Το ‘Πυργόσπιτο Ι’ ερμηνεύει τον τύπο κατοικίας, που απαντάται στην Έξω Μάνη. Ο τύπος αυτός συνδυάζει στοιχεία αμυντικού πύργου και αγροικίας, ένας μονολιθικός όγκος με ελάχιστα ανοίγματα που προστάτευε από την έντονη ζέστη αλλά και τους πειρατές.
Ταυτόχρονα ο τύπος αυτός ανοίγεται προς τα έξω. Το ισόγειο αποκτά ζωτική σχέση με το ύπαιθρο, το οποίο οργανώνεται από ξερολιθιές, μακρείς αναλληματικούς τοίχους παράλληλους με τις ισοϋψείς του εδάφους. Τα δυο αυτά στοιχεία αποτέλεσαν για αιώνες την πιο ισχυρή, ανθρώπινη παρουσία σε αυτό τον τόπο.
Με αναφορές σε αυτή την ιστορική τυπολογία, ένας κύβος τοποθετείται αδρά στο έδαφος ανάμεσα σε διατηρημένες ξερολιθιές και ελάχιστους νέους τοίχους διαμόρφωσης. Επιλέγεται ένα άσπρο, ομοιογενές υλικό επικάλυψης των όψεων δίχως ραφές,. Το μόνο στοιχείο που προβάλλει από τον όγκο είναι ο μεταλλικός σκελετός για την υποδοχή σκιάστρων.
Το εσωτερικό αρθρώνεται από το διπλού ύψους καθιστικό και την χαμηλή τράπεζα, ενισχύοντας το δίπολο της μανιάτικης τοπογραφίας: εποπτεία της θάλασσας από το καθιστικό και γειτνίαση του ελαιώνα με την τράπεζα και την κουζίνα. Το πατάρι βρίσκεται ακριβώς στον πυρήνα της κατοικίας, δημιουργώντας μια περιοχή ησυχίας και προστασίας.
Κτηριολογικά η κατοικία απαντά και σε μια τυπική, πολιτισμική πρακτική, τη μελλοντική διαίρεση της κατοικίας και την απόδοση στα μέλη της επόμενης γενιάς. Έτσι οι δύο στάθμες έχουν κοινή τυπολογία και το κλιμακοστάσιο τοποθετείται σε ένα μεταβατικό ήμι-υπαίθριο χώρο εισόδου, που θα μπορεί να εξυπηρετεί και τις δύο μελλοντικές κατοικίες.
Το Πυργόσπιτο Ι διακρίθηκε με το Βραβείο ΔΟΜΕΣ 2012 για το Καλύτερο Πρώτο Πραγματοποιημένο Έργο Νέου Αρχιτέκτονα, έλαβε μνεία από τον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων για νέους αρχιτέκτονες, και ξεχώρισε στα Βραβεία Αρχιτεκτονικής του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής και στα διεθνή βραβεία Mediterranean Sustainable Architecture το 2013.
Στοιχεία έργου
Αρχιτεκτονική μελέτη: SOUTH Χρυσόστομος Θεοδωρόπουλος, Ελένη Λιβάνη (αρχιτέκτονες), Κωνσταντίνος Ηλιόπουλος (πολ.μηχανικός)
Υπεύθυνος κατασκευής: Γιώργος Τσαίρης (υπεύθυνος κατασκευής)
Τοποθεσία: Βέργα, Έξω Μάνη
Κατασκευή: 2012
Εμβαδόν:150 m² (κύριοι χώροι) / 100m² (υπόγειο)
Φωτογραφίες: ©Εριέτα Αττάλη