«Προσηλυτισμός», τρομοκρατία και σκηνές βίας εκτυλίσσονται καθημερινά στα ελληνικά δημόσια νοσοκομεία, ως απόρροια ενός διαχρονικού φαινομένου που μαστίζει το σύστημα Υγείας της χώρας.
Πίσω από τον ανθρώπινο πόνο γιγαντώνεται μια παράνομη, επικίνδυνη και προσοδοφόρα επιχείρηση, πλασάροντας τεχνηέντως το «προϊόν» της, που δεν είναι άλλο από τις (παράνομες) αποκλειστικές «νοσοκόμες».
Οι μαρτυρίες είναι πολλές, οι καταγγελίες (προφορικές και επίσημες) υπαρκτές, εντούτοις, η κατάσταση εξακολουθεί να αποτελεί «κοινό μυστικό» μεταξύ αρμοδίων και μη, πλήττοντας βαθιά τις εργασιακές ευκαιρίες των νόμιμων αποκλειστικών νοσοκόμων και θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία των ασθενών.
Έμπειροι «μεσάζοντες» μπαινοβγαίνουν ανενόχλητοι στα νοσοκομεία, μοιράζοντας κάρτες και κλείνοντας διαδοχικές συμφωνίες για την παροχή νοσηλευτικών υπηρεσιών αποκλειστικής απασχόλησης, με βασικό επιχείρημα τις ανταγωνιστικές τιμές τους.
Οι πληροφορίες κάνουν λόγο για κυκλώματα, που βρίσκονται πίσω από τα νόμιμα γραφεία που διακινούν τις παράνομες αποκλειστικές, τα οποία τις εκβιάζουν για να λυμαίνονται την εργασία τους, ενώ παράλληλα έχουν εφεύρει διάφορους τρόπους έτσι ώστε να μην γίνονται αντιληπτές και να «ξεγλιστρούν» από τους ελέγχους.
«Τα ίδια άτομα περιφέρονται από νοσοκομείο σε νοσοκομείο. Είναι τα ίδια πρόσωπα που το ένα βράδυ θα τα δείτε να φροντίζουν τον ένα άρρωστο και το άλλο βράδυ θα βρίσκονται στο διπλανό θάλαμο να φροντίζουν κάποιον άλλον. Εμείς τα έχουμε καταθέσει όλα αυτά στον εισαγγελέα. Εντούτοις, δεν έχουμε λάβει κανένα πόρισμα, καμία απάντηση», αναφέρει στο mononews.gr η πρόεδρος της Πανελλαδικής Ένωσης Νοσοκόμων Νοσηλευτριών Αποκλειστικής Απασχόλησης, Κωνσταντίνα Ζιώρη.
Η κατάσταση αυτή επικρατεί στα νοσοκομεία για περισσότερο από μία δεκαετία, παρουσιάζοντας επιδείνωση κατά τα χρόνια της οικονομικής κρίσης.
Η τραγική ιστορία της παράνομης αποκλειστικής από την Αρμενία, η οποία, όπως έγινε γνωστό, έχασε τη ζωή της πηδώντας από τον 1ο όροφο του νοσοκομείου Νίκαιας στην προσπάθειά της να διαφύγει από έλεγχο, την επανέφερε απλά στο προσκήνιο.
Το χρονικό της τραγωδίας
Σύμφωνα με πληροφορίες η γυναίκα που έχασε τη ζωή της φρόντιζε 4 αρρώστους στον ίδιο θάλαμο με αμοιβή 20-30 ευρώ. Ήταν για 10 ημέρες στο νοσοκομείο και εκτελούσε πρωινή βάρδια. Το προσωπικό ασφαλείας της είχε επανειλημμένως ζητήσει τα σχετικά έγγραφα, εντούτοις εκείνη το απέφευγε διαβεβαιώνοντάς το ότι θα τα προσκομίσει την επόμενη μέρα. Αυτόπτες μάρτυρες αναφέρουν ότι λίγο πριν πηδήξει από τον 1ο όροφο, είχε βγει στο μπαλκόνι του νοσοκομείου και είχε έντονη λογομαχία στο κινητό της για αρκετή ώρα.
«Εμείς ζητάμε από τον εισαγγελέα να γίνει άρση του τηλεφωνικού απορρήτου έτσι ώστε να αποκαλυφθεί τι ακριβώς συνέβη», τονίζει η κα Ζιώρη.
Οι «ψίθυροι» στους κόλπους των νοσοκομείων κάνουν λόγο για εκβιασμούς εις βάρος αυτών των γυναικών, που συγκαταλέγονται στα θύματα της εν λόγω παρανομίας. Τα κυκλώματα που τις διακινούν παρακρατούν τα έγγραφά τους, προκειμένου να συνεχίσουν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους, ζητώντας προμήθεια που φτάνει το 40% της αμοιβής τους. Παρότι φτάνουν στα νοσοκομεία μέσω νόμιμων γραφείων, συχνά δεν υπάρχουν στις επίσημες καταστάσεις τους και ενδέχεται να εργάζονται για δεκαετίες στην Ελλάδα, χωρίς να διαθέτουν άδεια παραμονής στη χώρα.
Συνθήκες τρομοκρατίας
Προσπαθώντας να διαφυλάξουν την εργασία τους, οι νόμιμες αποκλειστικές συχνά έρχονται σε σύγκρουση με τους μεσάζοντες, αντιδρώντας στην τακτική τους, με αποτέλεσμα να εκτυλίσσονται σκηνές βαρβαρότητας και τρομοκρατίας εντός των νοσοκομείων.
Μάρτυρες κάνουν λόγο για χυδαία λόγια, άσεμνες χειρονομίες και απειλές από τους μεσάζοντες σε βάρος των νόμιμων αποκλειστικών νοσηλευτριών, που συχνά δεν μένουν στη θεωρεία, αφού δεν λείπουν και οι βιαιοπραγίες εναντίον τους.
Σε μεγάλο νοσοκομείο της Αθήνας, μεσάζων γρονθοκόπησε νόμιμη αποκλειστική νοσηλεύτρια, επειδή έσκισε την κάρτα που διακινούσε. Η εργαζόμενη νοσηλεύτηκε και η υπόθεση βρίσκεται στον εισαγγελέα.
Σε άλλες ανάλογες περιπτώσεις, υπάρχουν προφορικές καταγγελίες στα συνδικαλιστικά όργανα για απειλές με στιλέτο.
Στο κόλπο και υπάλληλοι
Οι μεσάζοντες πείθουν τους συνοδούς να πάρουν τη «δική τους» αποκλειστική «κλείνοντας» συμφωνίες για τη φροντίδα πολλών ασθενών στην ίδια βάρδια. Οι γυναίκες αυτές. μπορεί να μένουν μέσα στο νοσοκομείο για μέρες, ενώ δεν λείπουν και οι περιπτώσεις εκείνων που κάνουν ακόμη και μπάνιο εντός των θαλάμων.
Όπως αναφέρει η πρόεδρος της Πανελλαδικής Ένωσης Νοσοκόμων Νοσηλευτριών Αποκλειστικής Απασχόλησης, υπεύθυνοι για την παρουσία των παράνομων αποκλειστικών στο νοσοκομειακό χώρο αλλά και των μεσαζόντων είναι η προϊσταμένη των τμημάτων, η αρμόδια τριμελής επιτροπή που έχει εκλεγεί για να εκπροσωπεί τις νόμιμες αποκλειστικές νοσοκόμες και το προσωπικό ασφαλείας του νοσοκομείου.
Εντούτοις, οι πληροφορίες φέρουν τα πλοκάμια των κυκλωμάτων να έχουν εισχωρήσει και μέσα στα νοσοκομεία, όπου συνεργάζονται με άτομα που ανήκουν στο νόμιμο προσωπικό τους, τα οποία είτε εθελοτυφλούν είτε φυγαδεύουν τις παράνομα εργαζόμενες σε περίπτωση ελέγχων, στοιβάζοντάς τες σε αποθηκευτικούς ή άλλους χώρους.
Αποκλειστικές ναι, νοσοκόμες όχι
Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν οι νόμιμες αποκλειστικές, οι οποίες υποχρεούνται από το νόμο να είναι πτυχιούχοι νοσηλεύτριες.
Όπως καταγγέλλουν, οι παράνομες δεν είναι καν νοσοκόμες. Δεν διαθέτουν τα στοιχειώδη έγγραφα (πτυχίο Νοσηλευτικής, άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, υγειονομικούς ελέγχους), τις στοιχειώδεις γνώσεις και τη στοιχειώδη εμπειρία.
Οι γυναίκες αυτές δεν πληρούν τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για να ασκήσουν αυτό το επάγγελμα, κάτι που μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα επικίνδυνο για τον ασθενή που φροντίζουν και όχι μόνο.
Σύμφωνα με μαρτυρίες εκ των έσω, συχνά δεν κάνουν σωστή χρήση των αντικειμένων, δεν τηρούν καν τους κανόνες υγιεινής, γεγονός που δυνητικά μπορεί να θέσει σε κίνδυνο το σύνολο των ασθενών αλλά και του προσωπικού του κάθε νοσοκομείου, με κύρια απειλή την μετάδοση ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων.
Βαρύ το πλήγμα για τις νόμιμες
Όπως αναφέρει η κα Ζιώρη, τα νοσοκομεία έχουν κατακλυστεί από παράνομες εργαζόμενες, καταλαμβάνοντας το 80% των αποκλειστικών που απασχολούνται στα μεγάλα νοσοκομεία.
Στις καταστάσεις των δημόσιων νοσοκομείων βρίσκονται πάνω από 35.000 αποκλειστικές νοσηλεύτριες, ενώ σύμφωνα με εκτιμήσεις, όσες εργάζονται χωρίς άδεια ανέρχονται σε 200.000.
Οι νόμιμες αποκλειστικές δεν δουλεύουν περισσότερο από 10 ημερομίσθια κατά μέσο όρο μηνιαίως, που σημαίνει ότι βιοπορίζονται με 300 ευρώ το μήνα, καθώς από τα περίπου 60 ευρώ που παίρνουν σε μια νυχτερινή βάρδια, εάν αφαιρεθούν οι εισφορές μένουν τα 30. Οι νόμιμες αποκλειστικές έχουν δικαίωμα να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε ένα μόνο νοσοκομείο και σε έναν μόνο ασθενή κατά τη βάρδια τους, όπως ορίζει η Υγειονομική Περιφέρεια.
«Κατά την περίοδο της κρίσης, η ανεργία στον κλάδο έφτασε σε τόσο υψηλά επίπεδα, μέχρι που ώθησε συναδέλφους στην αυτοχειρία. Επιπλέον, τίθεται το θέμα των διαφυγόντων κερδών,καθώς σύμφωνα με κατάθεση προϊσταμένου του ΕΦΚΑ στο υπουργείο Εργασίας, η κατάσταση αυτή ευθύνεται για διαφυγόντα κέρδη 1 δισ.», σημειώνει η κα Ζιώρη.
Αποκλειστικά στην Ελλάδα
Για αναγκαίο κακό, που συντηρείται για να καλύψει την κρατική προκλητική αδιαφορία για την πλήρωση των χιλιάδων κενών θέσεων του νοσηλευτικού προσωπικού στα ελληνικά νοσοκομεία κάνει λόγο η Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδος (ΕΝΕ), με αφορμή το πρόσφατο τραγικό περιστατικό.
Όπως τονίζει στο mononews.gr ο πρόεδρος της ΕΝΕ, Δημήτρης Σκουτέλης, ο θεσμός των αποκλειστικών νοσοκόμων δεν υφίσταται σε καμία ευρωπαϊκή χώρα και όχι μόνο.
«Η Ελλάδα για μια φορά ακόμη δίνει το παράδειγμα προς αποφυγήν», τονίζει χαρακτηριστικά και συμπληρώνει:
«Το ΕΣΥ χρειάζεται τουλάχιστον 15000 νοσηλευτές επιπλέον. Στη Σουηδία υπάρχουν 17,4 νοσηλευτές, στην Ελλάδα 3,6 νοσηλευτές και στην Κολομβία 1 νοσηλευτής ανά 1000 κατοίκους. Πρόταση μας διαχρονικά είναι να καταργηθεί ο θεσμός των αποκλειστικών και με τα χρήματα αυτά του κρατικού προϋπολογισμού να προσληφθούν μόνιμοι νοσηλευτές για να παρέχουν νοσηλεία στα νοσηλευτικά ιδρύματα».
Να εξαλειφθεί το φαινόμενο
«Εμείς δεν ζητάμε δουλειά. Ζητάμε να εξαλειφθεί το φαινόμενο της παράνομης εργασίας. Όταν υπάρχει η ανάγκη, να γίνεται επιλογή από τον ειδικό κατάλογο αποκλειστικών νοσοκόμων των νοσοκομείων, έτσι ώστε να είναι καλυμμένοι και οι ασθενείς.
Επίσης, αιτούμαστε ελεγκτικούς μηχανισμούς έξω από τα όρια των νοσοκομείων (π.χ. μέσω Υγειονομικής Περιφέρειας, υπουργείου υγείας ή άλλων φορέων), έτσι ώστε να καταστείλουμε την παρανομία, η οποία έχει εδραιωθεί στα νοσοκομεία.
Οπουδήποτε διαπιστωθεί παράνομη εργασία υπάρχουν κυρώσεις. Εμείς είμαστε το μοναδικό επάγγελμα στο οποίο δεν εφαρμόζεται η νομοθεσία.
Τέλος, θα πρέπει να καταστεί σαφές ότι το 60% των νόμιμων αποκλειστικών είναι αλλοδαπές. Για εμάς δεν τίθεται θέμα αλλοδαπής ή Ελληνίδας αποκλειστικής, τίθεται θέμα παράνομης και νόμιμης», καταλήγει η κα Ζιώρη.
Αμοιβές και αποζημίωση
Η αμοιβή της νόμιμης αποκλειστικής, η οποία καθορίζεται με ΦΕΚ, κυμαίνεται από 47 ευρώ την ημέρα έως 55 ευρώ τη νύχτα και μπορεί να φτάσε μέχρι και πάνω από 70 ευρώ, τη στιγμή που οι παράνομες μπορεί να πουλάνε τις υπηρεσίες τους στη μισή τιμή.
Με βάση τον νέο Ενιαίο Κανονισμό Παροχών Υγείας του ΕΟΠΥΥ, η αναγνώριση απόδοσης δαπάνης για τη χρησιμοποίηση αποκλειστικής νοσοκόμου, ανά νοσηλεία και μέχρι δυο νοσηλείες το μήνα, «είναι δυνατή μόνο σε κρατικά νοσοκομεία, για ασθενείς με βαριά γενική κατάσταση, για τους οποίους απαιτούνται ιδιαίτερες φροντίδες, μόνο κατά τη διάρκεια της νύκτας και μέχρι 8 νύκτες. Η παράταση χρήσης αποκλειστικής νοσοκόμας πρέπει να βεβαιωθεί από τον Διευθυντή της Κλινικής ως προς την βαρύτητα της γενικής κατάστασης του ασθενούς και να εγκριθεί από τον αρμόδιο ελεγκτή για να αποζημιωθεί μέχρι συνολικά 12 νύχτες.
Η αποζημίωση ορίζεται σε 30 ευρώ για κάθε νύκτα τις καθημερινές και σε 45 ευρώ τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες.