Αποκαλυπτικό ρεπορτάζ, αρθρογραφία και άμεση ενημέρωση, με όλα τα τελευταία νέα και ειδήσεις για την Οικονομία, τις Επιχειρήσεις, το Χρηματιστήριο, το Bitcoin, τις πολιτικές εξελίξεις και τον πολιτισμό
Financial Times

Στα άδυτα του τοξικού think tank που μάχεται τις αμβλώσεις και στηρίζει Τραμπ

Ντόναλντ Τραμπ

Ο Κέβιν Ρόμπερτς, πρόεδρος του think tank Heritage Foundation και αρχιτέκτονας του αμφιλεγόμενου μανιφέστου πολιτικής Project 2025, τον περασμένο Μάιο μίλησε με ενθουσιασμό για τη σχέση του με τον Ντόναλντ Τραμπ.

«Είμαστε  κοντά με τον πρόεδρο», δήλωσε ο Ρόμπερτς στους Financial Times από το γραφείο του κοντά στο κτίριο του Καπιτωλίου των ΗΠΑ στην Ουάσινγκτον. «Και μιλάμε συχνά».

Γιατί ο Τραμπ αποφάσισε να πάρει αποστάσεις

Ο Ρόμπερτς ήταν βέβαιος ότι ο Τραμπ θα αγκαλιάσει και θα υιοθετήσει πολλές από τις συστάσεις του Project 2025 και με τον τρόπο αυτό «θα εγκαινιάσει την πιο ένδοξη χρυσή εποχή της συντηρητικής μεταρρύθμισης από την εποχή του Ρόναλντ Ρίγκαν».

Η Heritage είχε «την εντύπωση, βάσει των συνομιλιών με τον Πρόεδρο Τραμπ και των συνεργατών του, ότι κάποιο μεγάλο ποσοστό αυτών των συστάσεων θα είναι στην ατζέντα για εφαρμογή», δήλωσε ο Ρόμπερτς.

Λίγους μήνες αργότερα, καθώς μία από τις πιο ανατρεπτικές κούρσες για τον Λευκό Οίκο εισέρχεται στην τελική της ευθεία, ο Ρόμπερτς, το Project 2025 και η ίδια η Heritage έχουν μείνει –προς το παρόν τουλάχιστον- έξω από το πρόγραμμα του Τραμπ.

Το Project 2025, το οποίο περιλαμβάνει θέσεις που έχουν διατυπώσει πρώην στελέχη της κυβέρνησης Τραμπ, προσφέρει ένα πυκνό μενού ριζοσπαστικών συντηρητικών σχεδίων δράσης.

Μεταξύ των προτάσεων είναι η επιστράτευση ιδεολογικά πιστών δημοσίων υπαλλήλων, η συλλογή δεδομένων για τις αμβλώσεις, ο περιορισμός της χρήσης χαπιών για αμβλώσεις, η αυστηρή επιτήρηση της παράνομης μετανάστευσης με στόχο τη διευκόλυνση της κράτησης και της απέλασης, η απαγόρευση της πορνογραφίας και ο περιορισμός της αντισύλληψης.

Ο Τραμπ έχει υποσχεθεί να υλοποιήσει ορισμένα από τα παραπάνω στην προεκλογική του εκστρατεία. Αλλά το Σχέδιο 2025 έχει γίνει τόσο τοξικό -και τόσο προφανές σημείο επίθεσης από  τους Δημοκρατικούς- που ο πρώην πρόεδρος και οι σύμμαχοί του επιμένουν τώρα ότι δεν έχουν καμία σχέση με αυτό.

«Οι μόνες επίσημες πολιτικές της δεύτερης θητείας είναι αυτές που προέρχονται απευθείας από τον πρόεδρο Τραμπ και την εκστρατεία του», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα η Καρολίν Λέβιτ, εκπρόσωπος της εκστρατείας του Τραμπ.

Οι ακραίες θέσεις που προκαλούν

Νωρίτερα φέτος, ο ίδιος ο Τραμπ δήλωσε για το Σχέδιο 2025 ότι «δεν έχει ιδέα ποιος κρύβεται πίσω από αυτό», χαρακτηρίζοντας ορισμένα από τα σχέδιά του «γελοία και άθλια». Ο Κρις Λα Σιβίτα, διευθυντής της προεκλογικής του εκστρατείας, δήλωσε ότι το Heritage ήταν «ένα ενοχλητικό σπυρί».

Ο Χάουαρντ Λούτνικ, επικεφαλής της ομάδας του Τραμπ, υπεύθυνος για το προσωπικό, χαρακτήρισε το Project 2025 «ραδιενεργό» σε πρόσφατη συνέντευξή του στους FT.

Όμως, μόλις μία εβδομάδα πριν από τις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου, το έγγραφο Heritage παραμένει μία θηλιά  στο λαιμό του Τραμπ, καθώς επιχειρεί το τελευταίο κάλεσμα προς τους ψηφοφόρους.

Η Καμάλα Χάρις, η Δημοκρατική αντίπαλος του Τραμπ, το αναφέρει συνεχώς σε συγκεντρώσεις σε όλες τις πολιτείες που δίνεται μάχη μεταξύ των δύο κομμάτων. Η ίδια υποστηρίζει ότι τα παραπάνω αποτελούν έναν βασικό οδηγό για τις ακραίες πολιτικές που θα εφαρμόσει ο πρώην πρόεδρος αν κερδίσει.

«Απλώς ψάξτε στο Google το Σχέδιο 2025», προέτρεψε η Χάρις σε πρόσφατη συγκέντρωση στην Ατλάντα της Τζόρτζια. «Μπορείτε να πιστέψετε ότι το έγραψαν αυτό το πράγμα; Είναι ένα λεπτομερές και επικίνδυνο σχέδιο για το τι θα κάνει ο Ντόναλντ Τραμπ αν εκλεγεί πρόεδρος».

Το σχέδιο 922 σελίδων για μια ρεπουμπλικανική κυβέρνηση δεν είναι καινούργιο. Η Heritage το ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2023. Αλλά η ριζοσπαστική ατζέντα του εγγράφου έχει ωθήσει την Heritage στο πολιτικό προσκήνιο με έναν τρόπο που είναι εξαιρετικά σπάνιος, αν όχι πρωτοφανής, στον ευγενή κόσμο των αμερικανικών think tanks.

Διχασμένοι και οι Ρεπουμπλικάνοι

Αυτός ο σάλος έχει αυξήσει κατακόρυφα το διακύβευμα για την Heritage όσον αφορά την κούρσα για τον Λευκό Οίκο. Μια νίκη του Τραμπ θα αποτελούσε μεγάλη ώθηση για το think-tank και τους ηγέτες του. Όμως η  Heritage θα αντιμετωπίσει σημαντικές αντιδράσεις αν ο Τραμπ χάσει πάλι.

«Αν κερδίσει ο Τραμπ, πέραν των επικρίσεων, για το Σχέδιο 2025, το Heritage θα είναι σε καλή θέση. Νομίζω ότι αν χάσει ο Τραμπ, θα δεχθούν βαριές κατηγορίες», δήλωσε ο Ντέρεκ Σίζορς, ανώτερος συνεργάτης του American Enterprise Institute, ενός άλλου δεξιού think-tank, και πρώην αναλυτής του Heritage που εξακολουθεί να συνεργάζεται μαζί του για τις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας.

Όσοι παρακολουθούν στενά την πορεία της Heritage λένε ότι η ιδιότητά της ως πολιτικό αλεξικέραυνο ακολουθεί την εξέλιξή της προς το λαϊκισμό κατά την τελευταία δεκαετία.

Η αλλαγή ξεκίνησε το 2014, λένε, όταν ο Τζιμ Ντεμίντ, πρώην γερουσιαστής της Νότιας Καρολίνας, που ηγήθηκε του κινήματος του Tea Party, έγινε πρόεδρός της και ο πολιτικός της βραχίονας -που ονομάζεται Heritage Action- συγκρούστηκε με τους Ρεπουμπλικάνους ηγέτες στο Καπιτώλιο.

Ο ακραίος διευθυντής του think tank

Με την πάροδο των ετών, η Heritage απομονώθηκε ακόμα περισσότερο από την εξωτερική πολιτική και επικεντρώθηκε περισσότερο σε κοινωνικά ζητήματα. Στη συνέχεια ήρθε ο Ρόμπερτς, ο πρώην επικεφαλής του Καθολικού Κολλεγίου του Γουαϊόμινγκ, ο οποίος αργότερα εργάστηκε για μια συντηρητική πολιτική ομάδα στο Τέξας. Διορίστηκε ως διευθυντής στο Heritage τον Οκτώβριο του 2021 και έκτοτε προωθεί επιθετικά το έργο του.

«Βρισκόμαστε στη διαδικασία της δεύτερης αμερικανικής επανάστασης, η οποία θα παραμείνει αναίμακτη, αν η αριστερά το επιτρέψει», δήλωσε ο Ρόμπερτς στο War Room, ένα podcast που διευθύνει ο πρώην πολιτικός σύμβουλος του Τραμπ, Στιβ Μπάνον, τον Ιούλιο.

Ο Εζ Φάγκαν, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις-Σικάγο, ο οποίος έχει γράψει ένα βιβλίο για την άνοδο των κομματικών δεξαμενών σκέψης, δήλωσε για τον Ρόμπερτς ότι «μοιάζει σαν να θέλει να είναι παρουσιαστής του Fox News όσο θέλει να είναι πρόεδρος ενός ερευνητικού οργανισμού».

Ο Ρόμπερτς αποκάλυψε «τα πράγματα που θέλει πραγματικά η τάξη των συντηρητικών ακτιβιστών, τα οποία είναι βαθιά αντιδημοφιλή», δήλωσε ο Φέιγκαν, αναφερόμενος στο Project 2025. Αλλά ήταν επίσης μια «αρκετά καλή αναπαράσταση του τι θέλουν οι άνθρωποι που τελικά θα διοριστούν στην κυβέρνηση του Τραμπ», πρόσθεσε.

Οι επικριτές λένε ότι στην έξαρση της προεκλογικής περιόδου, ο Ρόμπερτς υπερέβαλλε εαυτόν, στηρίζοντας με  έντονο τρόπο τις θέσεις του, όταν ο Τραμπ και άλλοι Ρεπουμπλικανοί είχαν ανάγκη να κερδίσουν πιο μετριοπαθείς ψηφοφόρους.

Ένας συντηρητικός που μίλησε στους FT δήλωσε ότι το think tank θα έπρεπε να έχει κάνει ήσυχα τη δουλειά του και να την παραδώσει στην ομάδα του Τραμπ μετά τις εκλογές. «Ήταν μια ξεκάθαρη γκάφα», δήλωσε.

Ένας γνωστός βετεράνος συντηρητικός πολιτικός αναλυτής από την Ουάσινγκτον δήλωσε στους FT ότι σκέφτεται να διαγράψει από το δημόσιο βιογραφικό του τον χρόνο του στο Heritage.

Ο Ρόμπερτς αντέδρασε προκλητικά. Τον Σεπτέμβριο δήλωσε στο Fox News ότι το Heritage θα επανέλθει με άλλο σχέδιο στον επόμενο εκλογικό κύκλο και «θα ξαναχτυπήσει τους Δημοκρατικούς».

Ισχυρή στήριξη από χορηγούς

Ο Έλι Λέρερ, πρώην αναλυτής του Heritage, ο οποίος είναι τώρα πρόεδρος του R Street Institute, ενός άλλου δεξιού think-tank, δήλωσε ότι ο χαρακτηρισμός του Project 2025 ήταν υπερβολικός.

«Αν είστε προοδευτικός, έχετε πολλούς λόγους να το αντιπαθείτε, και οι συντηρητικοί έχουν επίσης λόγους να το αντιπαθούν», δήλωσε. «Είναι κάποιο βαθιά σκοτεινό σχέδιο για την οικοδόμηση μιας φασιστικής θεοκρατίας; Όχι, δεν είναι».

Το Heritage παραμένει πλούσιο σε μετρητά, υποστηριζόμενο από μεγάλους και μικρούς δωρητές, γεγονός που θα μπορούσε να το βοηθήσει να επιβιώσει από τον έλεγχο, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των εκλογών.

Το 2022, έλαβε περισσότερα από 95 εκατ. δολάρια σε εισφορές και επιχορηγήσεις και είχε καθαρά περιουσιακά στοιχεία αξίας 332 εκατ. δολαρίων, σύμφωνα με την τελευταία ομοσπονδιακή κατάθεσή του. Αλλά αντιμετωπίζει τον αυξανόμενο ανταγωνισμό από άλλες δεξαμενές σκέψης της Ουάσινγκτον που συντάσσονται με τον Τραμπ αλλά συνδέονται λιγότερο με τις θέσεις του Project 2025.

Εάν ο πρώην πρόεδρος κερδίσει, όλα τα μάτια θα είναι στραμμένα στο κατά πόσον το Heritage και ο Ρόμπερτς θα επανέλθουν στο δυναμικό του – και κατά πόσον οι ιδέες τους θα εφαρμοστούν. Ο Ρόμπερτς δήλωσε ότι οι «τελικές αποφάσεις» για την πολιτική θα ληφθούν από τον Τραμπ και ότι το think tank του αντιλαμβάνεται με «γνήσια ταπεινότητα» τον ρόλο του.

«Ούτε εγώ ως άτομο, ούτε η Heritage ως επιχείρηση, ούτε οποιοσδήποτε από τους οργανισμούς που συμμετέχουν στο Project 2025, είναι τόσο αλαζονικοί ώστε να λένε ότι θα υπαγορεύσουμε τι θα κάνει ο πρόεδρος Τραμπ ή οποιοσδήποτε εκλεγμένος πρόεδρος», δήλωσε ο Ρόμπερτς.

Ανακαλύψτε το αφιέρωμα «US ELECTIONS 2024»

Διαβάστε επίσης:

Τραμπ-Χάρις: Σύμμαχοι και εχθροί στη μάχη για τον Λευκό Οίκο

Οι κρίσιμες πολιτείες που «κερδίζουν» τις εκλογές στις ΗΠΑ

Τραμπ-Χάρις: Ποιος είναι το αγαπημένο παιδί των χορηγών;