Αλλάζει εντελώς το σχέδιο της κυβέρνησης για την αγορά ενέργειας, καθώς οι δομικές αλλαγές για “διπλή κρατική παρέμβαση” και κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής, που αρχικά φιλοδοξούσε, δεν “πέρασαν” από την Κομισιόν.
Το μόνο που επιτρέπει η Κομισιόν στην κυβέρνηση είναι να ενισχύσει την επιδοματική της πολιτική, θέτοντας όριο στις εισπράξεις των παραγωγών ενέργειας, με μια μεθοδολογία που πρέπει, αφού περιγράψει επισήμως, να γνωστοποιηθεί και εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στόχος του υπουργείου Ενέργειας είναι να μαζέψει από τους παραγωγούς τα ποσά που θεωρεί υπερέσοδα για να καλύψει τη ρήτρα στους καταναλωτές…
Παραγωγοί και προμηθευτές ενέργειας προσπαθούν να καταλάβουν τι θα αλλάξει και αν θα αλλάξει, και να αποκωδικοποιήσουν δηλώσεις και ανακοινώσεις καθώς η συζήτηση για τις αλλαγές που ξεκίνησε με το διάγγελμα του Πρωθυπουργού και αναμορφώθηκε από τα όχι της Κομισιόν, έχει δημιουργήσει μια απέραντη Βαβέλ στην αγορά ενέργειας.
Η παρέμβαση στην αγορά ενέργειας, πλέον, φαίνεται πως περιορίζεται στην προσπάθεια να εισπραχθούν κάποια ποσά από τους παραγωγούς ενέργειας που θα κατευθυνθούν στις επιδοτήσεις. Κατά τα άλλα, το υψηλό κόστος των λογαριασμών που θα λαμβάνουν τα νοικοκυριά δε θα αλλάξει και επομένως ούτε η ρήτρα φεύγει… Απλά αν οι επιδοτήσεις αυξηθούν από τα ποσά που θα εισπραχθούν από τους παραγωγούς (αν αυτό προχωρήσει) θα ελαφρύνουν το βάρος της ρήτρας στους λογαριασμούς.
Η “διπλή κρατική παρέμβαση” που είχε εξαγγείλει ο Πρωθυπουργός, πλέον (αν εγκριθεί) θα είναι…μονή, μόνο στην χονδρική, αφού οι Προμηθευτές θα συνεχίζουν να αγοράζουν στην ακριβή χρηματιστηριακή τιμή και μετά τον Ιούλιο, όπως ακριβώς σήμερα και έτσι θα συνεχίσουν να μετακυλύουν τις υψηλές τιμές στους λογαριασμούς.
Γι αυτό και τελικά δεν μπορεί να φύγει η ρήτρα αναπροσαρμογής, με την οποία καλύπτεται το παραπάνω κόστος ενέργειας που πληρώνουν οι προμηθευτές, σε σχέση με την τιμή κιλοβατώρας που αναφέρεται στα συμβόλαια των πελατών τους.
Πηγή από την αγορά προμήθειας σημειώνει: “Μπορεί μόνο να… αλλάξει όνομα η ρήτρα αλλά η χρέωση θα παραμένει. Για να καταργηθεί η ρήτρα θα πρέπει όλα τα συμβόλαια που έχουν παλιά χαμηλή τιμή κιλοβατώρας…να αλλάξουν τιμή και να πληρώνουν οι καταναλωτές τη σημερινή υψηλή τιμή. Σε κάθε περίπτωση το αποτέλεσμα θα είναι υψηλοί λογαριασμοί ρεύματος, που θα μειώνονται ανάλογα με το ύψος των επιδοτήσεων”.
Η δέσμευση της κυβέρνησης για πάγωμα, ή εξουδετέρωση ή αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής, πλέον έχει γίνει “αναστολή της μέσω επιδότησης του κόστους της”. Το ερώτημα όμως είναι θα μπορέσουν να αυξηθούν τόσο τα έσοδα του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, ώστε να επιδοτείται το σύνολο της ρήτρας κάθε μήνα;
Την ίδια στιγμή οι Προμηθευτές διαπιστώνουν, ότι με το νέο Μηχανισμό δεν αλλάζει τίποτα γι αυτούς, αφού θα συνεχίσουν να χρειάζονται τεράστια κεφάλαια κίνησης για να αγοράζουν ενέργεια στη χρηματιστηριακή τιμή, να χρεώνουν μικρότερα ποσά στους πελάτες λόγω των επιδοτήσεων, και να περιμένουν 1-2 μήνες για να λάβουν τις επιδοτήσεις.
Ταυτόχρονα, όπως σημειώνουν πηγές, “έχει δημιουργηθεί προσδοκία στους πελάτες ότι θα φύγει η ρήτρα αναπροσαρμογής και θα μειωθούν οι λογαριασμοί ρεύματος από παρεμβάσεις στην αγορά, και η διάψευση αυτής της προσδοκίας επιδεινώνει τη σχέση μας με τους πελάτες μας”.
Πώς θα αυξηθούν οι επιδοτήσεις στην αγορά ενέργειας
Για να αυξηθούν τα έσοδα του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ), η πρόταση του υπουργείου, είναι να θέσει claw back στις εισπράξεις των παραγωγών ενέργειας, υποχρεώνοντάς τους, να επιστρέφουν στο ΤΕΜ μέρος των εισπράξεών τους από την πώληση ενέργειας στη χρηματιστηριακή τιμή. Αυτό θα το κάνει, σύμφωνα με τη χθεσινή ανακοίνωση, επιβάλλοντας πλαφόν για την αποζημίωση των μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βάση το πραγματικό κόστος της παραγωγής τους.
“Η διαφορά μεταξύ της αποζημίωσης (που θα αποφασίζει το υπουργείο) και της χρηματιστηριακής τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας θα μεταφέρεται στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ) και θα δεσμεύεται για τη χρηματοδότηση των μέτρων στήριξης των καταναλωτών για την αντιστάθμιση των επιπτώσεων της διεθνούς ενεργειακής κρίσης”.
Δε θα υπάρχουν δύο τιμές (απαγορεύεται από την Κομισιόν), η τιμή θα είναι μία η χρηματιστηριακή, αλλά το υπουργείο θα επιχειρήσει να επιβάλει claw back, ορίζοντας το μέρος των εισπράξεων που θα λαμβάνουν (την αποζημίωση) και το μέρος που θα δίνουν στο ΤΕΜ.
Πλέον, αναμένεται να σταλεί στην Κομισιόν το κείμενο που θα περιγράφει τη μεθοδολογία για τον υπολογισμό του ύψους αυτής της αποζημίωσης βάσει του κόστους των μονάδων και τον τρόπο που θα καθορίζεται.
Πηγές από τις εταιρείες παραγωγής ενέργειας σημειώνουν: “Κανείς δεν μας έχει πει πώς θα υπολογίζεται η αποζημίωση που αναφέρει το υπουργείο και πώς ορίζεται το πραγματικό κόστος. Ουσιαστικά καταστρατηγείται το target model. Και η λογική αυτή βασίζεται στο επιχείρημα ότι οι μονάδες ενέργειας κάνουν προσφορές (μπιντάρουν) στο Χρηματιστήριο Ενέργειας πάνω από το κόστος τους κάτι που δεν ισχύει. Σήμερα το κόστος είναι 220 ευρώ η MWH και η οριακή τιμή 223 ευρώ. Το κόστος του φυσικού αερίου είναι τριπλάσιο από ότι ήταν πριν 2 χρόνια και αυτή η αύξηση είναι που αντικατοπτρίζεται στις τιμές ενέργειας”.
Διαφορά σημαντική ωστόσο έχει το κόστος λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής ενέργειας σε σχέση με την τιμή που πωλείται στο Χρηματιστήριο Ενέργειας. Αν όμως η ΔΕΗ δεν εισπράττει αυτά τα ποσά και τα επιστρέφει στο ΤΕΜ για να δοθούν επιδοτήσεις, τότε δε θα δίνει εκπτώσεις…. Και αν οι αύξηση των επιδοτήσεων ισούται με τις εκπτώσεις που θα καταργηθούν, το αποτέλεσμα στην τσέπη του καταναλωτή….δε θα αλλάξει…