Το AIDS εξακολουθεί να απειλεί την ανθρωπότητα, έχοντας προσλάβει διαστάσεις επιδημίας σε ορισμένες γωνιές του πλανήτη. Στην Ελλάδα φαίνεται ότι τα κρούσματα και οι θάνατοι έχουν μειωθεί.

«Δεν είμαστε όλοι εδώ, αλλά είμαστε ακόμη εδώ», είναι το σύνθημα του φετινού εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του AIDS για τους Έλληνες οροθετικούς ασθενείς.

Πιο συγκεκριμένα στη χώρα μας, από την αρχή του έτους μέχρι και τις 31 Οκτωβρίου του 2022, ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) κατέγραψε 430 νέα περιστατικά HIV λοίμωξης, αριθμός που φαίνεται να κυμαίνεται σε χαμηλότερα επίπεδα, συγκριτικά με εκείνους των 11 προηγούμενων ετών τα αντίστοιχα χρονικά διαστήματα.

AIDS: Είναι, πια, μια χρόνια νόσος

Τα τελευταία χρόνια το AIDS είναι, πια, μία χρόνια νόσος, χάρη στις διαθέσιμες φαρμακευτικές θεραπείες. Όμως το κοινωνικό της «φορτίο» παραμένει βαρύ για πολλούς ασθενείς, καθώς ζουν στο περιθώριο στιγματισμένοι. Από εκείνο το πρώτο κρούσμα της νόσου μετράμε πλέον 40 χρόνια, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν άνθρωποι που τρέμουν στην ιδέα της εξέτασης και της διάγνωσης, ακόμη και σε αναπτυγμένες κοινωνίες.

Άτομα, που έχουν πολλούς ερωτικούς συντρόφους και δεν παίρνουν τις αναγκαίες προφυλάξεις ή άτομα που κάνουν χρήση ναρκωτικών ουσιών και μοιράζονται τις σύριγγες, έχουν πολλαπλάσιες πιθανότητες να νοσήσουν.

Φέτος η Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS είναι για άλλη μια φορά αφιερωμένη στην εξάλειψη του κοινωνικού στίγματος. #ZeroStigma είναι το κεντρικό μήνυμα της εκστρατείας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού, που διοργανώνει η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης και Αντιμετώπισης του AIDS (Ε.Ε.Μ.Α.Α.), ο Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος «Θετική Φωνή», σε συνεργασία με το Κέντρο Πρόληψης και Εξέτασης «Checkpoint», υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων.

Όχι στον φόβο της εξέτασης

Η εξέταση για τον HIV είναι μια απλή διαδικασία. Μέσα από ένα δείγμα σάλιου ή με το τσίμπημα ενός δακτύλου είναι εφικτό να μάθουμε γρήγορα εάν τυχόν έχουμε μολυνθεί.

Οι αντιρετροϊκές θεραπείες για τον HIV έχουν απλοποιηθεί και κυριολεκτικά σώζουν ζωές. Η πρόσβαση. βέβαια, στα φάρμακα δεν είναι το ίδιο εύκολη για όλους όσοι νοσούν. Εξακολουθούν να υπάρχουν και μη ευνοημένοι ασθενείς, όπως, δυστυχώς, συμβαίνει και με άλλες κατηγορίες νοσημάτων.

Πάντως όσοι λαμβάνουν σωστά τη θεραπεία τους, συμβάλλουν στη μείωση του ιικού φορτίου στην κοινότητα.

Στην HIV λοίμωξη υπάρχει μια εξίσωση, το U=U. To U=U προκύπτει από τα αρχικά των αγγλικών λέξεων Undetectable και Untransmittable. Πρόκειται για την επιστημονική τεκμηρίωση, που αλλάζει όλα όσα γνωρίζαμε για τον HIV και τους τρόπους μετάδοσης του ιού. Ουσιαστικά αποδεικνύει ότι ένα άτομο, που ζει με HIV, λαμβάνει αντιρετροϊκή θεραπεία και έχει επιτύχει μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο στο αίμα του, δεν μπορεί πρακτικά να μεταδώσει τον ιό σε κάποιον ερωτικό σύντροφο.

Η προφυλακτική αγωγή PrEP

Με τροπολογία, που κατέθεσε τον Σεπτέμβριο στη Βουλή το Υπουργείο Υγείας, θεσπίζεται η διάθεση της προφυλακτικής αγωγής (PrEP) για την πρόληψη του ιού HIV.

Η κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργείων Υγείας, Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Οικονομικών, η οποία έπεται, θα προσδιορίσει τους δικαιούχους του προγράμματος, τη διαδικασία διάθεσης της αγωγής και τη διασφάλιση των προσωπικών δεδομένων. Έτσι, σύντομα, άτομα «υψηλού κινδύνου» θα μπορούν να λαμβάνουν δωρεάν την αγωγή.

Παράλληλα, θα υπάρχει και ευρεία διάθεση στα φαρμακεία, ώστε να την προμηθεύεται όποιος επιθυμεί, είτε πληρώνοντάς την από τη τσέπη του, είτε με μια μικρή συμμετοχή.

Τι λένε οι ασθενείς

Ο Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος «Θετική Φωνή» συντάσσεται με τις παγκόσμιες προσπάθειες της επιστημονικής κοινότητας για το οριστικό τέλος της επιδημίας του HIV. Ο τριπλός στόχος 95-95-95 των Ηνωμένων Εθνών (UNAIDS) για το 2030 είναι μέχρι τότε να γνωρίζουν σχεδόν όλα τα οροθετικά άτομα το status τους, όλοι όσοι γνωρίζουν να έχουν καθολική πρόσβαση σε θεραπεία και το συντριπτικό ποσοστό αυτών, που είναι σε θεραπεία, να έχει πετυχημένη ιική καταστολή.

Ωστόσο τα επιδημιολογικά δεδομένα απογοητεύουν. Σύμφωνα με το AIDS Healthcare Foundation, καταγράφηκαν 1,5 εκατομμύριο νέες HIV λοιμώξεις πέρυσι, ένα εκατομμύριο περισσότερες από τον παγκόσμιο στόχο των 500.000 και περίπου 650.000 θάνατοι από ασθένειες, που σχετίζονται με το AIDS.

Ο Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος ζητά μεταξύ άλλων:

  • να εντατικοποιηθούν οι πρωτοβουλίες μείωσης της βλάβης σε άτομα που κάνουν ενδοφλέβια χρήση ουσιών,
  • να αξιοποιηθούν σημαντικά επιστημονικά εργαλεία (όπως είναι η PEP – προφύλαξη μετά την έκθεση),
  • να διατεθεί άμεσα η προφυλακτική αγωγή PrEP,
  • να είναι πιο εύκολη η πρόσβαση σε εξέταση μέσω της διάθεσης ταχυδρομικών self-tests,
  • να προωθείται το ασφαλές σεξ και
  • να ενταχθεί η σεξουαλική αγωγή στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα άμεσα.

Διαβάστε επίσης:

Ποιοι οι παράγοντες κινδύνου για μακρά Covid-19 στους εφήβους

Πνευμόνων Υγεία: Το πρόγραμμα που σώζει ζωές