Το σύγχρονο ελληνικό θέατρο μαθαίνει Ιταλικά και ταξιδεύει στον κόσμο

Δύο χρόνια ύστερα από την έκδοση της πρώτης Ανθολογίας Σύγχρονων Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων στην αγγλική γλώσσα σε συνεργασία με τον Oberon LTD, οι Εκδόσεις Σοκόλη, σε συνεργασία με τον ιταλικό εκδοτικό οίκο ETPbooks, προχωρούν στην έκδοση και την κυκλοφορία σε όλον τον κόσμο μιας Ανθολογίας Σύγχρονων Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων στην ιταλική γλώσσα. Ο τόμος θα τιτλοφορείται Viaggio nel teatro greco contemporaneo και αναμένεται να κυκλοφορήσει από την ETPbooks το αργότερο τον Μάιο του 2019. Η επίσημη παρουσίασή του θα γίνει στο Διεθνές Φεστιβάλ Θεάτρου της Νάπολης στις 18 Ιουνίου του 2019. Η ανθολογία είναι υπό την αιγίδα του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών και με την υποστήριξη του Γιάννη Κεντ και των Θεατρικών Σκηνών. Επίσης, έχει ενταχθεί στο Πρόγραμμα Tempo Forte Ελλάδα-Ιταλία 2019 της Ιταλικής Πρεσβείας στην Ελλάδα.

Την ανθολογία θα ανοίξουν με κείμενο χαιρετισμού ο Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, καθηγητής κ. Παύλος Καλλιγάς, και ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου Στάθης Λιβαθινός. Στην εκδήλωση για την Ανθολογία στη Νάπολη, το παρών θα δώσουν εκπρόσωποι της Ελληνικής Πρεσβείας στη Ρώμη, η Προϊσταμένη Τμήματος Συνεδρίων και Καλλιτεχνικών Προγραμμάτων του Πολιτιστικού Κέντρου των Δελφών Μαριάνθη Νικολοπούλου, ο ιταλός εκδότης Enzo Terzi, η εκδότρια Αθηνά Σοκόλη, η Ελίνα Νταρακλίτσα και οι ανθολογούμενοι συγγραφείς. Ιταλοί ηθοποιοί θα διαβάσουν αποσπάσματα από τα ανθολογούμενα έργα.

Η ΕΤΡbooks ιδρύθηκε στην Ιταλία το 1989 από τον Έντσο Τέρτσι. Τα βιβλία της, κυρίως λευκώματα, κυκλοφόρησαν σε Ιταλία, Πολωνία, Βουλγαρία, Ελλάδα και Νότιο Κορέα. Το 2008 ο Έντσο Τέρτσι εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα και ήρθε σε επαφή με τη λογοτεχνία και τον πολιτισμό της χώρας που τον φιλοξενεί. Το 2015 εγκαινιάστηκαν δυο σειρές σύγχρονης ή παλαιότερης ελληνικής λογοτεχνίας στα ιταλικά, αγγλικά και γαλλικά (Γιάννης Μαρής, Θεοτοκάς, Σκαμπαρδώνης, Καραγάτσης, Τζαμιώτης κ.ά.). Επίσης από τον Μάιο του 2018 κυκλοφορεί στα ιταλικά το τετραμηνιαίο περιοδικό Περίπτερο, αφιερωμένο εξολοκλήρου στον ελληνικό πολιτισμό από την αρχαιότητα έως τις μέρες μας.

Όλες οι μεταφράσεις θα γίνουν από τον Maurizio De Rosa (γεννήθηκε στο Μιλάνο και ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Σπούδασε Αρχαία Ελληνική και Βυζαντινή Φιλολογία στο Κρατικό Πανεπιστήμιο του Μιλάνου. Από το 1998 ασχολείται συστηματικά με τη μετάφραση στα ιταλικά των έργων της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας. Είναι τακτικό μέλος της Ιταλικής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών και αντεπιστέλλον μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Το 2016 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης).

Η τελική επιλογή των 7 θεατρικών συγγραφέων έγινε από τον ιταλό εκδότη και τον μεταφραστή Maurizio De Rosa.

Τα ονόματα, αλφαβητικά, είναι τα ακόλουθα:

Άκης Δήμου, … και Ιουλιέτα

Σοφία Καψούρου, Ερωμένες στον καμβά

Γιάννης Μαυριτσάκης, Wolfgang

Έλενα Πέγκα, 3-0-1. Μεταφορές

Νίνα Ράπη, Angelstate

Ανδρέας Στάικος, Άλκηστις και όνειρα γλυκά

Τσιμάρας Τζανάτος, Δεσποινίς Δυστυχία, Βραβείο Κάρολος Κουν Δραματουργίας 2018

Την Εποπτική Εισαγωγή στην Ανθολογία αναφορικά με τη Σύγχρονη Ελληνική Δραματουργία έγραψε η Ελίνα Νταρακλίτσα (Καθηγήτρια και Συντονίστρια της θεματικής ενότητας «Τέχνη και Θέατρο στη σύγχρονη Ελλάδα και την Κύπρο» στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο της Κύπρου και Καθηγήτρια στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα της «Θεατρικής Γραφής» στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο), ενώ οι επιμέρους εισαγωγές για καθένα από τα επτά έργα συντάχθηκαν από καταξιωμένους πανεπιστημιακούς-κριτικούς θεάτρου.

Μέσα στα τρέχοντα σχέδια των Εκδόσεων Σοκόλη είναι η περαιτέρω μετάφραση και «διάδοση» της Σύγχρονης Ελληνικής Θεατρικής Γραφής σε διάφορες ευρωπαϊκές και μη γλώσσες.

Περιλήψεις, Παράσταση, Βιβλιογραφικά στοιχεία

Άκης Δήμου, …και Ιουλιέτα

Εισαγωγικό Σημείωμα από την Ειρήνη Μουντράκη (Δρα Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεατρολόγο-Κριτικό Θεάτρου, Υπ. Δραματολογίου, Βιβλιοθήκης, Αρχείου και Διεθνών Σχέσεων Εθνικού Θεάτρου, Δημιουργό-Υπεύθυνη του The Greek Play Project).

Περίληψη

Ένας θεατρικός μονόλογος για την ερωτική μοναξιά με μοναδικό πρόσωπο την σαιξπηρική ηρωίδα που, έχοντας επιζήσει μετά τον θάνατο του Ρωμαίου της, γερνάει μόνη, στοιχειωμένη από το φάντασμα ενός ανεκπλήρωτου έρωτα.

Παράσταση-Διανομή

Πρωτοπαρουσιάστηκε τον Νοέμβριο του 1995 στη Θεσσαλονίκη, από την Πειραματική Σκηνή της Τέχνης, σε σκηνοθεσία Πέτρου Ζηβανού, με τη Λυδία Φωτοπούλου στον ομώνυμο ρόλο.

Σοφία Καψούρου, Ερωμένες στον καμβά

Εισαγωγικό Σημείωμα από τον Γρηγόρη Ιωαννίδη (Επίκουρο Καθηγητή Τμήματος Θεατρικών Σπουδών ΕΚΠΑ, κριτικό θεάτρου).

Περίληψη

Ένας ύμνος στον έρωτα και στη γυναίκα. Στον παράνομο έρωτα που ποτέ δεν νομιμοποιείται με τα δεσμά του γάμου. Στον παθιασμένο έρωτα που αρχικά ζωογονεί και τελικά θανατώνει. Ο άντρας δημιουργός. Η γυναίκα ερωμένη, η γυναίκα μούσα, η γυναίκα μοντέλο, η γυναίκα πηγή τέχνης και ηδονής. Οι ερωμένες είναι πολλές. Άλλες ανώνυμες, άλλες επώνυμες. Άλλες κρυφές, άλλες γνωστές. Από όλες αυτές θα αναδυθούν δύο: η ερωμένη και μούσα του αναγεννησιακού ζωγράφου Ραφαήλ, Φορναρίνα, και η ερωμένη και μοντέλο του «καταραμένου» ζωγράφου Αμεντέο Μοντιλιάνι, Ζαν Εμπιτέρν. Οι ιστορίες τους είναι η Ιστορία της Τέχνης. Πρέπει να ξύσεις τον καμβά, για να βρεις την αλήθεια. Πρέπει να ξύσεις τις πληγές, για να βρεις τη γυναίκα.

Παράσταση-Διανομή

Οι Ερωμένες στον Καμβά παίχτηκαν για τρεις θεατρικές περιόδους στην Αθήνα, στον Πολυχώρο Vault, στο Τρένο στο Ρουφ και στο Θέατρο Διά Δύο σε σκηνοθεσία Σοφίας Καψούρου (την πρώτη σεζόν) και Παναγιώτη Παναγόπουλου (τις άλλες δύο σεζόν). Η παράσταση ταξίδεψε σε διάφορα θέατρα και εναλλακτικούς χώρους στην Ελλάδα.

Γιάννης Μαυριτσάκης, Wolfgang

Εισαγωγικό Σημείωμα από τη Δήμητρα Κονδυλάκη (Δρα Συγκριτικής Λογοτεχνίας Paris IV, Δραματολόγο, Μεταφράστρια).

Περίληψη

Το έργο, με αφορμή μια πραγματική ιστορία, που «τραυμάτισε» πρόσφατα τη συνείδηση της πολιτισμένης Ευρώπης, αφηγείται την ιστορία ενός άντρα που αναζητά με εμμονή την απόλυτη αφοσίωση και την επαληθεύει μέσα από τη στέρηση της ελευθερίας του άλλου.

Παράσταση-Διανομή

To Wolfgang ανέβηκε για πρώτη φορά από το Εθνικό Θέατρο (2008), σε σκηνοθεσία Κατερίνας Ευαγγελάτου. Το 2014 παραστάθηκε στο Théâtre de l’Atalante στο Παρίσι, σε σκηνοθεσία της Laurence Campet και σε μετάφραση Δήμητρας Κονδυλάκη. Το έργο έχει πάρει το Βραβείο Γεώργιος Χορτάτσης (Καλύτερο Έργο 2008-2010) και το Palmares 2010 (Centre National du Théâtre, Paris).

Έλενα Πέγκα, 3-0-1. Μεταφορές

Εισαγωγικό Σημείωμα από τη Μαρία Καρανάνου (Θεατρολόγο και Υπεύθυνη Εκδόσεων και Βιβλιοπωλείου στο Εθνικό Θέατρο).

Περίληψη

Παρακολουθούμε την είσοδο σε πολυκατοικία της Αθήνας, όπου συμβαίνουν τέσσερεις μετακομίσεις. Ο γάμος, το διαζύγιο, τα γηρατειά, η μετανάστευση. Ποιες είναι οι αποσκευές του κάθε ήρωα, αποσκευές όχι μόνο κυριολεκτικές. Ποιο είναι το παρελθόν τους και τι ονειρεύονται για το μέλλον τους; Και τι φοβούνται; Το έργο ανιχνεύει θέματα εστίας, αλλαγής και μετακίνησης. Οι άνθρωποι, οι τόποι, ο χρόνος και η ιστορία τους είναι ανοιχτές οντότητες μιας εξίσου ανοιχτής ζωής. Μέσα στις ανοιχτωσιές αυτές οι άνθρωποι στο έργο της Πέγκα είτε συναντιόνται για να αποχωριστούν και να συνεχίσουν προς ένα απροσδιόριστο άπειρο είτε διασταυρώνουν σκέψεις και αισθήματα την ίδια στιγμή που αφήνονται σε ανεξέλεγκτες εκβάσεις.

Παράσταση-Διανομή

Το έργο παρουσιάστηκε στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου την άνοιξη του 2000, σε σκηνοθεσία Έλενας Πέγκα.

Νίνα Ράπη, Angelstate

Εισαγωγικό Σημείωμα από τον Γιώργο Σαμπατακάκη (Επίκουρο Καθηγητή Θεατρολογίας Πανεπιστημίου Πατρών).

Περίληψη

Έξι πρόσωπα σε κατάσταση limbo. Αντιμέτωπα με το ίδιο τους το σώμα, τις μνήμες τους και μια αμφίσημη εξουσία, αναζητούν αλήθειες. Ένα έργο για την επιθυμία, την απώλεια, τις ενοχές.

Παράσταση-Διανομή

Το έργο πήρε την τελική του μορφή μετά την παρουσίασή του στο Θέατρο Τέχνης τον Νοέμβριο του 2015, σε σκηνοθεσία Αργυρώς Χιώτη (Vasistas), στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Θεατρικών Αναλογίων 2015.

To Angelstate τιμήθηκε αρχικά με υποτροφία από το Arts Council του Λονδίνου, μια συγγραφική υποτροφία ειδικά για θεατρική γραφή χωρίς εμπορικές πιέσεις. Απόσπασμα του έργου διακρίθηκε στο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό Λονδίνου και ανέβηκε στο Betsey’s Literary Salon.

Ανδρέας Στάικος, Άλκηστις και όνειρα γλυκά

Εισαγωγικό Σημείωμα από τον Δημήτρη Τσατσούλη (Καθηγητή Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Πανεπιστημίου Πατρών – Κριτικό Θεάτρου).

Περίληψη

Ο Άδμητος λαμβάνει εξ ουρανού ένα μήνυμα στο οποίο του τίθεται το δίλημμα να θανατωθεί εκείνος ή η γυναίκα του. Το «τυχερό» θύμα είναι η Άλκηστις. Αθώα, ευτυχισμένη και ερωτευμένη, αγνοεί τι την περιμένει, ενώ ο αδίστακτος Άδμητος προετοιμάζει τον θάνατό της. Από ένα απροσδόκητο παιχνίδι της τύχης, η Άλκηστις μαθαίνει την αλήθεια. Ο έρωτάς της συντρίβεται ακριβώς τη στιγμή που αφυπνίζεται ο έρωτας του Άδμητου, ο οποίος έχει στο μεταξύ κατακτηθεί από τις αρετές της νεαρής βασίλισσας. Η εκπλήρωση ενός μεγάλου έρωτα ματαιώνεται.

Παράσταση-Διανομή

Το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε στις 10 Μαΐου του 2012 στην Αρχαία Ολυμπία, με την ευκαιρία της αφής της ολυμπιακής φλόγας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου, σε σκηνοθεσία Ανδρέα Στάικου. Εν συνεχεία, στις 12-14 Μαΐου στο Θέατρο Απόλλων στην Πάτρα, με τους ίδιους συντελεστές.

Τσιμάρας Τζανάτος, Δεσποινίς Δυστυχία

Εισαγωγικό Σημείωμα από την Έλση Σακελλαρίδου (Ομότιμη Καθηγήτρια Θεατρικών Σπουδών ΑΠΘ).

Περίληψη

Ένας Άντρας κάπου στον Κόσμο. Η ζωή του σαν να μην υπάρχει. Χωρίς συναισθήματα. Φανερά δημοσιογραφεί, διαχειρίζεται πληροφορίες από έναν Κόσμο που καταγράφει και φανερώνει την ίδια ώρα που αυτός ο Κόσμος καταρρέει. Γύρω του παρελαύνει ένας μικρόκοσμος, ένας Χορός προσώπων: ο αρχισυντάκτης του, μια κυνική εκδοχή της κανονικότητας. Η Μάνα του, μια άνευ ηλικίας γυναίκα που εξισορροπεί τη ζωή. Η Γιαγιά, φορέας ζωής που ξεχάστηκε και ζητάει να δικαιωθεί. Ο Άλλος εαυτός, μια σκιά, επίγειος ψυχοπομπός. Και μια γυναίκα αλλόκοτη, που εισβάλλει ξαφνικά στη ζωή του και τη ζωή των άλλων – γύρω του, σαν θάλασσα που πλημμυρίζει ό,τι σταθερό, ανατρέποντας τα πάντα. Τη λένε Δυστυχία. Δεσποινίς Δυστυχία. Όλα θα μπερδευτούν στο πέρασμά της: παρόν, μέλλον, παρελθόν. Άνθρωποι. Ζωές. Μνήμες. Ο Κόσμος. Και οι μικρόκοσμοι. Μέχρι να συντονιστούν σε ένα τέλος οριστικό.

Παράσταση-Διανομή

Το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε στις Αναγνώσεις 2014 (Θέατρο Τέχνης-Κάρολος Κουν, επιμ. Σίσσυ Παπαθανασίου), σε σκηνοθεσία Άσπας Τομπούλη. Το 2015 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Σοκόλη η αφηγηματική του μορφή και στις 21 Απριλίου 2018 ανέβηκε σε παράσταση στο Θέατρο Φούρνος, σε σκηνοθεσία Χρύσας Καψούλη.

Το 2019, το έργο απέσπασε το Βραβείο Κάρολος Κουν Δραματουργίας Ελληνικού Έργου 2018.