Καρκίνος του μαστού: Εξελίξεις ορόσημο στο θεραπευτικό πεδίο

Με δύο σημαντικότατες εξελίξεις που αναμένεται να αλλάξουν τα δεδομένα στη θεραπεία του καρκίνου του μαστού ξεκίνησε η εβδομάδα. Η πρώτη, αφορά σε ένα γενετικό τεστ με τη χρήση του οποίου το 70% των γυναικών με καρκίνο του μαστού σε αρχικό στάδιο και με ενδιάμεσο επίπεδο κινδύνου θα μπορούν στο μέλλον με ασφάλεια να μην κάνουν χημειοθεραπεία μετά την αφαίρεση των όγκων τους, εκτιμώντας τον μελλοντικό κίνδυνο επανεμφάνισης των όγκων.

Η δεύτερη αφορά μια νέα ανοσοθεραπεία, η οποία κατάφερε να εξαφανίσει τελείως τον καρκίνο του μαστού σε μια γυναίκα που βρισκόταν στο τελικό στάδιο της ασθένειας και προετοιμαζόταν για το θάνατό της, καθώς της είχαν δοθεί μόνο τρεις μήνες ζωής. Δύο χρόνια αργότερα, όπως έγινε γνωστό, δεν υπάρχει πλέον κανένα ίχνος καρκίνου στο σώμα της.

Γενετικό τεστ απαλλάσσει από τη χημειοθεραπεία

Η σχετική ανακοίνωση έγινε από επιστήμονες στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας στο Σικάγο, ενώ παράλληλα οι ερευνητές της μελέτης TAILORx έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό “New England Journal of Medicine”, σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερς και το BBC.

Η μελέτη έγινε σε 10.273 γυναίκες ηλικίας 18 έως 75 ετών, στις οποίες ο καρκίνος του μαστού δεν είχε εξαπλωθεί στους λεμφαδένες και των οποίων οι όγκοι ανταποκρίνονταν θετικά στην ορμονοθεραπεία, ενώ δεν είχαν το γονίδιο κινδύνου HER2 (τα χαρακτηριστικά αυτά υπάρχουν περίπου στις μισές γυναίκες με καρκίνο του μαστού).

Το γενετικό τεστ Oncotype DX της εταιρείας Genomic Health, το οποίο διερευνά 21 ογκογονίδια, προβλέπει την πιθανότητα ο καρκίνος να επανεμφανισθεί σε μια γυναίκα μέσα στην επόμενη δεκαετία. Όσες γυναίκες είχαν χαμηλή βαθμολογία κινδύνου 0-10 στο τεστ (περίπου το 17% του συνόλου), ήταν ήδη γνωστό ότι δεν χρειάζεται να κάνουν χημειοθεραπεία μετά την χειρουργική αφαίρεση του όγκου, αλλά αρκεί μόνο η ορμονοθεραπεία. Ενώ όσες έχουν υψηλή βαθμολογία κινδύνου 26-100 (το 14%), πρέπει να κάνουν τόσο ορμονοθεραπεία όσο και χημειοθεραπεία.

Η νέα μελέτη εστιάσθηκε στις υπόλοιπες γυναίκες (το 69%) με ενδιάμεσο «σκορ» στο τεστ (11-25). Η τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή έγινε σε δύο ομάδες ασθενών: η μία έκανε μόνο ορμονοθεραπεία, ενώ η άλλη ορμονοθεραπεία και χημειοθεραπεία. Διαπιστώθηκε ότι η πρώτη ομάδα χωρίς χημειοθεραπεία είχε τα ίδια ποσοστά δεκαετούς επιβίωσης (93,9%) με τη δεύτερη (93,8%).

Οι ερευνητές ανακοίνωσαν ότι όλες οι γυναίκες άνω των 50 ετών και με σκορ 0-25 που είναι και οι περισσότερες, μπορούν να αποφύγουν την χημειοθεραπεία. Το ίδιο ισχύει και για τις γυναίκες κάτω των 50 ετών με βαθμολογία 0-15 στο τεστ, που κοστίζει περίπου 4.000 δολάρια.

Όπως αναφέρει το www.virus.com.gr, το κόστος της εξέτασης στην Ελλάδα είναι αρκετά υψηλό, καθώς ανέρχεται στα 3.600 ευρώ. Όμως, ειδική μελέτη του πανεπιστημίου Αθηνών έχει δείξει ότι η χρήση της εξέτασης μπορεί να έχει ετήσιο όφελος άνω των 5 εκατ. ευρώ για τα ασφαλιστικά ταμεία, όσο δηλαδή είναι το κόστος των μη αναγκαίων χημειοθεραπειών!

Η χημειοθεραπεία έχει τοξικές παρανέργειες όπως ναυτία, εμετούς, προσωρινή απώλεια μαλλιών, σωματική εξάντληση κ.α.

«Θαυματουργή» ανοσοθεραπεία εξαφανίζει τον καρκίνο

Είναι η πρώτη φορά που έχει γίνει κάτι τέτοιο, γι’ αυτό χαιρετίσθηκε ως αξιοθαύμαστο επίτευγμα, αν και προς το παρόν η θεραπεία έχει δοκιμασθεί με απόλυτη επιτυχία σε μία μόνο ασθενή.

Πρόκειται για μια πειραματική θεραπεία, αλλά μπορεί μελλοντικά να φέρει επανάσταση στη θεραπεία όλων των καρκίνων, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Η θεραπεία συνίσταται στην εισαγωγή εκατομμυρίων ανοσοκυττάρων στο σώμα του ασθενούς, που βοηθούν τον οργανισμό να καταπολεμήσει τους όγκους.

Οι ερευνητές του Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου των ΗΠΑ, με επικεφαλής τον δρα Στίβεν Ρόζενμπεργκ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό “Nature Medicine”, σύμφωνα με το BBC και τη βρετανική «Γκάρντιαν». Στην ερευνητική ομάδα συμμετείχε και ο ελληνικής καταγωγής Νικόλαος Ζαχαράκης.

Η 49χρονη ασθενής Τζούντι Πέρκινς που ζει στη Φλόριντα, είχε μεταστατικό καρκίνο του μαστού που δεν ήταν δυνατό να αντιμετωπισθεί με τις συνήθειες θεραπείες. Είχε φθάσει στο σημείο να έχει στο ήπαρ της όγκους σε μέγεθος μπάλας τένις, καθώς και άλλους όγκους σε άλλα σημεία του σώματός της. Δύο περίπου εβδομάδες μετά την πειραματική θεραπεία, οι όγκοι εξαφανίσθηκαν τελείως και δεν έχουν έκτοτε εμφανισθεί ξανά.

Η θεραπεία βασίζεται σε ένα «ζωντανό φάρμακο» που φτιάχνεται από τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος του ασθενούς. Όπως είπε ο Ρόζενμπεργκ, «μιλάμε για την πιο προχωρημένη εξατομικευμένη θεραπεία που υπάρχει».

Μετά τη γενετική ανάλυση των όγκων της ασθενούς για να εντοπισθούν οι συγκεκριμένες καρκινικές μεταλλάξεις, ελήφθησαν επιλεγμένα λεμφοκύτταρα (TIL) από το αίμα της, καλλιεργήθηκαν σε μεγάλες ποσότητες στο εργαστήριο (περίπου 90 δισεκατομμύρια) και μετά εισήχθησαν ξανά στο σώμα της, μαζί με ένα φάρμακο (pembrolizumab) που βοηθά το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτίθεται στα καρκινικά κύτταρα.

Όμως χρειάζονται περισσότερες δοκιμές με μεγαλύτερο αριθμό ασθενών για να επιβεβαιωθεί η αποτελεσματικότητα της νέας θεραπείας, προτού χρησιμοποιηθεί ευρύτερα στην κλινική πρακτική.