Έναν ισχυρότερο μηχανισμό ελέγχου των τιμών των δικαιωμάτων άνθρακα για την αντιμετώπιση των υπερβολικών αυξήσεων, προτείνει το Συμβούλιο υπουργών Ενέργειας της ΕΕ.

Το επόμενο βήμα είναι το Συμβούλιο, το Κοινοβούλιο και η Κομισιόν να πραγματοποιήσουν άτυπες συνομιλίες για να συμφωνήσουν ένα τελικό συμβιβαστικό κείμενο. Αυτές οι συνομιλίες συνήθως διαρκούν αρκετούς μήνες και εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθούν τον Οκτώβριο.

Ο προβληματισμός για την ενίσχυση του μηχανισμού ελέγχου των τιμών,  προκύπτει από την αύξηση  των τιμών για τα δικαιώματα άνθρακα που έχουν φτάσει σε υψηλό ρεκόρ πάνω από 98 ευρώ/τόνο φέτος.

Η τιμή των δικαιωμάτων σχεδόν τριπλασιάστηκε το 2021, φθάνοντας σε υψηλό πάνω από 90 ευρώ/τόνο τον Δεκέμβριο. Ωστόσο, οι προϋποθέσεις για την ενεργοποίηση του τρέχοντος μηχανισμού ελέγχου των τιμών δεν έχουν εκπληρωθεί ποτέ.

Σύμφωνα με την επίσημη θέση του Συμβουλίου της ΕΕ σχετικά με το σχέδιο μεταρρυθμίσεων του ETS που δημοσιεύτηκε την Πέμπτη, εάν η μέση τιμή των δικαιωμάτων ETS που δημοπρατούνται σε διάστημα έξι μηνών είναι μεγαλύτερη από 2,5 φορές τη μέση τιμή των δύο ετών που προηγούνται αυτών των έξι μηνών, θα αποδεσμεύονται αυτόματα από το αποθεματικό σταθερότητας της αγοράς (MSR) 75 εκατομμύρια δικαιώματα ETS.

Μια τέτοια απελευθέρωση θα μπορούσε να συμβεί μόνο μία φορά σε κάθε περίοδο 12 μηνών, επεσήμανε το συμβούλιο.

Η επίσημη θέση του Κοινοβουλίου απαιτεί δράση όταν οι τιμές υπερβαίνουν το διπλάσιο του μέσου όρου των δύο προηγούμενων ετών για περισσότερους από έξι μήνες – χαμηλότερο όριο από αυτό του συμβουλίου.

Το Συμβούλιο, το Κοινοβούλιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να συμφωνήσουν σε έναν αμοιβαία αποδεκτό συμβιβασμό προκειμένου οι μεταρρυθμίσεις να καταστούν δεσμευτικές.

Εάν οι αυξήσεις των τιμών θεωρούνταν υπερβολικές, η Κομισιόν θα μπορούσε να απελευθερώσει 100 εκατομμύρια δικαιώματα ETS από το MSR, τα οποία θα δημοπρατούνταν σε διάστημα έξι μηνών.

Τι  προτείνει το Κοινοβούλιο

Το Κοινοβούλιο προτείνει και τις δύο υπάρχουσες επιλογές δράσης σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες.

Να επιτρέπεται στις κυβερνήσεις να δημοπρατήσουν ορισμένα δικαιώματα νωρίτερα από το προγραμματισμένο ή να δημοπρατήσουν έως και το 25% των δικαιωμάτων που απομένουν στο αποθεματικό των νεοεισερχόμενων. Αυτό το αποθεματικό περιέχει δικαιώματα που θα κατανεμηθούν σε νέες βιομηχανικές εγκαταστάσεις που τα δικαιούνται.

Οι προτάσεις του  Κοινοβουλίου όσο και του Συμβουλίου είναι χαμηλότερα από τους ισχύοντες κανόνες, οι οποίοι απαιτούν οι τιμές του άνθρακα να είναι τρεις φορές πάνω από τον μέσο όρο των δύο προηγούμενων ετών για περισσότερους από έξι συνεχείς μήνες.

Σημειώνεται ότι σήμερα δεν είναι επίσης δυνατή η απελευθέρωση δικαιωμάτων από το MSR ειδικά για την αντίδραση στις υψηλές τιμές.