Το πρόβλημα των ρύπων, αστυφιλία, υπερπληθυσμός

Ας δούμε αφ’ υψηλού ένα φανάρι: Γίνεται τα μποτιλιαρισμένα οχήματα να μην εκπέμπουν ρύπους και ήχους; Κι όμως γίνεται!

Σήμερα υπάρχουν πάνω από 30 πόλεις στον πλανήτη με πληθυσμό μεγαλύτερο από της Ελλάδας. Στο Τόκιο κατοικούν 37.5 εκ άνθρωποι, Νέο Δελχί, Σαγκάη, Σάο Πάολο, Μεξικό, Κάιρο Βομβάη, Πεκίνο έχουν πάνω από 20εκ. κατοίκους και η Κωνσταντινούπολη έχει ξεπεράσει τα 15 εκ.

Όταν γεννήθηκα πριν 50 χρόνια ο πληθυσμός της Γης ήταν 3.5δις άνθρωποι και για να επιτευχθεί αυτό χρειάστηκαν χιλιάδες χρόνια. Μέσα σε μόλις πενήντα χρόνια φτάσαμε σε υπερδιπλασιασμό του πληθυσμού πράγμα που οφείλεται στην πρόοδο της ιατρικής, της φαρμακευτικής αλλά σε μια απίστευτη αφθονία τροφής λόγω υπέρμετρης εκμετάλλευσης της γης.

Σήμερα ο παγκόσμιος πληθυσμός πλησιάζει τα 8 δισεκατομμύρια ανθρώπους και προφανώς το ενεργειακό αποτύπωμα του μέσου ανθρώπου είναι μεγαλύτερο απ’ ότι ήταν πριν 100 χρόνια (οθόνες, μεταφορές, καταναλωτισμός). Η παραγωγή ενέργειας από ορυκτά καύσιμα έχει ως συνέπεια την έκλυση ρύπων που έχουν ως συνέπεια τη μόλυνση του αέρα, την κλιματική αλλαγή και άλλα. Από το 1990 έως το 2015 η έκλυση διοξειδίου του άνθρακα αυξήθηκε κατά 60% σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή. Σε μεγάλο ποσοστό αυτό οφείλεται στην αγελάδα, ο πληθυσμός της αυξάνεται ανάλογα με τις διατροφικές ανάγκες του πληθυσμού της γης.

To πρόβλημα γίνεται εντονότερο χάρη στην παγκόσμια τάση δημιουργίας μεγαλουπόλεων. Οι εκτιμήσεις λένε πως το 2030 επτά στους δέκα ανθρώπους θα ζουν στις μεγάλες πόλεις. Ήδη στη γειτονιά μας υπάρχουν δυο πόλεις με περισσότερα από 15 εκ. κατοίκους (Κωνσταντινούπολη, Κάιρο) ενώ και στην Αθήνα έχει μαζευτεί ο μισός πληθυσμός της Ελλάδας. Υπολογίζεται πως κάθε χρόνο στη χώρα μας 14.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από προβλήματα υγείας που προκαλεί η ατμοσφαιρική ρύπανση.

Για να βελτιωθεί η ποιότητα του αέρα που αναπνέουμε στις μεγαλουπόλεις μόνη ελπίδα είναι να μην ρυπαίνουν τα οχήματα εκεί που κινούνται. Πυρήνας του προβλήματος είναι το μποτιλιάρισμα, εκεί που τα αυτοκίνητα σταματημένα με τους κινητήρες στο ρελαντί εκπέμπουν τους πιο επικίνδυνους ρύπους. Δεκαετίες τώρα οι μηχανικοί προσπαθούν να λύσουν το πρόβλημα. Στην αρχή με τους καταλύτες, μετά με τα υβριδικά μοντέλα, μετά με το σύστημα Start&Stop που σβήνει τον κινητήρα όταν σταματά το αυτοκίνητο. Παρότι όλα αυτά τα μέτρα φάνταζαν αποτελεσματικά όταν υιοθετήθηκαν, η αστυφιλία και ο υπερπληθυσμός τα κατέστησαν αναποτελεσματικά. Σήμερα η ηλεκτροκίνηση στο κέντρο των πόλεων φαντάζει μονόδρομος.

Εξού και στην Ε.Ε. πάρθηκαν σοβαρές αποφάσεις όσον αφορά στις εκπομπές ρύπων των οχημάτων που ταξινομούνται από το 2021: μέσος όρος τα 95gr CO2/km. Υπάρχει επίσης ένας συντελεστής βάρους, τα πιο βαριά οχήματα μπορεί να εκπέμπουν λίγο παραπάνω, τα πιο ελαφρά όμως πρέπει να είναι πιο κάτω ώστε να βγαίνει ο μέσος όρος των 95gr CO2/km. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να εξηλεκτρίζονται ή να εξαφανίζονται τα μικρά ελαφρά, αυτοκίνητα πόλης: Το Smart είναι πλέον μόνο ηλεκτρικό, όπως και τα VW UP, Skoda Citigo, Seat Mii ενώ η παραγωγή των Peugeot 108, Citroen C1 θα σταματήσει. Μόνο η Toyota μπορεί να συνεχίσει το Aygo γιατί πουλάει πολλά υβριδικά και έχει χαμηλό Μ.Ο. ρύπων. Αντίστοιχα τα Fiat Panda και 500 εξηλεκτρίστηκαν.

Τα αυτοκίνητα που εκπέμπουν παραπάνω από 95gr CO2/km ίσως ακριβύνουν από το 2021. Ο νόμος προβλέπει για κάθε gr CO2/km που εκπέμπουν παραπάνω, 95 ευρώ πρόστιμο κατά την ταξινόμηση. Άρα ένα αυτοκίνητο που εκπέμπει 195gr CO2/km θα έχει πρόστιμο 9.500 ευρώ. Όλα αυτά φυσικά θα επιβαρύνουν εν μέρει ή συνολικά τον τελικό καταναλωτή. Τα αυτοκίνητα θα ακριβύνουν, στη λογική «ο ρυπαίνων πληρώνει» και θα καταστεί αδύνατη/ασύμφορη η ιδιοκτησία τους για αρκετούς πολίτες. Οπότε αρκετοί θα στραφούν στην αγορά χρονομεριδίου χρήσης. Δηλαδή θα αγοράζουν δικαίωμα μερικής χρήσης ενός αυτοκινήτου που θα διαχειρίζεται μια εταιρεία. Αν σκεφτεί κανείς πως σήμερα τα αυτοκίνητα είναι παρκαρισμένα στο 90% του χρόνου ζωής τους το χρονομερίδιο μοιάζει εφικτό.

Προφανώς η αναπτυσσόμενη μικροκινητικότητα με τα ηλεκτρικά πατίνια, τα ηλεκτρικά ποδήλατα, τα ηλεκτρικά σκούτερ θα προσφέρει λύσεις ειδικά στους νεότερους που προφανώς να την αγκαλιάζουν. Ήδη και με αφορμή την πανδημία, ευρωπαϊκές πόλεις όπως οι Βρυξέλλες άλλαξαν τον ΚΟΚ δίνοντας προτεραιότητα σε πατίνια, ποδήλατα, πεζούς έναντι των αυτοκινήτων στο κέντρο της πόλης. Αν αυτό καθιερωθεί θα είναι μια μεγάλη ανατροπή καθώς θα πρέπει τα αυτοκίνητα να περιμένουν τους πεζούς να περάσουν. Δυστυχώς στην Ελλάδα επιδέχεται ακόμη βελτίωση η κουλτούρα μας καθώς αρκετοί θεωρούν πως έχουν περισσότερα δικαιώματα στο δρόμο ως αυτοκινούμενοι έναντι των αναβατών ή των πεζών. Πράγμα που φυσικά δεν ισχύει.

Οι κατασκευαστές αυτοκινήτων, προσπαθώντας να εναρμονιστούν με τις αποφάσεις της ΕΕ, παρουσιάζουν συνεχώς νέα επαναφορτιζόμενα μοντέλα (plug-in hybrid) ή αμιγώς ηλεκτρικά. Πολύ σύντομα στην γκάμα τους θα υπάρχουν πολλά ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Ακόμη η τεχνολογία τους δεν διευκολύνει τα μεγάλα ταξίδια όμως είναι ασύγκριτα καλύτερα όσον αφορά στην άνεση και στην ασφάλεια εντός πόλης. Για όσους θέλουν ένα αυτοκίνητο και για την πόλη και για να ταξιδεύουν, τα επαναφορτιζόμενα συνδυάζουν την ηλεκτροκίνηση εντός πόλης με την μεγάλη αυτονομία στα ταξίδια χάρη στον θερμικό κινητήρα. Το πρόγραμμα «Κινούμαι Ηλεκτρικά» επιδοτεί την ηλεκτροκίνηση, απαιτούνται όμως πολλά ακόμη βήματα όσον αφορά στην εκπαίδευση των πολιτών, στην κουλτούρα, στις υποδομές φόρτισης. Προφανώς ηλεκτρικά θα είναι στο μέλλον και τα επαγγελματικά οχήματα που κινούνται στην πόλη.

Μην έχετε αμφιβολία πως η ηλεκτροκίνηση ήρθε για να μείνει. Ζούμε μια μοναδική μεταβατική περίοδο σε κάτι καινούργιο, ανάλογο με την μετάβαση από την εφημερίδα στα ενημερωτικά site. Ή αν προτιμάτε από το ιστιοφόρο στο ταχύπλοο. Αναλογιστείτε ότι η απόδοση του ηλεκτροκινητήρα είναι 100% ενώ του θερμικού από 35-40%. Άρα το κέρδος μόνο από την κατανάλωση ενέργειας είναι 60%! Τεράστιο ποσοστό για να το αγνοήσει κανείς. Αν προσθέσεις και την βελτίωση της ποιότητας ζωής στις πόλεις (ρύποι, θόρυβος) αλλά και την παραγωγή ρεύματος από ΑΠΕ, το διακύβευμα είναι τεράστιο γι’ αυτό λέμε πως η ηλεκτροκίνηση ήρθε για να μείνει.

Διαβάστε περισσότερα για την ηλεκτροκίνηση και τις αλλαγές που φέρνει στη ζωή μας στο μεγάλο αφιέρωμα Charge N Go του mononews.gr