Οι χρεοκοπίες start-up επιχειρήσεων στις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 60% τον τελευταίο χρόνο, καθώς οι ιδρυτές τους ξεμένουν από τα μετρητά που συγκέντρωσαν κατά τη διάρκεια της τεχνολογικής έκρηξης της περιόδου 2021-22, εξέλιξη που απειλεί εκατομμύρια θέσεις εργασίας σε εταιρείες που στηρίζονται από venture capitals (VC) και ενέχει τον κίνδυνο να επηρεάσει την ευρύτερη οικονομία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Carta, η οποία παρέχει υπηρεσίες σε ιδιωτικές εταιρείες, οι καταρρεύσεις νεοφυών επιχειρήσεων αυξάνονται κατακόρυφα, παρά το γεγονός ότι τα venture capitals επενδύουν δισεκατομμύρια δολάρια σε επιχειρήσεις τεχνητής νοημοσύνης.
Η Carta δήλωσε ότι 254 από τους πελάτες της που στηρίζονται από venture capitals χρεοκόπησαν το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Το ποσοστό των πτωχεύσεων είναι σήμερα υπερεπταπλάσιο σε σχέση με το 2019, που η Carta άρχισε να παρακολουθεί τις χρεοκοπίες.
Την περασμένη εβδομάδα, η εταιρεία fin tech Tally ήταν το τελευταίο θύμα. Η επιχείρηση που λειτουργούσε εννέα χρόνια και παρείχε εργαλεία διαχείρισης πιστώσεων, αποτιμήθηκε στα 855 εκατ. δολάρια σε έναν γύρο χρηματοδότησης του 2022 και είχε συγκεντρώσει περισσότερα από 170 εκατ. δολάρια από μεγάλα venture capitals, συμπεριλαμβανομένων των Andreessen Horowitz και Kleiner Perkins.
Ο ιδρυτής της Tally, Jason Brown, ανέφερε σε ανάρτησή του στο LinkedIn ότι η εταιρεία, που είχε την έδρα της στο Σαν Φρανσίσκο, «δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει την απαραίτητη χρηματοδότηση για τη συνέχιση των εργασιών της».
Η εταιρεία προστέθηκε σε μια λίστα υψηλού προφίλ επιχειρήσεων που έκλεισαν το περασμένο έτος.
Σε αυτές περιλαμβάνονται η ιστοσελίδα ζωντανής μετάδοσης Caffeine, η οποία συγκέντρωσε πάνω από 250 εκατομμύρια δολάρια από επενδυτές όπως η Fox Corp, η Andreessen και η Sanabil Investments, ένας βραχίονας του κρατικού επενδυτικού ταμείου της Σαουδικής Αραβίας, η νεοφυής επιχείρηση υγειονομικής περίθαλψης Olive, που αποτιμήθηκε τελευταία φορά στα 4 δισεκατομμύρια δολάρια το 2021, και η εταιρεία μεταφορών Convoy, που αποτιμήθηκε στα 3,8 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022.
Η εταιρεία ενοικίασης γραφείων WeWork, η οποία είχε αντλήσει περίπου 16 δισ. δολάρια σε χρέος και μετοχές από τη SoftBank και το Vision Fund της, κατέρρευσε τον περασμένο Νοέμβριο, μετά την είσοδό της στο χρηματιστήριο το 2021.
Τα λουκέτα αποτελούν μέρος μιας επώδυνης προσαρμογής για τις νεοφυείς επιχειρήσεις, που προκλήθηκε από τις αυξήσεις των επιτοκίων το 2022.
Οι επενδύσεις των venture capitals σε εταιρείες πρώιμου σταδίου έχουν μειωθεί δραματικά, ενώ τα κεφάλαια που αντλούν έχουν μειωθεί μετά την κατάρρευση της Silicon Valley Bank πέρυσι, οδηγώντας πολλές νεοφυείς επιχειρήσεις σε αδιέξοδο.
Στα χρόνια της άνθησης, τα venture capitals ενθάρρυναν τους ιδρυτές να προχωρούν σε όλο και μεγαλύτερες επενδύσεις, διογκώνοντας τις αποτιμήσεις, σύμφωνα με τον Healy Jones, αντιπρόεδρο της Kruze Consulting, που παρέχει λογιστικές υπηρεσίες σε εκατοντάδες start-ups που υποστηρίζονται από επιχειρηματικά κεφάλαια.
Ήταν ένα «τρελό περιβάλλον συγκέντρωσης κεφαλαίων» στο οποίο «τα κίνητρα των VC και των ιδρυτών δεν ευθυγραμμίζονταν πάντα», είπε.
Οι ιδρυτές βρίσκονται τώρα αντιμέτωποι με μεγάλα προβλήματα. Το άλμα στις πτωχεύσεις οφείλεται στο γεγονός ότι «ένας ασυνήθιστα μεγάλος αριθμός εταιρειών συγκέντρωσε ασυνήθιστα μεγάλο ποσό χρημάτων κατά τη διάρκεια της περιόδου 2021-2022», ανέφεραν οι αναλυτές της Morgan Stanley σε πρόσφατο σημείωμα προς τους πελάτες τους.
Οι εταιρείες που χρηματοδοτούνται από VC απασχολούν 4 εκατ. άτομα στις ΗΠΑ, ανέφερε η Morgan Stanley, δημιουργώντας «κινδύνους διάχυσης στην υπόλοιπη οικονομία» σε περίπτωση που η αύξηση των πτωχεύσεων δεν επιβραδυνθεί.
Ο Peter Walker, επικεφαλής του τμήματος Insights της Carta, δήλωσε ότι υπήρξε «τεράστια πτώση» του αριθμού των εταιρειών που είναι σε θέση να αντλήσουν ξανά χρήματα εντός δύο ετών από τον τελευταίο γύρο χρηματοδότησής τους.
Αυτό είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικό για τις νεοσύστατες επιχειρήσεις που έχουν μειώσει τα έξοδα για να επιβιώσουν τα τελευταία δύο χρόνια, θυσιάζοντας την ανάπτυξη τους.
«Οι συμβουλές άλλαξαν … Τα VC [σας] έλεγαν να αναπτυχθείτε πάση θυσία, προκειμένου να είστε κερδοφόροι αύριο», δήλωσε ο Walker. «Αν έχετε περιορίσει την ανάπτυξή σας με περικοπές, τότε ίσως δεν είναι επιχείρηση για VC».
Σύμφωνα με τον Jones, οι πελάτες της Kruze που προχωρούν με επιτυχία σε δεύτερο γύρο χρηματοδότησης φέτος αυξάνουν τα έσοδα κατά μέσο όρο 600% ετησίως.
Ακόμη και για τις ισχυρές εταιρείες, οι δημόσιες εγγραφές έχουν στερέψει και η δραστηριότητα στον τομέα συγχωνεύσεων και εξαγορών έχει επιβραδυνθεί. Αυτό έχει εμποδίσει τις εταιρείες VC να επιστρέψουν κεφάλαια στους θεσμικούς επενδυτές που τις στηρίζουν – ένας βασικός προάγγελος για μελλοντική άντληση κεφαλαίων.
Σύμφωνα με την Carta, μόνο το 9% των επιχειρηματικών funds που συγκεντρώθηκαν το 2021 επέστρεψαν κεφάλαια στους τελικούς επενδυτές τους. Συγκριτικά, το ένα τέταρτο των κεφαλαίων του 2017 είχε επιστρέψει κεφάλαια, στο ίδιο στάδιο.
Τόσο ο Jones όσο και ο Walker δήλωσαν ότι η χρηματοδοτική δραστηριότητα αρχίζει να ανακάμπτει μετά από δύο έτη απραξίας.
Οι επενδύσεις κατά συντριπτική πλειοψηφία οδηγούνται σε νεοφυείς επιχειρήσεις που ασχολούνται με την τεχνητή νοημοσύνη. Οι πελάτες της Kruze έχουν συγκεντρώσει 2 δισ. δολάρια το 2024, δήλωσε ο Jones, και τα τρία τέταρτα από αυτά έχουν διοχετευτεί σε νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνητής νοημοσύνης, παρά το γεγονός ότι αυτές αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το ένα τέταρτο του συνόλου των πελατών της.
Για όσους δραστηριοποιούνται σε λιγότερο δημοφιλείς τομείς, οι προοπτικές είναι πιο δύσκολες.
«Υπάρχει ένας περιορισμένος αριθμός εταιρειών που μπορούν να υποστηριχθούν από κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών ανά πάσα στιγμή», δήλωσε ο Walker. «Το ύψος του κεφαλαίου μπορεί να έχει αυξηθεί ταχύτερα από τον αριθμό των νεοφυών επιχειρήσεων που μπορούν να το απορροφήσουν».