Σάλος, που έχει λάβει και πολιτικές διαστάσεις, έχει ξεσπάσει μετά από ανάρτηση των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC), σχετικά με την αερομεταφερόμενη μετάδοση του νέου κορονοϊού, η οποία αποσύρθηκε μέσα σε λίγα 24ωρα.

Μέσω της επίμαχης ανάρτησης, τα CDC, συμπεριλάμβαναν την αερομεταφερόμενη μετάδοση στους κύριους  τρόπους  μετάδοσης, ενώ παράλληλα αναθεωρούσαν τις συστάσεις τους προς το κοινό για την προστασία του.

Εδώ και μήνες η σελίδα ανέφερε ότι η Covid-19 μεταδίδεται κυρίως μεταξύ ατόμων που βρίσκονται σε στενή επαφή – περίπου 2 μέτρα – και μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων που παράγονται όταν ένα μολυσμένο άτομο βήχει, φτερνίζεται ή μιλάει.

Ωστόσο, στην ανακληθείσα ανάρτηση, αναφερόταν ότι η Covid-19 μεταδίδεται συνήθως μεταξύ ατόμων που βρίσκονται σε στενή επαφή και “μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων ή μικρών σωματιδίων, όπως αυτά του αεροζόλ, τα οποία παράγονται όταν ένα μολυσμένο άτομο βήχει, φτερτνίζεται, τραγουδάει, μιλάει ή αναπνέει”.

“Υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι τα σταγονίδια και τα αερομεταφερόμενα σωματίδια μπορούν να παραμείνουν αιωρούμενα στον αέρα, να εισπνευστούν από άλλους και να ταξιδεύσουν σε απόσταση άνω των δύο μέτρων (για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια της πρόβας μιας χορωδίας, σε εστιατόρια ή σε προγράμματα γυμναστικής). Γενικά, τα εσωτερικά περιβάλλοντα χωρίς καλό εξαερισμό αυξάνουν αυτόν τον κίνδυνο”, έγραφε η σελίδα.

Η επικαιροποίηση χαιρετίστηκε από ορισμένους επιστήμονες, εντούτοις, μετά από σχεδόν τρεις ημέρες οι νέες οδηγίες αποσύρθηκαν και στη θέση τους τοποθετήθηκε ένα πλαίσιο το οποίο αναγράφει:

«Μία πρόχειρη έκδοση των προτεινόμενων αλλαγών στις παρούσες συστάσεις, αναρτήθηκε κατά λάθος στην επίσημη ιστοσελίδα της Υπηρεσίας. Τα CDC αναθεωρούν επί του παρόντος τις συστάσεις τους, όσον αφορά στην αερομεταφερόμενη μετάδοση του SARS-CoV-2 (είναι ο ιός που προκαλεί τη νόσο Covid-19). Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία, θα αναρτηθεί το αναθεωρημένο κείμενο».

Αιχμές για πολιτικές πιέσεις

Η κίνηση αυτή των CDC, η ηγεσία των οποίων έχει οριστεί από τον ίδιο τον πρόεδρο Τραμπ, προκάλεσε εύλογα ερωτήματα και επικρίσεις, ενώ αφέθηκαν και αιχμές για «πολιτικό δάκτυλο».

Τις τελευταίες ημέρες, έχουν εκφραστεί ανησυχίες ότι οι ταχείες ενημερώσεις από τα CDC ενδέχεται να συνδέονται με παλαιότερες αναφορές για πολιτική πίεση και παρέμβαση στον Οργανισμό.

Την Παρασκευή, τα CDC ενημέρωσαν τις κατευθυντήριες  οδηγίες σχετικά με τα τεστ κορανοϊού, τονίζοντας ότι όποιος έχει έρθει σε επαφή με μολυσμένο άτομο πρέπει να υποβληθεί σε έλεγχο. Μια προηγούμενη, αμφιλεγόμενη ενημέρωση δεν γράφτηκε από επιστήμονες των CDC και δημοσιεύτηκε στο διαδίκτυο προτού υποβληθεί στη συνήθη διαδικασία επιστημονικής αναθεώρησης, όπως επιβεβαίωσαν δύο πηγές στο CNN την περασμένη εβδομάδα.

Το δίκτυο ανέφερε επίσης την περασμένη εβδομάδα ότι οι αξιωματούχοι επικοινωνίας για την Υγεία και τις Ανθρώπινες Υπηρεσίες των ΗΠΑ πιέστηκαν πρόσφατα να αλλάξουν τη διατύπωση των εβδομαδιαίων επιστημονικών εκθέσεων των CDC, ώστε να μην υπονομεύουν το πολιτικό μήνυμα του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, σύμφωνα με ομοσπονδιακό αξιωματούχο υγείας. Πάντως, ο διευθυντής των CDC, Δρ Robert Redfield, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι  “σε καμία περίπτωση η επιστημονική ακεραιότητα” αυτών των εκθέσεων δεν έχει τεθεί σε κίνδυνο”.

Οι 239 επιστήμονες και ο Π.Ο.Υ.

Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι ο νέος κορονοϊός μπορεί να εξαπλωθεί μέσω μικρών σωματιδίων στον αέρα. Στις αρχές Ιουλίου 239 επιστήμονες από 32 χώρες καλούσαν με ανοιχτή επιστολή τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.) να αναθεωρήσει τις συστάσεις του, υποστηρίζοντας ότι υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν πως ο κορονοϊός, όταν βρίσκεται σε σωματίδια, μικρότερα από τα σταγονίδια, στον αέρα μπορεί να προσβάλει τους ανθρώπους.   Ο Οργανισμός, από την πλευρά του υποστήριζε ότι η έρευνα εξακολουθεί να είναι ασαφής, σημειώνοντας ότι η εν λόγω αερομεταφερόμενη μετάδοση είναι δυνατή μόνο μετά από ιατρικές διαδικασίες που παράγουν αερολύματα ή σταγονίδια μικρότερα από 5 micron. Λίγες μέρες αργότερα, ο διεθνής Οργανισμός παραδέχθηκε ότι «προκύπτουν στοιχεία» σχετικά με τη μετάδοση του ιού μέσω του αέρα.

Ο Δρ Mike Ryan, εκτελεστικός διευθυντής του Προγράμματος για τις Έκτακτες Ανάγκες στην Υγεία του Π.Ο.Υ. δήλωσε ότι με βάση τα στοιχεία, ο Οργανισμός πιστεύει ότι υπάρχει ένα ευρύ φάσμα τρόπων μετάδοσης.  «Πιστεύουμε ότι η ασθένεια διασπείρεται κατά κύριο λόγο μέσω σταγονιδίων, και κυρίως μέσω μεγαλύτερων σταγονιδίων. Ωστόσο, ανέκαθεν λέγαμε ότι τα μικρότερα σταγονίδια μπορούν να εξαπλώσουν αυτήν την ασθένεια – και αυτό βασίζεται πολύ στο περιβάλλον”, σημείωσε ο Ryan μετά την επίμαχη ανάκληση των CDC.

Παράλληλα, εξήγησε ότι τα άτομα που βρίσκονται σε έναν μικρό εσωτερικό χώρο με ανεπαρκή εξαερισμό μπορούν να μολυνθούν μέσω μετάδοσης με βάση το αεροζόλ.

“Πρέπει να καταφέρουμε να αποδεχτούμε ότι υπάρχουν πολύ λίγα απόλυτα σε αυτήν την απάντηση”, πρόσθεσε.

Ο Δρ Γιώργος Παυλάκης

Γιώργος Παυλάκης: «Κανείς δεν είναι έτοιμος να εμποδίσει έναν αερομεταδιδόμενο ιό»

Με βεβαιότητα ως προς την αερομεταφερόμενη μετάδοση του ιού εκφράστηκε ο Έλληνας γιατρός και ερευνητής Δρ  Γιώργος Παυλάκης, ο οποίος ηγείται του τμήματος Ανθρώπινων Ρετροϊών στο Εθνικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ για τον Καρκίνο, κατά τη διάρκεια του συνεδρίου Healthworld 2020, που διοργάνωσε το Ελληνο-αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο.

Μάλιστα, στην αρχή της τοποθέτησής του ξεκαθάρισε ότι οι απόψεις είναι προσωπικές και δεν αντανακλούν στις απόψεις του εργοδότη του.

«Ο ιός είναι αερομεταδιδόμενος κι επειδή δεν έχουμε ανοσία, μεταδίδεται αστραπιαία. Αυτό είναι ένα τρομακτικό πρόβλημα, γιατί κανένας στον κόσμο δεν ήταν έτοιμος να αντιμετωπίσει μία αερομεταδιδόμενη επιδημία», δήλωσε χαρακτηριστικά, τονίζοντας στη συνέχεια ότι «τα συστήματα [Υγείας] βρίσκονται 1-2 μήνες πριν την καταστροφή, αφού κανένα δεν είναι έτοιμο να αντιμετωπίσει έναν αερομεταδιδόμενο ιό».

Ο Δρ Παυλάκης, σημείωσε ότι «οι γρήγορες και αποτελεσματικές αντιδράσεις με αυστηρά μέτρα δημόσιας υγείας αποτελούν τη σίγουρη και αποτελεσματική συνταγή» για τον  έλεγχο της πανδημίας

Αναφερόμενος στην Ελλάδα, εξέφρασε την πεποίθηση ότι «η κύρια, η πιο συμφέρουσα και ίσως η μόνη γραμμή άμυνας είναι το σταμάτημα του ιού νωρίς, όπως έγινε και την άνοιξη».

Σχολιάζοντας την “παλινδρόμηση” των CDC στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο δρ Παυλάκης επέκρινε τον Οργανισμό, αφήνοντας και ο ίδιος αιχμές για πολιτικές παρεμβάσεις:

«Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) έχουν προκαλέσει απορίες καθώς ενημέρωσαν – και στη συνέχεια ανακάλεσαν – τις οδηγίες τους σχετικά με την αερομεταφερόμενη μετάδοση της COVID-19. Ο Οργανισμός πρόσθεσε αρχικά προειδοποιήσεις ότι ο ιός μπορεί να εξαπλωθεί μέσω του αέρα και ενθάρρυνε τον καλό αερισμό σε εσωτερικούς χώρους. Στη συνέχεια, επέστρεψε στις προηγούμενες οδηγίες, λέγοντας ότι μια πρόχειρη έκδοση είχε «αναρτηθεί κατά λάθος». Η αναστροφή αυτή τροφοδοτεί την ανησυχία για τον κάποτε κορυφαίο παγκόσμιο οργανισμό δημόσιας υγείας, ο οποίος υπέπεσε σε πολλά σφαλματα με την αντίδρασή του στην πανδημία COVID-19 μέσα στην ίδια του την έδρα. Επιστήμονες ανησυχούν ότι οι πολιτικές παρεμβάσεις και διαμάχες προκαλούν επαναλαμβανόμενες αστοχίες που θα διαβρώσουν την απαραίτητη εμπιστοσύνη του κόσμου – κοστίζοντας τελικά περισσότερες ζωές στη χώρα που έχει πληγεί σκληρά».