Καθώς οι δυνατότητες περιορισμού των εκπομπών δεν είναι απεριόριστες και ο στόχος για μηδενικές εκπομπές παραμένει επιτακτικός, επιχειρήσεις και επενδυτές στρέφονται στα Voluntary Carbon Markets, στην εθελοντική αγορά άνθρακα.

Πρόκειται για την αγορά πιστώσεων εκπομπών, που εξασφαλίζονται αποτιμώντας συγκεκριμένες θετικές δράσεις για το κλίμα, τη φύση και τη βιοποικιλότητα, λειτουργώντας ως τρόπος αντιστάθμισης των εκπομπών άνθρακα.

Για παράδειγμα, η  ΜΚΟ Conservation International ξεκινώντας το έργο Accelerate Nature στο 600.000 εκταρίων στο Amarakaeri Communal Reserve (ACR) του Περού, στοχεύει σε ετήσια μείωση CO2 κατά 220.000-330.000 μετρικούς τόνους. Οι πιστώσεις εκπομπών  αυτές θα διαπραγματεύονται στα Voluntary Carbon Markets, και θα προσφέρουν τη δυνατότητα να αντισταθμίσουν τις εκπομπές τους, επιχειρήσεις που δεν έχουν ακόμη δικά τους έργα που στηρίζουν τη φύση NbS-Nature Based solutions, ή επενδυτές που θεωρούν αποδοτική μια τέτοια επένδυση.

Η αγορά Voluntary Carbon Markets δημιουργεί κίνητρο στις επιχειρήσεις και τους επενδυτές  για να προβούν σε δράσεις με  θετικό αντίκτυπο στην κλιματική κρίση και τη βιοποικιλότητα. Εξάλλου, όπως τονίστηκε και στην COP15  ο περιορισμός της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1,5°C έως το 2050, απαιτεί όχι μόνο περιορισμό των εκπομπών αλλά και επιταχυνόμενη δράση για την προστασία και την ανανέωση των φυσικών οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας του κόσμου.

Δράσεις για την αποκατάσταση προηγουμένως αποψιλωμένων περιοχών, η δημιουργία περισσότερων βιώσιμων γεωργικών πρακτικών και η στρατηγική  προστασία από τις πλημμύρες, είναι μεταξύ των οι λύσεων (NbS-Nature Based solutions),  που μπορούν να αποτιμηθούν και να φέρουν πιο κοντά το στόχο μηδενικών εκπομπών.

“Τα φυσικά οικοσυστήματα παίζουν ρόλο στα ανθρωποκεντρικά αναπτυξιακά μοντέλα μας γιατί αυξάνουν την ανθεκτικότητα στο κλίμα και παρέχουν πρόσθετα κοινωνικά οφέλη”, λέει ο Alejandro Litovsky, Ιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος της Earth Security , ειδικός σε λύσεις  για  το κλίμα και τη φύση. Και οι θεσμικοί επενδυτές είναι «ιδανικά προετοιμασμένοι» να αναβαθμίσουν τις λύσεις NbS παγκοσμίως, προσθέτει.

Τα οικονομικά για τη φύση

Επί του παρόντος, 154 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ επενδύονται σε λύσεις NbS, σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση των Ηνωμένων Εθνών για την κατάσταση των οικονομικών για τη φύση.

Αλλά αυτό είναι «χαρτζιλίκι» σε σύγκριση με τα 44 τρισεκατομμύρια δολάρια του παγκόσμιου ΑΕΠ που εξαρτάται από οικοσυστήματα που λειτουργούν καλά, σύμφωνα με τη Μονάδα Χρηματοδότησης για το Κλίμα (CFU) του Προγράμματος του ΟΗΕ για το Περιβάλλον (UNEP).

Ο ιδιωτικός τομέας παρέχει μόνο το 17% των τρεχουσών επενδυτικών ροών NbS, προσθέτει η έκθεση, επισημαίνοντας ότι αυτό θα πρέπει να αυξηθεί «κατά αρκετές τάξεις μεγέθους» για να συνεισφέρει στα απαραίτητα 384 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ ετησίως έως το 2025 και 484 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2030.

Εκφράζεται η αισιοδοξία ότι το 2023  εμφανίζονται οι συνθήκες για να ωθήσουν την NbS στην ατζέντα των ενδιαφερόμενων μερών παγκοσμίως.

Τα δάση φιλοξενούν το 80% της χερσαίας βιοποικιλότητας στον κόσμο, μεταξύ των μεγαλύτερων φυσικών χώρων απορρόφησης άνθρακα στον κόσμο. Οι λύσεις που επικεντρώνονται στην αναδάσωση παράγουν αξιόπιστες πιστώσεις εκπομπών υψηλής ποιότητας στις οποίες οι επενδυτές έχουν πρόσβαση μέσω των  VCM, τα οποία επιτρέπουν την αντιστάθμιση εκπομπών.

Εκτός από το ότι λειτουργούν ως τρόποι απορρόφησης άνθρακα, τα δάση υποστηρίζουν επίσης τη βιώσιμη παραγωγή ενέργειας, όπως η υδροηλεκτρική ενέργεια, σύμφωνα με μια έκθεση Earth Security.

Η Earth Security περιγράφει τις ευκαιρίες για αναβάθμιση της NbS μέσω κρατικού χρέους, αναπτύσσοντας ομόλογα για τη «χρηματοδότηση της δημιουργίας νέων, μακροπρόθεσμων ροών εισοδήματος από υπηρεσίες που παρέχονται από τη φύση». Αυτά θα έχουν τρεις επιλογές σχεδιασμού: νέες εκδόσεις ομολόγων, ανταλλαγές χρέους και χρηματοδοτικά εργαλεία βάσει αποτελεσμάτων που ταιριάζουν με τις συνθήκες καθεμιάς από τις 25 χώρες.

Η οικονομική σημασία της ανάπτυξης των λύσεων Nbs, τονίζεται και σε έκθεση του UNEP που δημοσιεύτηκε στο COP15 η οποία αναφέρει, ότι θα μπορούσαν να δημιουργηθούν 20 εκατομμύρια θέσεις εργασίας επενδύοντας σε πολιτικές υποστήριξης της NbS, προσθέτοντας στα 75 εκατομμύρια άτομα που ήδη απασχολούνται στην αγορά NbS. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτού του εργατικού δυναμικού (96%) ζει σε χώρες χαμηλότερου-μεσαίου εισοδήματος.

Άμεσο παράδειγμα είναι το έργο Mikoko Pamoja της Κένυας, μέσω του οποίου οι εργαζόμενοι που φυτεύουν μαγκρόβια κερδίζουν μέσο ετήσιο μισθό τριών εκατομμυρίων σελίνια Κένυας (25.000 δολάρια ΗΠΑ). Τα μαγκρόβια είναι δέντρα που παρέχουν φυσική προφύλαξη στις κατοικημένες περιοχές αποτρέποντας τη διάβρωση και απορροφώντας τις επιπτώσεις της καταιγίδας κατά τη διάρκεια ακραίων καιρικών φαινομένων.