Σήμερα «κληρώνει» για την εμβληματική παραχώρηση των 1,75 δισ. ευρώ, που αφορά το κεντρικό τμήμα του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) και έχει ως μονομάχους, τρία ισχυρά επιχειρηματικά σχήματα.

Πρόκειται για το τελευταίο υπό δημοπράτηση τμήμα του ΒΟΑΚ, που είναι το Χανιά-Ηράκλειο και το διεκδικούν η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, η κοινοπραξία Άκτωρ Παραχωρήσεις – Mytilineos καθώς κι εκείνη των ΑΒΑΞ – Egis – Meridiam.

Πιο συγκεκριμένα, σήμερα αναμένεται να ανοίξουν οι οικονομικές προσφορές, καθώς δεν υπάρχουν προσφυγές, όπως αναφέρουν στο mononews καλά ενημερωμένες πηγές. Αυτό είναι το τελευταίο βήμα για την ανάδειξη του προσωρινού μειοδότη και εν συνεχεία αναδόχου που θα αναλάβει την κατασκευή και τη συντήρηση του οδικού άξονα για τα επόμενα 30 έτη.

Με αυτό τον τρόπο κλείνει ένας διαγωνισμός που ξεκίνησε από το 2016 και αφορά ένα έργο που μετά από την Αττική Οδό αποτελεί τη μεγαλύτερη οδική παραχώρηση, η οποία έχει γίνει μήλον της έριδος μεταξύ των μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων.

Το επόμενο βήμα είναι να περάσει η σύμβαση από το Ελεγκτικό Συνέδριο και στη συνέχεια να πάει στη Βουλή για να κυρωθεί ως νόμος του κράτους.

Εφόσον δεν προκύψουν εμπόδια, δηλαδή ενδεχόμενες προσφυγές στην Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΔΗΣΥ) και στο ΣτΕ, τότε είναι αρκετά πιθανό η σχετική σύμβαση να έχει υπογραφεί εντός του έτους και να έχουν στηθεί τουλάχιστον τα εργοτάξια.

Οι μνηστήρες και η σημασία του έργου

Το Χανιά-Ηράκλειο του ΒΟΑΚ είναι ένα από τελευταία οδικά έργα που χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και πιο συγκεκριμένα από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ενώ για τους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους  αποτελεί  κρίσιμη επιχειρηματική παράμετρο, καθώς αναμένεται να εισφέρει σταθερές χρηματορροές  στα ταμεία τους. Ενισχύοντας συνάμα τη θέση τους στην αγορά.

Ξεκινώντας με τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, η οποία έχει το μεγαλύτερο ανεκτέλεστο έργων στον κατασκευαστικό κλάδο και σημαντική παρουσία στην Κρήτη μέσω της παραχώρησης στο Καστέλι και το Χερσόνησος-Νεάπολη του ΒΟΑΚ, επιδιώκει μέσω της νέου έργου να σφραγίσει την κυριαρχία της στη Μεγαλόνησο. Έχοντας μάλιστα στην προκειμένη περίπτωση και το συγκριτικό πλεονέκτημα της οικονομίας κλίμακος που της προσφέρουν τα εκεί εργοτάξιά της.

Η τακτική που ακολουθεί είναι η ίδια με αυτήν που υιοθέτησε στην Αττική Οδό και την ανέδειξε νικήτρια. Δηλαδή «κατεβαίνει» χωρίς να έχει κάποιο σύμμαχο από την Ελλάδα ή το εξωτερικό, πιστοποιώντας για ακόμη μία φορά ότι μπορεί να «σηκώσει» μόνη της τόσο μεγάλα έργα.

Το αντίπαλο δέος είναι η συμμαχία του Ομίλου Mytilineos, ο οποίος ρίχνει στη μάχη τη θυγατρική (Μ Παραχωρήσεων) που δραστηριοποιείται στα ΣΔΙΤ και τις Παραχωρήσεις. Συμπράττοντας με την Ελλάκτωρ που κατεβάζει το «βαρύ πυροβολικό» της ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, η οποία διαθέτει σημαντική εμπειρία στη διαχείριση αυτοκινητοδρόμων, καθώς εκτός από την τώρα θέση της Αττική Οδό, συμμετέχει και στη Γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου, την Ολυμπία Οδό, τον Αυτοκινητόδρομο Αιγαίου και τον ΜΟΡΕΑ.

Όσον αφορά τη Mytilineos, η παραχώρηση του ΒΟΑΚ είναι η τέλεια ευκαιρία να ισχυροποιήσει το την παρουσία των δύο νέων θυγατρικών της, αναλαμβάνοντας το πρώτο έργο παραχώρησης.

Από την άλλη πλευρά για την ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις η επικράτηση στο διαγωνισμό αποτελεί βασική προτεραιότητα, καθώς δεν θα έχει πιά την Αττική Οδό, η οποία είναι η σημαντικότερη πηγή εσόδων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μαζί με την ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις ακόμα ένας μεγάλος όμιλος, δηλαδή η Intrakat ,θα έχει σημαντικά παράπλευρα οφέλη. Αυτό συμβαίνει καθώς η θυγατρική της Intrakat που είναι η κατασκευαστική ΑΚΤΩΡ θα κληθεί για να κατασκευάσει τον οδικό άξονα.

Ο τρίτος μνηστήρας του έργου είναι ο Όμιλος ΑΒΑΞ, ο οποίος ενώνει τις δυνάμεις του με τις γαλλικές Egis και Meridiam.

Όσον αφορά την Egis  έχει πολύ καλή γνώση των παραχωρήσεων και των διαγωνισμών καθώς έχει καταφέρει να είναι μαζί με τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ο προτιμητέος επενδυτής για την Εγνατία Οδό, ενώ η Meridiam αποτελεί ένα νέο παίκτη που συνεχίζει τη συνεργασία του με τον ΑΒΑΞ (έχοντας συμμετάσχει στο σχήμα Ελλάκτωρ-ΑΒΑΞ για το διαγωνισμό της Αττικής Οδού).

Σε ότι αφορά την ΑΒΑΞ έχει σημαντική εμπειρία στις παραχωρήσεις, καθώς συμμετέχει στην Ολυμπία Οδό, τον Αυτοκινητόδρομο Αιγαίου και την Αττική Οδού. Η απώλεια όμως της τελευταίας από το φθινόπωρο του 2023, την οδηγεί στην ανάγκη να αποκτήσει ακόμα μία παραχώρηση προκειμένου να καλύψει το ‘’κενό’’ στις σταθερές χρηματικές ροές.

Το έργο και τα σκιώδη διόδια

Το Χανιά-Ηράκλειο, που περιλαμβάνει και την προαίρεση Κίσσαμος-Χανιά και στα βασικά χαρακτηριστικά του, προβλέπεται, μεταξύ άλλων:

– Μήκος αυτοκινητοδρόμου: 157,5 χλμ (εάν ληφθεί υπόψη και η επέκταση Κίσσαμος-Χανιά) και παράπλευρου/κάθετου δικτύου περίπου 150 χλμ.

– 2 λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση με ΛΕΑ

– 26 σήραγγες

– 10,80 χλμ. νέες γέφυρες, 23 εκ των οποίων υπερβαίνουν τα 100 μέτρα μήκος

– 20 νέοι ανισόπεδοι κόμβοι και αναβάθμιση των υπαρχόντων 18 ανισόπεδων κόμβων στις Παρακάμψεις Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου.

Η διάρκειά του έχει υπολογιστεί στα 30 έτη και τα τέσσερα πρώτα αφορούν την κατασκευή του.

Επομένως, εφόσον η σύμβαση υπογραφεί εντός του 2024, τότε ο οδικός άξονας θα παραδοθεί στην κυκλοφορία το 2028.

Σημειώνεται ότι η προσφορά εκτός από το κόστος για την κατασκευή του οδικού άξονα αφορά και την τιμή των διοδίων για τα υπόλοιπα 26 έτη της παραχώρησης.

Υπενθυμίζεται, ότι το υπουργείο Υποδομών θα εφαρμόσει τη μέθοδο των «σκιωδών» διοδίων.

Βάσει αυτής, η χρέωση των διοδίων θα γίνεται χιλιομετρικά (σ.σ. στα 0.067 ευρώ/χλμ.) και το υπουργείο θα καλύπτει μέσω κρατικής επιχορήγησης τη διαφορά μεταξύ της τιμής που θα προτείνει το κάθε σχήμα, ώστε να του «βγαίνει» το χρηματοδοτικό μοντέλο για να μπορεί να ανταπεξέλθει στα δάνεια που θα έχει αναλάβει ώστε να χρηματοδοτήσει το έργο.

Διαβάστε επίσης:

Ποια μεγάλα οδικά έργα παγώνουν – Οι νέες προτεραιότητες που δημιουργούν «Daniel» και Τέμπη

Σταϊκούρας: Πότε θα παραδοθούν τα μεγάλα έργα – Ανοίγουν 25 Ιανουαρίου οι προσφορές για ΒΟΑΚ – Απολογισμός του έργου

ΒΟΑΚ: Χωρίς απουσίες η αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών των τριών