Κατά τη διάρκεια των σκοτεινών ημερών της οικονομικής κρίσης, ο επικεφαλής της BlackRock, Larry Fink, πήγε στο Σαν Φρανσίσκο. Καθώς τράπεζες και ασφαλιστικές πάλευαν να παραμείνουν στη ζωή και κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες στήριζαν το χρηματοπιστωτικό σύστημα, ο κ. Fink είχε βάλει στο μάτι ένα μεγάλο έπαθλο. Προορισμός του ήταν το αρχηγείο της Barclays Global Investors, του βραχίονα διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων της προβληματικής βρετανικής τράπεζας Barclays. Υπό την πίεση να βρει μετρητά ώστε να εξισορροπήσει τον ισολογισμό της, η Barclays έπρεπε να πουλήσει περιουσιακά στοιχεία.

Ο κ. Fink έσπευσε. Τον Μάρτιο του 2009 άρχισε τις διαπραγματεύσεις με τον Bob Diamond και τον John Varley, τότε πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της Barclays αντίστοιχα. Η συναλλαγή ύψους 15,2 δισ. δολαρίων σε μετρητά και μετοχές, που ανακοίνωσαν τον Ιούνιο, μετέτρεψε τη BlackRock σε κολοσσό των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και τελικά άλλαξε την όψη της παγκόσμιας επενδυτικής βιομηχανίας. Η Barclays, με τη σειρά της, κατόρθωσε να αποφύγει την κρατική διάσωση, αλλά έκτοτε κατηγορήθηκε ότι πούλησε τα «ασημικά»της.

«Δεν θα μπορούσαμε να αγοράσουμε την BGI αν δεν ήταν η οικονομική κρίση», δήλωσε ο κ. Fink στους Financial Times, καθώς η BlackRock «γιορτάζει» 10 χρόνια από αυτό που ορισμένοι χαρακτηρίζουν το deal της δεκαετίας.

Με μία κίνηση, η αγορά κατέστησε την BlackRock τον μεγαλύτερο διαχειριστή κεφαλαίων στον κόσμο, με περιουσιακά στοιχεία 2,8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Δέκα χρόνια μετά, επιβλέπει 6,5 τρισεκατομμύρια δολάρια και έχει market value πάνω από 74 δισεκατομμύρια δολάρια.

Το σημαντικότερο: εξασφάλισε ότι η εταιρεία, η οποία ήταν τότε περισσότερο γνωστή ως ενεργός διαχειριστής σταθερού εισοδήματος, είχε ένα μεγάλο πάτημα σε ένα μέρος της βιομηχανίας διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων που είναι γνωστό ως παθητικές επενδύσεις. Η BGI, μέσω του brand iShares, ήταν ηγέτιδα δύναμη στις χρηματιστηριακές συναλλαγές, όπου τα funds παρακολουθούν παθητικά έναν δείκτη μετοχών, αντί να βάζουν ενεργά στοιχήματα στις τιμές των μετοχών διαφόρων εταιρειών. Από το 2009, τα περιουσιακά στοιχεία που διαχειρίζονται τα ETF σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν διογκωθεί από λίγο πάνω από 1 τρισ. δολάρια στο επίπεδο ρεκόρ των 5,4 τρισ. δολαρίων.

Ο κ. Diamond, πρόεδρος της BGI τότε, δήλωσε: «Αυτό που η συμφωνία της BGI έδωσε στην BlackRock ήταν ένα τεράστιο franchise στις παθητικές επενδύσεις και τις ποσοτικές δυνατότητες».

Ο Amin Rajan, διευθύνων σύμβουλος της Create-Research, της εταιρείας παροχής συμβουλών για τη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων, λέει ότι η BGI μετέτρεψε την BlackRock σε μια επενδυτική δύναμη.

«Η συμφωνία την έφερε σε μια ασυναγώνιστη θέση – για τώρα τουλάχιστον», είπε. «Όσον αφορά στη βιομηχανία, η συμφωνία έδειξε ότι η κλίμακα, που βασίζεται σε ενεργές και παθητικές μονάδες κάτω από μία στέγη, μπορεί να μεταφέρει το κέντρο βάρους μακριά από τους διαχειριστές μικρής και μεσαίας κατηγορίας. Έχει επίσης χρησιμεύσει για την προώθηση των χρεώσεων ως του «πολικού αστέρα» της βιομηχανίας μέσω της εντατικοποίησης του ανταγωνισμού».

Αλλά η συμφωνία λίγο έλειψε να μη γίνει. Ενώ ο κ. Fink είχε συνομιλίες με την Barclays, η τράπεζα συμφώνησε την πώληση της μονάδας iShares, ύψους 4,4 δισ. δολαρίων, στην CVC Capital Partners, τον κορυφαίο όμιλο εξαγορών στην Ευρώπη.

«Ακούσαμε φήμες για τη συμφωνία της CVC δύο μήνες πριν την ανακοίνωσή της [τον Απρίλιο] και μιλούσα με τον Bob Diamond και τον John Varley καθ ‘όλη αυτή την περίοδο δύο μηνών», ανέφερε.

«Εξηγούσα ότι πρέπει να επικεντρωθούν σε εμάς, γιατί η όλη συναλλαγή θα ήταν καλύτερη για την Barclays και καλύτερη για την BGI».

«Η Barclays είχε ένα ‘go shop’ και χρησιμοποίησε την CVC ως προπέτασμα, ουσιαστικά, για να προσελκύσει άλλους ανθρώπους. Ήμασταν η μόνη εταιρεία στην οποία δόθηκε αποκλειστικό δικαίωμα αγοράς ολόκληρης της BGI, όχι μόνο της iShares», δήλωσε ο κ. Fink.

Ο κ. Fink συνέχισε να πιέζει και, μέχρι τον Ιούνιο, η BlackRock και η BGI οριστικοποιούσαν τους οικονομικούς όρους, αλλά τελευταία στιγμή προέκυψε άλλο ένα εμπόδιο.

«Η συμφωνία σχεδόν μας ξέφυγε, αλλά αυτή είναι μεγάλη ιστορία. Δεν μπορώ να μιλήσω γι ‘αυτό, αλλά καθυστερήσαμε τη συμφωνία κατά ένα σαββατοκύριακο», δήλωσε ο κ. Fink.

Πρόσωπο με γνώση της κατάστασης δήλωσε ότι ο κ. Fink πέρασε 48 ώρες στο τηλέφωνο, καθώς αναζητούσε μανιασμένα νέες πηγές κεφαλαίων από κρατικά επενδυτικά ταμεία και hedge funds για τη χρηματοδότηση της συμφωνίας. Ο κ. Fink αναγκάστηκε να βρει νέους υποστηρικτές επειδή δεν θα μπορούσε να αποκτήσει «πλήρη διαφάνεια» ως προς το από πού προέρχονταν τα κεφάλαια, μερικά από τους οποία επρόκειτο να προέρχονται από επενδυτές της Μέσης Ανατολής.

Στην BGI, το προσωπικό παρακολουθούσε νευρικά. Ένας ανώτερος υπάλληλος της εποχής δήλωσε: «Σε οποιαδήποτε κατάσταση συγχωνεύσεων και εξαγορών θα προτιμούσατε να είστε στην πλευρά που αγοράζει. Υπήρξε μια ορισμένη ανησυχία. Υπήρχε μια αρκετά σημαντική διαφορά κουλτούρας μεταξύ των δύο».

Όταν η εξαγορά ανακοινώθηκε οριστικά, μερικοί δεν πίστευαν το μέγεθος της συμφωνίας. Κάποιοι δήλωσαν ότι ο κ. Fink ξόδεψε πάρα πολλά για μία επιχείρηση χαμηλού περιθωρίου, ενώ άλλοι στάθηκαν στο ποσό ύψους 175 εκατομμυρίων δολαρίων που εξασφάλισε η CVC.

Ιδιωτική δημοσκόπηση μεταξύ θεσμικών επενδυτών από την Create-Research εκείνη την περίοδο διαπίστωσε ότι μόλις το 28% θεωρούσε ότι η συμφωνία θα άλλαζε τα δεδομένα, ενώ το 35% πίστευε ότι η εταιρεία που θα προέκυπτε από την συγχώνευση θα ήταν ένας δυσκίνητος γίγαντας. «Οι μάντεις κακών έχουν διαψευσθεί», δήλωσε ο κ. Rajan.

Η εμπιστοσύνη του κ. Fink στην αγορά του οφειλόταν σε διάφορους παράγοντες.

Ως διαχειριστής μεγάλου σταθερού εισοδήματος, η BlackRock πραγματοποιούσε τακτικά συνομιλίες με πολλές κυβερνήσεις καθώς εξελισσόταν η χρηματοπιστωτική κρίση. «Είχαμε ισχυρή πεποίθηση στις αρχές του 2009 ότι οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο θα έκαναν ό, τι χρειαζόταν για να σταθεροποιήσουν τον κόσμο», δήλωσε.

Ο κ. Fink δεν ήταν επίσης ξένος σε μια εξαγορά. Το 2006, μαζί με τη Susan Wagner, πρώην αντιπρόεδρο της BlackRock, η οποία τώρα βρίσκεται στο διοικητικό συμβούλιο, πρωτοστάτησε στην εξαγορά της Merrill Lynch Investment Management, ενσωματώνοντας την με επιτυχία στην BlackRock.

«Δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε την BGI χωρίς τη MLIM και είναι σημαντικό να το θέσουμε σε αυτό το πλαίσιο», δήλωσε ο κ. Fink. «Ξεκινήσαμε από μια εταιρεία ομολόγων ύψους 360 δισ. δολαρίων, και στη συνέχεια αγοράσαμε τη MLIM και στη συνέχεια αρχίσαμε να εμπλεκόμαστε σοβαρά με τη λιανική, με μετοχές, και γίναμε παγκόσμια εταιρεία».

Η BlackRock είχε επίσης ένα πλεονέκτημα που βοήθησε με τον έλεγχο των οικονομικών της BGI, καθώς και με την ενσωμάτωσή της.

Το τμήμα ομολόγων της BGI ήταν ήδη πελάτης της Aladdin, της πλατφόρμας διαχείρισης κινδύνων της BlackRock, η οποία χρησιμοποιείται πλέον κατά κόρον στη βιομηχανία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων.

«Μπορούσαμε να αναλύσουμε γρήγορα ολόκληρη τη συνιστώσα του σταθερού εισοδήματος της BGI [ως μέρος του οικονομικού ελέγχου]», δήλωσε ο κ. Fink.

«Η Aladdin μας έδωσε εμπιστοσύνη ότι θα μπορούσαμε, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη εταιρεία, να κάνουμε μια μεγάλη εξαγορά και να την ενσωματώσουμε σε μια κοινή πλατφόρμα».

«Θα έχουμε μία τεχνολογική πλατφόρμα καθώς η ενσωμάτωση ολοκληρώνεται. Θα έχουμε έναν οργανισμό. Δεν πρόκειται να έχουμε σιλό, θα έχουμε έναν οργανισμό», θυμάται ο κ. Fink.

Πίστευε ότι η συγχώνευση των τεχνολογικών πλατφορμών αμέσως μετά την εξαγορά θα επιτάχυνε τη συνύπαρξη των δύο κουλτούρων.

Ακόμα κι έτσι, η ενσωμάτωση της BGI χρειάστηκε τρία χρόνια και ήταν «ζόρικη», σύμφωνα με έναν πρώην υπάλληλο.

Ο κ. Fink ήταν επίσης πεπεισμένος ότι τα ETF, ένας σχετικά νέος τρόπος επένδυσης που είχε προσελκύσει την προσοχή της BlackRock λίγα χρόνια νωρίτερα, θα εξελίσσονταν σε ένα μεγάλο συστατικό της επενδυτικής αγοράς.

«Κάναμε ένα κομμάτι στρατηγικής μόνο για εσωτερικούς σκοπούς, και ήταν σε αυτό το ολοένα αυξανόμενο νέο προϊόν που λεγόταν ETF», δήλωσε ο κ. Fink. «Το συμπέρασμα αυτής της στρατηγικής, και αυτό ήταν το έτος 2007, ήταν ότι θα ήταν πολύ δύσκολο για εμάς να εισέλθουμε σε αυτή την αγορά, εκτός αν κάναμε μια εξαγορά».

Η BGI ήταν η εξαγορά που περίμενε η BlackRock, και η χρονική στιγμή ήταν εξαιρετική.

Καθώς οι αγορές σημείωναν άνοδο λόγω της ποσοτικής χαλάρωσης, τα παθητικά κεφάλαια έδιναν ισχυρές αποδόσεις και οι επενδυτές συσσωρεύονταν, ενώ πολλοί ενεργοί διαχειριστές δυσκολεύονταν να υπεραποδώσουν. Η BlackRock εποπτεύει πλέον 4,44 τρισ. δολάρια σε παθητικά διαχειριζόμενα περιουσιακά στοιχεία, τα δύο τρίτα του συνόλου του νεοϋορκέζικου ομίλου, σε σύγκριση με 1,64 τρισ. στο τέλος του 2009. Την εποχή της συμφωνίας, η iShares είχε περιουσιακά στοιχεία 300 δισ. δολαρίων, πέντε χρόνια αργότερα πέρασε το 1 τρισ. δολάρια και τώρα είναι λίγο κάτω από τα 2 τρισ. δολάρια.

Για την Barclays, το μεγάλο ερώτημα είναι αν πούλησε το λάθος μέρος της επιχείρησής της. Ένας πρώην τραπεζίτης της Barclays, κοντά στην πώληση της BGI, δήλωσε ότι η τράπεζα υποχρεώθηκε από τη βρετανική ρυθμιστική αρχή να αντλήσει κεφάλαια. «Έχουμε μια τρομερή συμφωνία: την αγοράσαμε για 500 εκατομμύρια δολάρια το 1996 και την πουλήσαμε το 2009 για 15,2 δισ. δολάρια. Το αν εκ των υστέρων θα ήταν καλύτερα να είχαμε πουλήσει την Barclaycard είναι μια άλλη ερώτηση», δήλωσε ο τραπεζίτης.

Τους τελευταίους μήνες, η Barclays δίνει μια οδυνηρή μάχη με τον Edward Bramson, έναν ακτιβιστή επενδυτή, που πιέζει την τράπεζα να συρρικνώσει τον επενδυτικό της βραχίονα που υποαποδίδει.

«Οι μέτοχοι της Barclays θα τα είχαν πάει πολύ καλύτερα αν η Barclays είχε κρατήσει την BGI και πούλαγε όλα τα υπόλοιπα», δήλωσε ο Cliff Weight, διευθυντής της ShareSoc, μιας βρετανικής ένωσης μικρομετόχων. Πρόσθεσε ότι παρόλο που η πώληση ήταν «πιθανώς αρκετά καλή σε μια δύσκολη εποχή», το σφάλμα της Barclays ήταν ότι πούλησε το μεγάλο μειοψηφικό της μερίδιο στην BlackRock.

Η Barclays εξασφάλισε ένα μερίδιο στην Blackrock ύψους 19,9% στο πλαίσιο της συμφωνίας για την BGI, που αποτιμήθηκε σε 13,5 δισ. δολάρια όταν ανακοινώθηκε, αλλά αυξήθηκε στα 15,2 δισ. δολάρια όταν ολοκληρώθηκε έξι μήνες μετά την άνοδο των μετοχών της BlackRock κατά 62%.

«Η πώληση αυτού του ποσοστού το 2012 αποδείχθηκε κακή κίνηση», δήλωσε ο κ. Weight.

Η απόκλιση στις τύχες των αντίστοιχων μετόχων ήταν τεράστια. Η BlackRock ξεπέρασε την Barclays κατά 470% σε όρους κοινού νομίσματος μετά τη συμφωνία της BGI. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας, οι μετοχές της Barclays έχουν υποχωρήσει περισσότερο από 40%, ενώ της BlackRock αυξήθηκαν κατά 160%.

Λίγοι διαχειριστές κεφαλαίων ανταγωνίζονται με την BlackRock. Η τεράστια κλίμακά της, σε συνδυασμό με τη δημοτικότητα των παθητικών επενδύσεων, σημαίνει ότι η BlackRock έχει κυριαρχήσει στον πόλεμο των τιμών, ασκώντας τεράστια πίεση στα περιθώρια κέρδους των ανταγωνιστών.

Η πίεση έχει οδηγήσει σε ένα κύμα ενοποίησης της βιομηχανίας, συμπεριλαμβανομένης της Aberdeen Asset Management που βρέθηκε στα χέρια της Standard Life, της Janus Capital που συγχωνεύθηκε με την Henderson και της Invesco που αγόρασε την OppenheimerFunds.

Ο Jim McCaughan, πρώην διευθύνων σύμβουλος της Principal Global Investors, της αμερικανικής εταιρείας διαχείρισης που διαχειρίζεται κεφάλαια ύψους 413 δισ. δολαρίων, δήλωσε ότι η πώληση της BGI ήταν ορόσημο: «Ήταν η συμφωνία της δεκαετίας, ασφαλώς στη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων και ίσως και στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες ευρύτερα».

Ο Joe Linhares, πρώην διευθυντικό στέλεχος της BGI που πέρασε στην BlackRock, δήλωσε: «Η κίνηση της Blackrock να αγοράσει την BGI και η διατήρησή της ήταν μια καθοριστική στιγμή… για τον κλάδο στο σύνολό του». Όπως και άλλοι πρώην υπάλληλοι της BGI, ο κ. Linhares δεν εργάζεται πλέον στη BlackRock, αλλά οι συνάδελφοί του κατέχουν κορυφαίες θέσεις εργασίας στον κλάδο.

Ένας άλλος ανώτερος υπάλληλος της επενδυτικής βιομηχανίας που εργάστηκε τόσο στην Barclays όσο και στην BlackRock δήλωσε: «Ο Larry Fink στοιχημάτισε όλη την επιχείρησή του στην εξαγορά της BGI. Και χρειάστηκε τεράστιο θάρρος. Δεν ήταν όλοι ευθυγραμμισμένοι. Ήταν πραγματικά ο Larry που είδε την τάση και πήρε μια απόφαση για ένα προϊόν που σκέφτηκε ότι θα ήταν σημαντικό. Ήταν εξαιρετικά σημαντικό για την BlackRock».

[ft_copy]

© The Financial Times Limited 2024. All Rights Reserved. Not to be redistributed, copied or modified in any way.
mononews.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation.