Τα αστρονομικά κέρδη της JPMorgan δείχνουν πώς οι τράπεζες μπορούν να βγάλουν λεφτά παρά τους αυστηρότερους κανόνες…

Το 2011, μην βλέποντας την ώρα να καλύψω για πρώτη φορά εγώ ο ίδιος τα αποτελέσματα της JPMorgan, πετάχτηκα από το κρεβάτι μου σε ένα ανοίκειο διαμέρισμα στο Μανχάταν, χτύπησα το κεφάλι μου στην προεξοχή ενός ραφιού με βιβλία και πήρα ταξί για το νοσοκομείο. Άκουσα το conference call του Τζέιμι Ντάιμον από τα επείγοντα.

Επιβίωσα. Το ίδιο και ο κ. Ντάιμον. Το αφεντικό της JPMorgan βρίσκεται ήδη 14 χρόνια στο πηδάλιο της μεγαλύτερης πλέον αμερικανικής τράπεζας βάσει ενεργητικού. Και στα οικονομικά αποτελέσματα που ανακοίνωσε αυτήν την εβδομάδα, έσπασε κάθε ρεκόρ, ανακοινώνοντας ετήσια κέρδη 36 δισ. δολαρίων και 19% απόδοση ενσώματων ιδίων κεφαλαίων (ROTE) – την καλύτερη από το 2007.

Η επίδοση της JPMorgan είναι τόσο εντυπωσιακή που προκαλεί… πονοκέφαλο στις υπόλοιπες τράπεζες. Ίσως μάλιστα και στον ίδιο τον κ. Ντάιμον. Και αυτό γιατί τόσο ψηλές αποδόσεις υποτίθεται ότι δεν ήταν πλέον εφικτές, αφού, μετά την κρίση του 2008, οι τράπεζες ήταν αναγκασμένες να διακρατούν περισσότερα κεφάλαια ως πρόβλεψη έναντι ζημιών και απογοητευτικών αποδόσεων. Κατά συνέπεια, η απόδοση ιδίων κεφαλαίων (RoE) για πολλές τράπεζες κινείται σε μονοψήφια επίπεδα, κάτω από το κόστος κεφαλαίου τους, με αποτέλεσμα, σε πολλές περιπτώσεις, οι μέτοχοι να αντιδράσουν αποσύροντας τα κεφάλαιά τους. Για το μεγαλύτερο κομμάτι του τραπεζικού κλάδου, η τελευταία δεκαετία δεν ήταν τίποτε άλλο από μια απεγνωσμένη αναζήτηση ενός βιώσιμου επιχειρηματικού μοντέλου. Οι τράπεζες-ζόμπι έχουν κατακλύσει τη Γη.

Ειδικά οι τράπεζες στην Ευρώπη είναι σε ελεεινή κατάσταση. Η JPMorgan, με κεφαλαιοποίηση 430 δισ. δολαρίων, έχει σήμερα μεγαλύτερη χρηματιστηριακή αξία από την Barclays, τη Société Générale, τη Standard Chartered, τη UniCredit, την Credit Suisse, τη UBS, την BBVA, τη Royal Bank of Scotland, την Crédit Agricole, την ING και τη Lloyds μαζί.

Με την άνοδο της τιμής της μετοχής της, η JPMorgan μπήκε στις 10 εταιρείες με τη μεγαλύτερη αξία στον κόσμο, συναγωνιζόμενη με τεχνολογικούς κολοσσούς που έχουν παρουσία σε όλο τον κόσμο, αφήνοντας πίσω την Intel και τη Samsung και πλησιάζοντας την κινεζική Tencent.

Και μπορεί η συγκριτική ευρωστία της αμερικανικής οικονομίας να εξηγεί, σε έναν βαθμό, το φαινόμενο αυτό, αλλά δεν είναι η μοναδική εξήγηση. Εξάλλου, ο κ. Ντάιμον δεν ντροπιάζει μόνο ξένες ανταγωνιστικές, αλλά και την ανταγωνιστική στη Wall Street Goldman Sachs, η οποία δεν έχει πια τα αστρονομικά κέρδη που είχε κάποτε.

Σίγουρα η JPMorgan βοηθήθηκε από τις εξαγορές που έκανε. Ο Τζέιμι Ντάιμον άρπαξε στην κυριολεξία την Bear Stearns και τη Washington Mutual το 2008. Η αλήθεια είναι, όμως, ότι ήταν σε θέση να το κάνει, επειδή είχε προστατεύσει πρώτα τον δικό του ισολογισμό. Και αν η επιτυχία οφειλόταν μόνο στις εξαγορές που έγιναν την εποχή της κρίσης, τότε η Barclays, η οποία πήρε τον «πυρήνα» της Lehman Brothers, και η Bank of America, που εξαγόρασε τη Merrill Lynch και την Countrywide, θα σημείωναν επίσης παγκόσμια ρεκόρ.

Ο θρίαμβος της JPMorgan δεν οφείλεται σε έναν μόνο παράγοντα. Επιπλέον δε διαψεύδει πανηγυρικά την άποψη ότι με τους αυστηρότερους κανόνες που ισχύουν σήμερα είναι αδύνατο να βγάλεις σοβαρά κέρδη.

Την ίδια στιγμή, όμως, δημιουργεί προβλήματα και στον ίδιο τον Ντάιμον. Για χρόνια ολόκληρα, ο επικεφαλής της τράπεζας διαμαρτυρόταν για τους κανονισμούς, προειδοποιώντας για τις δραματικές συνέπειες που θα είχαν και παραπονούμενος ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες είχαν άδικο πλεονέκτημα από τους «αντιαμερικανικούς» κανονισμούς. Επιχείρημα που φαίνεται όλο και πιο αβάσιμο.

Οι ευρύτερες διαμαρτυρίες του για τις κεφαλαιακές επιβαρύνσεις που επιβλήθηκαν στις μεγαλύτερες τράπεζες -το μεγαλύτερο πρόβλημά του, σύμφωνα με τον ίδιο- αμφισβητούνται επίσης.

Ακόμη και πριν από το θεαματικό τελευταίο αυτό τρίμηνο, ο κ. Ντάιμον φαινόταν να αναγνωρίζει ότι βάδιζε σε κινούμενη άμμο: «Την υπεραπόδοση δεν στη δίνει κανείς από πάνω και δεν είναι σίγουρο ότι θα την έχεις πάντα», έγραψε πέρυσι στους μετόχους της JPMorgan. Αλήθεια, αλλά μέχρι να σβήσει το άστρο της JPMorgan, οι εκκλήσεις του για επιείκεια θα πέφτουν στον βροντο.

Copyright The Financial Times Limited 2020

© 2020 The Financial Times Ltd. All rights reserved.

© The Financial Times Limited 2024. All Rights Reserved. Not to be redistributed, copied or modified in any way.
mononews.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation.