Κορονοϊός: Τα “όπλα” που διαθέτουμε 9 μήνες μετά την εμφάνισή του

Με περισσότερη γνώση και εμπειρία, ένα πιο προετοιμασμένο σύστημα υγείας, ολοκληρωμένο επιχειρησιακό σχέδιο και προοπτικές για ένα τουλάχιστον εμβόλιο στο τέλος του έτους μπήκαμε στη φετινή φθινοπωρινή -χειμερινή σεζόν, εννέα μήνες μετά την εμφάνιση του νέου κορονοϊού, που έπληξε την παγκόσμια κοινότητα, σε υγειονομικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο.

Μετά την επίσημη λήξη της θερινής περιόδου και ακολουθώντας την αύξηση που καταγράφηκε κατά το μήνα Αύγουστο, ο αριθμός των κρουσμάτων στην Ελλάδα έχει σταθεροποιηθεί σήμερα σε τριψήφιο αριθμό, χωρίς ωστόσο να ανησυχούν ιδιαίτερα τους ειδικούς αυτό καθαυτό τα αριθμητικά δεδομένα.

Η αύξηση αποδίδεται στη χαλάρωση των μέτρων από τους επιστήμονες, οι οποίοι χαρακτηρίζουν κρίσιμη την τρέχουσα περίοδο για την εξέλιξη της επιδημίας, καθώς αναμένεται – όπως χαρακτηριστικά τονίζουν – ένας «δύσκολος χειμώνας».

Παρά τις ανησυχίες που εκφράζονται για τους επόμενους μήνες, η επιστημονική κοινότητα και οι υγειονομικές και κρατικές  Αρχές, αυτή τη φορά δεν κατεβαίνουν άοπλες στη μάχη.

Γνώση, εμπειρία και θεραπείες

Σε σύγκριση με το πρώτο στάδιο του αιφνιδιασμού, κατά το οποίο η μάχη δόθηκε σχεδόν «στα τυφλά», σήμερα οι επιστήμονες γνωρίζουν πλέον αρκετά για την παθογένεια της νόσου, έχουν αναπτύξει ειδικά πρωτόκολλα θεραπείας, ενώ παράλληλα διεξάγεται μια πυρετώδης διεθνής ερευνητική προσπάθεια για ειδικά φάρμακα και εμβόλια, με ενθαρρυντικά αποτελέσματα.

«Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε περίπου 9 μήνες μετά την αρχική εμφάνιση των κρουσμάτων και την εμφάνιση της νόσου. Την εποχή εκείνη δεν είχαμε πολλά δεδομένα. Είχαμε απλώς από εδώ και από εκεί δεδομένα, κυρίως από την Κίνα, που είχαν χρησιμοποιήσει τις καινούργιες θεραπείες χωρίς να έχουμε καλές μελέτες.

Από τότε μέχρι τώρα έχουμε πολλές καλές μελέτες και τυχαιοποιημένες μάλιστα, οι οποίες δείχνουν συγκεκριμένα στοιχεία για για συγκεκριμένες θεραπευτικές προσεγγίσεις», ανέφερε ο καθηγητής Παθολογίας – Λοιμώξεων, Χαράλαμπος Γώγος, κατά την τηλεοπτική ενημέρωση του υπουργείου Υγείας για τον κορονοϊό, την Παρασκευή.

Οι επιστήμονες γνωρίζουν πλέον πολλά για την παθογένεια του ιού και για το πότε εκτρέπεται και προκαλεί το γνωστό «υπερφλεγμονώδες σύνδρομο», το οποίο αποτελεί την κύρια αιτία για την κακή έκβαση των ασθενών.

Παράλληλα, έχουν πλέον στη διάθεσή τους πολλά δεδομένα για αρκετά αντιϊκά φάρμακα, κυρίως για την ρεμδεσιβίρη, η οποία έχει ενταχθεί στον αλγόριθμο θεραπείας παγκοσμίως και στην Ελλάδα, καθώς και πολλά δεδομένα για το ρόλο των κορτικοειδών στην έκβαση της νόσου.

Όπως εξήγησε ο καθηγητής, με αυτά τα δεδομένα η υποεπιτροπή των λοιμωξιολόγων που ασχοληθήκαμε με το θέμα της θεραπείας, έφτιαξε έναν θεραπευτικό αλγόριθμο που έχει δύο σκέλη.

«Το ένα σκέλος είναι η αντιμετώπιση των ασθενών εξωνοσοκομειακά, γιατί είναι πολύ βασικό αυτό για την επιδημία τώρα. Αν αυξηθούν τα κρούσματα, είναι καλό να αποφορτίζουμε τα νοσοκομεία από τα ελαφρώς ή μετρίως πάσχοντα άτομα.

Το δεύτερο είναι για τα σοβαρότερα περιστατικά που νοσηλεύονται στο νοσοκομείο. Εκεί υπάρχει, λοιπόν, συγκεκριμένος αλγόριθμος ο οποίος στηρίζεται στα επιστημονικά δεδομένα και κυρίως έχει δοθεί σε όλα τα κέντρα, έτσι ώστε να εφαρμόζεται όπου υπάρχουν ασθενείς με Covid, με κέντρα αναφοράς που επιβλέπουν αυτή τη διαδικασία.

Ως προς τα αποτελέσματα της θεραπείας αυτής, υπάρχουν δεδομένα στη βιβλιογραφία που βελτιώνουν την έκβαση σε ένα ποσοστό που φτάνει και το 30% σε μερικές περιπτώσεις», σημείωσε, διευκρινίζοντας ότι τα δεδομένα από την Ελλάδα βρίσκονται ακόμα υπό επεξεργασία.

«Τα πρώιμα δεδομένα που έχουμε είναι ότι η έκβαση των ασθενών στην Ελλάδα είναι αρκετά καλή. Γι’ αυτό, αν δείτε τον παγκόσμιο χάρτη, η θνητότητα στην Ελλάδα είναι κάτω από το μέσο όρο της θνητότητας στις ευρωπαϊκές χώρες, που είναι και προηγμένες», τόνισε ο καθηγητής.

Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα συμμετέχει στην κοινή ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για την προμήθεια εμβολίων, με το πρώτο που αναμένεται να είναι αυτό της Οξφόρδης (600.000-700.000 δόσεις).

«Ήδη έχει υπογραφεί η πρώτη συμφωνία με την Astra Zeneca. Συμμετέχουμε σε αυτή την συμφωνία. Ο προγραμματισμός για την παραλαβή των δόσεων είναι ο Δεκέμβριος. Από τον Δεκέμβριο, λοιπόν, θα αρχίσουμε να παραλαμβάνουμε δόσεις», διευκρίνισε ο υφυπουργός Υγείας, Βασίλης Κοντοζαμάνης, στο πλαίσιο της ενημέρωσης.

Περισσότερα τεστ

Σημαντική είναι και η αύξηση των διαγνωστικών τεστ που διενεργούνται καθημερινά, με αποτέλεσμα να εντοπίζονται, απομονώνονται και ιχνηλατούνται περισσότερα κρούσματα. Όπως τόνισε ο κος Κοντοζαμάνης, την προηγούμενη εβδομάδα ο μέσος όρος των ημερήσιων τεστ ήταν 13.400, έναντι των περίπου 1.000 τεστ τον Μάρτιο και 1.850 τον Απρίλιο, σύμφωνα με τον υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων, Νίκο Χαρδαλιά.

«Αυτή τη στιγμή η χώρα έχει παραγωγική δυνατότητα και μπορούμε να την αυξήσουμε ακόμα περισσότερο. Αλλά βεβαίως,  υπάρχει ένα ανώτατο σημείο», σημείωσε ο υφυπουργός Υγείας.

Σημαντικό ρόλο στον έλεγχο της επιδημίας αναμένεται να διαδραματίσουν τα τεστ αντιγόνων, τα οποία δίνουν πολύ γρήγορα αποτελέσματα και με χαμηλό οικονομικό κόστος. Ήδη έχουν αναπτυχθεί τέτοιου είδους τεστ και αναμένονται και στην Ελλάδα, ενώ αναπτύσσεται ένα και στη χώρα μας.

Πιο προετοιμασμένο το σύστημα Υγείας

Το ξέσπασμα της πανδημίας βρήκε το σύστημα Υγείας με χρόνιες παθογένειες (ελλείψεις προσωπικού, κλινών ΜΕΘ) και αυτός ήταν και ένας λόγος για τον οποίο η Πολιτεία αντέδρασε άμεσα και με οριζόντια μέτρα.

Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Υγείας, οι διαθέσιμες κλίνες εντατικής θεραπείας, όπου υπήρχε καίριο πρόβλημα, από τις 565 προ κορονοϊού, έχουν αυξηθεί σήμερα σε 901, ενώ υπάρχει ο προγραμματισμός, με τη συμβολή των δωρεών, να φτάσουν τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (1200).

«Αυτή την στιγμή έχουμε διαθεσιμότητα αποκλειστικά για τον κορονοϊό 200 κλίνες σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Την προηγούμενη περίοδο είχαμε φτάσει και τις 400. Επομένως μπορούμε, ανάλογα με την εξέλιξη της νόσου, να προσαρμόσουμε και τις απλές κλίνες νοσηλείας για κορονοϊό και τις κλίνες στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας και στις Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας», τόνισε ο κος Κοντοζαμάνης.

Όσον αφορά στο προσωπικό, στην αρχή της πανδημίας το υπουργείο είχε προγραμματίσει την πρόσληψη 2.000 ατόμων επικουρικού προσωπικού. Σύμφωνα με τον υφυπουργό Υγείας, αυτή τη στιγμή έχουν ήδη γίνει περισσότερες από 6.500 σε ιατρικό και λοιπό επικουρικό προσωπικό και συνεχίζονται.

«Υπάρχει σε εξέλιξη μία κρίση 943 ιατρών η οποία ολοκληρώνεται περί τα τέλη Σεπτεμβρίου–αρχές Οκτωβρίου, επομένως θα είναι διαθέσιμοι στα νοσοκομεία. Πριν ένα μήνα περίπου προκηρύξαμε άλλες 81 θέσεις ιατρικού προσωπικού. Και πολύ σημαντικό, ότι τις επόμενες ημέρες θα προκηρύξουμε επιπλέον 400 θέσεις ιατρικού προσωπικού, οι μισές εκ των οποίων θα είναι θέσεις για τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, προκειμένου να ενισχύσουμε και τις  υπάρχουσες, αλλά και τις καινούργιες οι οποίες αυτή τη στιγμή ετοιμάζονται.

Υπάρχει, επίσης, προγραμματισμός για επιπλέον προκήρυξη μονίμων θέσεων ιατρικού προσωπικού. Κυρίως αυτό αφορά θέσεις οι οποίες έχουν βγει άγονες», ανέφερε ο κος Κοντοζαμάνης.

Επιπλέον, σε αυτή τη φάση, υπάρχει ένα ακόμα εφόδιο: Όπως επεσήμανε ο κος Γώγος, οι γιατροί στα νοσοκομεία έχουν εκπαιδευτεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό, με συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης, προκειμένου να είναι σε θέση να αντιμετωπίζουν σοβαρά πάσχοντες.

«Δεν είναι τίποτα ιδανικό, αλίμονο μας αν η νόσος εξαπλωθεί πολύ και έχουμε δεδομένα και φαινόμενα σαν αυτά που είδαμε σε άλλες χώρες το χειμώνα. Προφανώς δεν θα μπορούμε να ανταποκριθούμε. Για αυτό πρέπει από νωρίς να προσέξουμε. Αυτό που λέει ο λαός, ‘’να προσέχουμε για να έχουμε’’, εδώ πραγματικά είναι απόλυτα συμβατό», σημείωσε ο καθηγητής.

Ολοκληρωμένο σχέδιο

Σε επιχειρησιακό επίπεδο, η χώρα διαθέτει ένα ολοκληρωμένο δυναμικό σχέδιο, το οποίο εφαρμόζεται σταδιακά, ανάλογα με τα επιδημιολογικά δεδομένα.

Ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας έχει επανειλημμένως αναφέρει ότι υπάρχουν πάρα πολλά εργαλεία στη «φαρέτρα» της Κυβέρνησης, τα οποία εξετάζονται βήμα – βήμα και πάντα  υπό την καθοδήγηση της επιστημονικής Επιτροπής.

Η κεντρική λογική είναι με τα διαθέσιμα εργαλεία και δυνατότητες να λαμβάνονται συγκεκριμένες αποφάσεις ανά περίπτωση, υπερτοπικού ή τοπικού χαρακτήρα.

Η Κυβέρνηση έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο ενός καθολικού lockdown,  όμως, είναι αποφασισμένη να λάβει ό,τι μέτρο χρειαστεί, προκειμένου να περιοριστούν οι πολλαπλασιαστές και τα επιδημιολογικά φορτία.

«Και η Πολιτική Προστασία αλλά και το Κράτος είναι έτοιμο να εφαρμόσει τα ανάλογα μέτρα ανάλογα με τα επιδημιολογικά δεδομένα», σημείωσε κατά την ενημέρωση των συντακτών Υγείας ο κος Χαρδαλιάς. Ωστόσο, επεσήμανε τη σημασία των ήδη υπαρχόντων μέτρων, τονίζοντας ότι, η τήρησή τους αποτρέπει την επιβολή νέων.

«Η εμπειρία από διάφορες περιοχές δείχνει ότι όπου τα μέτρα τηρήθηκαν με συνέπεια και υπευθυνότητα, υπήρξε σημαντική επιδημιολογική αποφόρτιση. Και η τήρηση των μέτρων σημαίνει, όχι νέα μέτρα…», υπογράμμισε ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας, αναδεικνύοντας τον σημαντικό ρόλο της συμπεριφοράς των πολιτών στη διαχείριση της κρίσης.