Συνολική χρηματοδότηση ύψους άνω των 380 εκατ. ευρώ για 168 νέα έργα σε ολόκληρη την Ευρώπη στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE για το περιβάλλον και τη δράση για το κλίμα ενέκρινε  η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η νέα χρηματοδότηση αποτελεί αύξηση κατά 27 % σε σχέση με τη χρηματοδότηση του προηγούμενου έτους και θα κινητοποιήσει συνολικές επενδύσεις άνω των 562 εκατ. ευρώ. Έργα από όλες σχεδόν τις χώρες της ΕΕ θα επωφεληθούν από αυτή την ενωσιακή χρηματοδότηση, στο πλαίσιο των εξής τεσσάρων θεμάτων (υποπρογραμμάτων): φύση και βιοποικιλότητα· β) κυκλική οικονομία και ποιότητα ζωής· γ) μετριασμός της κλιματικής αλλαγής και προσαρμογή σ’ αυτήν· και δ) μετάβαση στην καθαρή ενέργεια.

 Τα έργα LIFE βρίσκονται στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και μπορούν να βοηθήσουν την ΕΕ να γίνει κλιματικά ουδέτερη έως το 2050, επιτυγχάνοντας τους κλιματικούς, ενεργειακούς και περιβαλλοντικούς της στόχους. Στηρίζουν τη βιοποικιλότητα, την αποκατάσταση της φύσης και μια κυκλική οικονομία, συμβάλλοντας παράλληλα στη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας σε όλη την ήπειρο.

Το πρόγραμμα LIFE είναι το χρηματοδοτικό μέσο της ΕΕ για το περιβάλλον και τη δράση για το κλίμα. Έχει υλοποιήσει πράσινες ιδέες από το 1992 και, μέχρι σήμερα, έχει συγχρηματοδοτήσει πάνω από 5.500 έργα. Η ΕΕ και οι συνδεδεμένες χώρες αποτελούν μέρος του προγράμματος, μεταξύ άλλων και σε αυτά τα νέα έργα. Για την περίοδο 2021–2027, η ΕΕ αύξησε τη χρηματοδότηση του προγράμματος LIFE κατά σχεδόν 60 %, μέχρι το ποσό των 5,4 δισ. ευρώ, το οποίο καλύπτει και το νέο υποπρόγραμμα για τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας.

Έργα στους τομείς της βιοποικιλότητας, της κυκλικής οικονομίας, του μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και της προσαρμογής σ’ αυτήν, και της καθαρής ενέργειας

Ένα έργο για τη φύση θα βελτιώσει τη διαχείριση της βιοποικιλότητας σε επίπεδο πόλης, στις πόλεις Tartu (Εσθονία), Aarhus (Δανία) και Ρίγα (Λετονία), ώστε να αποκατασταθεί η συνδεσιμότητα και να ενισχυθεί η υγεία των οικοσυστημάτων. Τα προβλεπόμενα μέτρα περιλαμβάνουν την αποκατάσταση οικοτόπων και τη συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων σε εργασίες διατήρησης και αποκατάστασης.

Για να ενισχυθεί μια πιο κυκλική οικονομία, ένα ισπανικό έργο θα προωθήσει τα υβριδικά και πλήρως ηλεκτρικά τρακτέρ για χρήση σε αμπελώνες και οπωρώνες, καθώς και τον εξηλεκτρισμό των υποστηρικτικών μηχανημάτων. Το έργο αυτό θα καταδείξει πώς μπορεί να μειωθεί η κατανάλωση καυσίμων κατά 45 % και η χρήση λιπαντικού ελαίου κατά 30 %. Στην Ιταλία, ένα έργο επιδιώκει να αναπτύξει ένα νέο επιχειρηματικό μοντέλο κυκλικής οικονομίας το οποίο θα βασίζεται στη συλλογή, τη διαλογή και την ανακύκλωση υποδημάτων εξωτερικού χώρου με σκοπό να ανακτηθούν δευτερογενείς πρώτες ύλες για την κατασκευή νέων υποδημάτων υψηλής ποιότητας.

Ένα κυπριακό και ελληνικό έργο θα αναπτύξει και θα προωθήσει καινοτόμες τεχνικές για τη μείωση των κινδύνων που συνδέονται με την απερήμωση, τις μη βιώσιμες γεωργικές πρακτικές και τις δασικές πυρκαγιές, με σκοπό να στηρίξει την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή στον γεωργικό τομέα. Παράλληλα, στη Λετονία και τη Φινλανδία, ένα έργο θα εφαρμόσει μέτρα για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής σε τυρφώνες. Θα επιδείξει πώς χρησιμοποιούνται καινοτόμα εργαλεία για την παρακολούθηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και την αποκατάσταση των τυρφώνων, μεταξύ των οποίων η τηλεπισκόπηση και η μοντελοποίηση.

Όσον αφορά τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας, επτά έργα θα δημιουργήσουν 16 νέα κέντρα ενιαίας εξυπηρέτησης με σκοπό να διευκολύνουν την ενεργειακή ανακαίνιση χιλιάδων ιδιόκτητων κατοικιών σε πέντε χώρες της ΕΕ. Τρία έργα θα βοηθήσουν τα νοικοκυριά να μειώσουν τους λογαριασμούς ενέργειάς τους, εφαρμόζοντας την ενεργειακή ανακαίνιση για ευάλωτες περιοχές, και καταρτίζοντας εξατομικευμένους χάρτες πορείας για την ανακαίνιση στη νότια και ανατολική Ευρώπη. Έξι έργα θα ενισχύσουν τις ενεργειακές κοινότητες σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο ώστε να επενδύσουν στην ενεργειακή μετάβαση. Οι κοινότητες αυτές θα συμμετάσχουν επίσης σε έργα ενεργειακής απόδοσης και παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, τα οποία θα περιλαμβάνουν την κοινοτική θέρμανση και ψύξη, σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Νέα έργα στο πλαίσιο της ενωσιακής χρηματοδότησης των 380 εκατ. ευρώ

Φύση και βιοποικιλότητα

Τα 27 έργα για τη φύση και τη βιοποικιλότητα θα συμβάλουν στην προστασία της βιοποικιλότητας στην Ευρώπη και θα στηρίξουν την εφαρμογή των οδηγιών για τα πτηνά και τους οικοτόπους, τη στρατηγικής της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 και την προτεινόμενη νομοθετική πράξη για την αποκατάσταση της φύσης. Διαθέτουν συνολικό προϋπολογισμό ύψους σχεδόν 195 εκατ. ευρώ, από τα οποία η ΕΕ θα καλύψει περίπου τα 127 εκατ. ευρώ.
38 έργα για το περιβάλλον και την αποδοτική χρήση των πόρων θα συμβάλουν στην αποκατάσταση του περιβάλλοντος και θα αναπτύξουν τεχνολογίες για τη στήριξη του σχεδίου δράσης για την κυκλική οικονομία. Θα κινητοποιήσουν 144 εκατ. ευρώ, από τα οποία η ΕΕ θα συνεισφέρει τα 86 εκατ. ευρώ.
7 έργα για την περιβαλλοντική διακυβέρνηση θα αυξήσουν την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με περιβαλλοντικά ζητήματα όπως η απώλεια της βιοποικιλότητας και η ατμοσφαιρική ρύπανση. Θα δώσουν στις δημόσιες αρχές τα εργαλεία για να προωθήσουν, να παρακολουθήσουν και να επιβάλουν τη συμμόρφωση με την ενωσιακή νομοθεσία για το περιβάλλον. Τα έργα αυτά διαθέτουν συνολικό προϋπολογισμό ύψους άνω των 10 εκατ. ευρώ, από τα οποία η ΕΕ θα συνεισφέρει πάνω από 6 εκατ. ευρώ.

Δράση για το κλίμα

Συνολικά, 30 έργα LIFE αξίας περίπου 114 εκατ. ευρώ θα συμβάλουν στην εφαρμογή του ευρωπαϊκού νομοθετήματος για το κλίμα και της στρατηγικής για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, ενθαρρύνοντας τη μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη, ενεργειακά αποδοτική, ανθεκτική οικονομία, βασισμένη στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. 11 έργα για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής θα συμβάλουν στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, με τη βιώσιμη διαχείριση της γης, των δασών και της θάλασσας· με καινοτόμες λύσεις καθαρής ενέργειας· και με την αντικατάσταση και επαναχρησιμοποίηση των φθοριούχων αερίων. Θα κινητοποιήσουν περίπου 50 εκατ. ευρώ, από τα οποία η ΕΕ θα συνεισφέρει περίπου 30 εκατ. ευρώ.
13 έργα για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή θα βοηθήσουν τις πόλεις και τις περιφέρειες να προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή· θα στηρίξουν λύσεις για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή στους τομείς της γεωργίας, των δασών και της διαχείρισης των υδάτων· θα ενισχύσουν την ανθεκτικότητα των υποδομών και των κτιρίων· και θα στηρίξουν βιώσιμες λύσεις βασισμένες στη φύση σε πόλεις και σε μη αστικές εκτάσεις. Θα κινητοποιήσουν περίπου 52 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων περισσότερα από 30 εκατ. ευρώ προέρχονται από ενωσιακά κονδύλια.
6 έργα LIFE για την κλιματική διακυβέρνηση και την πληροφόρηση θα βελτιώσουν την κλιματική διακυβέρνηση και θα ενημερώσουν το κοινό και τα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με την κλιματική αλλαγή. Ο συνολικός προϋπολογισμός τους είναι περίπου 12 εκατ. ευρώ, από τα οποία η ΕΕ θα συνεισφέρει πάνω από 7 εκατ. ευρώ.

Καθαρή ενέργεια

Τα 67 έργα, αυτού του τομέα, θα επιδιώξουν να βελτιώσουν τις συνθήκες στην αγορά και στο ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ για τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας, προωθώντας ιδίως και εφαρμόζοντας λύσεις ενεργειακής απόδοσης και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε μικρή κλίμακα. Διαθέτουν συνολικό προϋπολογισμό πάνω από 100 εκατ. ευρώ από τα οποία η ΕΕ θα συνεισφέρει περίπου 96 εκατομμύρια. Τα έργα αυτά στηρίζουν τις πολιτικές για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση που καθορίζονται στο σχέδιο REPowerEU και στη δέσμη μέτρων προσαρμογής στον στόχο του55 %, καθώς και στους πρωταρχικούς στόχους της Ενεργειακής Ένωσης.