Η «Γυναίκα της Ζάκυθος» του Σολωμού στο Μέγαρο Μουσικής – Δοκιμιακή προσέγγιση σε ένα «θρίλερ»

Μια βραδιά στο αίθριο του Μεγάρου Μουσικής με Διονύσιο Σολωμό και τη «Γυναίκα της Ζάκυθος».

Μια δοκιμιακή περφόρμανς για την ακρίβεια, που σχεδιάστηκε ειδικά για το Μέγαρο από τον Σπύρο Βραχωρίτη με τίτλο «Το φάντασμα της Ελευθερίας» και υπότιτλο «το θρίλερ της Γυναίκας της Ζάκυ[ν]θος».

Η παρουσίασή της, που θα γίνει την Πέμπτη 8 Ιουλίου με ελεύθερη είσοδο για το κοινό αποτελεί μέρος του φετινού εικαστικού προγράμματος του annexM υπό τη διεύθυνση της Άννας Καφέτση.

Όπως αναφέρει μάλιστα ο σκηνοθέτης, ύστερα από πολλαπλές εκδοχές και όχι απλώς σκηνικές προσαρμογές, η «Γυναίκα της Ζάκυθος» του Διονυσίου Σολωμού σχεδιάστηκε σε συνδυασμό με το έργο «Hypercalypsis» του Ούγκο Φώσκολο στην ελληνική του απόδοση από τον Ανδρέα Μπελεζίνη (επιλεγμένα αποσπάσματα και εναλλακτικές στιλιστικές προσεγγίσεις καθώς και μουσικές αναφορές).

«Η έβδομη χορδή της Σολωμικής λύρας έχει την κόψη της ρομφαίας», σημειώνει ο Σπύρος Βραχωρίτης. «Η ελευθερία ως μούσα και θεά περιγράφεται στο κείμενο με «ένδυμα μαύρο σαν του λαγού το αίμα». Θεωρώ την περιγραφή του χρώματος σημαίνουσα. Είναι η πανταχού παρούσα Ιστορία, το ισόβιο Πένθος της σφαγής, το τίμημα της Ελευθερίας», προσθέτει. Και μιλάει για το περίφημο κείμενο του Σολωμού, έναν «φάκελο» που άνοιξε στα μέσα του 20ού αιώνα με την διάσωση των χειρογράφων του ποιητή από τις φλόγες μετά τον σεισμό του 1953 στη Ζάκυνθο: «Εν τέλει _όπως λέει_ το αινιγματικό πεζογράφημα, παρά τον διάχυτο βαμπιρισμό του και το ύφος μίας οιονεί δικογραφίας, δεν έχει σχέση ούτε με γυναίκα ούτε με Ζάκυνθο. Αποτελεί τον γεωγραφικό και ιστορικό προσδιορισμό μιας αλληγορίας για ένα φάντασμα, το φάντασμα της Ελευθερίας σε ελεύθερη πτώση…».

«Η «Γινέκα» του ποιητή δεν ξεκλειδώνει με αντικλείδια ή μαγικές επικλήσεις. Παραβιάζεται», αναφέρει εξάλλου η Άννα Καφέτση υιοθετώντας την άποψη – αφορισμό του σκηνοθέτη για το έργο αλλά μιλώντας και για την ενασχόληση του με τον Σολωμό: «Οι απιστίες και η εμμονική σχέση του με το πιο αινιγματικό σολωμικό κείμενο ανάγονται στο μακρινό 1978 και στο πρώτο ερέθισμα που προκαλεί η οπτική επαφή με το ανορθόγραφο χειρόγραφο της «Γινεκός».

Γιατί πώς θα μπορούσε να αναπαρασταθεί το μη αναπαραστάσιμο; Στο εφήμερο Αρχείο των αέναων σκηνοθετικών επαναλήψεων, δοκιμών και λοξών ανατροπών του αιρετικού δημιουργού δεν διασώζονται βεβαιότητες. Πλην μιας. Ο Βραχωρίτης είναι ξεκάθαρος στον αφορισμό του».

Να θυμηθούμε, όπως επισημαίνει και ο Βραχωρίτης, ότι ο Σολωμός δεν υπήρξε αυτόπτης μάρτυς της Επανάστασης του ’21.

«Άκουσε και κατέγραψε τον ήχο της που διασάλευσε τη σιωπή της μεταναπολεόντειας Ευρώπης. Με την ίδια ακουστική εγρήγορση αφουγκράστηκε τον ήχο της διχόνοιας που οδήγησε στην αδιέξοδη έξοδο του Μεσολογγίου. Ο ήχος της δολοφονίας του Καποδίστρια από την μανιάτικη μαφία υπήρξε η χαριστική βολή. Έκτοτε η υπόθεση μπήκε στο αρχείο. Ήδη η Ελλάδα είχε φορέσει το προσωπείο ευρωπαϊκού βασιλείου, εξωτική νήσος στο αρχιπέλαγος των Βαλκανίων». ..

Παράλληλα, στο πλαίσιο της περφόρμανς, θα προβληθεί το βίντεο που δημιουργήθηκε στη βάση μιας υπόθεσης εργασίας σχετικά με την απόπειρα μεταγραφής ορισμένων κεφαλαίων του έργου στους υπαίθριους χώρους που περιβάλλουν το Μέγαρο. Δηλαδή τον κήπο, το αίθριο, τον άξονα μεταξύ του αγάλματος του Ελευθερίου Βενιζέλου και του μνημείου Ίωνος Δραγούμη.«Πρόσκρουση ή σύμπλευση;» είναι εξάλλου το ερώτημα, που θέτει εδώ ο σκηνοθέτης. Αποσπασμένη εξάλλου από το ζωντανό σώμα της περφόρμανς, η πολιτική βιντεογραφία θα παρουσιαστεί σαν μια ακόμη ανοικτή εκδοχή στην έκθεση «Marginalia» που θα ακολουθήσει στον Κήπο του Μεγάρου από τις 22 Ιουλίου, διευρύνοντας τον αλληγορικό της ορίζοντα.

Η περφόρμανς θα πραγματοποιηθεί στις 9 το βράδυ και για την είσοδο απαιτούνται δελτία προτεραιότητας. Η διάρκειά της είναι 55-60 λεπτά.