Κυκλοφόρησε το βιβλίο της Λώρης Κέζα. “10 μέρες στην τρελoγιαγιά”

Ένα μυθιστόρημα για την ξενοφοβία και τις διαρκείς μετακινήσεις των ανθρώπων, για τις συνήθειες που αλλάζουν από τόπο σε τόπο κι από εποχή σε εποχή. Ένα μυθιστόρημα για την αρμονική συνύπαρξη.

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ «10 μέρες στην τρελογιαγιά»

Οι γονείς της Βιργινίας και της Καρολίνας πρέπει να απουσιάσουν το ίδιο δεκαήμερο για τις επαγγελματικές υποχρεώσεις τους. Τα κορίτσια πηγαίνουν για δέκα μέρες στα Βίλια, στο αγρόκτημα Αμερικανής γιαγιά τους η οποία έχει ταξιδέψει από την Τουλούζη ως την Σαραγόσα με το μηχανάκι της, έχει ζήσει τα γεγονότα τον Μάη του 68 στο Παρίσι, έχει φίλες από την Ιαπωνία και τη Σουηδία. Όταν φτάνουν στο αγρόκτημα τα κορίτσια μαθαίνουν ότι η γιαγιά ξεκίνησε μαθήματα αραβικών με δάσκαλο έναν καινούργιο φίλο, τον Λιβανέζο γείτονα ο οποίος εκτρέφει άλογα.

Μέσα στο δεκαήμερο τα κορίτσια θα κάνουν μια ακίνητη βόλτα με το παλιό μηχανάκι, θα χορέψουν χορό της κοιλιάς, τα στήσουν στον κήπο ινδιάνικη σκηνή, θα βρουν φωτογραφίες του παππού από την Αφρική και θα αναρωτηθούν αν εκμεταλλεύτηκε τους ιθαγενείς για να πλουτίσει.

Το κεντρικό θέμα είναι η ξενοφοβία που εμφανίζεται ως ντόμινο: οι Αμερικανοί περιφρονούν τους Ινδιάνους, οι Γάλλοι θεωρούν χαζούς τους Αμερικανούς, οι Έλληνες φοβούνται ότι οι μετανάστες θα τους κλέψουν ενώ οι ίδιοι είναι παιδιά μεταναστών, οι Βέλγοι φέρονται βάρβαρα στο Κονγκό, οι Ιάπωνες τα κάνουν όλα ανάποδα.

5 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Ποια είναι η τρελογιαγιά;

Είναι μια πρώην χίπισσα από το Μιζούρι. Στα σίξτις έκανε τον γύρο της Ευρώπης με το μηχανάκι της. Ήταν στο Παρίσι τον Μάη του ΄68 και μετά παντρεύτηκε έναν Έλληνα που πλούτισε στο Βελγικό Κονγκό. Χήρα πια, ζει σε ένα αγρόκτημα στα Βίλια και κάνει μαθήματα αραβικών με τον Λιβανέζο γείτονα.

Τί είναι το «ντόμινο ρατσισμού» στο οποίο αναφέρεται η Τρελογιαγιά;

Η τρελογιαγιά μεγάλωσε στο Μιζούρι από γονείς που της απαγόρευαν να παίξει με ένα γειτονόπουλο Ινδιάνο. Όταν ταξίδεψε στο Παρίσι κατάλαβε ότι την περιφρονούν επειδή την θεωρούν «χαζή Αμερικάνα». Οι εγγονές της ζουν στην Κυψέλη, εκεί δηλαδή όπου οι Αλβανοί βίωσαν τον ρατσισμό όταν εγκαταστάθηκαν προ δεκαετίας. Τώρα με τη σειρά τους οι Αλβανοί φέρονται ρατσιστικά στους μετανάστες που έρχονται φτωχοί από την Αφρική. Το βιβλίο αναφέρεται στον ασυναίσθητο ρατσισμό, σε μια αίσθηση ανωτερότητας που έχουν όσοι τα κατάφεραν στη ζωή τους ή που νομίζουν ότι ανήκουν σε ανώτερο πολιτισμό. Πολλοί άνθρωποι είναι ταυτόχρονα θύματα και θύτες στον ρατσισμό.

Ποια είναι η πρόταση του βιβλίου για την αντιμετώπιση του ρατσισμού;

Η αποδοχή των διαφορετικών κανόνων που διέπουν τους διαφορετικούς πολιτισμούς μέσα από συμβολισμούς. Η τρελογιαγιά σε κάθε κεφάλαιο δίνει διαφορετικά παραδείγματα. Σε κάποιες χώρες θεωρείται αγένεια να βάζει κάποιος το πιρούνι στο στόμα_ η χρήση του είναι βοηθητική για να σπρώχνει το φαγητό στο κουτάλι. Σε κάποιες χώρες τα αυτοκίνητα πάνε στα αριστερά του δρόμου, σε άλλες στα δεξιά. Σε κάποιες χώρες οι άνθρωποι αγκαλιάζονται όταν συναντιούνται αλλά σε άλλες δεν αγγίζονται καν. Δεν υπάρχει σωστό και λάθος, υπάρχει μόνο το διαφορετικό.

Γιατί επιλέξατε τρελογιαγιά και όχι τρελομαμά;

Βασικό μήνυμα του βιβλίου είναι ότι η ηλικία δεν περιορίζει σε τίποτα. Η τρελογιαγιά με τις ηλικιωμένες φίλες της βάζουν ροκ τραγούδια της εποχής τους και χοροπηδάνε στο σαλόνι παίζοντας φανταστικές κιθάρες. Η τρελογιαγιά είναι ερωτευμένη και κάνει μια καινούργια αρχή στη ζωή της. Η τρελογιαγιά είναι έτοιμη για κάθε τρέλα αλλά ταυτόχρονα βάζει κανόνες ασφαλείας.

Πώς χειρίζεστε τις αρνητικές εικόνες όπως το κάπνισμα και τη ληστεία ζαχαροπλαστείου;

Η τρελογιαγιά είναι σε μια συνεχή κόντρα με τα παιδιά της που διαφωνούν με το κάπνισμα. Στην πραγματικότητα έχει σταματήσει να καπνίζει εδώ και χρόνια αλλά δεν τους το λέει για να μην φανεί ότι τους κάνει τη χάρη. Δηλαδή το μήνυμα είναι διπλό, αφενός ότι το τσιγάρο κάνει κακό, αφετέρου ότι οι γονείς δεν δίνουν λογαριασμό στα παιδιά τους.
Η ληστεία ζαχαροπλαστείου δεν είναι ληστεία παρόλο που η γιαγιά με τις εγγονές μπαίνουν ντυμένες στα μαύρα, με μαύρες κουκούλες. Αποδεικνύεται ότι ήταν οργανωμένη επίσκεψη και η μόνη κατσάδα που ακούνε από τους γονείς είναι επειδή παραβίασαν τους κανόνες για την υγιεινή διατροφή. Κάθε ζήτημα κανόνων και ηθικής στο βιβλίο παρουσιάζεται με πολλές παραμέτρους που θέτουν κλασικά διλήμματα δανεισμένα από την φιλοσοφία της ηθικής.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΠΡΩΤΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ

«Τι είναι το οτοστόπ, γιαγιά; Όλο καινούριες λέξεις μάς μαθαίνεις».

«Στέκεσαι στην άκρη του δρόμου κι όταν δεις να έρχεται αυτοκίνητο απλώνεις το χέρι και δείχνεις το αντίχειρας. Ζητάς έτσι από τον οδηγό να σε πάρει μαζί του. Ταξιδεύεις μέχρι εκεί που πηγαίνει, εκεί κάνεις μια στάση και συνεχίζεις με άλλο αυτοκίνητο, άλλο οδηγός».

«Είσαι με τα καλά σου; Α­πα­γο­ρεύ­ε­ται να μπαίνουμε σε ξένα αυτοκίνητα. Δεν υπάρχει κάτι πιο επικίνδυνο. Αυτός ο άγνωστος μπορεί να σου βγάλει τα ρούχα ή να βγάλει τα δικά του ρούχα, μπορεί να αρχίσει να σε ακουμπάει, να σε απαγάγει, να σε σκοτώσει» λέω εγώ σε έξαλλη κατάσταση.

«Ξέρεις κάτι, μικρή μου; Τη δεκαετία του ’60 πολύς κόσμος ταξίδευε έτσι. Ήταν όλα διαφορετικός, δεν υπήρχε όλη αυτή η ανωμαλία, δεν κυκλοφορούσαν παντού δολοφόνος. Δεν είναι βάρος δυο επιβάτες μέσα σε ένα αυτοκίνητο. Ίσα ίσα, κάναμε παρέα στον οδηγό, να μην ταξιδεύει μόνος του και βαριέται. Για φαντάσου, μια Αμερικάνα κι ένας Λιβανέζος, πόσα διαφορετικός πράγματα άκουγαν από εμάς όσοι μας έβαζαν στο αυτοκίνητό τους».

ΔΕΥΤΕΡΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ

Στη μια φωτογραφία είναι μια παρέα νέοι στο Παρίσι, όλοι αγκαλιασμένοι στη μέση του δρόμου, αγόρια και κορίτσια με κάτι τεράστια χαμόγελα. Η γιαγιά φοράει ένα κολιέ μακρύ μέχρι τη ζώνη της, με ένα στρογγυλό με κάτι σαν χι, σαν ύψιλον.

«Γιαγιά, τι είναι αυτό, πήρες από κάποια Μερσεντές το σήμα της;» τη ρωτάω.

«Ποια Μερσεντές, βρε αμόρφωτος πλάσμα. Τίποτα δε μαθαίνετε εκεί στο σχολείο που πηγαίνετε, τίποτα. Αυτό είναι το σήμα της ειρήνης».

«Εγώ δεν ξέρω ούτε τι είναι η Μερσεντές» λέει η Καρολίνα με τα μάτια ορθάνοιχτα από απορία.

«Η Μερσεντές είναι μάρκα ακριβών αυτοκινήτων. Και το σήμα της μοιάζει πάρα πολύ με το σήμα της ειρήνης. Καμία σχέση» λέει η γιαγιά.

ΤΡΙΤΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ

«Το πιο παράξενο σε σχέση με τους δικούς μας καλούς τρόπους το είδα στο Νεπάλ. Εκεί πιάνουν το ρύζι με το χέρι, το κάνουν μπαλίτσα με τα δάχτυλα και τη βάζουν απευθείας στο στόμα» λέει η γιαγιά.

«Πες και κάτι άλλο» της λέω πάλι.

«Στην Κορέα, όταν σου δίνουν ένα πιάτο με φαγητό, πρέπει να το πιάσεις και με τα δυο χέρια. Θεωρείται αγένεια να το πιάσεις με το ένα».

«Πλάκα κάνεις, έτσι δεν είναι, γιαγιά;» της λέει η Κα­ρολίνα.

«Καθόλου πλάκα. Αυτό που είναι σωστό στην Αμερική ή στη Γαλλία ή στην Ελλάδα δεν είναι και το σωστός παντού. Τώρα θυμήθηκα και κάτι ακόμα. Στην Ταϊλάνδη δε βάζεις ποτέ το πιρούνι στο στόμα. Είναι κανόνας να σπρώχνεις το φαγητό με το πιρούνι μέσα στο κουτάλι και να βάζεις μόνο το κουτάλι στο στόμα».

«Η μαμά λέει ότι δεν πρέπει να βάζουμε το μαχαίρι στο στόμα για να μην κοπούμε, υπάρχει δηλαδή μια λογική» λέω εγώ.

«Και στην Ταϊλάνδη δε βάζουν το πιρούνι για να μην τρυπηθούν, υπάρχει δηλαδή μια άλλος λογική» λέει η για­γιά.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Η Λώρη Κέζα γεννήθηκε στο Μόντρεαλ του Καναδά. Σπούδασε Γαλλική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και είναι είναι δημοσιογράφος στην εφημερίδα Το Βήμα και στην ιστοσελίδα mononews.gr. Κυκλοφορούν τα παραμύθια της «Η ώρα είναι εκατό», «Καλύτερα καρούμπαλο», «Της ζωής τα γυρίσματα», «Η Κική και η Φωφώ» και το παιδικό μυθιστόρημα «Τα κατορθώματα της Ρόζας Δελλατόλα».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Σταύρος Θεοδωράκης σε Λώρη Κέζα: Απογοήτευση ο Τσίπρας, εξευτελιστική η πρόταση Πολύδωρα

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Φώτης Μαραγκός σε Λώρη Κέζα: Η συμβολή του crowdfunding στο Animasyros

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Άδωνις Γεωργιάδης σε Λώρη Κέζα: Στις δύσκολες στιγμές συμβουλεύομαι τη σύζυγό μου