Σε μια νέα Ευρωπαϊκή υποχρεωτική οδηγία για την ανθεκτικότητα και την ανακυκλωσιμότητα, που θα έκανε τα οικολογικά προϊόντα τον κανόνα στην αγορά, στοχεύει η πρωτοβουλία της ΕΕ για τα βιώσιμα προϊόντα, (Sustainable Products Initiative). Σε αυτό το πλαίσιο θα δημιουργηθεί και το ψηφιακό διαβατήριο προϊόντος, που θα περιέχει πληροφορίες για τη σύνθεση των προϊόντων στις Ευρωπαϊκές αγορές ώστε να ενισχύεται η δυνατότητά τους να ανακυκλωθούν ή να επαναχρησιμοποιηθούν.

Κεντρική ιδέα είναι να καθορίζονται οι σημαντικότερες πληροφορίες σχετικά με τη σύνθεση κάθε προϊόντος, ώστε οι χρήστες σε κάθε στάδιο της αλυσίδας εφοδιασμού να μπορεί να ανακυκλωθεί, να επαναχρησιμοποιηθούν τα υλικά του ή να το μεταχειριστούν με τον κατάλληλο τρόπο στις εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων.

Αναγκαίος ο βιώσιμος σχεδιασμός προϊόντων

Παράλληλα με τους κλιματικούς στόχους που έχει θέσει, η Ένωση έχει να αντιμετωπίσει και τα ζητήματα της υπερκατανάλωσης και της αύξησης των απορριμμάτων.

Οι πιο επιβαρυντικές διεργασίες όσων αφορά εκπομπές ρύπων είναι ως τώρα η εξόρυξη και η επεξεργασία πόρων καθώς σε αυτήν οφείλεται περίπου το ήμισυ των σημερινών εκπομπών ρύπων και πάνω από το 90% της απώλειας βιοποικιλότητας και ρύπανσης των υδάτινων πόρων. Η κατανάλωση υλικών όπως η βιομάζα, τα ορυκτά καύσιμα, μέταλλά και τα ορυκτά αναμένεται να διπλασιαστεί εντός των επόμενων τεσσάρων δεκαετιών σε παγκόσμιο επίπεδο αυξάνοντας, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, την ετήσια παραγωγή αποβλήτων σε ποσοστό 70% μέχρι το 2050.

Για να αντιμετωπίσει η Ευρώπη αυτό το φαινόμενο, οφείλει να στραφεί σε πιο ανθεκτικά προϊόντα με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής ώστε να επιβραδύνει την συνεχή χρήση νέων πόρων, περνώντας σε ένα κυκλικό καταναλωτικό μοντέλο.

«Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα προϊόντα που μπαίνουν στις αγορές μας, σχεδιάζονται ώστε να έχουν διάρκεια, να επισκευάζονται και ούτω καθεξής. Έτσι ξεκινήσαμε την πρωτοβουλία βιωσιμότητας προϊόντων,» είπε ο William Neale, σύμβουλος της Κομισιόν για την κυκλική οικονομία.

Το ψηφιακό διαβατήριο προϊόντος σημείο αναφοράς για τους καταναλωτές

Στο πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας δημιουργείται και το ψηφιακό διαβατήριο προϊόντος. Προς το παρόν τα αγαθά παράγονται και διανέμονται στους καταναλωτές χωρίς να είναι διαθέσιμες οι πληροφορίες για τα υλικά τους και την δυνατότητα τους να ανακυκλωθούν. Το διαβατήριο έχει επομένως στόχο να διευκολύνει τους πολίτες στο να κάνουν πιο ενημερωμένες καταναλωτικές επιλογές με περιβαλλοντικά κριτήρια.

«Για να πετύχει η Ευρώπη τους περιβαλλοντικούς της στόχους, είναι ζωτικής σημασίας οι επιχειρήσεις και οι καταναλωτές να κρατάνε τα προϊόντα σε κυκλοφορία όσο περισσότερο γίνεται,» είπε ο Γάλλος Οικολόγος Βουλευτής David Cormand.

Η δημιουργία του διαβατηρίου θα απαιτεί τη συνεισφορά όλων όσων συμμετέχουν στην αλυσίδα εφοδιασμού ενός προϊόντος, για τη συγκέντρωση των απαραίτητων πληροφοριών.

«Σχεδιάζουμε και προωθούμε προϊόντα που δεν είναι σχεδιασμένα να κρατήσουν. Σε πολλές περιπτώσεις τα αγαθά γίνονται απορρίμματα αμέσως μόλις παραχθούν, με μόλις ένα μικρό μέρος τους να μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί, να επισκευαστεί ή να ανακυκλωθεί» είπε ο Cormand.

Επιπλέον δήλωσε ότι «οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν και για την καταπολέμηση του greenwashing και την τιμωρία των εταιρειών που δεν επιστρατεύουν βιώσιμες πρακτικές».