Τα εναλλακτικά καύσιμα, ο ψηφιακός μετασχηματισμός και τα αυτόνομα πλοία αποτελούν τους τρόπους με τους οποίους οι πλοιοκτήτες επιδιώκουν να πετύχουν την πράσινη μετάβαση στη ναυτιλία, τονίζει ο Ιωάννης Μπράβος, Partner, Audit, Head of Shipping της KPMG. Το στοίχημα της μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος αποτελεί εξάλλου κυρίαρχη τάση που θα μετασχηματίσει τον κλάδο στην πορεία του για την πράσινη μετάβαση.

Στη δημοσίευση της KPMG στην Ελλάδα “The Future of Shipping –trends, challenges and the pathway to green shipping”, μετά από μια σύντομη περιγραφή της θέσεως της ελληνικής ναυτιλίας και των δομικών στοιχείων ζήτησης και προσφοράς του κλάδου καταγράφονται οι νέες τάσεις και οι προκλήσεις που καλείται αυτός να αντιμετωπίσει.

Ο ελληνόκτητος εμπορικός στόλος διατηρεί την παγκόσμια αριθμητική του υπεροχή, ενώ τα τελευταία πέντε χρόνια παρουσιάζει σημαντική αύξηση της μεταφορικής του δυναμικότητας κατά 28% και σχεδόν διπλασιασμό του μέσου μεγέθους των πλοίων, κυρίως λόγω της έντονης δραστηριοποίησής των Ελλήνων εφοπλιστών σε αγορές πλοίων υψηλής χωρητικότητας. Η διατήρηση της παγκόσμιας ηγεμονίας της Ελληνικής ναυτιλίας συνδέεται αναπόφευκτα με την ικανότητα προσαρμογής στο νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται για τις ναυτιλιακές επιχειρήσεις ως αποτέλεσμα των σύγχρονων τάσεων.

To αυξανόμενο ενδιαφέρον της παγκόσμιας κοινότητας, όπως αυτό αναδείχθηκε κατά τη διάρκεια του COP26, για τη συμμετοχή της ναυτιλίας στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου αναδιαμορφώνει το ρυθμιστικό πλαίσιο και καθιστά την «πράσινη μετάβαση» κυρίαρχη τάση διαμόρφωσης της ναυτιλίας των επόμενων δεκαετιών. Η δημοσίευση αναλύει τη διαδρομή προς την πράσινη μετάβαση μέσα από 7 ορόσημα.

Ο Ιωάννης Μπράβος, Partner, Audit, Head of Shipping της KPMG στην Ελλάδα με αφορμή τη δημοσίευση σχολίασε, «Παρότι τα δομικά στοιχεία ζήτησης και προσφοράς στη ναυτιλία παραμένουν εν πολλοίς ίδια, με κύριο χαρακτηριστικό του κλάδου την κυκλικότητα, η ναυτιλία ενδέχεται τις επόμενες δεκαετίες να μετασχηματιστεί ταχύτερα από οποτεδήποτε στην περίοδο από τη μετάβαση της από την ιστιοπλοΐα στη μηχανοκίνητη πλεύση και ύστερα καθώς οι ρυθμιστικές αρχές αλλά και η ευρύτερη κοινωνία εστιάζουν την προσοχή τους στη συμμετοχή του κλάδου στην έκλυση αερίων του θερμοκηπίου.

Αν και, αντίστοιχη προσοχή υφίσταται σε όλους τους κλάδους επιχειρηματικής και κοινωνικής δράσης, στη ναυτιλία δεν έχει ακόμα διαφανεί ένας καθολικά αποδεκτός τρόπος επίτευξης των στόχων απανθρακοποίησης γεγονός που αυξάνει την αβεβαιότητα και τη δυσκολία λήψης αποφάσεων. Εναλλακτικά καύσιμα, ψηφιακός μετασχηματισμός, αυτόνομα πλοία είναι μερικά από τα ζητήματα που απασχολούν τη ναυτιλιακή κοινότητα και αναδιαμορφώνουν το περιβάλλον στον κλάδο.

Η προσαρμοστικότητα σε κάθε δεδομένο περιβάλλον αποτελεί κυρίαρχη αρετή επιβίωσης όχι μόνο των έμβιων όντων αλλά και των επιχειρήσεων. Η ελληνόκτητη ναυτιλία αναδείχθηκε παγκόσμια ηγέτιδα κυρίως λόγω της προσαρμοστικότητας των Ελλήνων πλοιοκτητών και της ικανότητας τους να προβλέπουν τις τάσεις που αναμένεται να διαμορφώσουν το περιβάλλον δραστηριοποιήσεως τους. Είμαι βέβαιος ότι ανάλογη προσαρμοστικότητα θα επιδείξουν και σήμερα προσαρμοζόμενοι στις τάσεις που η δημοσίευση μας καταγράφει ως σημαντικότερες για τον κλάδο.»

“The Future of Shipping –trends, challenges and the pathway to green shipping”

H μελέτη της KPMG εμβαθύνει στις κύριες τάσεις που επηρεάζουν και καθορίζουν την εξέλιξη του κλάδου της ναυτιλίας και σκιαγραφεί τα επόμενα βήματα προς την πράσινη ναυτιλία.

Οι χρονιές σταθμοί στην πορεία αυτή, είναι: το 2018, όταν ο IMO  υιοθέτησε τη στρατηγική μείωσης των εκπομπών, το 2020 όταν έθεσε στόχο τη μείωση του θείου στα καύσιμα ναυτιλίας στο 0,5% από 3,5%, το 2023 που αποτελεί το έτος για βραχυπρόθεσμο ενδιάμεσο στόχο μείωσης των εκπομπών, το 2030  έτος μεσοπρόθεσμου ενδιάμεσου στόχου μείωσης εκπομπών κατά 40% από το 2008 και το 2050 έτος μακροπρόθεσμου στόχου μείωσης των εκπομπών κατά 50%.

Για την υλοποίηση του στόχου της πράσινης μετάβασης στη ναυτιλία, η μελέτη της KPMG θέτει 7 ορόσημα.

Πρώτο ορόσημο: Η λήψη κανονιστικών μέτρων από τον IMO που αφορούν το σχεδιασμό πλοίων ενεργειακά αποδοτικών, και τον έλεγχο και μέτρηση της ενεργειακής αποδοτικότητάς τους ώστε να επιτυγχάνεται συνεχής βελτίωση.

Δεύτερο Ορόσημο: Η ανάπτυξη εναλλακτικών καυσίμων στη διεθνή ναυτιλία, όπως LNG, υδρογόνο, ιστία και μπαταρίες.

Τρίτο Ορόσημο: Αποδοτικές τεχνολογίες από εταιρείες και λιμάνια για υπηρεσίες στα πλοία, όπως χρήση Big Data, εφαρμογή τεχνολογιών για αυτόνομα πλοία, σχεδιασμός έξυπνων λιμανιών που βελτιώνουν τις επιδόσεις των πλοίων.

Τέταρτο Ορόσημο: Διαφάνεια και Ακρίβεια στα δεδομένα για τη δημιουργία εμπιστοσύνης στον κλάδο. Ψηφιοποίηση, χρήση των δεδομένων για τη λήψη αποφάσεων από τον πελάτη ώστε να δημιουργείται σχέση εμπιστοσύνης.

Πέμπτο Ορόσημο: Η Δύναμη των ESG, τα οποία γίνονται σημαντικά για την αποτίμηση μιας εταιρείας. Αξιολόγηση των εταιρειών με βάση τα ESG.

Έκτο Ορόσημο: Τιμολόγηση του άνθρακα με εισαγωγή δικαιωμάτων ρύπων, φόρο άνθρακα ή συνδυασμός των δύο.

Έβδομο Ορόσημο: Ένταξη της βιωσιμότητα στο επιχειρηματικό μοντέλο των ναυτιλιακών εταιρειών.