Τα 4 «εμβληματικά», όπως τα διαφημίζει το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, έργα πληροφορικής, για τις προδιαγραφές των οποίων έχει ολοκληρωθεί η διαβούλευση, φέρνουν νέα «ήθη» στην εκτέλεση έργων ΤΠΕ (Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών).

Είναι τα παρακάτω έργα συνολικού προϋπολογισμού 73,2 εκατ. ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ: 1. Υλοποίηση Κεντρικού Συστήματος Διακίνησης Εγγράφων, Δρομολόγησης και Διαλειτουργικότητας με απομακρυσμένες ψηφιακές υπογραφές καθώς και Μηχανισμό Υποστήριξής του (helpdesk). 2.Πληροφοριακό σύστημα Παρακολούθησης κυκλοφορίας εντύπων. 3. Ψηφιακός Μετασχηματισμός Ελληνικού Ποδοσφαίρου με σύγχρονα Ψηφιακά Μέσα ΤΠΕ. 4. Ψηφιακός μετασχηματισμός του γεωργικού τομέα.

Το πρώτο που διαπιστώνει κανείς διαβάζοντας τα κείμενα των διακηρύξεων είναι ότι η χρηματοδότησή τους δεν προέρχεται από το ΕΣΠΑ, ως είθισται μέχρι τώρα για τα έργα πληροφορικής, αλλά από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Ο λόγος που επικαλούνται στο υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής είναι ότι οι διαδικασίες του ΕΣΠΑ είναι χρονοβόρες… Πρόκειται όμως και για μια έμμεση παραδοχή της καθυστέρησης που έχει σημειωθεί στην προώθηση έργων ΤΠΕ.

Το δεύτερο είναι η επιλογή του φορέα υλοποίησης. Τα περισσότερα έργα πληροφορικής μέχρι πρόσφατα αναλάμβανε η Κοινωνία της Πληροφορίας ΑΕ (ΚτΠ ΑΕ) φορέας, υπό την εποπτεία σήμερα του υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης, ο οποίος ιδρύθηκε το 2001 με σκοπό την εκτέλεση και διαχείριση έργων πληροφορικής, επικοινωνίας και νέων τεχνολογιών. Η ΚτΠ στον τομέα των Δημοσιών Συμβάσεων – πλην προγραμμάτων Κρατικών Ενισχύσεων – έως σήμερα, έχει σχεδιάσει και υλοποιήσει 370 συμβάσεις προμηθειών εξοπλισμού και ανάπτυξης λογισμικού, με την αξία των έργων αυτών να ανέρχεται στα 950 εκατ. ευρώ.

Αντί της ΚτΠ, λοιπόν, τα προαναφερόμενα έργα θα υλοποιήσει το ΕΔΕΤ (Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας) ένας άλλος φορέας επίσης του δημοσίου που ανήκει στη γενική γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας του υπουργείου Παιδείας. Βασικός σκοπός του ΕΔΕΤ είναι η παροχή προηγμένων δικτυακών υπηρεσιών σε ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα και σε φορείς παρεμφερών δραστηριοτήτων, παράλληλα με την ευρύτερη προώθηση καινοτομικών διαδικτυακών εφαρμογών και τη συμμετοχή σε αντίστοιχα εθνικά και κοινοτικά έργα. Πέρα από την συνδρομή του στην παροχή σύγχρονων υποδομών και υπηρεσιών στην ακαδημαϊκή κοινότητα έχει συμμετάσχει σε πολλά ευρωπαϊκά προγράμματα και έχει εκτελέσει έργα όπως είναι το πρώτο Cloud Data Center Υγείας.

Η ικανότητα του ΕΔΕΤ στην εκτέλεση έργων δεν αμφισβητείται αν και μέχρι σήμερα δεν έχει αναλάβει παρόμοιο όγκο δουλειάς, τη στιγμή που βασικός φορέας εκτέλεσης των έργων ΤΠΕ για λογαριασμό του δημοσίου τομέα ήταν η ΚτΠ.

Προφανώς είναι ένα στοίχημα για το ΕΔΕΤ που εκτός των άλλων, όπως εκτιμάται, θα πιεστεί να προχωρήσει γρήγορα τις σχετικές διαδικασίες.

Η διαγωνιστική διαδικασία όμως ακόμα και αν δεν είναι έργο ΕΣΠΑ είναι απαιτητική και προφανώς το πρώτο που θα πρέπει να γίνει σωστά είναι οι προδιαγραφές των έργων. Πληροφορίες αναφέρουν ότι έγιναν παρατηρήσεις στο πλαίσιο της δημοσίας διαβούλευσης στις προδιαγραφές που έχει ορίσει το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής ορισμένες εκ των οποίων θα ενσωματωθούν ώστε στη συνέχεια να δημοσιοποιηθούν οι τελικές διακηρύξεις των έργων.

Πότε θα προκηρυχθούν τα τέσσερα αυτά έργα, τα πρώτα της σημερινής κυβέρνησης που έχουν φθάσει σε αυτό το σημείο ωριμότητας, είναι ερώτημα το οποίο δύσκολα μπορεί να απαντηθεί, τουλάχιστον με ρεαλισμό. Εκτιμάται ότι δεν θα προκηρυχθούν και τα τέσσερα μαζί, αλλά σταδιακά αρχίζοντας με το «ευκολότερο» π.χ. αυτό για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό του Ελληνικού Ποδοσφαίρου. Όπως σχολιάζεται σκωπτικά από τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ «έχουμε ψηφιοποιήσει όλες τις διαδικασίες του δημοσίου τομέα και πάμε και στο ποδόσφαιρο…».

Σε κάθε περίπτωση οι διαγωνισμοί δεν θα τελεσφορήσουν αν οι προδιαγραφές και οι διαδικασίες δεν είναι οι ενδεδειγμένες μέχρι και στην παραμικρή λεπτομέρεια. Η αγορά της πληροφορικής είναι αρκετά ανταγωνιστική, οι εταιρείες, είτε πρόκειται για ελληνικών συμφερόντων είτε όχι, δεν αφήνουν τίποτα στην τύχη και όπως έχουν αποδείξει σε πάρα πολλές περιπτώσεις δεν φείδονται κόπου και χρόνου για να κάνουν ενστάσεις και προσφυγές που έχουν ως συνέπεια καθυστερήσεις πολλών μηνών σε ορισμένες περιπτώσεις και χρόνων στην υλοποίηση των έργων.