Πώς η τουρκική οικονομία εκδικείται τον Ερντογάν

Παρά την «πολεμική» και διχαστική ρητορική, με την οποία προσπάθησε να ντοπάρει το θρησκευτικό και εθνικό φρόνημα των Τούρκων -τα απόνερα των προεκλογικών ομιλιών του έφταναν μέχρι εδώ-, ο Ερντογάν εξέρχεται με βαριές απώλειες από τις δημοτικές εκλογές της Κυριακής έχοντας χάσει πόλεις-κλειδιά, όπως η Άγκυρα και, από ό,τι φαίνεται, η Κωνσταντινούπολη και η Αττάλεια. Αν και το κόμμα του δεν βγαίνει ιδιαιτέρως πληγωμένο από τις εκλογές, εντούτοις ο «σουλτάνος» πληρώνει προσωπικά τις επιλογές του στην οικονομική πολιτική της χώρας.

Η τουρκική οικονομία φαίνεται να πληρώνει ακριβά την επιλογή του Ερντογάν να μην επιτρέπει στην κεντρική τράπεζα να αυξήσει αποφασιστικά τα επιτόκια, ώστε να αναχαιτιστεί η κατρακύλα της τουρκικής λίρας, η οποία με την ανακοίνωση των πρώτων αποτελεσμάτων πήρε σήμερα νέα καθοδική πορεία. Ενώ ο πληθωρισμός στην χώρα ξεπερνά το 20%, ο Ερντογάν φαίνεται να προσπαθεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα με ασπιρίνες, όπως προτρέποντας τους Τούρκους να μην αλλάζουν το νόμισμά τους με δολάρια, μια κίνηση που μόνο βραχυπρόθεσμη ανακούφιση μπορεί να προσφέρει στην οικονομία της χώρας, η οποία ταλανίζεται κι αυτή από κρίση χρέους.

Ενώ η κεντρική τράπεζα ουσιαστικά παρακολουθεί χωρίς να παρεμβαίνει, οι επενδυτές εκφράζουν φόβους ότι η ήττα θα φέρει νέα ακριβά λαϊκίστικα μέτρα, προς ανακούφιση των ψηφοφόρων, που θα εκτροχιάσουν ακόμη περισσότερο την κατάσταση. Πριν από τις εκλογές της Κυριακής υπήρχαν ήδη στα σκαριά σχέδια για τόνωση της οικονομίας με φθηνό δανεισμό, την ώρα που ο κρατικός προϋπολογισμός έχει ήδη «τρύπες» από μειώσεις φόρων με στόχο την αύξηση της κατανάλωσης.

Μοιάζοντας να θέλει να επιβεβαιώσει τους φόβους των επενδυτών, ο Ερντογάν, μόλις διεφάνη η ήττα, τόνισε ότι έχει μπροστά του 4,5 χρόνια χωρίς εκλογές, για να υλοποιήσει «στιβαρό οικονομικό πρόγραμμα» με επίκεντρο την εφαρμογή «κυρίαρχης οικονομικής πολιτικής».

Η κατρακύλα της λίρας επιδεινώνεται από την προσπάθεια των ντόπιων επενδυτών να προστατευθούν από τον πληθωρισμό, αναζητώντας καταφύγιο στο σκληρό δολάριο. Νοικοκυριά και επιχειρήσεις έχουν αυξήσει τις καταθέσεις τους σε ξένο νόμισμα κατά 28 δισ. δολάρια το τελευταίο εξάμηνο, σπάζοντας κάθε ρεκόρ.

Την ίδια ώρα, χιλιάδες τουρκικές εταιρείες με υπέρογκο δανεισμό σε δολάρια τα προηγούμενα χρόνια, μετά την κατρακύλα του εθνικού νομίσματος είναι ανήμπορες να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους και απλώς τα παρακολουθούν να «σκάνε» το ένα μετά το άλλο.

Μπροστά σε όλη αυτή την κατάσταση, ο Ερντογάν οργίζεται και εξαπολύει επιθέσεις κατά των ΗΠΑ και άλλων χωρών της Δύσης, κατηγορώντας όλους τους άλλους για τις έντονες διακυμάνσεις στη λίρα.

Μέσα σε όλα αυτά τα δομικά κακά της τουρκικής οικονομίας έρχεται να προστεθεί ένα ακόμη. Ο αυταρχισμός του Ερντογάν και η καταιγίδα διώξεων που έχει εξαπολύσει από το καλοκαίρι του 2016 και μετά -δηλαδή μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα σε βάρος του- έχει στοιχίσει και στην επιχειρηματικότητα της χώρας. Τουρκικές οικογένειες αποφασίζουν να μεταφέρουν τις επιχειρήσεις τους στο εξωτερικό, ώστε να τις κληροδοτήσουν στα παιδιά τους. Σύμφωνα με την έκθεση Global Wealth Migration Review, τουλάχιστον 12.000 εκατομμυριούχοι μετέφεραν τα περιουσιακά τους στοιχεία εκτός συνόρων το 2016 και το 2017, είτε στην Ευρώπη είτε στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Για τον Ερντογάν πρόκειται για προδότες. Στην Global Wealth Migration Review αναφέρεται ότι «η ιστορία έχει δείξει πως, όταν μία μεγάλη χώρα οδεύει προς τη διάλυσή της, έχει προηγηθεί η μαζική φυγή των πλουσίων πολιτών της».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Η Πόλις εάλω: Βαριά ήττα του Ερντογάν και στην Κωνσταντινούπολη

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ήττα Ερντογάν σε Άγκυρα και Σμύρνη: Θρίλερ για την Κωνσταντινούπολη