Φρεντ Μπουασονά: Η Ελλάδα πριν από έναν αιώνα

Το φωτογραφικό αυτοπορτρέτο του Φρεντ Μπουασονά, έτος 1900, υποδέχεται τους επισκέπτες της έκθεσης με φωτογραφίες του γαλλοελβετού δημιουργού,  που επισκέφθηκε την Ελλάδα πολλές φορές καταγράφοντας τα μνημεία της, τη φύση και τους ανθρώπους της.

Μία ενότητα από αυτές τις φωτογραφίες και άλλες ακόμη από διάφορα μέρη της Μεσογείου παρουσιάζονται στην έκθεση «Ο Φρεντ Μπουασονά και η Μεσόγειος. Μια φωτογραφική Οδύσσεια», που έχει διοργανωθεί στο MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας της Θεσσαλονίκης.

Ένα σύνολο 110 φωτογραφιών μέσα από τις οποίες ο θεατής παρακολουθεί τη διαμόρφωση του φωτογραφικού βλέμματος του Μπουασονά, τις πηγές της έμπνευσής του αλλά και την προσπάθειά του να αναδείξει τη φωτογραφία ως τέχνη. Πέρα απ΄αυτά όμως, βλέπει Ελλάδα. Μια Ελλάδα αυθεντική, πρωτόγονη για τα σημερινά δεδομένα αλλά με όλο της το κάλλος.

Το Άγιον Όρος, ο Όλυμπος, ο Παρνασσός, τα Μετέωρα, η Παραμυθιά της Ηπείρου αποτυπώνονται στις φωτογραφίες αυτές, που τραβήχτηκαν πριν από έναν αιώνα. Παράλληλα όμως ο επισκέπτης μπορεί να παρακολουθήσει τα ταξίδια του Μπουασονά ανά τον κόσμο από τις Άλπεις της πατρίδας του ως την έρημο του Σινά.

Με δεδομένο εξάλλου, ότι η γνώση για το έργο του Μπουασονά είναι αποσπασματική, καθώς στην μεν Ελλάδα είναι κυρίως γνωστές οι ταξιδιωτικές του φωτογραφίες ενώ στην Γενεύη είναι τα πορτρέτα εκείνα, που ενδιαφέρουν περισσότερο, χωρίς να παραλείπονται βέβαια οι φωτογραφίες χορού ή για βιβλία τέχνης, η έκθεση επιχειρεί να γεφυρώσει όλες αυτές τις πλευρές του.

Η κατάκτηση του Ολύμπου

Ο Φρεντ Μπουασονά (1858-1946)  είχε ταξιδέψει συχνά στην Ελλάδα στην περίοδο μεταξύ 1900- 1930, φθάνοντας για πρώτη φορά στη χώρα μας το 1903, μαζί με τον φίλο του Ντανιέλ Μπο-Μποβί, πρύτανη της Σχολής Καλών Τεχνών της Γενεύης. Επανήλθε το 1907 και μετά, το 1913 πάντα με τον Μπο-Μποβί, αν και την δεύτερη φορά το ταξίδι τους μόνον εύκολο δεν ήταν, εξ αιτίας της πολεμικής σύρραξης στα Βαλκάνια με την ανάμιξη και της Ελλάδας.

Μέσα στην ατυχία του είχε όμως την ευκαιρία να αποτυπώσει στο φακό τη φρίκη των πεδίων της μάχης ενώ κατεβαίνοντας προς την Θεσσαλονίκη κατέγραψε με τον φακό του την πόλη, μόλις μερικά χρόνια πριν την καταστροφή μεγάλου μέρους της από την φοβερή πυρκαγιά.

Ο Όλυμπος φάνταζε κοντά από την προκυμαία της Θεσσαλονίκης κι ο Μπουασονά βάλθηκε στη συνέχεια να τον κατακτήσει, κι όχι μόνον ως αλπινιστής που ήταν, αλλά και ως φωτογράφος. Αύγουστο αυτού του χρόνου με οδηγό τον λιτοχωρίτη κυνηγό Χρήστο Κάκαλο και τον Ντανιέλ Μπο- Μποβί ήταν οι πρώτοι που κατέκτησαν την υψηλότερη κορυφή του βουνού, τον Μύτικα. Οι φωτογραφίες έτσι από αυτόν τον άθλο αποτελούν το πρώτο τεκμήριο για το βουνό των θεών.

Πατέρας και γιος

Στο τελευταίο του ταξίδι στην Ελλάδα εξάλλου, το 1930, Μεσοπόλεμο πια, έφθασε στο Άγιον  Όρος αποτυπώνοντας μοναδικές όψεις της μοναστικής πολιτείας αλλά και του βίου των μοναχών. Μεταξύ άλλων όμως,  ταξίδεψε και την Πελοπόνησσο, την Ιθάκη, την Κρήτη και βέβαια στην Αθήνα.

Έχει ενδιαφέρον μάλιστα, ότι ο γιος του Ανρί-Πολ φωτογράφος επίσης, βρέθηκε σε αποστολή στο μέτωπο της Μικράς Ασίας το 1921, όπου κατέγραψε σκηνές από τα μετόπισθεν, δημιουργώντας έτσι ένα πολύτιμο αρχείο (έχει δωριθεί στο Μουσείο Μπενάκη).

Περί τα 13.000 αντικείμενα περιλαμβάνει το αρχείο του Φρεντ Μπουασονά που βρίσκεται στο MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης. Ένα τεράστιο υλικό από το οποίο θα προκύψει την επόμενη τριετία μεγάλη αναδρομική έκθεση του καλλιτέχνη. Επιμελήτρια της φετινής έκθεσης η Εστέλ Σογιέ, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Γεωγραφίας και Περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, η οποία έχει εργασθεί για περισσότερο από δώδεκα χρόνια στη Γενεύη, τη Θεσσαλονίκη και το Κάιρο πάνω στο έργο του Μπουασονά, προκειμένου να παρουσιαστεί στο κοινό υπό μορφή εκθέσεων.

Info:

MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, (Αποθήκη Α΄ Προβλήτα Α΄ λιμάνι Θεσσαλονίκης)

Έκθεση: «Ο Φρεντ Μπουασονά και η Μεσόγειος. Μια φωτογραφική Οδύσσεια»

Διάρκεια: Ως τις 8 Ιανουαρίου 2023

Διαβάστε επίσης:

Η συλλογή της Ελισάβετ και η κληρονομιά στον Κάρολο

Ο Κόντογλου και οι μαθητές του – Έκθεση στο Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή