Ένα ακτινωτό σύστημα των δομών υγείας του Ε.Σ.Υ. σε όλα τα νησιά περιλαμβάνει το σχέδιο υγειονομικής κάλυψης της νησιωτικής Ελλάδας, που εκπονήθηκε από το υπουργείο Υγείας, σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία, προκειμένου να ανταποκριθεί η χώρα στις αυξημένες ανάγκες, εν όψει της τουριστικής περιόδου.

Στόχος του σχεδίου, το οποίο παρουσιάστηκε την Παρασκευή από τον υπουργό Υγείας, Βασίλη Κικίλια, είναι να παραμείνει η Ελλάδα μία υγειονομικά ασφαλής χώρα, υπό τις συνθήκες της πανδημίας του νέου κορονοϊού.

Το Σχέδιο Υπηρεσιών Υγείας αποτελείται από πρωτόκολλα ενιαίας υγειονομικής κάλυψης των νησιών, με ενδυνάμωση των δομών υγείας με ανθρώπινο δυναμικό και Μέσα Ατομικής Προστασίας,  διασύνδεση των νησιωτικών δομών με νοσοκομεία COVID-19,  πρόσβαση σε έλεγχο ανίχνευσης του ιού (testing) και ενίσχυση του συστήματος διακομιδών.

Κλίνες

Έχουν ήδη δεσμευτεί 446 απλές κλίνες νοσηλείας COVID-19 στα νησιά, οι οποίες -αν υπάρξει η ανάγκη-  μπορούν να αυξηθούν άμεσα σε 694. Επίσης, έχουν δεσμευτεί 19 κλίνες Μ.Ε.Θ., που μπορεί να αυξηθούν άμεσα σε 79. Οι κλίνες Μ.Ε.Θ. και οι απλές κλίνες COVID-19, θα χρησιμοποιηθούν μέχρι την εξασφάλιση της διακομιδής των ασθενών σε κέντρα αναφοράς.

Στόχος του υπουργείου Υγείας είναι, αν και εφόσον προκύψει κάποιο περιστατικό COVID, το οποίο χρήζει νοσηλείας, και ειδικά σε Μ.Ε.Θ., να διακομιστεί άμεσα στα κέντρα αναφοράς με αεροδιακομιδή ή με πλωτά μέσα.

Στελέχωση

Σε ό,τι έχει να κάνει με το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, έχει ενισχυθεί το επικουρικό προσωπικό στα νησιά και το ιατρικό προσωπικό από τις Υγειονομικές Περιφέρειες.

Ήδη έχουν γίνει 687 προσλήψεις επικουρικού προσωπικού, οι 72 είναι ιατροί και οι 615 οι νοσηλευτές και λοιπό προσωπικό, ενώ έχουν ήδη εγκριθεί 1.100 προσλήψεις. Στις Υγειονομικές Περιφέρειες με περισσότερα νησιά, έχουν γίνει περισσότερες προσλήψεις.

Το Υπουργείο Τουρισμού έχει συνάψει συμβάσεις ξενοδοχειακών μονάδων με ιδιώτες ιατρούς, ενώ αν προκύψει ανάγκη, τότε στο πλάνο μπαίνουν συμβεβλημένοι γιατροί του ΕΟΠΥΥ για κατ’ οίκον επισκέψεις. Επιπλέον, έχουν ενεργοποιηθεί συμβάσεις με μπλοκάκι για 600 γιατρούς με 2.000 ευρώ, αφορολόγητα, προκειμένου να συνδράμουν. Τέλος έχουν ενεργοποιηθεί οι Περιφέρειες για παροχή καταλυμάτων και σίτιση.

Κατά την παρουσίαση του σχεδίου, ο Βασίλης Κικίλιας έδωσε ορισμένα παραδείγματα διασύνδεσης κεντρικών νοσοκομείων και νοσοκομείων αναφοράς και δομών, από τις οποίες μετακινείται προσωπικό για την κάλυψη αναγκών κατά την τουριστική περίοδο. «Παραδείγματος χάρη, το Τζάνειο με τη Σάμο, τη Σαντορίνη και την Τήνο, το Αττικόν με τη Νάξο, το Γενικό Κρατικό Νίκαιας με την Τήνο, τη Σάμο και τη Μήλο, το Νοσοκομείο Λιβαδειάς με τη Μήλο, το Θριάσιο με τη Σάμο. Είναι κάποια παραδείγματα, για να καταλάβετε πώς έχουμε διασυνδέσει και υιοθετήσει ουσιαστικά, από μεγάλες δομές υγείας της ενδοχώρας στις περιφερειακές δομές υγείας», εξήγησε ο υπουργός Υγείας, υπογραμμίζοντας ότι όλα τα Κέντρα Υγείας και όλες οι ιατρικές δομές των νησιών, είναι στελεχωμένες και λειτουργούν 24 ώρες το εικοσιτετράωρο».

Κινητές Ομάδες Υγείας (ΚΟΜΥ)

Αποτελούν «όχημα» για την ενίσχυση της επιδημιολογικής επιτήρησης της COVID σε όλη την ελληνική Επικράτεια και ενίσχυση της δυνατότητας διάγνωσης υπόπτων και πιθανών κρουσμάτων.

Η στρατηγική έχει τρεις πυλώνες:

Τη διεξαγωγή διαγνωστικών μοριακών test με σταδιακή προσθήκη test αντισωμάτων, κυρίως στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού και σε κλειστές δομές (π.χ. γηροκομεία και φυλακές), τη συλλογή στοιχείων για διενέργεια επιδημιολογικών μελετών και την ενίσχυση της ιχνηλάτησης.

Μέχρι τις 9 Ιουνίου οι ΚΟΜΥ είχαν λάβει 32.481 δείγματα. Μετά από 1.577 αποστολές σε 48 περιφερειακές ενότητες, οι ΚΟΜΥ επεκτείνονται πλέον και στη νησιωτική χώρα. Ήδη υπάρχουν 9 σε Θάσο, Χανιά, Ρέθυμνο και Ηράκλειο και αναμένεται η συγκρότηση άλλων 106 σε άλλα νησιά, στα οποία θεωρείται ότι αυτή η πρωτοβουλία είναι πάρα πολύ σημαντική.

Σε συνδυασμό και με τις ΚΟΜΥ υπάρχουν και πλωτές Ομάδες Υγείας, που μπορούν να ενισχύσουν ακόμη πιο πολύ τη διάγνωση υπόπτων και πιθανών κρουσμάτων COVID-19 σε κατοίκους και τουρίστες, με πιο άμεση και πιο γρήγορη πρόσβαση.

Η στρατηγική είναι αυτή της συνεργασίας με Δήμους των μικρών νησιών για διενέργεια διαγνωστικών μοριακών test και test αντισωμάτων για την ανίχνευση της νόσου COVID σε ευπαθείς ομάδες. Στο έργο αυτό συμβάλλουν ΜΚΟ, που εθελοντικά προσφέρουν τις υπηρεσίες τους για τη μετακίνηση κλιμακίων του ΕΟΔΥ και μεταφορά δειγμάτων σε κυτία ασφαλείας. Ήδη έχουν γίνει δειγματοληψίες σε Μήλο, Κίμωλο, Σύκινο,  Φολέγανδρο, Κουφονήσια, Ανάφη, Ρεβυθά, Σχοινούσα, Ηρακλειά, Δονούσα, Αμοργό, Κίναρο, Πάτμο, Αγαθονήσι, Αρκιούς, Λειψούς, Ψέριμο, Τήλο, Καστελόριζο και Χάλκη.

Δυνατότητες testing

Η στρατηγική του υπουργείου Υγείας, όσον αφορά το testing, στοχεύει στη γρήγορη αλλά και αξιόπιστη διάγνωση. Στο πλαίσιο αυτό,  δύο μεγάλοι μοριακοί αναλυτές θα μεταφερθούν  τη Δευτέρα στη Σύρο και την επόμενη Δευτέρα στη Ρόδο. Επίσης, έχουν προστεθεί μικροί αναλυτές (PoC) σε συγκεκριμένα νησιά για τις έκτακτες καταστάσεις. Εφαρμόστηκε ένας ακτινωτός σχεδιασμός για τη μείωση των απαιτούμενων μεταφορών δειγμάτων στα κλινικά εργαστήρια της ενδοχώρας.

Για τις πολύ έκτακτες περιπτώσεις αναπτύσσεται σχεδιασμός testing και στα νησιά, έτσι ώστε να μη χρειάζεται η μεταφορά τους σε συγκεκριμένα κέντρα και εργαστήρια, όπως θα γίνεται με τα συμβατικά περιστατικά.

Για παράδειγμα,  τα συμβατικά περιστατικά από τη Λέρο, τα οποία ούτως ή άλλως στέλνονται από το νησί κεντρικά στο ΕΚΕΑ, θα συνεχίσουν να στέλνονται εκεί. Αν και εφόσον προκύψει κάτι πολύ έκτακτο, μπορεί μέσα από το testing του αναλυτή στο νησί να δοθεί άμεση απάντηση στο αν είναι θετικό ή αρνητικό και να μπορέσει να αντιμετωπιστεί ένα περιστατικό εκεί. Στη στρατηγική αυτή μπορεί να συνδράμει και η χρήση των ΚΟΜΥ με στοχευμένες εξορμήσεις.

«Υπάρχει ανάγκη για εκτέλεση ταχέων μοριακών εξετάσεων με αναλυτές τεχνολογίας Point of Care testing, γι’ αυτό και βάζουμε αυτούς τους μικρούς αναλυτές στα νησιά μας. Θα εξυπηρετήσει αυτό πραγματικές ιατρικές ανάγκες σε οξέα περιστατικά με συμπτώματα COVID-19», ανέφερε ο υπουργός Υγείας.

Ήδη υπάρχουν μικροί μοριακοί αναλυτές εγκατεστημένοι σε Μυτιλήνη, Σάμο, Χίο, Κέρκυρα, Πάρο, Αντίπαρο, Σύρο, Νάξο, Σαντορίνη, Ρόδο, Κω, Λέρο και Κάλυμνο.  Ωστόσο, έχει δρομολογηθεί η εγκατάσταση επιπλέον μοριακών αναλυτών, ώστε να καλυφθούν πάνω από 20 νησιά, με τη χωρική κατανομή εγκατάστασης να σχετίζεται με βάση τη στρατηγική του υπουργείου, στην απόσταση μεταξύ των νησιών και στην αλληλοκάλυψη, στην απόσταση του κάθε νησιού από κεντρικό εργαστήριο, στον αναμενόμενο αριθμό τουριστών και στη γεωγραφική θέση του νησιού σε σχέση με τις υγειονομικές δομές.

Η εγκατάσταση των επιπλέον μικρών αναλυτών σχεδιάζεται σε Μύκονο, Ζάκυνθο, Κέρκυρα, Κύθηρα, Λήμνο, Σκιάθο, Κεφαλονιά, Κάρπαθο, Μήλο, Ικαρία, Σαντορίνη και Κω. Όλα αυτά τα νησιά θα είναι ακτινωτά και συνδεδεμένα και μεταξύ τους και με τα κέντρα αναφοράς.

Μεταφορά δειγμάτων στο εργαστήριο αναφοράς ανά περιφέρεια

Στην Περιφερειακή Ενότητα Σποράδων υπάρχει δυνατότητα να διασυνδεθεί η Αλόννησος και η Σκόπελος με τη Σκιάθο και αεροπορικά με τα μεγάλα εργαστήρια αναφοράς, αν χρειαστεί, της Μακεδονίας, της Θεσσαλονίκης, πως, επίσης, η Σκύρος και η Εύβοια με την Αθήνα.

Στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης έχουν διασυνδεθεί  η Σαμοθράκη με την Αλεξανδρούπολη, τη Θάσο, την Καβάλα και τη Θεσσαλονίκη αν χρειαστεί. Με τη συμπρωτεύουσα έχει διασυνδεθεί και η Χαλκιδική – όπου αναμένεται μεγάλος αριθμός τουριστών – και η Πιερία.

Στην Περιφερειακή Ενότητα Αττικής τα νησιά του Αργοσαρωνικού είναι συνδεδεμένα με πλωτά μέσα, καταρχάς, με την Αθήνα, αλλά θα υπάρχει η δυνατότητα -με τη βοήθεια και τη στήριξη της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας- και για αερομεταφορά δειγμάτων από τα Κύθηρα στην Αθήνα.

Στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου υπάρχει ήδη η δυνατότητα διασύνδεσης της Λέσβου, της Χίου και της Σάμου με την Αθήνα και έτσι διασυνδέονται και τα υπόλοιπα νησιά. Για παράδειγμα, η Ικαρία μαζί και η Λήμνος μπορεί να διασυνδεθεί με την Αττική και την Αθήνα. Άρα ουσιαστικά, δίνονται πολλαπλές δυνατότητες testing, ανάλογα με τον καιρό και με τον έκτακτο χαρακτήρα του testing, τόσο σε κοντινούς προορισμούς όσο και σε πιο μακρινούς προορισμούς.

Στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, η Λευκάδα είναι διασυνδεδεμένη και με το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων και με το Πανεπιστημιακό νοσοκομείο στο Ρίο, η Κεφαλονιά με την Ιθάκη, η Ζάκυνθος αεροπορικώς και οι Παξοί με την Κέρκυρα.

Τα Δωδεκάνησα είναι όλα διασυνδεδεμένα με τη Ρόδο. Το μηχάνημα ισχυρής δυνατότητας testing που θα μεταφερθεί στη Ρόδο θα διασυνδεθεί και με την Τήλο, με την Σύμη και με τη Χάλκη, το Καστελόριζο, την Κάρπαθο, την Κάσο, που όλα αυτά τα νησιά είναι διασυνδεδεμένα ούτως ή άλλως και με τα μεγάλα κέντρα αναφοράς και testing στην Αθήνα.

Στις Κυκλάδες υπάρχει η δυνατότητα testing τοπικά σε νησιά,  τα οποία διασυνδέονται όλα μεταξύ τους, με το κεντρικό εργαστήριο της Σύρου και όλα με τα μεγάλα εργαστήρια της Αττικής. Άρα, υπάρχουν τρεις επιλογές στο testing, εάν και εφόσον χρειαστεί.

Τέλος, στην Περιφερειακή Ενότητα Κρήτης υπάρχει ισχυρή δυνατότητα testing στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου, ενώ θα επεκταθούν κι άλλο οι δυνατότητες, ώστε όλοι οι νομοί να μπορούν να απευθύνονται εκεί.

Διαδικασία μεταφοράς για έλεγχο του δείγματος

Η λήψη δείγματος θα γίνεται από τον ιατρό στο Νοσοκομείο, στο Κέντρο Υγείας, στο περιφερειακό ιατρείο ή από τον ιδιώτη ιατρό, σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ. Θα ακολουθεί πρόσκληση για μεταφορά σε κάθε νησί, Κέντρο Υγείας, Περιφερειακό Ιατρείο με ταχυμεταφορές -υπάρχουν ήδη συμβάσεις, οι οποίες «τρέχουν»-  για την ενδοχώρα, παραλαβή από τον εξουσιοδοτημένο φορέα ανάδοχο και μεταφορά με προγραμματισμένη ώρα προς το αεροπλάνο ή το πλωτό μέσο. Τέλος, θα γίνεται η παραλαβή από το αεροδρόμιο ή το πλωτό μέσο στον τόπο υποδοχής και από το φορέα υποδοχής, που είναι το εργαστήριο, με συμπληρωμένο το ειδικό έντυπο. Φιλοδοξία του υπουργείου Υγείας είναι εντός κάποιων ωρών να υπάρχει απάντηση για το δείγμα.

Διακομιδές

Οι αεροδιακομιδές μπορούν να γίνουν για τα λοιμώδη νοσήματα μόνο με ειδικές κάψουλες, οι οποίες την επόμενη εβδομάδα θα είναι στη χώρα συνολικά έντεκα.

Οι εναέριες διακομιδές εκτελούνται από αεροσκάφη και ελικόπτερα που διαχειρίζεται και διαθέτει η Πολεμική Αεροπορία μετά από αίτημα του ΕΚΑΒ προς το Γ.Ε.Α. ή εκμισθωμένα πτητικά μέσα από την Πολιτική Προστασία, που είναι πιστοποιημένα για την εκτέλεση των διακομιδών.

«Με το συνδυασμό των δύο, θα έχουμε μία υπεροπλία μέσων πτητικών, ελικοπτέρων και αεροσκαφών, προκειμένου να γίνονται διακομιδές αν κι εφόσον χρειαστούν.

Έχουμε, όμως, τη δυνατότητα και πλωτών διακομιδών, που εκτελούνται κανονικά από τα πλωτά μέσα του Λιμενικού Σώματος, είτε μέσα από ιδιώτες, όπως υποδεικνύεται από το Συντονιστικό Κέντρο του Λιμενικού Σώματος, μετά από αίτημα του ΕΚΑΒ. Υπάρχει πλήρης λίστα δυνατότητας πλωτών μέσων, αν κι εφόσον όλες αυτές χρειαστούν», τόνισε ο υπουργός Υγείας κατά την παρουσίαση του σχεδίου.

Η γεωγραφική κάλυψη θα γίνεται από το κέντρο επιχειρήσεων και τη βάση αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας στην Ελευσίνα, από τη βάση διακομιδών στη Σύρο για τις Κυκλάδες, από τη βάση διακομιδών της Ρόδου για τα Δωδεκάνησα, από τη βάση διακομιδών του Ακτίου για τη Δυτική Ελλάδα και το Ιόνιο και από τη βάση διακομιδών Θεσσαλονίκης για την Βόρεια Ελλάδα.

«Όλα αυτά είναι βοηθητικά σε μια προσπάθεια που κάνουμε προφανώς να στηρίξουμε τον τουρισμό μας, να στηρίξουμε τα νησιά μας, να στηρίξουμε την οικονομία μας. Νομίζω ότι ο πρώτος κύκλος του κορονοϊού απέδειξε ότι συνολικά ως Κυβέρνηση, με τις οδηγίες του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, μπορούμε να τα καταφέρουμε. Ευελπιστούμε αναλόγως και στον δεύτερο κύκλο», τόνισε ολοκληρώνοντας την παρουσίαση ο υπουργός Υγείας.

Δείτε ολόκληρο το σχέδιο εδώ.