Το αρχαιολογικό έργο από το 2011 ως το 2019 στο Μέγαρο Μουσικής – Τέσσερις μέρες, 250 επιστήμονες

Με τον ποιητικό λόγο του Οδυσσέα Ελύτη ως οδηγό και τον στίχο του «Ίδια η μνήμη γινάμενη παρόν» από το «Άξιον εστί» να δίνει τον τόνο η μεγαλύτερη συνάντηση, τα τελευταία χρόνια τουλάχιστον, αρχαιολόγων, αρχιτεκτόνων, μηχανικών και συντηρητών  απ΄όλη τη χώρα  πραγματοποιείται  από σήμερα ως και την Πέμπτη (25 – 28 Νοεμβρίου) στο Μέγαρο Μουσικής (αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος).

Ο λόγος, η παρουσίαση του έργου της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας του υπουργείου Πολιτισμού σε διάστημα εννέα ετών. Από το 2011 ως το 2019. Ένα έργο πλούσιο και πολυδιάστατο, που περιλαμβάνει ανασκαφές, αναστηλώσεις, αναδείξεις αρχαιολογικών χώρων, μέτρα προστασίας και συντήρησης του πολιτιστικής κληρονομιάς από άκρη σε άκρη της Ελλάδας.

Περισσότεροι από 250 επιστήμονες θα παρουσιάσουν αυτό το έργο, κατανεμημένο, όπως και οι Εφορείες Αρχαιοτήτων της χώρας ανά νομό. Από την Αθήνα και την Θεσσαλονίκη ως την Κρήτη και ως τα Δωδεκάνησα. Από τον Έβρο ως την Πελοπόννησο, από τα Ιωάννινα ως τις Κυκλάδες, από τη Ημαθία ως το Ιόνιο και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.

Γιατί η Αρχαιολογική Υπηρεσία πέρα από τις συστηματικές υποχρεώσεις της απέναντι στην αρχαία, βυζαντινή και νεώτερη πολιτιστική κληρονομιά συμβάλλει και στην ολοκλήρωση σημαντικών μεγάλων έργων, που εκτελούνται στη χώρα σε συγχρηματοδότηση με δημοσιονομικούς πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως για παράδειγμα οι μεγάλοι οδικοί άξονες (Εγνατία Οδός, Ιονία Οδός, ΠΑΘΕ, ΒΟΑΚ, Αυτοκινητόδρομος Ελευσίνα – Κόρινθος – Πάτρα – Πύργος – Τσακώνα, Αυτοκινητόδρομος Κόρινθος – Τρίπολη – Καλαμάτα – Κλάδος – Λεύκτρο-Σπάρτης), επίσης το Μετρό Θεσσαλονίκης, η επέκταση του Μετρό Αθήνας, το Τραμ του Πειραιά.

Την ίδια επίβλεψη εξάλλου έχει και σε μικρότερα δημόσια και ιδιωτικά επενδυτικά προγράμματα, όπως το Κέντρο Πολιτισμού Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος ή τα Αιολικά και Φωτοβολταϊκά πάρκα. Σε κάθε περίπτωση έτσι, και μετά το πέρας των εργασιών ανασκαφής, συντήρησης, αναστήλωσης και ανάδειξης αποδίδονται στο κοινό δεκάδες αρχαιολογικοί χώροι εμπλουτίζοντας το πολιτιστικό απόθεμα της χώρας.

Παράλληλα σε θεσμικό επίπεδο και στο πλαίσιο του έργου του Αρχαιολογικού Κτηματολογίου οι κηρύξεις, οριοθετήσεις και αναοριοθετήσεις αρχαιολογικών χώρων θωρακίζουν αποτελεσματικά την προστασία των αρχαιοτήτων.

Αρκεί να αναφερθεί άλλωστε, ότι από το 2011 ως σήμερα έχουν εγγραφεί στις ημερήσιες διατάξεις του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου περισσότερα από 11.000 θέματα και μέσα από τις πολύωρες συνεδριάσεις του έχει καταγραφεί και τεκμηριωθεί η μνήμη της ανθρώπινης παρουσίας και δράσης χιλιετιών στον ελλαδικό χώρο.

Ενδεικτικά και μόνον αναφέρονται ορισμένες από τις επιστημονικές ανακοινώσεις της συνάντησης, όπως:

Στην Αττική «Η ανασκαφή της πηγής της Κλεψύδρας στο λόφο της Ακρόπολης» από την Ευτυχία Γιαννικαπάνη και η «Συμβολή σε μια νέα ανάγνωση του αρχαιολογικού χώρου στης Ακαδημία Πλάτωνος» από τους Δημήτρη Κουκουλά, Μανώλη Παναγιωτόπουλο, Τάνια Χατζηευθυμίου.  Επίσης το «Νεκροταφείο στο Δέλτα Φαλήρου», από την Στέλλα Χρυσουλάκη και η «Νότια Κρήνη στα Μέγαρα» από την Παναγιώτα Αυγερινού.

Στη Θεσσαλονίκη προηγείται «Το αρχαιολογικό έργο στο πλαίσιο κατασκευής του Μητροπολιτικού σιδηροδρόμου»(Πολυξένη Αδάμ – Βελένη, Γιώργο Σκιαδαρέσης, Στυλιανή Βασιλειάδου, Κρινιώ Κωνσταντινίου, Ελένη Λαμπροθανάση, Σουλτάνα Πρωτοψάλτη, Σταυρούλα Τζεβρένη). Με ενδιαφέρον αναμένεται η ανακοίνωση για την «Ανασκαφή στο Βασιλούδι Θεσσαλονίκης μετά την λαθρανασκαφή και τη σύλληψη αρχαιοκαπήλων», που είχε γίνει το 2011 και ήταν ιδιαιτέρως εντυπωσιακή (Χριστίνα Μουσταντάμη και Μαρία Φαρμάκη) αλλά και η «Ανασκαφή προϊστορικής εγκατάστασης στην περιοχή της λίμνης Κορώνειας» από τον Σταύρο Κώτσο.

Ακολουθούν «Το ανάκτορο των Αιγών» στην Ημαθία από την Αγγελική Κοτταρίδη. «Οι ανασκαφές στο Ντικίλι Τας και στην Τούμπα Οφρυνίου» των Σερρών από την Δημητρία Μαλαμίδου. «Το αρχαίο θέατρο Ορχομενού» (Φίλιππος Γεροντάκης και Πηνελόπη Κουρκούτη) και «Ο ναός του Αγίου Γεωργίου Ακραιφνίου» στη Βοιωτία (Αλεξάνδρα Κωσταρέλλη). «Η αποκατάσταση του αρχαίου θεάτρου Γιτάνων Θεσπρωτίας» (Γεωργία Πλιάκου και Βασιλική Λάμπρου), «Το ανασκαφικό έργο στον μυκηναϊκό οικισμό Διμηνίου» στη Μαγνησία (Ελισάβετ Νικολάου και Σταματία Αλεξάνδρου).

«Η ανασκαφή στον μυκηναϊκό οικισμό  Μυγδαλιάς Πετρωτού Πατρών» από την Λένα Παπάζογλου και τον Κώστα Πασχαλίδη. «Μονόχωροι κεραμοσκεπείς ναοί στην Ικαρία» (Παναγιώτης Χατζηδάκης). «Πάρος – Αντίπαρος – Δεσποτικό. Ερευνα, προστασία και ανάδειξη» από τον Γιάννο Κουράγιο. «Ο αρχαιολογικός χάρτης της Μυκόνου μετά από τις ανασκαφές των τελευταίων ετών», (Εμμανουήλ Ψαρρός).«Η ανασκαφή του παλαιο-ανακτορικού νεκροταφείου στον Πετρά της Σητείας» από την Μεταξία Τσιποπούλου, τα «Αρχαία ναυάγια  στο Αρχιπέλαγος των Φούρνων» (Γιώργος Κουτσουφλάκης).

Την διοργάνωση έχει η Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς  του ΥΠΠΟ και το Αυτοτελές Τμήμα Γραμματείας Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου και Συμβουλίου Μουσείων ενώ οι επόμενες επιστημονικές συναντήσεις, που προγραμματίζονται για την άνοιξη του 2020 έχουν θέμα τους το έργο των Μουσείων και των Διευθύνσεων της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς.