Διεθνείς σταρ, πολιτικοί και γαλαζοαίματοι – Οι επώνυμοι επισκέπτες του Μουσείου Ακρόπολης

20 Ιουνίου 2009. Ο απολογισμός ήταν εντυπωσιακός: Τρεις αρχηγοί κρατών, έξι πρωθυπουργοί, τέσσερις υπουργοί Εξωτερικών, πάνω από είκοσι υπουργοί Πολιτισμού, ένας καρδινάλιος, τρεις κοινοτικοί επίτροποι, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο γενικός διευθυντής της UΝΕSCΟ, ο δεύτερος στην ιεραρχία του Κομμουνιστικού Κόμματος της  Κίνας, ο αντιπρόεδρος του Βιετνάμ, ένας Βέλγος γερουσιαστής, εκπρόσωποι του Οικουμενικού Πατριαρχείου, δύο αρχηγοί ελληνικών κομμάτων, έξι διευθυντές και έφοροι μουσείων, τριάντα διπλωμάτες και περισσότεροι από 250 υπηρεσιακοί παράγοντες και «ακόλουθοι» των ανωτέρω.

Όλοι αυτοί και φυσικά δημοσιογράφοι ΜΜΕ απ΄ όλο τον κόσμο για τα εγκαίνια του νέου Μουσείου Ακρόπολης. Λαμπρά εγκαίνια χωρίς συζήτηση, παρά την γκρίνια που υπήρξε για αρκετούς που απουσίασαν, όπως ο Νικολά Σαρκοζί, πρόεδρος της Γαλλίας (τότε) ή την ανακούφιση για την μη αποδοχή της πρόσκλησης από τον Ταγίπ Ερντογάν, πρωθυπουργό (τότε) της Τουρκίας.

Δεκατρία χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από εκείνα τα εγκαίνια κι αν υπάρχει ένας ακόμη λόγος για να τα θυμάται κανείς είναι, ότι έκτοτε δεν υπήρξε ξένος επίσημος, πολιτικοί ή γαλαζοαίματοι, διάσημοι σταρ του κινηματογράφου, της μουσικής, της τέχνης γενικότερα, αλλά βεβαίως και ακαδημαϊκές προσωπικότητες, μαζί με εκατομμύρια ανώνυμους, πλην λάτρεις της ελληνικής αρχαιότητας, που να μην επισκέφθηκαν το μουσείο, αποκομίζοντας άριστες εντυπώσεις.

Το κυριότερο όμως είναι ότι το Μουσείο Ακρόπολης παραμένει από τη στιγμή, που ξεκίνησε η λειτουργία του ως ένα από τα βασικά επιχειρήματα για την επιστροφή και επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα.

Η αρχή

Δύο χρόνια πανδημίας με τα μουσεία κλειστά ή ανοιχτά μόνον κατά διαστήματα και με την δυσκολία των μετακινήσεων, κυρίως από ξένες χώρες είχαν ως θύμα τους και το Μουσείο Ακρόπολης. Αρκεί να σημειωθεί το 2019 είχε πάνω από 1,5 εκατομμύριο επισκέπτες ενώ στη συνέχεια έπεσε στις μερικές χιλιάδες. Ήδη όμως ο υψηλός βαθμός επισκεψιμότητας επανέρχεται ταχύτατα και τα σημερινά γενέθλια του μουσείου προοιωνίζουν ένα εξαιρετικό μέλλον, όπως προαναγγέλθηκε και από εκείνη τη μαγική νύχτα των εγκαινίων.

«Τα μάρμαρα καλούν τα μάρμαρα», έλεγε στην ομιλία του ο υπουργός Πολιτισμού τότε, Αντώνης Σαμαράς, διατυπώνοντας το αίτημα της επιστροφής των Γλυπτών, η πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας θα συνεχίσει να εμπνέει όλο τον κόσμο συνέχιζε ο γενικός διευθυντής της UΝΕSCΟ Κοϊχίρο Ματσούρα ενώ ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζoζέ Μανουέλ Μπαρόζο είχε κλείσει την ομιλία του, στα ελληνικά, λέγοντας «Συγχαίρω την Ελλάδα για το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης».

«Σύμβολο αυτοπεποίθησης» είχε χαρακτηρίσει άλλωστε το Μουσείο ο πρωθυπουργός τότε, Κώστας Καραμανλής, «Είναι η ώρα να επωλουθούν οι πληγές του μνημείου με την επιστροφή των μαρμάρων που του ανήκουν», ανέφερε και ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας. Ακολούθως η παρουσίαση των εκθεμάτων και του ίδιου του μουσείου από τον καθηγητή Δημήτρη Παντερμαλή θα επιβεβαίωνε τους λόγους της υπερηφάνειας.

Αμερικανικές υψηλές επισκέψεις             

Με ένα αττικό τετράδραχμο του 5^ου π.Χ. αιώνα (αντίγραφο βεβαίως) σαν αυτά με τα οποία πληρώνονταν οι τεχνίτες και οι αρχιτέκτονες στην Ακρόπολη, είχε φύγει από το μουσείο ο Μπαράκ Ομπάμα, που είχε επισκεφθεί την Αθήνα ως πρόεδρος των ΗΠΑ, τον Νοέμβριο του 2016.

Ο κ. Παντερμαλής, που ως πρόεδρος του μουσείου έχει ξεναγήσει τους περισσότερους επίσημους επισκέπτες είχε ενημερώσει και τον Ομπάμα για την διασπορά των Γλυπτών του Παρθενώνα, ύστερα από την κλοπή του Έλγιν.

Ο μαρμάρινος λίθος με τα σημάδια από το πριόνι, που χρησιμοποιήθηκε για τον τεμαχισμό των Γλυπτών ώστε να αποκοπούν από τον Παρθενώνα ήταν και είναι η απόδειξη, όπως είχε πει στον υψηλό επισκέπτη ο κ. Παντερμαλής.

Μερικά χρόνια νωρίτερα, Ιούλιο του 2011 είχε ξεναγηθεί στο μουσείο και η αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών τότε, Χίλαρι Κλίντον, η οποία υπέγραψε μάλιστα με τους Έλληνες υπουργούς Εξωτερικών και Πολιτισμού, Σταύρο Λαμπρινίδη και Παύλο Γερουλάνο μνημόνιο συνεργασίας, με περιεχόμενο την επιβολή εισαγωγικών περιορισμών στις ΗΠΑ, σε αρχαιολογικό και βυζαντινό υλικό.

Κάτι πολύ θετικό για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας, που κινδυνεύει από το παράνομο εμπόριο αρχαιοτήτων. «Το έθνος που έχτισε τον Παρθενώνα και εφηύρε τη δημοκρατία, μπορεί να αντιμετωπίσει κάθε δυσκολία», είχε πει τότε πάντως η Χίλαρι Κλίντον τονώνοντας το ηθικό μας.

Οι σταρ

Από τους πρώτους που επισκέφθηκαν το Μουσείο Ακρόπολης μετά τα εγκαίνιά του ήταν ο βραβευμένος με Όσκαρ αμερικανικός ηθοποιός, Τομ Χανκς μαζί με τη σύζυγό του Ρίτα Γουίλσον. Έφθασαν στην Αθήνα τον Ιούλιο του 2009 και λίγο πριν αναχωρήσουν για την Αντίπαρο, όπου είναι το εξοχικό τους, επισκέφθηκαν «ιγκόγνιτο» και το νέο μουσείο. Ο τότε υπουργός Πολιτισμού Αντώνης Σαμαράς, που είχε παρακολουθήσει από κοντά τα στάδια ολοκλήρωσης του μουσείου ως τα εγκαίνια είχε αναλάβει χρέη ξεναγού, παρουσία βεβαίως του καθηγητή Δημήτρη Παντερμαλή.

 Μερικούς μήνες αργότερα, τον Οκτώβριο, ένα άλλο μεγάλο αστέρι του αμερικανικού κινηματογράφου ο Κέβιν Κόστνερ ανέβηκε στην Ακρόπολη ενώ πήγε και στο μουσείο. Χωρίς ύφος σταρ, αντίθετα χαμογελαστός και προσηνής δήλωσε λάτρης της ελληνικής ιστορίας και του πολιτισμού και φωτογραφήθηκε με θαυμάστριες που τον περικύκλωσαν,  που τον περίμεναν έξω από το μουσείο. Τον ίδιο μήνα επισκέφθηκε το νέο μουσείο και η βασίλισσα Σοφία της Ισπανίας. Είχε περάσει μάλιστα αρκετές ώρες στο μουσείο με ξεναγό τον καθηγητή κ. Παντερμαλή.

Ιούνιο μήνα του 2011 εξάλλου, ακριβώς την ημέρα των γενεθλίων του το Μουσείο Ακρόπολης είχε επισκέπτες και ένα από τα διασημότερα ζευγάρια του Χόλιγουντ τον Μάικλ Ντάγκλας και η Κάθριν Ζέτα Τζόουνς. Έφθασαν εντελώς απρόσμενα με τα δύο παιδιά τους και ξεναγήθηκαν στους αίθουσες αλλά και στην ανασκαφή που βρίσκεται κάτω από τον προαύλιο χώρο ενώ λίγοι τους αναγνώρισαν, λόγω τουριστικής περιβολής. Ίσως και για το γεγονός, ότι ο Μάικλ Ντάγκλας ήταν εμφανώς αδυνατισμένος από την περιπέτεια της υγείας του, που μόλις είχε περάσει.

Ένα μήνα μετά, δύο από τα μέλη του διάσημου συγκροτήματος Bon Jovi, ο κιθαρίστας Ρίτσι Σαμπόρα και ο ντράμερ Τίκο Τόρες, όχι όμως και ο τραγουδιστής του Μπον Τζόβι επισκέφτηκαν το Νέο μουσείο της Ακρόπολης. Την επομένη έδιναν συναυλία το Ολυμπιακό Στάδιο.

Υπέρ των Γλυπτών

Δύο σπουδαίοι, βρετανοί καλλιτέχνες βρέθηκαν όμως, στο Μουσείο Ακρόπολης το 2013. Ιανουάριο έφθασε ο τρεις φορές βραβευμένος με Όσκαρ ηθοποιός – και για πολλούς ο καλύτερος της γενιάς του – Ντάνιελ Ντέι Λιούις. Είχε βρεθεί στην Αθήνα με αφορμή την πρεμιέρα της ταινίας «Λίνκολν» στην οποία πρωταγωνιστούσε και τα έσοδά της προορίζονταν για φιλανθρωπικό σκοπό. Και γι΄αυτόν ήταν αναμενόμενο να επισκεφθεί το Μουσείο Ακρόπολης, συνοδευόμενος από την υπουργό Τουρισμού τότε, Όλγα Κεφαλογιάννη και με ξεναγό φυσικά, τον κ. Παντερμαλή.

Η κυρία Κεφαλογιάννη είχε συνοδεύσει στο μουσείο, τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου και τον ηθοποιό, συγγραφέα και σκηνοθέτη Στίβεν Φράι, ένθερμο υποστηρικτή της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα, ο οποίος τα τελευταία χρόνια δραστηριοποιείται ενεργά υπέρ του ελληνικού αιτήματος.

Ο Στίβεν Φράι είχε έρθει για διακοπές στην Ελλάδα, επισκέφθηκε όμως και τους μεγάλους αρχαιολογικούς χώρους ενώ όταν είχε επιστρέψει στην πατρίδα του δημοσίευσε μακροσκελές άρθρο, κάνοντας έκκληση στην Βρετανική Κυβέρνηση να επιστρέψει τα Γλυπτά. Χαρακτηρίζοντας το Παρθενώνα ως «το πιο υπέροχο, διάσημο μνημείο-αριστούργημα», μιλούσε για το νέο Μουσείο Ακρόπολης, παρέθετε ένα ποίημα του λόρδου Μπάιρον και χαρακτήριζε, ούτε λίγο ούτε πολύ ως δικτατορική την πολιτική της Βρετανίας αναφορικά με τα Γλυπτά.

Η Αμάλ Αλαμουντίν

Διεθνής είδηση όμως, έγινε τον Οκτώβριο του 2014 η επίσκεψη της δικηγόρου Αμάλ Αλαμουντίν Κλούνεϊ στην Αθήνα, μαζί με άλλους δύο βρετανούς νομικούς, τον Τζέφρι Ρόμπερτσον και τον Νόρμαν Πάλμερ του δικηγορικού γραφείου Doughty Street Chambers.

Κι όχι μόνον για την επίσκεψη, καθώς μάλιστα ήταν φρεσκοπαντρεμένη, αλλά για τον λόγο, που δεν ήταν άλλος από τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Την νομική διερεύνηση για την ακρίβεια, των δυνατοτήτων διεκδίκησής τους δια της δικαστικής οδού.

Το Βρετανικό Μουσείο πρέπει να αναγνωρίσει το δίκαιο της ελληνικής πλευράς για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα, είχε δηλώσει η διαπρεπής δικηγόρος, προσθέτοντας, ότι το αυτό πρεσβεύει και διάσημος ηθοποιός Τζορτζ Κλούνεϊ. Όπως είπε, είχε την αμέριστη συμπαράσταση του συζύγου της σε όλες τις προσπάθειες.

Η παρουσία των τριών νομικών στην Αθήνα ωστόσο, ήταν καθαρά συμβουλευτική, μάλιστα μερικούς μήνες μετά εστάλη και το πόρισμα της έρευνάς τους. Σε κάθε περίπτωση όμως η Ελληνική Κυβέρνηση δεν είχε αποφασίσει να πάει σε δίκη, αλλά να εξαντλήσει τις δυνατότητες, που δίνει η διαμεσολάβηση της UNESCO. Κάτι που όπως αποδείχθηκε και από τις νεώτερες εξελίξεις ήταν το ορθό.

 Η επίσκεψη όμως της Αμάλ Αλαμουντίν στο Μουσείο Ακρόπολης με τη συνοδεία του υπουργού Πολιτισμού τότε Κώστα Τασούλα, της γενικής γραμματέως (τότε) Λίνας Μενδώνη και του προέδρου της Διεθνούς Επιτροπής για την Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα Ντέιβιντ Χιλ, εκτός από τον γενικό συναγερμό που προκάλεσε, ήταν μια εμπειρία και για την ίδια, όπως είπε αργότερα. Παρά τον συνωστισμό η επιφανής επισκέπτρια με ξεναγό τον κ. Παντερμαλή κατόρθωσε να θαυμάσει τις Κόρες, ειδικά την περίφημη «Χιώτισσα», το «Παιδί του Κριτία», τις «Καρυάτιδες», τα Γλυπτά του Παρθενώνα.

Γαλλία και Κίνα

Καταρρακτώδης η βροχή, την ημέρα που θέλησε ο Φρανσουά Ολάντ, τον Οκτώβρη του 2015 να κάνει περίπατο στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου αλλά το Μουσείο Ακρόπολης τον ενθουσίασε. Πρόεδρος τότε της Γαλλικής Δημοκρατίας είχε φθάσει στην Αθήνα, επικεφαλής μεγάλης αντιπροσωπείας για επίσημη επίσκεψη αλλά βρήκε χρόνο και για το μουσείο, συνοδευόμενος από τον τότε πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.

«Όχι μόνο συμφωνώ στην επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα αλλά θα έχετε την υποστήριξή μας, επειδή κι εμείς έχουμε πολλά δικά μας του κινεζικού πολιτισμού έξω από τη χώρα και προσπαθούμε να γυρίσουν στην πατρίδα τους», είχε δηλώσει πάντως ο Πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ, τον Νοέμβριο του ΄19  μπροστά από τις Καρυάτιδες στο Μουσείο της Ακρόπολης.

Παρόντες ο τότε Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και ο πρόεδρος του Μουσείου της Ακρόπολης Δημήτρης Παντερμαλής, ο οποίος και ανέλαβε την ξενάγηση του Σι Τζινπίνγκ και της συζύγου του, που είχαν έρθει για επίσημη επίσκεψη στην Αθήνα.

Οι επισκέψεις συνεχίζονται    

Το Μουσείο Ακρόπολης όμως, σε μια νυχτερινή, ιδιωτική ξενάγηση απόλαυσε και η ωραία Μόνικα Μπελούτσι τον περασμένο Σεπτέμβριο, ύστερα από παράστασή της στο Ηρώδειο. Με τη συνοδεία του διευθυντή του μουσείου, καθηγητή Νίκου Σταμπολίδη είχε την ευκαιρία να θαυμάσει τις αρχαϊκές Κόρες, τις Καρυάτιδες και τα Γλυπτά με φόντο τον φωτισμένο Παρθενώνα.

Στις αρχές Μαΐου εξάλλου ο κ. Σταμπολίδης ξενάγησε το βασιλικό ζεύγος του Βελγίου, τον βασιλιά Φίλιππο και την βασίλισσα Ματθίλδη με την ευκαιρία της επίσημης επίσκεψής τους στην Ελλάδα, παρουσία της Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου.

Ενώ τελευταίος, αλλά όχι έσχατος διάσημος επισκέπτης ήταν ο Μπιλ Γκέιτς, μόλις στις 28 Μαΐου, που πέρασε ως αστραπή και από το μουσείο.

Φυσικά το Μουσείο Ακρόπολης έχουν επισκεφθεί και πολλοί ακόμη. Η εδραίωσή του ως ένα από τα καλύτερα του κόσμου είναι ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός.

Διαβάστε επίσης:

Guardian: Το Βρετανικό Μουσείο θεωρεί τα Μάρμαρα προσωπική του ιδιοκτησία

Ελ Γκρέκο: Ο «πατέρας» του Πικάσο και της σύγχρονης τέχνης