των ανδρών.  «Πριν από 15 χρόνια, σε μια μονάδα 10 κρεβατιών βλέπαμε μία γυναίκα. Σήμερα βλέπουμε  3-4», αναφέρει χαρακτηριστικά ο τ. Πρόεδρος της Ε.Κ.Ε., κ. Στέφανος Φούσας.

Μετά την εμμηνόπαυση η επίπτωση του εμφράγματος είναι ίδια με τους άνδρες. Όσον αφορά στη θνητότητα  από ΟΣΣ, όμως, αυτή  είναι αυξημένη στις γυναίκες.  Τελευταία παρατηρείται μία αύξηση των ΟΣΣ και σε γυναίκες μικρότερης ηλικίας, δηλαδή πριν την εμμηνόπαυση. Αυτό οφείλεται σε πολλές αιτίες, εκ των οποίων η κυριότερη  είναι η αύξηση του καπνίσματος στο γυναικείο πληθυσμό καθώς και το γεγονός ότι καθυστερούν να ζητήσουν βοήθεια όταν παθαίνουν έμφραγμα, κυρίως λόγω του ότι μπορεί να εμφανίσουν άτυπα συμπτώματα. Το έμφραγμα στις γυναίκες ενδέχεται να μην παρουσιαστεί με το γνωστό πόνο στο στήθος, αλλά με μεγάλη κακουχία, εφίδρωση και  ζάλη, με αποτέλεσμα να μην γίνεται αντιληπτό.

Αύξηση και στους ανασφάλιστους

Αύξηση 3-5 φορές καταγράφεται, επίσης, τα τελευταία χρόνια στα εμφράγματα που εκδηλώνονται σε ανασφάλιστους, παρότι και αυτοί έχουν πλέον πρόσβαση σε θεραπευτική αγωγή. Ο λόγος, το στρες.

«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το χρόνιο στρες (καταθλιπτική συνδρομή ή αγχώδης νεύρωση) έχει συνδεθεί με αύξηση των καρδιαγγειακών επεισοδίων. Ωστόσο και το οξύ στρες έχει συνδεθεί με ρήξη αθηρωματικής πλάκας και πρόκληση οξέως εμφράγματος του μυοκαρδίου. Η κοινωνικοοικονομική κρίση είναι μία από τις βασικές αιτίες που αυξάνει το στρες και έχει τη δική της συμμετοχή στην αύξηση των καρδιαγγειακών επεισοδίων», αναφέρει ο Πρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, κ. Κωνσταντίνος Τσιούφης.

«Οι σημερινές στρεσογόνες συνθήκες έχουν ως αποτέλεσμα πολλοί άνθρωποι να εγκαταλείπουν τον εαυτό τους και να μην παίρνουν τα φάρμακά τους. Ο άνθρωπος που νιώθει εγκαταλελειμμένος, εξαθλιωμένος, μπαίνει σε μια καταθλιπτική συνδρομή, δεν ζητάει ιατρική βοήθεια, ξεχνάει να πάρει τα φάρμακά του, δείχνει γενικώς μία αμέλεια», τονίζει απ’ την πλευρά του ο κ. Φούσας.

Πρόληψη

Άτομα υψηλού κινδύνου για ανάπτυξη καρδιαγγειακών παθήσεων, είναι, μεταξύ άλλων, οι καπνιστές, τα παχύσαρκα ή υπέρβαρα άτομα, άτομα με μεταβολικά νοσήματα καθώς και με ήδη εκδηλωμένο καρδιαγγειακό πρόβλημα. Όσον αφορά το κάπνισμα, σύσταση της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας αποτελεί η άμεση διακοπή του  και η αποφυγή κάθε μορφής εξάρτησης, ενώ ως προς την παχυσαρκία, και με δεδομένη μάλιστα την αρνητική πρωτιά της Ελλάδας στην παιδική παχυσαρκία, βασικός κανόνας παραμένει η υιοθέτηση υγιεινών συνηθειών ζωής και η ισορροπημένη διατροφή.

“Όσον αφορά στην προληπτική χρήση της ασπιρίνης, σύμφωνα με τα ιατρικά δεδομένα η ασπιρίνη έχει θέση στη δευτερογενή πρόληψη (όταν ήδη κάποιος έχει υποστεί πρόβλημα). Για την πρωτογενή πρόληψη υπάρχουν μικρές μελέτες, οι οποίες όμως δεν επιβεβαιώνουν τη χρησιμότητά της”, τονίζει ο κ. Χαράλαμπος Γράσσος, Μέλος του Δ.Σ της Ε.Κ.Ε. 

“Ιδιαίτερα στις μεγάλες ηλικίες, η ασπιρίνη δεν πρέπει να λαμβάνεται προληπτικά. Αν έχει δείξει κάποιο  μικρό όφελος σε κάποιες μελέτες που έχουν δημοσιευτεί στις ΗΠΑ, είναι μεταξύ των ηλικιών 50-60. Όχι όμως στις μεγάλες ηλικίες, καθώς εκεί αυξάνονται οι επιπλοκές από τη χρήση της, όπως αιμορραγίες από το γαστρεντερικό, εγκεφαλικές αιμορραγίες κλπ”, επισημαίνει ο κ. Κανακάκης.

Τα παραπάνω και πολλά άλλα ενδιαφέροντα θέματα θα συζητηθούν στο πλαίσιο των εργασιών του 38ου Πανελλήνιου Καρδιολογικού Συνεδρίου, που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα, στις 19-21 Οκτωβρίου, με τη συμμετοχή περισσότερων από 2.500 καρδιολόγων και γιατρών άλλων ειδικοτήτων που υπηρετούν την Καρδιαγγειακή Ιατρική.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Όταν ο θυρεοειδής στερεί τη μητρότητα

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Νέο πανεπιστημιακό Ρευματολογικό Κέντρο στο νοσοκομείο «Η Σωτηρία»

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Καταγγελίες ΙΣΑ: Πώς κομπογιαννίτης καρδιολόγος συνεχίζει να κοροϊδεύει επί 3 χρόνια αθλητικές ομάδες