Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος σήμερα, στις 5 Ιουνίου είναι η μεγαλύτερη διεθνής ημέρα για το περιβάλλον. Με επικεφαλής το UNEP (Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ) διοργανώνεται ετησίως από το 1973, η εκδήλωση έχει γίνει η μεγαλύτερη παγκόσμια πλατφόρμα για την περιβαλλοντική προσέγγιση, με εκατομμύρια ανθρώπους από όλο τον κόσμο να συμμετέχουν στην προστασία του πλανήτη.
Η Σουηδία φιλοξένησε  φέτος την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος 2022 και πραγματοποίησε το  Stochkolm+50 από τις 2 έως τις 3 Ιουνίου. Το Stochkolm+50 σηματοδοτεί την 50ή επέτειο της πρώτης Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Ανθρώπινο Περιβάλλον, που πραγματοποιήθηκε στη Στοκχόλμη το 1972. Αυτό έθεσε την αειφόρο ανάπτυξη στην παγκόσμια ατζέντα και οδήγησε στην καθιέρωση της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος.
«Only One Earth» ήταν το σύνθημα της Διάσκεψης της Στοκχόλμης. Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος 2022 αναζωογονεί το σύνθημα για να τονίσει ότι ο πλανήτης Γη εξακολουθεί να είναι ο μόνος ζωντανός πλανήτης που έχουμε και να πιέσουμε για μετασχηματιστικές ενέργειες για να επαναφέρουμε την ισορροπία μεταξύ των ανθρώπων και του φυσικού κόσμου για να δημιουργήσουμε ένα καλύτερο μέλλον για όλους.

Ποια είναι τα ανησυχητικά δεδομένα

Για να διατηρήσουμε τον τρέχοντα τρόπο ζωής μας χρησιμοποιούμε το ισοδύναμο 1,6 Γης και τα οικοσυστήματα δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις μας, τονίζει το World Economic Forum για την Ημέρα του Περιβάλλοντος που γιορτάζεται σήμερα.
Όπως αναφέρει, το χάσμα ανάμεσα σε αυτά που πρέπει να δαπανήσουμε για να προσαρμοστούμε και σε αυτά που πραγματικά ξοδεύουμε διευρύνεται. Το εκτιμώμενο κόστος προσαρμογής συνεχίζει να αυξάνεται και θα μπορούσε να φτάσει τα 280-500 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ ετησίως μέχρι το 2050 μόνο για τις αναπτυσσόμενες χώρες.
Το μήνυμα της ημέρας είναι η ανάγκη για δράση: Τα άτομα και η κοινωνία των πολιτών πρέπει να διαδραματίσουν βασικό ρόλο στην ευαισθητοποίηση και να παροτρύνουν τις κυβερνήσεις και τον ιδιωτικό τομέα να κάνουν αλλαγές μεγάλης κλίμακας.

1

ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

Για να περιορίσουμε την υπερθέρμανση του πλανήτη στους 1,5°C μέχρι το τέλος του αιώνα, πρέπει να μειώσουμε στο μισό τις ετήσιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έως το 2030.

Υπάρχει 50% πιθανότητα η υπερθέρμανση του πλανήτη να ξεπεράσει τον 1,5°C τις επόμενες δύο δεκαετίες.

Το μεθάνιο, το κύριο συστατικό του φυσικού αερίου, είναι υπεύθυνο για περισσότερο από το 25% της θέρμανσης που βιώνουμε σήμερα.

Η κλιματική κρίση προκαλεί ακραία καιρικά φαινόμενα που σκοτώνουν ή εκτοπίζουν χιλιάδες και καταλήγουν σε οικονομικές απώλειες που υπολογίζονται σε τρισεκατομμύρια.

Οι επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μπορούν να αποφέρουν υψηλούς οικονομικούς πολλαπλασιαστές, έχουν υψηλές δυνατότητες για πλήθος ιδιωτικών επενδύσεων και αποτελούν ένα σημαντικό βήμα στον δρόμο προς την απαλλαγή από τον άνθρακα σε ολόκληρη την οικονομία.

Ακόμη και κάτω από το πιο αισιόδοξο σενάριο όπου το καθαρό μηδέν θα επιτευχθεί μέχρι το 2050, η υπερθέρμανση του πλανήτη θα συνεχιστεί βραχυπρόθεσμα έως μεσοπρόθεσμα, δυνητικά  στους 1,5°C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.

ΑΠΩΛΕΙΑ ΦΥΣΗΣ ΚΑΙ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ

Η υποβάθμιση του οικοσυστήματος επηρεάζει την ευημερία περίπου 3,2 δισεκατομμυρίων ανθρώπων, ή το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού.

Η αποκατάσταση του 15% των εδαφών που έχουν μετατραπεί, ενώ διακόπτεται η περαιτέρω μετατροπή των φυσικών οικοσυστημάτων μπορεί να αποτρέψει το 60% των αναμενόμενων εξαφανίσεων ειδών.

Κάθε χρόνο, χάνουμε πόρους οικοσυστήματος αξίας άνω του 10% της παγκόσμιας οικονομικής μας παραγωγής.

Περίπου το ένα τρίτο των καλλιεργήσιμων εκτάσεων στον κόσμο είναι υποβαθμισμένα, περίπου το 87% των υγροτόπων της ενδοχώρας παγκοσμίως έχουν εξαφανιστεί από το 1700 και το ένα τρίτο των εμπορικών ειδών ψαριών υφίσταται υπερεκμετάλλευση.

Τα συστήματα τροφίμων ευθύνονται για το 80% της απώλειας βιοποικιλότητας και το 80% του συνόλου της γεωργικής γης προορίζεται για τα ζώα και τις ζωοτροφές τους, ενώ παρέχουν μόνο το 20% των θερμίδων.

ΡΥΠΑΝΣΗ

Η ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί περίπου 7 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους κάθε χρόνο, ένας στους εννέα όλων των θανάτων. Εννέα στους 10 ανθρώπους αναπνέουν ακάθαρτο αέρα, καθιστώντας τον, τον πιο σημαντικό κίνδυνο για την υγεία του περιβάλλοντος της εποχής μας.

Μόνο το 57% των χωρών έχουν νομικό ορισμό για την ατμοσφαιρική ρύπανση. Το 2019, το 92% των ανθρώπων αντιμετώπισαν ατμοσφαιρική ρύπανση που υπερβαίνει τις ασφαλείς οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Πάνω από 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται σε κίνδυνο επειδή δε γνωρίζουν αρκετά για την ποιότητα των επιφανειακών και υπόγειων υδάτινων πόρων.

ΑΠΟΒΛΗΤΑ

Σύμφωνα με ένα σενάριο «business as usual», τα ετήσια πλαστικά απόβλητα που εισέρχονται στα υδάτινα οικοσυστήματα θα μπορούσαν σχεδόν να τριπλασιαστούν από 9-14 εκατομμύρια τόνους το 2016 σε 23-37 εκατομμύρια τόνους έως το 2040.

Το συνολικό παγκόσμιο οικονομικό κόστος της θαλάσσιας ρύπανσης από πλαστικό στον τουρισμό, την αλιεία και την υδατοκαλλιέργεια εκτιμάται ότι ήταν 6-19 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ το 2018.

Από το 1950 έως το 2017, υπολογίζεται ότι παρήχθησαν 9,2 δισεκατομμύρια τόνοι πλαστικού, εκ των οποίων 7 δισεκατομμύρια τόνοι έγιναν απόβλητα.