Η επέλαση των επιπτώσεων της  κλιματικής αλλαγής θα είναι ακόμη πιο έντονη το 2022 στον χώρο της οικονομίας και των επιχειρήσεων, λέει ο  Michael Jantzi, Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας Morningstar Sustainalytics, καθώς τα νέα δεδομένα που ήδη έχουν δημιουργηθεί αλλάζουν πολλά στην κοινωνία και την οικονομία.

Ο στόχος των μηδενικών εκπομπών αλλάζει το επιχειρηματικό μοντέλο των εταιρειών, η απαίτηση της κοινωνίας για δίκαιη μετάβαση γίνεται εντονότερη και φέρνει περισσότερες πολιτικές πρωτοβουλίες.

Εντοπίζει επίσης την τάση αποεπένδυσης από τα ορυκτά καύσιμα αλλά και την αύξηση της παρεμβατικότητας των μετόχων μειοψηφίας απαιτώντας την επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης.

Τα κριτήρια ESG θα γίνουν κοινώς αποδεκτά και θα κυριαρχήσουν ενώ η λέξη βιωσιμότητα δε θα ακούγεται πια… γιατί κάθε επένδυση θα είναι βιώσιμη. Επίσης, μετά τα μεγάλα funds, αναμένει το 2022 την άφιξη και των μικροεπενδυτών σε επενδύσεις με κριτήρια ESG, κάτι που προμηνύει ακόμη μεγαλύτερη ανάπτυξη αλλά και επιτάχυνση της πορείας προς την αλλαγή.

Ο Michael Jantzi,  αναφερόμενος στις κυρίαρχες τάσεις για το 2022 τονίζει ότι θα αυξηθούν  τα κοινωνικά θέματα που προκύπτουν από την κλιματική αλλαγή  όπως η δίκαιη μετάβαση. 

 Όπως σημειώνει η Δίκαιη Μετάβαση αποτελεί τον πυρήνα της πολιτικής που θα ακολουθήσουν κυβερνήσεις και επιχειρήσεις επισημαίνοντας ότι «η  Διακήρυξη για τη δίκαιη μετάβαση, που υπογράφηκε από περισσότερες από 30 χώρες στην COP 26, αντανακλά τις κατευθυντήριες γραμμές της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας και τις δεσμεύει να υιοθετηθούν στρατηγικές που υποστηρίζουν τις κοινότητες μέσω της μετάβασης σε μια πιο βιώσιμη οικονομία.

Για το 2022 προβλέπει περισσότερες πρωτοβουλίες στην κατεύθυνση υποστήριξης της κοινωνίας, όπως είναι οι δράσεις ύψους 17,5 δις. ευρώ που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης καθώς και πρωτοβουλίες επενδυτών όπως εκείνη της World Benchmarking Alliance, η οποία θα αξιολογήσει πόσο καλά διαχειρίζονται τη διαδικασία 180 εταιρείες».

Ο Jantzi διακρίνει 5  τάσεις στο χώτο των  ESG το 2022:

Η Δίκαιη Μετάβαση

Η κλιματική κρίση συνδέεται άμεσα με τον άνθρωπο και την υγεία του. Αν και περιλαμβάνει μια σειρά από ζητήματα, όπως η αποψίλωση των δασών, η βιοποικιλότητα, η ρύπανση και τα ανθρώπινα δικαιώματα, τελικά, όμως όλα συνδέονται με την υγεία των πολιτών παγκοσμίως και την ανθεκτικότητα του πλανήτη.

Ενώ η κλιματική αλλαγή και τα γεγονότα που σχετίζονται με τον καιρό κυριαρχούν, οι συζητήσεις στο άμεσο μέλλον θα είναι πολύ ευρύτερες. Για παράδειγμα, υπάρχουν στοιχεία ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση επιδεινώνει τη σοβαρότητα  με την οποία εκδηλώνεται ο Covid-19. Τον Οκτώβριο, το ιατρικό περιοδικό The Lancet, προέβλεψε ότι η κλιματική αλλαγή θα αποτελέσει το καθοριστικό αφήγημα για την ανθρώπινη υγεία.

Στόχος για μηδενικές εκπομπές

Οι στόχοι για μηδενικές εκπομπές δεν αφορούν απλώς στη μείωση των εκπομπών του άνθρακα αλλά κυρίως φέρνουν ένα τόσο ισχυρό μετασχηματισμό του  επιχειρηματικού μοντέλου των εταιρειών αντίστοιχο με τη βιομηχανική επανάσταση.

«Θα υπάρξουν νικητές, επιζώντες και θύματα. Εάν είστε μέλος ενός διοικητικού συμβουλίου ή διαθέτετε κεφάλαιο ως επενδυτής, προσπαθήστε  να καταλάβετε τι πρέπει να κάνετε για να είστε στην ομάδα των νικητών ή τουλάχιστον να μη  συμπεριληφθείτε στα θύματα», σημειώνει ο Jantzi.

Αποεπενδύσεις από τα ορυκτά καύσιμα  και δυναμική δράση μειοψηφιών

«Ένα από τα πιο κρίσιμα ερωτήματα της εποχής μας είναι πώς μπορούμε να «καθαρίσουμε» τα επενδυτικά χαρτοφυλάκια από τις εκπομπές άνθρακα. Πρέπει να μειώσουμε τις εκπομπές υψηλής περιεκτικότητας σε άνθρακα ή να συμμετέχουμε πιο ενεργά στις αποφάσεις σε αυτές;

Οι αποφάσεις αποεπένδυσης φαίνονται πολύ διαφορετικές από το παρελθόν. Ως παράδειγμα ο Jantzi ανέφερε το ολλανδικό συνταξιοδοτικό ταμείο ABP, το οποίο ανακοίνωσε τον Οκτώβριο ότι θα απομακρυνθεί από τις επενδύσεις των ορυκτών καυσίμων “γιατί δεν είχε την ευκαιρία ως μέτοχος να επιβάλει στις Γενικές Συνελεύσεις την επιτάχυνση προς  την πράσινη μετάβαση”, αναφέρει ο Jantzi.

Οι κρατικές επιχειρήσεις, από την πλευρά τους, σίγουρα εξαρτώνται από την πολιτική βούληση για να προχωρήσουν στην πράσινη μετάβαση. Αλλά ακόμη και τα ιδιωτικά κεφάλαια και τα επιχειρηματικά κεφάλαια δίνουν ολοένα και μεγαλύτερη προσοχή σε ζητήματα βιωσιμότητας. Όλο και περισσότερο, οι ιδιοκτήτες κεφαλαίων θα απαιτούν οι επενδύσεις τους  να λαμβάνουν υπ’ όψιν το ESG.

Όσον αφορά τη δυναμική δράση μειοψηφιών, τα εργαλεία που προσφέρονται  είναι ποικίλα και αποτελεσματικά.

Αντί για απλή επιστολή, όσοι συμμετέχουν στις εταιρείες πρέπει να μπορούν να αμφισβητούν τα επιχειρηματικά τους μοντέλα και να απαιτούν σημαντικές αλλαγές που απαιτγούν δέσμευση και πόρους. Ως παράδειγμα ανέφερε το μέτοχο- ακτιβιστή  που εξέλεξε τρεις υποψήφιους στο διοικητικό συμβούλιο της Exxon φέτος,  εφαρμόζοντας ένα πολύ διαφορετικό μοντέλο δυναμικής δράσης.

Το ESG θα γίνουν γενικώς αποδεκτά

Καθώς όλο και περισσότεροι επενδυτές, δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων, επιμένουν για μεγαλύτερη βιωσιμότητα, αυξάνεται η ανάγκη να γνωστοποιούνται  συνεπή και κοινά πρότυπα ESG. Φανταστείτε ένα κόσμο χωρίς κοινώς αποδεκτά λογιστικά πρότυπα, λέει ο Jantzi, θα ήταν ένα χάος… Αυτό συμβαίνει σήμερα στα ESG.

«Σήμερα, μπαίνουν οι βάσεις για την οικονομική απεικόνιση της βιωσιμότητας. Πρόσφατα, το Ίδρυμα IFRS ανακοίνωσε τη σύσταση του Διεθνούς Συμβουλίου Προτύπων Αειφορίας, ή ISSB, το οποίο συγχωνεύει δύο σημαντικές  οικογένειες προτύπων», υπογραμμίζει ο Jantzi.

Ταυτόχρονα, η Morningstar και άλλοι επιδιώκουν να  αποσαφηνίσουν τα κριτήρια βιωσιμότητας που χρησιμοποιούν, ώστε να καθησυχάσουν τους επενδυτές ανησυχούν για το greenwashing και για άλλα πιθανά προβλήματα.

“Το 2022, καθώς η επιρροή των εκτιμήσεων βιωσιμότητας στις μακροχρόνιες χρηματοοικονομικές εκθέσεις, στην εποπτεία, στον κίνδυνο και στα ρυθμιστικά πλαίσια ενισχύεται, αναμένω ότι δε θα μιλάμε πια για βιώσιμες και υπεύθυνες επενδύσεις, ESG και βιώσιμη χρηματοδότηση”, τονίζει ο Jantzi.

“Η βιωσιμότητα θα είναι ο αυτονόητος κανόνας και θα αναφερόμαστε μόνο στο τι κάνουμε ως επενδυτές ή χρηματοδότες”, εξηγεί.

Κρίσιμη μάζα επενδύσεων

Όπως σημείωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Morningstar, Kunal Kapoor, ο αριθμός των επενδύσεων σε αμοιβαία κεφάλαια  ETF που σχετίζονται με το ESG έχει εξαπλασιαστεί. Αυτό, μαζί με τις ροές -ρεκόρ των περιουσιακών στοιχείων σε κεφάλαια βιωσιμότητας, μπορεί να προσελκύσει το ενδιαφέρον των μικροεπενδυτών  .

 Η άφιξη και των μικροεπενδυτών στις επενδύσεις ESG, παραδοσιακά, προμηνύει την κορύφωση της αγοράς.

Όμως οι βιώσιμες επενδύσεις δεν αποτελούν απλά μια μόδα, αναφέρει ο Jantzi, αλλά οι επενδυτές υιοθετούν το ESG ως μέρος της μετάβασης σε έναν κόσμο μηδενικών εκπομπών.

Στην πραγματικότητα η ανάπτυξη μπορεί να γίνει ακόμη μεγαλύτερη καθώς οι μεμονωμένοι επενδυτές αρχίζουν να επενδύουν σε βιώσιμα κεφάλαια μέσω των συνταξιοδοτικών τους πλάνων.

Θα υποστήριζα ότι οι μικροεπενδυτές έχουν διπλές προσδοκίες: νοιάζονται για μια ασφαλή συνταξιοδότηση, οικονομικούς στόχους και ρίσκο, αλλά ενδιαφέρονται επίσης για το αν η ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί άσθμα στα παιδιά τους ή εάν η αυξημένη συχνότητα των πυρκαγιών σημαίνει ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες περιορίζουν την κάλυψη.

Τελικά, τα  άτομα που θα συμμετάσχουν σε αυτήν την τάση μπορεί να γίνουν ένας κρίσιμος καταλύτης για την προώθηση της συζήτησης προς τον αντίκτυπο των χαρτοφυλακίων για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων. Και έτσι να γίνουν οι ίδιοι η δύναμη που δημιουργεί την αλλαγή.