Αλίκη Περρωτή: Μια μεγάλη ευεργέτης της Ελλάδας με ζωή σαν παραμύθι

Αθήνα, αρχές της δεκαετίας του ’50. Μια πόλη και μια χώρα, που προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της αντιμετωπίζοντας μεγάλες ελλείψεις και στην περίθαλψη, ακόμη κι όταν πρόκειται για μικρά παιδιά.

Ο εθελοντισμός είναι μια λύση κι έτσι μία επιστολή που φθάνει σε 2.000 περίπου Αθηναίες τις προσκαλεί να προσφέρουν τη βοήθειά τους στο νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία».

Ανταποκρίθηκαν ελάχιστες, μόλις δέκα, από αυτές έμειναν οι τρεις και τελικά μία. Η Αλίκη Μπαρτόλομιου, αργότερα Περρωτή, κόρη του σπουδαίου μηχανικού και διεθνή επιχειρηματία Θόδωρου Κωνσταντόπουλου, μια νέα γυναίκα 20 χρονών τότε, καλομαθημένη και καλοπαντρεμένη, που ωστόσο δεν διστάζει καθόλου να προσφέρει.

«Έμεινα δεκαπέντε χρόνια ως εθελόντρια, γιατί λάτρευα τα παιδιά. Τα φροντίζαμε από τη γέννα έως 12 – 14 ετών. Πήγαινα τρεις -τέσσερις  φορές την εβδομάδα, όλη την ημέρα. Παίζαμε, τα έκανα μπάνιο, τα τάιζα. Ήταν η καλύτερη περίοδος της ζωής μου» όπως θα πει πολύ αργότερα σε συνέντευξή της αυτή η σπουδαία γυναίκα με το πλούσιο κοινωφελές έργο και τη γενναιόδωρη καρδιά.

Κι ίσως σε εκείνη την μακρινή εποχή να βρίσκεται η αρχή μιας ζωής, γεμάτης προσφορά προς τον κοινωνικό σύνολο και με τεράστιες δωρεές στο χώρο της Υγείας, της Κοινωνικής Ιατρικής και της Εκπαίδευσης.

Η τελευταία, μόλις πριν λίγες μέρες αφορά τον Ευαγγελισμό για την αναμόρφωση της μονάδας Εντατικής Θεραπείας και του Τμήματος Επειγόντων Περιστατικών, έργο για το οποίο ενώνει τις δυνάμεις της με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και την οικογένεια Μαρτίνου.

«Η Ελλάδα είναι η πατρίδα μου και ό,τι κάνω το κάνω γι’ αυτήν. Αγαπάω τον τόπο μου και θέλω να βοηθάω με πράξεις» όπως λέει. Το μεγάλο έργο, άλλωστε, της ίδιας, ένα ολόκληρο νοσοκομείο, το «Κωνσταντοπούλειο» της Νέας Ιωνίας βρίσκεται από το 1989, όταν εγκαινιάσθηκε, κάτω από την διαρκή παρακολούθησή της ενισχύοντάς το με δωρεές, που έχουν να κάνουν με τον εκσυγχρονισμό και τον εξοπλισμό του.

Γιατί η Αλίκη Περρωτή, μεγάλη ευεργέτης της Ελλάδας με σημαντική φανερή, αλλά και αφανή φιλανθρωπική δράση αισθάνεται όπως λέει τυχερή «γιατί είχα το προνόμιο να μπορώ να μοιράζομαι αυτά που μου δόθηκαν».

Η ζωή της παραμυθένια, αν εξαιρέσει κανείς τα χρόνια της Κατοχής, που ήταν για όλους δραματικά. Ο πατέρας της, τον οποίο λάτρευε και μνημονεύει πάντα -η «διάνοια του αιώνα» όπως τον χαρακτηρίζει- είχε κάνει μεγάλη περιουσία πριν από τον πόλεμο ιδρύοντας μάλιστα και την εταιρεία Οδών και Οδοστρωμάτων, αλλά στην Κατοχή αρνούμενος να συνεργαστεί με τους Γερμανούς τα έχασε όλα.

Η ίδια μάλιστα δεν ξεχνά, τόσα χρόνια μετά, την μέρα, που την πήρε μαζί του για να τους το πει, αφού ως μαθήτρια της Γερμανικής Σχολής γνώριζε τη γλώσσα. «Eίχα πάθος με τον πατέρα μου, τον λάτρευα και με λάτρευε» λέει σήμερα, το ίδιο όμως και για την μητέρα της, Μαρούλα, ένα αγαπημένο ζευγάρι που μεγάλωσε τις δύο κόρες του, Αλίκη και Πόπη μέσα σε ένα συντηρητικό μεν, αλλά με αρχές περιβάλλον.

Ούτε ξεχνιούνται ασφαλώς οι κίνδυνοι των ημερών εκείνων και του Εμφυλίου που ακολούθησε, κυρίως των Δεκεμβριανών, όταν το πατρικό σπίτι στην Λεωφόρο Αμαλίας 42 βρέθηκε στο πεδίο των συγκρούσεων.

Μέσα σ’ εκείνη την ταραγμένη εποχή, όμως, γεννήθηκε και μία γνωριμία, που οδήγησε σε γάμο.

Η Αλίκη ήταν τότε 18 χρονών, όμορφη, έξυπνη και παρορμητική κι ο ευγενικός Άγγλος ταγματάρχης της Βρετανικής Στρατιωτικής Αποστολής, Μπόμπι Μπαρτόλομιου, που επισκεπτόταν τακτικά το σπίτι τους και διέμενε μάλιστα σε ένα επιταγμένο δωμάτιο, μόλις είχε συμπληρώσει τα 23.

Εκείνη γοητεύεται από την ιδέα να φύγει μαζί του, για να γνωρίσει το Λονδίνο, εκείνος όμως δεν σκέφτεται καθόλου για γάμο, εξάλλου μόνον φιλική είναι η σχέση τους και όπως είναι φυσικό διστάζει.

Της λέει ότι δεν έχει ούτε χρήματα ούτε δουλειά, αλλά εκεί μεταξύ …φασολιών και φάβας, που είναι το καθημερινό φαγητό του σπιτιού, τον πείθει (!) να την παντρευτεί. Και ω, του θαύματος συμφωνούν τόσο ο δικός της πατέρας όσο και ο δικός του στην Αγγλία.

Ο Μπόμπι βαφτίζεται χριστιανός, αφού ήταν εβραίος στο θρήσκευμα, και ο γάμος  τους γίνεται στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος στην Πλάκα.

Πολύ σύντομα, ωστόσο, θα αποκαλυφθεί ότι στην πραγματικότητα ο νεαρός σύζυγός της προερχόταν από μία ιδιαίτερα πλούσια οικογένεια με πολλές επιχειρήσεις, στις οποίες θα συμμετάσχει και ο ίδιος μετά το γάμο του και την εγκατάστασή τους για κάποιο διάστημα στην Αγγλία.

Στο Λονδίνο θα γεννηθεί και η μοναχοκόρη τους, Μαρί Λουίζ, που πολύ αργότερα, στην Ελλάδα πια, θα εξελληνίσει το επίθετό της σε Βαρθολομαίου, αφού στο μεταξύ θα παντρευτεί τον σκηνοθέτη Νίκο Νικολαΐδη. «Ήταν ένας σεμνός άνθρωπος και πολύ γλυκός πατέρας για την κόρη μας» θυμάται με τρυφερότητα η Αλίκη Περρωτή για τον Μπόμπι.

Οι επιχειρήσεις του την οδηγούν άλλοτε στο Λονδίνο και άλλοτε στη Ροδεσία (σημερινή Ζιμπάμπουε), όπου επίσης δραστηριοποιούνταν η οικογένειά του, αλλά εκείνη περνά πολύ χρόνο και στην Ελλάδα.

Σ’ ένα τέτοιο ταξίδι, σε μια βραδινή αθηναϊκή έξοδο η φίλη της Όλγα Τζαβάρα, πρωταθλήτρια Ευρώπης στη σκοποβολή στο τραπ, θα της γνωρίσει «έναν από τους πιο όμορφους άνδρες της Αθήνας», όπως λέει η ίδια, τον Δημήτρη Περρωτή.

Γιος του βουλευτή και υπουργού Νάσου Περρωτή εκ Μεσσηνίας, με σπουδές μηχανικού στο Πολυτεχνείο, στη συνέχεια, όμως, εφοπλιστής, ο Δημήτρης Περρωτής είχε το δικό του επιχειρηματικό δαιμόνιο και μια εξαιρετικά επιτυχημένη σταδιοδρομία.

Εκείνη την εποχή όμως, πέρα απ΄όλα τα άλλα είχε κι έναν μεγάλο, προσωπικό στόχο: Να κατακτήσει την καρδιά της γοητευτικής Αλίκης, κάτι όχι εύκολο, παρά την στενή πολιορκία και τα γράμματα όπου την καλούσε να χωρίσει για να τον παντρευτεί.

Χρειάστηκε έτσι, δυο χρόνια επιμονής για να το επιτύχει και αυτό συνέβη τελικά, όταν παίζοντάς τα προφανώς, όλα για όλα έμεινε έξω από τον σπίτι της στην Αμαλίας επί ένα 48ωρο, περιμένοντάς την να εμφανιστεί. 

Ο γάμος τους κράτησε ως το θάνατό του, το 1996, ζώντας χρόνια όμορφα κι ευτυχισμένα, ενώ ο Περρωτής εκτιμήθηκε ιδιαίτερα και από τον πατέρα της Αλίκης, Θόδωρο Κωνσταντόπουλο, κι οι δυο τους συνεταιρίσθηκαν μάλιστα σε διάφορες επιχειρήσεις.

Όλη αυτή την περίοδο η Αλίκη Περρωτή κινείται μέσα στο διεθνές τζετ σετ, αγοράζει διαμέρισμα στο Trump Tower στην Νέα Υόρκη από τον Τραμπ φυσικά και ο Andy Warhol θα φιλοτεχνήσει, ύστερα από σύσταση του φίλου της Ιόλα, τα πορτρέτα της.

Η ίδια αφηγείται ως ανέκδοτο τη συνάντησή τους, μια μέρα με καταρρακτώδη βροχή, εξ αιτίας της οποίας έφθασε στο ατελιέ του ζωγράφου στη Νέα Υόρκη βρεγμένη και ταλαιπωρημένη.

Αφού την …μάλωσε για την κατάστασή της, κάλεσε τον δικό του μακιγιέρ για να την περιποιηθεί, εκείνος την μακιγιάρισε αλά Warhol και ο ζωγράφος τράβηξε δεκάδες πολαρόιντ για να δουλέψει πάνω σ΄αυτές, όπως ήταν η μέθοδός του.

Στο μεταξύ, εκείνη βλέποντας άλμπουμ με άλλα πορτρέτα του, όπως της Ελίζαμπεθ Τέιλορ, της Μέριλιν Μονρόε ή της Τζάκι, είχε δυστυχήσει, όπως λέει η ίδια, γιατί δεν της άρεσαν καθόλου. Τελικά ωστόσο έμεινε πολύ ικανοποιημένη από το αποτέλεσμα.

Η μεγάλη φιλανθρωπική δράση της Αλίκης Περρωτή θα αρχίσει μετά το θάνατο του πατέρα της, όταν η περιουσία του περνάει στις κόρες του. Και είναι τεράστια αυτή η περιουσία, που δημιούργησε ο Θόδωρος Κωνσταντόπουλος μετά το τέλος του πολέμου, δραστήριος και ικανότατος επιχειρηματίας όπως ήταν, αγοράζοντας την εταιρεία «Αρχιρόδον» και αναλαμβάνοντας μεγάλα έργα στην Σαουδική Αραβία, το Λίβανο, τη Λιβύη και φυσικά στην Ελλάδα.

Ανεξάρτητη οικονομικά καθώς είναι πλέον, η κόρη του θα εκδηλώσει όλη τη διάθεση προσφοράς που την διακρίνει, κάνοντας σημαντικές δωρεές και αναλαμβάνοντας έργα που ανακουφίζουν τους συνανθρώπους της, βοηθούν νέους να μορφωθούν και να βρουν το δρόμο τους ή απλώς όσους έχουν ανάγκη.

Η ζωή της αλλάζει και μια νέα ταυτότητα, που περιορισμένα είχε γίνει γνωστή ως τότε, αποκαλύπτεται, χάρη στις δωρεές της στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

«Πολλοί πλούσιοι Έλληνες δεν αγαπούν την Ελλάδα και το έχω διαπιστώσει. Έχουν πάρει τα χρήματά τους και έχουν φύγει στο εξωτερικό», έχει πει σε συνέντευξή της, μια διαπίστωση άλλωστε, που δεν είναι μόνον δική της.

Εκείνη αποφάσισε να κάνει αντίστροφη πορεία. Και στις αρχές της δεκαετίας του ’80 εισακούοντας το αίτημα ενός σπουδαίου γιατρού εκείνης της εποχής, του Δημήτρη Ζαμπούρα, που ήταν διευθυντής στην «Αγία Όλγα» της Νέας Ιωνίας αποφασίζει να ανεγείρει ένα νέο, σύγχρονο νοσοκομείο και να το δωρίσει στο κράτος στο όνομα των γονιών της, «που νοιάζονταν πάντα για τους μη έχοντες», όπως λέει.

Έχει πεισθεί άλλωστε βλέποντας τις άθλιες συνθήκες νοσηλείας των ασθενών και τις δυσκολίες περίθαλψης από τους γιατρούς, καθώς το υπάρχον ως τότε κτίριο ήταν ένα παλιό σχολείο, που το 1923 είχε μεταβληθεί σε νοσοκομείο για να καλύψει τις ανάγκες των προσφύγων.

«Ο Δημήτρης Zαμπούρας με έπεισε  να προτιμήσω τη συγκεκριμένη περιοχή, επειδή όλοι οι υπάλληλοι του πατέρα μου όταν ασθενούσαν πήγαιναν εκεί. Γιατί, παρόλο που οι συνθήκες ήταν άθλιες, οι γιατροί ήταν καταπληκτικοί. Αυτά τα επιχειρήματα ήταν αρκετά για να με πείσουν να κάνω τη δωρεά» έχει δηλώσει.

Το νοσοκομείο κόστισε το μυθικό για εκείνη την εποχή ποσόν των 790 εκατομμυρίων δραχμών, ενώ οι δωρεές της προς αυτό συνεχίζονται έκτοτε σταθερά και αθόρυβα είτε αρχικά για την δημιουργία νέων πτερύγων, είτε με την προσφορά υπερσύγχρονων μηχανημάτων.

Η ίδια μάλιστα μιλάει με συγκίνηση για την παρακολούθηση, που της επιτράπηκε, μιας καρδιολογικής επέμβασης μέσω του ψηφιακού αγγειογράφου, αξίας άνω των 700.000 ευρώ από τις τελευταίες δωρεές της στο νοσοκομείο.

«Δεν κάνω θαύματα, οπότε δεν περιμένω ανταπόδοση, ούτε εκρήξεις ευγνωμοσύνης. Μου αρκεί ένα απλό ευχαριστώ» έχει πει η ίδια.

Για τη συγκεκριμένη δωρεά ωστόσο υπήρξε ένα πρόβλημα από την Πολιτεία, καθώς ο μοναδικός της όρος, η μετονομασία δηλαδή του νοσοκομείου σε «Κωνσταντοπούλειο», συνάντησε δυσκολίες ώσπου να υιοθετηθεί. 

Άλλα και για τα μηχανήματα, που είχαν έρθει από την Αμερική και τη Γερμανία, όταν ετοιμαζόταν το νοσοκομείο, το κράτος ζητούσε την καταβολή φόρων και χρειάστηκε να διαμαρτυρηθεί ο Περρωτής για να αλλάξει ο νόμος.

Ενώ και μετά την αποπεράτωση η πολιτεία εμφανίστηκε για μία ακόμη φορά αχάριστη, αφού το «ευχαριστώ» δεν είχε ακουστεί από επίσημα χείλη. «Δυστυχώς στην πατρίδα μας ισχύει πάντα το ουδείς πιο αχάριστος από τον ευεργετηθέντα», ήταν το σχόλιό της.

Όλα αυτά, ωστόσο, έχουν πλέον ξεπεραστεί και μόλις πριν ένα χρόνο η διοίκηση του Κωνσταντοπούλειου Νοσοκομείου βράβευσε την Αλίκη Περρωτή-Κωνσταντοπούλου για τη συνεχή της στήριξη, ειδικά σε αυτές τις δύσκολες περιόδους.

Αν και για εκείνη «η ελπίδα στα μάτια των ασθενών που συναντώ στο ‘Κωνσταντοπούλειο’ είναι η μεγαλύτερη ικανοποίηση, είναι το άυλο αποτύπωμά μου στην ύπαρξή μου», όπως λέει.

Όσο για την πολιτεία το 2017 ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Προκόπης Παυλόπουλος απένειμε στην κυρία Περρωτή το Ανθρωπιστικό βραβείο Pro Bono Humanun για τη συνεισφορά της στο χώρο της Υγείας της κοινωνικής ιατρικής και της εκπαίδευσης.

Σταθερά, άλλωστε, συνεχίζεται η στήριξή της στην Αμερικανική Γεωργική Σχολή της Θεσσαλονίκης έχοντας δημιουργήσει στη μνήμη του συζύγου της Δημήτρη Περρωτή το Κολλέγιο Αγροτικής Ανάπτυξης «Δημήτριος Περρωτής» ως τριτοβάθμιο τμήμα της Σχολής, που κάθε χρόνο στέλνει με υποτροφία τους δύο πρώτους φοιτητές στην Αμερική για επιπλέον σπουδές.

Επίσης, έχει χρηματοδοτήσει τις υποδομές Aliki Perroti Student Residence Hall για τους σπουδαστές της Σχολής και πριν δύο χρόνια το τεράστιο «Εκπαιδευτικό Κέντρο Αλίκη Περρωτή» (τρεις όροφοι 3.500 τ.μ. με δύο παράλληλες πτέρυγες, αίθουσες διδασκαλίας και μελέτης, αμφιθέατρα, εργαστήρια και κοινόχρηστους εκπαιδευτικούς χώρους για 700 σπουδαστές).

Εδώ και χρόνια εξάλλου χρηματοδοτείται η έδρα «Αλίκη Περρωτή» στο Κέντρο Καινοτόμου Ιατρικής του ονομαστού νοσοκομείου John Hopkins της Bαλτιμόρης, όπου υλοποιείται και το καινοτόμο πρόγραμμα «Aliki Initiative» για τον τρόπο συμπεριφοράς των γιατρών προς τους ασθενείς αλλά και για την κατ’ οίκον προσφορά σε μη προνομιούχους ανθρώπους που τη χρειάζονται. «Δεν τους προσφέρω από λύπηση, απλά από αγάπη. Το μόνο που θέλω είναι η προσφορά μου να πιάνει τόπο» είναι η δική της θέση.

Και οι δωρεές δεν σταματούν εδώ. Μόλις τον περασμένο Σεπτέμβριο εγκαινιάσθηκε το ανακαινισμένο αμφιθέατρο της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων, που ονομάσθηκε προς τιμήν της «Αλίκη Περρωτή ΙΙ» (γιατί πρόκειται για τη δεύτερη αίθουσα που ανακαινίστηκε με δωρεά της).

Και τον ίδιο μήνα, η ανακαινισμένη επίσης  Νοσηλευτική Πτέρυγα του Χειρουργικού Τομέα 4Ν) του Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών, που τιμητικά μετονομάστηκε και αυτή σε Πτέρυγα «Αλίκη Περρωτή». Το λιγότερο που μπορεί να γίνει για την προσφορά της που συνεχίζεται με την ίδια πάντα διάθεση προσφοράς.

Σύντροφός της τα τελευταία είκοσι και πλέον χρόνια ο Αμερικανός δικηγόρος Σεθ Φρανκ, τον οποίο γνώρισε μετά τον θάνατο του άντρα της, όταν χρειαζόταν νομικές συμβουλές για την διαχείριση της περιουσίας της είναι και μεγάλος συμπαραστάτης σε όλο το έργο της.

Άλλωστε κι ο ίδιος είναι δωρητής στο χώρο των τεχνών, ενώ βρίσκεται πάντα δίπλα της σε κάθε δραστηριότητά της. «Ήταν ο άνθρωπος που μου στάθηκε σαν να ήταν δώρο από τον Θεό. Αισθάνομαι πολύ τυχερή που είναι δίπλα μου», λέει η ίδια.

Αλλά μαζί της είναι συχνά και η εγγονή της από την κόρη της Μαρί Λουίζ, η Θεοδώρα Βαλέντη που ακολουθώντας την καλλιτεχνική φύση των γονιών της ασχολείται με την παραγωγή ταινιών, ενώ παράλληλα παρακολουθεί και το φιλανθρωπικό έργο της γιαγιάς της.

Μιας γυναίκας, που έζησε όπως λίγες μέσα στα πλούτη αλλά το μεγάλο βραβείο το κέρδισε με την αγάπη της για τον άνθρωπο.