Το τσιγάρο «κοστίζει» ακριβά στη Δημόσια Υγεία – Τι προτείνουν οι επιστήμονες

Είναι γνωστό ότι το κάπνισμα ευθύνεται για πολλά σοβαρά χρόνια νοσήματα και για πολλούς θανάτους κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο. Επιπλέον η οικονομική επιβάρυνση στα συστήματα υγείας εξαιτίας του καπνίσματος είναι τεράστια. Το θέμα απασχόλησε το 6^th Summit Tobacco Harm Reduction: novel products, research and policy, που έγινε στην Αθήνα στις 25-26 Σεπτεμβρίου και στο οποίο συμμετείχαν διακεκριμένοι επιστήμονες.

Ειδικότερα ο Dr Andrzej Fal, καθηγητής στο Department of Allergy, Pulmonary Medicine and Internal Diseases στο National Institute of Medicine of Interior Warsaw, στην Πολωνία, σε ομιλία του με θέμα «On our way to a smoke free world – a common point of view of public health and economy», αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στα  υψηλά κόστη των αναπνευστικών νοσημάτων, τα οποία είναι αποτέλεσμα του καπνίσματος.

«Στην εποχή μας έχουμε χρόνια νοσήματα στα άτομα ηλικίας άνω των 45 ετών συνήθως και βλέπουμε ότι το ποσοστό τους αυξάνεται, με αποτέλεσμα να χρειάζεται να πληρώσουμε περισσότερα χρήματα (για την αντιμετώπισή τους). Από τα χρήματα, τα οποία βγάζουμε, το 10% δαπανάται στην υγεία. Η δημόσια υγεία αποτελεί υψηλή προτεραιότητα και, δυστυχώς, οι φτωχές χώρες δεν μπορούν να αντέξουν τα κόστη», ανέφερε.

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία, τα οποία παρουσίασε, για τη δημόσια υγεία δαπανώνται 11.766.710,994 δολάρια.

Κάπνισμα και νόσοι: Τα στοιχεία

Τα πρώτα σοβαρά προβλήματα παρατηρούνται στους άνδρες ηλικίας από 50 έως 69 ετών, με 146.96 ασθενείς ανά 100.000 να χάνουν τη ζωή τους από ισχαιμικό καρδιαγγειακό επεισόδιο, 41.95 ανά 100.000 να πεθαίνουν λόγω εγκεφαλικού και 180.39 ανά 100.000 να καταλήγουν λόγω καρκίνου στον πνεύμονα, με βάση στοιχεία της Πολωνίας για το 2021. Ο επιπολασμός των νοσημάτων αυξάνεται με την πάροδο των ετών και οι θάνατοι πολλαπλασιάζονται.

Σύμφωνα με τον καθηγητή, στο κάπνισμα αποδίδονται 192,526.88 ισχαιμικά επεισόδια, 54,591.06 εγκεφαλικά και 229,146.54 καρκίνοι πνεύμονα.

Οι δαπάνες υγείας και οι απώλεια παραγωγικότητας κοστίζουν 7 δισ. στα συστήματα υγείας, με βάση στοιχεία του 2018. Τα άμεσα κόστη αφορούν σε 18 εκατ. τον χρόνο και τα έμμεσα σε 15 εκατ.

Όσο για τον αριθμό των καπνιστών, που δυνητικά θα εμφανίσουν κάποιο σοβαρό χρόνιο νόσημα κάθε χρόνο, αυτός ανέρχεται σε 2.000.000, ενώ 1.000.000 αποφασίζει να κόψει την επιβλαβή συνήθεια.

«Στην Πολωνία πολλοί 40άρηδες πεθαίνουν από το ποτό. Αν κάποιος επιζήσει από αυτό, στα 55 του πεθαίνει από καρδιά ή από καρκίνο. Αιτία το κάπνισμα, ακόμη κι αν κάποιος επιζήσει από την κατάχρηση αλκοόλ», υπογράμμισε ο Dr Fal, προσθέτοντας ότι στην Πολωνία καπνίζουν δύο και πλέον εκατομμύρια πολίτες και 30-40% καρδιαγγειακά επεισόδια αποδίδονται στο κάπνισμα.

Εναλλακτικές μέθοδοι

«Ας πούμε ότι οι μισοί από τους καπνιστές στην Πολωνία, το ένα εκατομμύριο, θέλει να κόψει το τσιγάρο. Οι μισοί ακολουθούν θεραπεία αντικατάστασης και οι άλλοι μισοί ατμίζουν και χρησιμοποιούν θερμαινόμενα προϊόντα καπνού. Μέσα σε έναν χρόνο θα έκοβε το τσιγάρο το 30% των καπνιστών στην Πολωνία. Αυτό, αν στηρίξουμε τις εναλλακτικές μεθόδους», επεσήμανε.

Στις ΗΠΑ τα κόστη λόγω του καπνίσματος άγγιξαν το 2018 τα 600 δισ. δολάρια. Από αυτά τα 240 δαπανήθηκαν στην υγεία, τα 185 αφορούσαν σε χαμένη παραγωγικότητα, λόγω ασθενειών, που σχετίζονται με το τσιγάρο, τα 180 σε χαμένη παραγωγικότητα λόγω πρόωρων θανάτων και τα 7 σε χαμένη παραγωγικότητα λόγω πρόωρου θανάτου από έκθεση σε παθητικό κάπνισμα.

Ο καθηγητής Fal ανέφερε το παράδειγμα της Νέας Ζηλανδίας, που, όπως είπε, 12 χρόνια προετοιμάζεται για τον Ιανουάριο του 2024. Με πολιτική δημόσιας υγείας και έναν οδικό χάρτη, προχώρησε σε αύξηση των φόρων στα τσιγάρα πάνω από δέκα φορές τα τελευταία 12 χρόνια.

«Είναι καταλυτικής σημασίας η εκπαίδευση πάνω στο θέμα. Η σωστή ενημέρωση και η εκπαίδευση γύρω από τις βλαβερές συνέπειες του τσιγάρου πρέπει να  αρχίζει στο νηπιαγωγείο», τόνισε.

Οι προτάσεις

Ο ειδικός έδωσε συγκεκριμένες προτάσεις, που, όπως είπε, μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη του φαινομένου.

Πιο συγκεκριμένα πρότεινε τη λειτουργία κλινικών πρόληψης, να λειτουργεί μία σε κάθε χώρα.

«Κάθε κλινική θα έχει επικεφαλής έναν επιστήμονα ειδικά εκπαιδευμένο και θα μπορούν να πηγαίνουν εκεί οι ενδιαφερόμενοι χωρίς παραπομπή από άλλους ειδικούς. Οι κλινικές πρόληψης θα είναι υπεύθυνες για προγράμματα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού (και στα σχολεία) και για καμπάνιες διακοπής του καπνίσματος.

Όσοι πηγαίνουν σε αυτές τις κλινικές, συστήνεται να έχουν πρόσβαση σε θεραπείες κατά του καπνίσματος, σε υποκατάστατα νικοτίνης, σε φάρμακα και σε προϊόντα μείωσης της βλάβης», εξήγησε ο καθηγητής στο Department of Allergy, Pulmonary Medicine and Internal Diseases στο National Institute of Medicine της Βαρσοβίας.

Επιπλέον πρότεινε να έχουν ειδική άδεια τα καταστήματα που πωλούν προϊόντα νικοτίνης και σταδιακά να αυξάνονται οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης στα τσιγάρα, ως τα πιο επιβλαβή προϊόντα για τους καπνιστές και το περιβάλλον τους.

«Περισσότεροι φόροι, περισσότερη βλάβη, λιγότεροι φόροι, λιγότερη βλάβη», είπε χαρακτηριστικά.