Νέες κατευθυντήριες οδηγίες για τον σακχαρώδη διαβήτη, τον προ-διαβήτη και τις καρδιαγγειακές παθήσεις εξέδωσαν η Ευρωπαϊκή Εταιρία Καρδιολογίας (ESC) σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Εταιρία για την Μελέτη του Διαβήτη (EASD).
Οι νέες οδηγίες, οι οποίες δημοσιεύτηκαν στην επιθεώρηση European Heart Journal και στην ιστοσελίδα της ESC, στοχεύουν στην παροχή ενημερωμένων πληροφοριών σχετικά με τον τρόπο πρόληψης και διαχείρισης των επιπτώσεων της νόσου στην καρδιά και τα αγγεία, εστιάζοντας στα νέα δεδομένα που προέκυψαν μετά το αντίστοιχο έγγραφο του 2013.
Ο παγκόσμιος επιπολασμός του διαβήτη συνεχίζει να αυξάνεται ανησυχητικά. Μέχρι το 2045 προβλέπεται ότι περισσότερα από 600 εκατομμύρια άτομα θα αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2, παγκοσμίως, ενώ άλλα τόσα θα εμφανίζουν προ-διαβήτη. Οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι ο διαβήτης πλήττει το 10% των πληθυσμών στις μέχρι πρότινος υπανάπτυκτες χώρες, οι οποίες υιοθετούν πλέον δυτικό τρόπο ζωής καθώς και 60 εκατομμύρια Ευρωπαίους, εκ των οποίων οι μισοί είναι αδιάγνωστοι.
Τρόπος ζωής
Οι υγιεινές συμπεριφορές αποτελούν τον πυρήνα της πρόληψης των καρδιαγγειακών παθήσεων. Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής* συνιστώνται για την αποφυγή ή καθυστέρηση της μετατροπής του προ-διαβήτη σε διαβήτη. Η σωματική δραστηριότητα, για παράδειγμα, καθυστερεί τη μετάβαση στη νόσο, βελτιώνει τον γλυκαιμικό έλεγχο και μειώνει τις καρδιαγγειακές επιπλοκές.
Σύμφωνα με τις νέες οδηγίες, η μέτρια πρόσληψη αλκοόλ δεν πρέπει να προωθείται ως μέσο προστασίας από καρδιαγγειακές παθήσεις. «Υπήρξε για πολλά χρόνια η άποψη ότι η μέτρια πρόσληψη αλκοόλ έχει ευεργετικές επιδράσεις στον επιπολασμό των καρδιαγγειακών παθήσεων. Εντούτοις, δύο αναλύσεις υψηλού προφίλ έδειξαν ότι αυτό δεν ισχύει και ότι η κατανάλωση αλκοόλ δεν φαίνεται να είναι επωφελής. Με βάση αυτά τα νέα ευρήματα τροποποιήσαμε τις συστάσεις μας», αναφέρει ο Peter J. Grant, πρόεδρος της EASD για τις οδηγίες Task Force και καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Leeds, στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Έλεγχος
Η αυτο-παρακολούθηση της γλυκόζης στο αίμα και της αρτηριακής πίεσης υποστηρίζεται για ασθενείς με διαβήτη, προκειμένου να επιτευχθεί καλύτερος έλεγχος. Τα δεδομένα που έχουν προκύψει εμπλέκουν τη μεταβλητότητα της γλυκόζης στις αιτίες των καρδιακών παθήσεων στον διαβήτη. Επιπλέον, η διακύμανση της γλυκόζης τη νύχτα συνδέεται ιδιαίτερα με την υπογλυκαιμία και την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής.
«Αυτό δείχνει ότι δεν θεωρείται πλέον κατάλληλη πρακτική το να εξαρτάται ο έλεγχος του διαβήτη από περιστασιακές μετρήσεις γλυκόζης, ιδιαίτερα στον διαβήτη τύπου 1», δήλωσε ο καθηγητής Francesco Cosentino, πρόεδρος της ESC για τις οδηγίες Task Force και καθηγητής Καρδιολογίας στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα και στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Καρολίνσκα στη Στοκχόλμη της Σουηδίας. «Ταυτόχρονα, αναπτύχθηκε τεχνολογία φλας που χρησιμοποιεί ένα μικρό αισθητήρα, ο οποίος φοριέται στο δέρμα για να παρακολουθεί συνεχώς τα επίπεδα γλυκόζης. Παρόμοια επιχειρήματα σχετίζονται με την παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης στο σπίτι».
Φάρμακα
Οι στατίνες δεν συνιστώνται σε διαβητικές γυναίκες με δυνατότητα τεκνοποίησης και πρέπει να χρησιμοποιούνται με προσοχή στους νέους. «Δεν έχουμε εμπειρία από τις επιδράσεις 50 ή 60 χρόνων χρήσης στατίνης σε ένα άτομο και δεν υποστηρίζουμε τη χορήγηση μη βασικών φαρμάκων κατά την εγκυμοσύνη, όταν οι δυνητικές ανεπιθύμητες ενέργειες στο αγέννητο παιδί είναι άγνωστες», εξηγεί ο καθηγητής Grant.
Σχετικά με την καρδιαγγειακή ασφάλεια φαρμάκων για το διαβήτη τύπου 2, κλινικές δοκιμές οδήγησαν σε μια μεταβολή του ρυθμού της μείωσης της γλυκόζης. Δύο ομάδες αντιδιαβητικών φαρμάκων- αγωνιστές υποδοχέα GLP-1 και γλιφλοζίνες – έδειξαν καρδιαγγειακή ασφάλεια και όφελος σε ασθενείς με διαβήτη που είχαν ήδη καρδιακή νόσο και / ή είχαν πολλαπλούς παράγοντες κινδύνου.
«Η κύρια σύστασή μας, υπό το πρίσμα αυτών των ευρημάτων, είναι ότι οι αγωνιστές του GLP-1 υποδοχέα και οι γλιφλοζίνες θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ως θεραπεία πρώτης γραμμής σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, με εγκατεστημένη καρδιαγγειακή νόσο ή υψηλό κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου», δήλωσε ο καθηγητής Cosentino.
Τα φάρμακα που προλαμβάνουν τους θρόμβους αίματος – από του στόματος αντιπηκτικά, μη ανταγωνιστές της βιταμίνης Κ- έχει αναφερθεί ότι ωφελούν την περιφερική αγγειακή νόσο και θα πρέπει να εξετάζεται η χρήση τους, σε συνδυασμό με ασπιρίνη, για ασθενείς με διαβήτη που έχουν κακή κυκλοφορία στα πόδια.
Οι αναστολείς του ενζύμου PCSK9 συνιστώνται για ασθενείς με διαβήτη που διατρέχουν πολύ υψηλό κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου, οι οποίοι δεν επιτυγχάνουν τους στόχους της LDL χοληστερόλης παρά την θεραπεία με στατίνες. Σε αυτούς τους ασθενείς, συνιστάται ένας πιο φιλόδοξος στόχος για τη μείωση της LDL χοληστερόλης κάτω από 1,4 mmol / L.
* Συνιστώμενες αλλαγές στον τρόπο ζωής για ασθενείς με διαβήτη και προ-διαβήτη:
Κόψε το κάπνισμα.
Μειώστε την πρόσληψη θερμίδων, προκειμένου να μειωθεί το υπερβάλλον σωματικό βάρος.
Υιοθετήστε μια μεσογειακή διατροφή, με ελαιόλαδο και / ή ξηρούς καρπούς για να μειώσετε τον κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων.
Αποφύγετε το αλκοόλ.
Επιδοθείτε σε μέτρια έως έντονη σωματική δραστηριότητα (συνδυασμός αερόβιας άσκησης και ασκήσεων αντίστασης) τουλάχιστον 150 λεπτά την εβδομάδα για την πρόληψη / έλεγχο του διαβήτη – εκτός εάν αντενδείκνυται, όπως σε ασθενείς με σοβαρές συννοσηρότητες ή περιορισμένο προσδόκιμο ζωής.