Σε μία νέα εποχή ετοιμάζεται να εισέλθει ο Υμηττός. Ο ΣΠΑΥ (Σύνδεσμος Προστασίας και Ανάπτυξης Υμηττού), στον οποίο μετέχουν ένδεκα δήμοι δεμένοι με το όρος, οι Αγίας Παρασκευής, Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, Βύρωνα, Γλυφάδας, Ελληνικού-Αργυρούπολης, Ζωγράφου, Ηλιούπολης, Καισαριανής, Κρωπίας, Παιανίας, Παπάγου-Χολαργού, με την ενεργή σύμπραξη του υπουργείου Εσωτερικών και του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, έχουν έτοιμο πλέον ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την αναγέννηση του Υμηττού.
Οι στόχοι είναι μεταξύ άλλων η προστασία του και κυρίως η δυνατότητα να γίνει προσβάσιμος στους πολίτες, να μπορούν να τον επισκέπτονται, να γνωρίσουν και να χαρούν την ομορφιά και τη φύση του. Κοινός άξονας όλων των εμπλεκόμενων είναι ότι δεν στοχεύουν σε ένα αστικό πάρκο, αλλά στη διατήρηση και προφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος, της χλωρίδας και της άγριας πανίδας του όρους.
Ο Υμηττός απέχει μόλις 8 χιλιόμετρα από το κέντρο της Αθήνας και έχει έκταση 81.230 στρέμματα. Πρόκειται για ένα μακρύ και στενό βουνό με συνολικό μήκος 20 χλμ., που η ψηλότερη κορυφή του φτάνει τα 1.026 μ. Διαθέτει περίπου 50 σπήλαια και βάραθρα, ενώ ένα βαθύ φαράγγι χωρίζει το βόρειο από το νότιο τμήμα του βουνού. Οι αρχαίοι ονόμαζαν «Μέγα Υμηττό» το βόρειο τμήμα και «Ελάσσονα ή Άνυδρο Υμηττό» το νότιο. Το βουνό έχει εξαιρετική οικολογική σημασία, αφού φιλοξενεί πολύ αξιόλογη βιοποικιλότητα και στέκεται σε κεντρική θέση της Αττικής.
Το σχέδιο που ονομάζεται «11 Δήμοι, μία Αποστολή, η Αναγέννηση του Υμηττού μας», περιλαμβάνει 5 βασικούς άξονες, που έχουν ως στόχο να αγκαλιάσει ο κόσμος το όρος. Όπως χαρακτηριστικά είπε ο πρόεδρος του ΣΠΑΥ και δήμαρχος Ελληνικού-Αργυρούπολης Γιάννης Κωνσταντάτος: «Δεν πάνε οι πολίτες στο βουνό, θα έρθει το βουνό στους πολίτες».
Οι πέντε αυτοί άξονες είναι:
1. Θωράκιση του Υμηττού
Α. Συντήρηση των υποδομών αντιπυρικής προστασίας. Υπάρχουν 150 δεξαμενές διάσπαρτες, πολλές εκ των οποίων αυτή τη στιγμή δεν λειτουργούν. Θα ενεργοποιηθούν όλες σε απόλυτο βαθμό ετοιμότητας, θα λειτουργήσουν πλήρως τα παρατηρητήρια, τα υδραυλικά συστήματα, τα αντλιοστάσια και τα υδροβόλα.
Β. Ενέργειες για την πρόληψη δασικών πυρκαγιών. Συντήρηση δασικών δρόμων, καθαρισμός και αποψιλώσεις.
Γ. Αποκατάσταση καμένων εκτάσεων. Αναδασώσεις, αντιπλημμυρική προστασία, φροντίδα των καμένων περιοχών.
2. Ανάδειξη του Υμηττού σε παγκόσμιο σημείο αναφοράς
Α. Ανάδειξη του φυσικού πλούτου. Είναι ένα βουνό με τεράστια ομορφιά και ιστορική αξία, αλλά δεν είναι συντονισμένο. Θα προστατευτούν και θα αναδειχθούν η χλωρίδα, η πανίδα, τα σπήλαια, ο βοτανικός παράδεισος (πάνω από 600 είδη, ανάμεσά τους και μια μορφή άγριας ορχιδέας, που δεν υπάρχει αλλού), αλλά και τα ύδατα του Υμηττού (π.χ. λίμνη Βουλιαγμένης).
Β. Ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς. Ο Υμηττός φιλοξενεί μοναστήρια, εκκλησίες, βυζαντινούς πύργους, αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία.
Γ. Διαμόρφωση πυλών εισόδου για κάθε δήμο-μέλος του ΣΠΑΥ. Να υπάρχει πρόσβαση από όλους τους δήμους του Υμηττού.
Δ. Σύνδεση του μητροπολιτικού πάρκου Ελληνικού με τον Υμηττό. Αποτελεί ένα φιλόδοξο πρόγραμμα, καθώς αυτή η αρτηρία θα συνδέσει τη θάλασσα με το βουνό και το πάρκο του Ελληνικού, με αποτέλεσμα οι επισκέπτες και οι τουρίστες να έχουν πλέον τη δυνατότητα να συνδυάσουν με ευκολία και τα τρία σημεία.
3. Ανάπτυξη φιλοδασικής συνείδησης
Α. Δημιουργία καμπάνιας ευαισθητοποίησης με 365 σημεία (όσες και οι ημέρες του χρόνου).
Β. Οργάνωση δράσεων με τη συμμετοχή των πολιτών. Αναδασώσεις, καθαρισμός, ποτίσματα, εξωραϊσμός. Βασική θέση ότι το βουνό μπορεί να θωρακιστεί όταν έχει μέσα ανθρώπους.
Γ. Περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση μαθητών. Επισκέψεις σχολείων, δράσεις και παιχνίδια βουνού. Ανάμεσα στα άλλα 365 μαθητές από κάθε δήμο θα φυτέψουν και θα «υιοθετήσουν» 365 δένδρα.
Δ. Προσβασιμότητα για όλους. Θα δημιουργηθούν οι συνθήκες ώστε να υπάρξει ισότιμη προσβασιμότητα για τα ΑμεΑ. Διαμόρφωση είκοσι πιστοποιημένων πεζοπορικών διαδρομών 113 χλμ., ανάπτυξη και ποδηλατικών διαδρομών. Ακόμη, ο επισκέπτης με μια εφαρμογή θα μπορεί να κατεβάσει όλες τις πληροφορίες, θα υπάρχει υποδομή να φορτίσει το κινητό του, ακόμη και να ζητήσει βοήθεια.
Ε. Δημιουργία υπαίθριων πάρκων περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης. Βοτανόκηποι, χώροι πικ νικ, πάρκο σκύλων, ενημερωτικές πινακίδες. Σε κάθε δήμο θα δημιουργηθεί το ανάλογο περιβαλλοντικό πάρκο ευαισθητοποίησης, αλλά και εκπαίδευσης των παιδιών στο περιβάλλον.
4. «Έξυπνος» Υμηττός
Α. Οργανωμένο Σύστημα συντονισμού και διαχείρισης κρίσεων Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ανάγκη ο ΣΠΑΥ να αξιοποιήσει τις τεχνολογίες.
Β. Ψηφιακή αποτύπωση Υμηττού. Αποτύπωση ψηφιακά δασικών δρόμων, υποδομών και σημείων ενδιαφέροντος.
Γ. Θερμικοί Ανιχνευτές έγκαιρης προειδοποίησης πυρκαγιάς.
Δ. Ηλεκτρονικές ταμπέλες στις Πύλες Εισόδου.
Ε. Ψηφιακή πλατφόρμα πληρότητας υδατοδεξαμενών. Αποτύπωση της στάθμης του νερού σε πραγματικό χρόνο.
5. Πολιτική προστασία και εθελοντισμός
Α. Συνδρομή και υποστήριξη εθελοντικών ομάδων. Πυροσβεστικός εξοπλισμός, ΜΑΠ, αναζήτηση χρηματοδότησης για οχήματα και εξοπλισμό.
Β. Οργάνωση των τηλεπικοινωνιών. Ο Υμηττός σε μία συχνότητα.
Γ. Καθιέρωση ετήσιας άσκησης αντιμετώπισης δασικής πυρκαγιάς.
Δ. «Θα φέρουμε τους Αθηναίους στο βουνό»
Ο πρόεδρος του ΣΠΑΥ και δήμαρχος Ελληνικού-Αργυρούπολης Γιάννης Κωνσταντάτος, είναι ο εμπνευστής του σχεδίου και το παρουσίασε σε ειδική εκδήλωση, όπου παρευρέθηκαν μεταξύ άλλων ο υπουργός Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης, εκπρόσωποι όλων των εμπλεκόμενων φορέων και φυσικά οι δήμαρχοι των ένδεκα Δήμων.
Ο κ. Κωνσταντάτος, αναφέρθηκε στο πόσο σημαντική ήταν αυτή η ημέρα. Είπε συγκεκριμένα: «Είναι κομβικό σημείο και ιστορικό το ότι ένδεκα δήμοι, δύο υπουργοί, πολλοί βουλευτές, οι εκπρόσωποι όλων των φορέων που εμπλέκονται, δασάρχες, Πυροσβεστικό Σώμα, Αστυνομία, όλοι κάτσαμε σε ένα τραπέζι και είδαμε μία πρόταση, που δεν λέω ότι είναι η καλύτερη, αλλά έχει ένα χαρακτηριστικό. Βγάζει με εξωστρεφή τρόπο έναν Σύνδεσμο, τον ΣΠΑΥ, με 1.200.000 πληθυσμό προς τα έξω, λέγοντας ότι για να μπορέσουμε να αναπτύξουμε τον Υμηττό, πρέπει ουσιαστικά να φέρουμε τους Αθηναίους στο βουνό. Κι αφού οι Αθηναίοι δεν πάνε στο βουνό, θα πάει το βουνό στους Αθηναίους. Πώς θα πάει; Μέσα από μια σειρά πραγμάτων που πρέπει να γίνουν, που θα συνδυάζουν την τεχνολογία, την εκπαίδευση, την ευαισθητοποίηση, τον εθελοντισμό, θα συνδυάζουν δηλαδή όλα αυτά τα πράγματα που χρειάζεται ο κόσμος, η οικογένεια, ο απλός πολίτης να ανέβει και να χαρεί τον Υμηττό.
Ο Υμηττός είναι ένα απίστευτο βουνό, έχει μοναδική ομορφιά, θεωρώ ότι είναι από τα ωραιότερα βουνά της χώρας και νομίζω ότι είναι ευκαιρία και για εμάς που μένουμε δίπλα του και για όλη την Αττική, να ανακαλύψει ξανά το ιστορικό βουνό της αρχαίας Αθήνας. Συνεπώς ό,τι δείξαμε είναι προσανατολισμένο σε αυτή την κατεύθυνση. Εγώ χαίρομαι που δύο υπουργοί υιοθέτησαν και αγκάλιασαν το σχέδιο και όλοι οι συναρμόδιοι που εμπλέκονται θα βάλουν πλάτη προκειμένου να βρούμε και τη νομική φόρμουλα, έτσι ό,τι κάνουμε να είναι νόμιμο, σεβόμενοι τη δασική και την περιβαλλοντική νομοθεσία».
Ο ίδιος πρόσθεσε: «Δεν μπορούμε να κλαίμε όταν καίγονται τα δάση, ούτε όταν χάνονται ανθρώπινες ζωές, είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι όταν δεν έχουμε κάνει ο καθένας από το δικό του μετερίζι όλα αυτά που πρέπει, έτσι ώστε να μην καίγονται τα δάση, να μην χάνονται ανθρώπινες ζωές. Η πρόληψη είναι που σώζει, η εκπαίδευση, η ευαισθητοποίηση, η παιδεία και η αγάπη για το περιβάλλον και το βουνό. Αυτό σήμερα νομίζω ότι το κερδίσαμε. Μένει να προχωρήσουμε στα επόμενα βήματα».
Θέληση φάνηκε ότι υπάρχει, ωστόσο υπάρχει και σύμπνοια από τους δήμους; «Υπάρχει σύμπνοια. Νομίζω ότι είμαστε όλοι ενωμένοι», απαντάει ο πρόεδρος του ΣΠΑΥ.