Περισσότερες επενδύσεις σε ηλεκτρικά δίκτυα και ταχύτητα στις αδειοδοτήσεις απαιτείται για να μπορέσει να υποστηριχθεί η ενεργειακή μετάβαση αναφέρει στην τελευταία της έκθεση για τα ηλεκτρικά δίκτυα η Eurelectric, ο φορέας που εκπροσωπεί τις εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας -και τη ΔΕΗ- στην Ευρώπη. Αντιπρόεδρος στην Eurelectric είναι από τον Ιούνιο του 2023 ο Πρόεδρος της ΔΕΗ, Γιώργος Στάσσης.

«Η προσαρμογή των δικτύων ηλεκτρικής μας ενέργειας στο καθαρό μηδέν θα πρέπει να είναι κορυφαία προτεραιότητα τα επόμενα χρόνια, τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε εθνικό επίπεδο» – τόνισε ο Kristian Ruby, Γενικός Γραμματέας της Eurelectric, σχολιάζοντας την πρόσφατη έκθεση.

Στη μελέτη τονίζεται ότι αποτελεί πρόβλημα για την ενεργειακή μετάβαση της Ευρώπης, το γεγονός ότι βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στα γηρασμένα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας και ότι πρέπει να ληφθεί υπόψιν η ανάγκη για περισσότερες επενδύσεις στα ηλεκτρικά δίκτυα κατά το σχεδιασμό της αγοράς ενέργειας.

Κι αυτό γιατί είναι περιορισμένη η ικανότητα των χάλκινων καλωδίων,  να ανταποκριθούν στις ανάγκες της μαζικής ηλεκτροκίνησης και να συμβάλουν ώστε να επιτευχθούν υψηλότεροι στόχοι απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές. Υπογραμμίζεται ότι είναι ανάγκη οι νομοθέτες να υιοθετήσουν μια προληπτική προσέγγιση για τα μελλοντικά δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας.

Η νέα έκθεση δικτύου της Eurelectric δείχνει πώς η τρέχουσα μεταρρύθμιση του σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να θέσει σε εφαρμογή αυτήν την προσέγγιση, παρέχοντας κίνητρα για προκαταρκτικές επενδύσεις, μακροπρόθεσμο σχεδιασμό δικτύου, ψηφιοποίηση, ευελιξία και πιο προηγμένη ανταλλαγή δεδομένων.

Λείπουν επενδύσεις 7 δισ. ευρώ

Οι προβλεπόμενες επενδύσεις θα πρέπει να ενσωματωθούν διαρθρωτικά στη μεταρρύθμιση του σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας για να γεφυρωθεί το ετήσιο επενδυτικό κενό της ΕΕ των 7 δισεκατομμυρίων ευρώ στις υποδομές ηλεκτρικής ενέργειας, σημειώνει η Eurelectric.

Όπως φαίνεται στη μελέτη Decarbonisation Speedways της Eurelectric, η ΕΕ επενδύει επί του παρόντος 23 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως σε υποδομές δικτύου.

Όμως οι επενδύσεις σε δίκτυα διανομής θα πρέπει να φτάσουν τουλάχιστον τα 38 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως έως το 2030 και έως τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως έως το 2050, λαμβάνοντας υπόψη την αναμενόμενη πρόσθετη ζήτηση που θα επιτευχθεί στην ατζέντα της ΕΕ για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές.

Μέχρι το 2030, η Ευρώπη θα έχει περίπου 50 έως 60 εκατομμύρια αντλίες θερμότητας, 65 έως 70 εκατομμύρια ηλεκτρικά οχήματα (EVs) και περισσότερα από 600 gigawatt πρόσθετης ισχύος ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως προβλέπεται από το REPowerEU.

Περίπου το 70% αυτής της δυναμικότητας, θα συνδεθεί απευθείας με τα δίκτυα διανομής – αυτές τις  ηλεκτρικές γραμμές που ταξιδεύουν σε πόλεις και χωριά και συνδέουν αυξανόμενους ανεμόμυλους και ηλιακές εγκαταστάσεις -. Αν και ο ρόλος τους γίνεται ολοένα και πιο κρίσιμος για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές της ηπείρου, τα δίκτυα διανομής της Ευρώπης αντιμετωπίζουν έλλειμμα χωρητικότητα, δυσκίνητες άδειες και ανεπαρκείς επενδύσεις.

Η Eurelectric επισημαίνει ότι απαιτείται μια νέα νοοτροπία μεταξύ των ρυθμιστικών αρχών και των νομοθετών.

Απαιτείται να προβλέπονται οι ανάγκες της Ευρώπης για την ενσωμάτωση περισσότερων έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και  να εξυπηρετείται την άνευ προηγουμένου ηλεκτροδότηση των μεταφορών, των κτιρίων και της βιομηχανίας ώστε να ταιριάζει με την ταχύτητα και την κλίμακα που απαιτούνται για την ενεργειακή μετάβαση της Ευρώπης.

Οι ελλείψεις σε χωρητικότητα μεταφράζεται σε μεγαλύτερη αναμονή για συνδέσεις στο δίκτυο, σε περιοχές με μεγαλύτερη συμφόρηση και υψηλότερο κόστος για τους χρήστες του δικτύου.

Για να αποφευχθεί αυτό, η Ευρώπη πρέπει να ενισχύσει και να επεκτείνει την υποδομή δικτύου της για να προσθέσει χωρητικότητα, ενώ ταυτόχρονα να προσπαθεί να αξιοποιήσει στο έπακρο τη χωρητικότητα που ήδη υπάρχει.

Ο προληπτικός σχεδιασμός της επέκτασης του δικτύου είναι πλέον βασικός για την κάλυψη των αναγκών ηλεκτροδότησης της ΕΕ έως το 2030 και την εξασφάλιση αξιόπιστης ηλεκτρικής ενέργειας σε χιλιάδες χιλιόμετρα γραμμών ηλεκτρικής ενέργειας σε όλη την Ευρώπη.

Ανάγκη για ταχεία αδειοδότηση

Καταλύτης για να υλοποιηθούν οι απαιτούμενες επενδύσεις είναι η ταχεία αδειοδότηση.

Σήμερα, η παρατεταμένη διαδικασία αδειοδότησης του δικτύου καθυστερεί συχνά την ανάπτυξη έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Αυτή η δομική χρονική καθυστέρηση αυξάνει τον κίνδυνο συμφόρησης λόγω αυξανόμενων αιτημάτων σύνδεσης και χωρητικότητας. Μια απλοποιημένη διαδικασία αδειοδότησης πρέπει να συμφωνηθεί επειγόντως από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τονίζει η έκθεση της Eurelecric.

Ταυτόχρονα, κατά την ανάπτυξη νέων υποδομών, τα υπάρχοντα δίκτυα θα πρέπει να βελτιστοποιηθούν στο έπακρο.

Αυτό απαιτεί ψηφιοποίηση και ευέλικτες συμφωνίες σύνδεσης ως τρόπο βελτιστοποίησης της χρήσης της υπάρχουσας χωρητικότητας σε περιοχές με συμφόρηση.

Επιτρέποντας ταχύτερες συνδέσεις στο δίκτυο για μέρος της απαιτούμενης χωρητικότητας, αυτές οι συμφωνίες μπορούν να μετριάσουν εν μέρει τον επείγοντα χαρακτήρα της πρόσθετης ανάπτυξης χωρητικότητας. Καθώς αυτά τα μέσα επιτρέπουν την αποτελεσματικότερη χρήση του υπάρχοντος δικτύου, θα πρέπει να προωθηθούν σε όλους τους χρήστες του δικτύου με σαφές νομικό πλαίσιο.

Οι καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας μπορούν να βοηθήσουν περαιτέρω στη διαχείριση του δικτύου και να βελτιώσουν τη συνολική σταθερότητα του συστήματος μετατοπίζοντας ή μειώνοντας την κατανάλωσή τους σε ώρες λιγότερο συμφόρησης μέσω συστημάτων απόκρισης από την πλευρά της ζήτησης και τοπικών αγορών ευελιξίας.

Ωστόσο, η απελευθέρωση μεγαλύτερης ευελιξίας απαιτεί ένα πιο έξυπνο πλέγμα μέτρων.

Οι ρυθμιστικές αρχές θα πρέπει να δώσουν κίνητρα στις επενδύσεις των διαχειριστών συστημάτων στην ψηφιοποίηση ως κρίσιμο στοιχείο για την παροχή ενός πιο ανθεκτικού συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας και αποτελεσματικών υπηρεσιών στους χρήστες του δικτύου.

Πέρα από την απλή μετάβαση στην ψηφιακή τεχνολογία, ο μελλοντικός προγραμματισμός απαιτεί ακριβείς πληροφορίες.

Η ενίσχυση της στενότερης συνεργασίας και της διαφανούς ανταλλαγής δεδομένων μεταξύ των διαχειριστών συστημάτων και των παραγόντων της αγοράς, καθώς και των εθνικών αρχών, είναι πρωταρχικής σημασίας για να έχουμε μια πιο λεπτομερή αντίληψη του ζητούμενου χρόνου σύνδεσης και των αναγκών χωρητικότητας.

Οι ισχυροί μηχανισμοί κοινής χρήσης δεδομένων μπορούν να επιτρέψουν στους χειριστές συστημάτων να εκτελούν ακριβέστερες προβλέψεις σχετικά με τα νέα πρότυπα παραγωγής και τα αιτήματα χωρητικότητας.

Διαβάστε επίσης:

Γιώργος Στάσσης (ΔΕΗ): Η απανθρακοποίηση απαιτεί τεράστιες συστημικές αλλαγές

Θεόδωρος Σκυλακάκης: Δέσμη μέτρων για ευάλωτα νοικοκυριά, ρευματοκλοπές, στρατηγικούς κακοπληρωτές

Mytilineos: Εξαγόρασε την Imerys Βωξίτες – Επένδυση 110 εκατ. ευρώ