Σε ένα χρόνο θα μπορεί να λειτουργεί η Εθελοντική Αγορά Άνθρακα στην Ελλάδα, από την οποία θα μπορεί σε βάθος χρόνου αν διαχειριστούμε 20 εκ. στρέμματα, να προκύψουν έσοδα τουλάχιστον 2 δις. ευρώ για τα δάση,  ή 100 ευρώ ανά στρέμμα μόνο για την απάληψη βιομάζας, είπε χθες   ο υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος κ. Θεόδωρος Σκυλακάκης παρουσιάζοντας την πρόταση του για την ολοκληρωμένη διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων. Σημείωσε ότι για άλλες δραστηριότητες όπως οι δασώσεις και οι αναδασώσεις, η αξία των πιστώσεων άνθρακα φτάνουν και τα 1000 ευρώ το στρέμμα.

«Θα εισάγουμε υπηρεσίες πιστοποίησης που θα αφορούν όλη την αλυσίδα της εφοδιαστικής αλυσίδας που έρχεται από το δάσος. Από τη βάση του συστήματος πιστοποίησης θα προκύπτουν οι  πιστώσεις άνθρακα (που θα διατίθενται στην Εθελοντική Αγορά) από την αναδάσωση την απάληψη βιομάζας και τη δάσωση. Το  σύστημα αυτό” τόνισε, “προβλέπεται ως δυνατότητα από τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και ο στόχος είναι να το έχουμε σε ισχύ μέσα σε ένα χρόνο από σήμερα”.

Η προετοιμασία για τη δημιουργία Εθελοντικής Αγοράς θα ξεκινήσει άμεσα, ώστε σταδιακά να αποτελέσει ένα μηχανισμό που θα μπορεί να χρηματοδοτήσει τις δράσεις για την προστασία των δασών.  Πιο άμεσα η στήριξη των απαραίτητων δράσεων για την προστασία των δασών όπως η απάληψη βιομάζας, που αν μένει στα δάση αποτελεί καύσιμη ύλη, θα γίνει με επιδοτήσεις με το πρώτο πρόγραμμα επιδοτήσεων να αναμένεται σε ένα χρόνο.

Μέχρι να δημιουργηθεί η νέα εθελοντική αγορά άνθρακα, οι πόροι που θα στηρίξουν την απάληψη βιομάζας θα προκύπτουν από τις εκπομπές ρύπων. Η χρηματοδότηση μέσω επιδότησης θα γίνεται στη βάση της ποσότητας της βιομάζας που θα βγαίνει από το δάσος, ενώ το 2024 εκτιμάται ότι θα είναι η πρώτη χρονιά που θα ξεκινήσουν οι επιδοτήσεις. Σε πρώτη φάση προτεραιότητα είναι να οργανωθεί η διαδικασία και να γίνουν οι διαχειριστικές μελέτες. «Όταν ολοκληρωθεί η μεταρρύθμιση εκτιμάμε ότι μπορούμε να έχουμε 4πλασιάσει τους ανθρώπους που μπαίνουν στο δάσος και να έχουμε αυξήσει και την παραγωγικότητα», σημείωσε ο κ. Σκυλακάκης.

Τα παραπάνω σχέδια περιλαμβάνονται στο νέο νομοσχέδιο για τη διαχείριση και προστασία τω δασών που προβλέπει μηχανισμούς για να εξασφαλίζονται μακροπρόθεσμα έσοδα από τη διαχείριση των δασών, με στόχο να αξιοποιηθούν για την προστασία τους. Στην Εθελοντική Αγορά Άνθρακα  θα μπορούν να πωλούν πιστώσεις άνθρακα  όσοι αναλαμβάνουν έργα διαχείρισης δασών και να τις αγοράζουν οι επιχειρήσεις που θέλουν να μειώσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.

Μόνο το 49% των δασών τελούν υπό παραγωγική διαχείριση

Περιγράφοντας τη σημερινή κατάσταση,  υπουργός Περιβάλλοντος είπε σήμερα, ότι μόνο το 49% των δασών τελούν υπό παραγωγική διαχείριση, εξηγώντας ότι ακόμη και σε αυτά τα δάση δεν απομακρύνεται η βιομάζα με αποτέλεσμα η καύσιμη ύλη να παραμένει μέσα στο δάσος, αυξάνοντας τον κίνδυνο επέκτασης  των πυρκαγιών. ‘Έχει παραμεληθεί η διαχείριση των δασών ενώ η διαχείριση έχει πολλαπλή σημασία γιατί είναι το καλύτερο είδος πρόληψης» σημείωσε ο κ. Σκυλακάκης.

«Ως τώρα οι πόροι των ρύπων δεν είχαν χρησιμοποιηθεί για προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή αλλά μόνο για τον μετριασμό της»,  σημείωσε ο κ. Σκυλακάκης, Τώρα για πρώτη φορά θα χρησιμοποιηθούν για δαπάνες για την προστασία δασών με 20 εκ από τα έσοδα των εκπομπών, και όταν το σύστημα είναι σε πλήρη λειτουργία εκτίμησε ότι θα χρησιμοποιηθούν 150 εκ ευρώ για επιδοτήσεις. Εξηγώντας τη λογική των επιδοτήσεων, ο κ. Σκυλακάκης σημείωσε: «Δεν θα είναι ο στόχος η οικονομική απόδοση του δάσους αλλά η πρόληψη για να έχουμε δάσος και θα είναι τόσο μεγαλύτερη όσο πιο δύσκολη η απάληψή της. Αυτή η επιδότηση θα είναι το κλειδί της μεταρρύθμισης. Η επιδότηση θα γίνει από τους πόρους των ρύπων και θα δοθούν 150 εκ. ευρώ το χρόνο για τις επιδοτήσεις από τα έσοδα των εκπομπών.

Συνολικά το νέο σύστημα διαχείρισης του δασικού οικοσυστήματος που προτείνει το υπουργείο περιλαμβάνει επτά βασικά σημεία:

  1. Επικαιροποιημένες διαχειριστικές μελέτες

Θα συντάσσονται διαχειριστικές μελέτες για όλα τα δάση -με επικαιροποιημένες τεχνικές προδιαγραφές, που θα λαμβάνουν την έγκριση από την αρμόδια δασική υπηρεσία. Επιπρόσθετα, θα δημιουργηθεί ψηφιακή πλατφόρμα, μέσω της οποίας θα παρακολουθούνται και θα υλοποιούνται αυτές οι διαχειριστικές μελέτες, καθώς και όλες οι άλλες εργασίες της δασικής υπηρεσίας.

  1. Επιδότηση της απόληψης δασικής πιστοποιημένης βιομάζας

Η επιδότηση θα προκύπτει από τις εγκεκριμένες διαχειριστικές μελέτες, με κριτήριο την προστασία και την ανάπτυξη των δασικών οικοσυστημάτων. Όσο πιο δύσκολη είναι η απόληψη της βιομάζας και όσο περισσότερο συνεισφέρει στην πρόληψη, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η επιδότηση. Θα παρέχεται ετησίως, με βάση τα τιμολόγια πώλησης της απολαμβανόμενης βιομάζας. Για το σχεδιασμό του συστήματος επιδότησης θα λαμβάνονται υπόψη όλες οι σχετικές παράμετροι, όπως ο τύπος ξυλείας, η τελική χρήση, ο βαθμός δυσκολίας απόληψης (π.χ. κλίση δάσους, δυνατότητα πρόσβασης, ειδικά χαρακτηριστικά αναγλύφου), κ.ά.

  1. «Αδερφοποίηση» δασών Βορρά-Νότου

Από τα 76 εκατομμύρια στρέμματα, που είναι η συνολική έκταση των δασικών οικοσυστημάτων της Ελλάδας, περίπου τα μισά δεν τελούν υπό διαχείριση -κυρίως τα δάση στη Νότια Ελλάδα. Γι’ αυτό και προτείνεται να «αδελφοποιηθούν» με τα διαχειριζόμενα του Βορρά. Αυτό σημαίνει, πως οι προσκλήσεις του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη διαχείριση και την παραγωγική εκμετάλλευση αυτών, θα αφορούν από κοινού «αδερφοποιημένα» δασικά οικοσυστήματα της Βόρειας και της Νότιας Ελλάδας.

  1. Σύστημα δημιουργίας Carbon Credits

Προβλέπεται η δημιουργία εθελοντικής αγοράς απορροφήσεων CO2, μέσω χρηματιστηρίου, από έργα δάσωσης, αναδάσωσης ή βελτίωσης διαχείρισης δασών. Οι απορροφήσεις CO2 υπολογίζονται με βάση κοινούς κανόνες, που θα θέσει το Κράτος -ανάλογα με το είδος του έργου, το είδος βλάστησης και την κλιματική ζώνη- και θα πιστοποιούνται από ειδικά διαπιστευμένες εταιρείες αναγνωρισμένου κύρους.

  1. Υποχρεωτικά μέτρα αντιπυρικής προστασίας

Μαζί με την εκάστοτε διαχειριστική μελέτη θα εφαρμόζεται, υποχρεωτικά, η αντίστοιχη εγκεκριμένη αντιπυρική μελέτη.

  1. Νέα υβριδικά συνεργατικά σχήματα

Θα αξιοποιηθούν οι Δασικοί Συνεταιρισμοί Εργασίας (ΔΑΣΕ), οι οποίοι ανέρχονται σήμερα σε 293, για όλες τις διαδικασίες απόληψης των προϊόντων βιομάζας στα δημόσια δάση είτε αυτοτελώς είτε μέσω της υποχρεωτικής συνεργασίας με τους ΔΑΣΕ, με τη μορφή υβριδικών συνεργατικών σχημάτων εταιρειών που διαχειρίζονται και προσθέτουν αξία στην πιστοποιημένη βιομάζα (επεξεργασία ξύλου, παραγωγή βιοκαυσίμων κ.λπ.). Επιδίωξη, η πραγματοποίηση σημαντικών επενδύσεων σε εξοπλισμό, που θα αυξήσει την αποτελεσματικότητα της απόληψης της βιομάζας.

  1. Ενίσχυση της δασικής υπηρεσίας

Για την υλοποίηση της παραπάνω μεταρρύθμισης ενισχύεται η δασική υπηρεσία με μόνιμο (500 στελέχη) και εποχικό προσωπικό (1.200 στελέχη ετησίως, με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία) και αναβαθμίζονται τα μέσα και οι υποδομές της από το πρόγραμμα «έξυπνο δάσος» (π.χ. laptop, tablet, δορυφορικό internet, αισθητήρες, drones, 300 οχήματα ΑΙΓΙΣ, κ.λπ.).