ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Χρειάστηκε να περάσουν δεκαοκτώ ολόκληρα χρόνια, για να αποκαλυφθεί το «αμαρτωλό τρίγωνο» που είχε στηθεί ανάμεσα σε Αθήνα, Κύπρο και βρετανικές Παρθένες Νήσους, απ’ όπου και «εξυφάνθηκε» το… ταχυδακτυλουργικό κόλπο χειραγώγησης τιμών, στις μετοχές του «Ιασώ». Όλα αυτά θα είχαν μείνει στο αραχνιασμένο χρονοντούλαπο της ιστορίας, αν δεν υπήρχε μία γυναίκα που θα αποφάσιζε, αναδρομικά, να γίνει το «βαθύ λαρύγγι»… Ενημέρωσε τον εισαγγελέα για τη σκοτεινή αυτή υπόθεση και εκείνος, με τη σειρά του, έστειλε το φάκελο στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Απαιτήθηκαν δύσκολες και χρονοβόρες έρευνες, μέχρις ότου να εντοπιστούν τα «άνθη του κακού» και να επιβληθούν πρόστιμα συνολικού ύψους 1,41 εκατ. ευρώ. Σε 73 εμπλεκομένους.
Στο σύνθετο «παιχνίδι» της χειραγώγησης των τιμών στα «χαρτιά» του «Ιασώ», νευραλγικό ρόλο διαδραμάτισαν δύο χρηματιστηριακές εταιρίες. Οι οποίες στο πέρασμα των χρόνων άλλαξαν χέρια, καθώς απορροφήθηκαν από δύο συστημικές τράπεζες, που θα πληρώσουν τώρα τα κληροδοτημένα πρόστιμα.
Εκτός από τις χρηματιστηριακές, στο ίδιο κόλπο αποκαλύφθηκε ότι μετείχαν και οκτώ offshore εταιρίες. Οι τέσσερις εξ αυτών είχαν στηθεί στην Κύπρο και άλλες τόσες με έδρα το φορολογικό παράδεισο των Παρθένων Νήσων (Virgin Islands). Τόσο οι ιδιοκτήτες των offshore εταιριών, όσο και τα δεκάδες άλλα εμπλεκόμενα πρόσωπα για λογαριασμό των οποίων δίνονταν οι μεγάλες εντολές αγοράς μετοχών του «Ιασώ», ήταν γιατροί στη συντριπτική τους πλειονότητα. Πολλοί μάλιστα από αυτούς είχαν αντλήσει ρευστότητα με τραπεζικά δάνεια και από ξένες τράπεζες. Εξέλιξη που δίνει την αίσθηση ότι ανάμεσα στα αναμειχθέντα φυσικά πρόσωπα, μπορεί ορισμένοι να είναι… θύτες και θύματα ταυτόχρονα, αν ληφθεί υπόψη η μεταγενέστερη κατάρρευση της τιμής της μετοχής του «Ιασώ», που φόρτωσε με ζημιές τα χαρτοφυλάκια.
Ούτως ή άλλως αυτό θα το κρίνει η Δικαιοσύνη, αφού η υπόθεση της χειραγώγησης δεν σταματά στην επιβολή προστίμων από τις εποπτικές αρχές της κεφαλαιαγοράς, αλλά έχει και ποινική συνέχεια. Ανάλογα με την εισαγγελική «ετυμηγορία» και με ανοικτό ακόμη το ζήτημα της διερεύνησης, για το ποιος εν τέλει μπορεί να ήταν ο «εγκέφαλος» ή οι «εγκέφαλοι» του όλου σχεδίου. Ενός σχεδίου που μπήκε σε εφαρμογή ταυτόχρονα με την είσοδο του «Ιασώ» στο χρηματιστήριο της Αθήνας.
Αυτό έγινε στις 9 Ιουνίου του έτους 2000. Σχεδόν εννιά μήνες μετά από το σκάσιμο της μεγάλης «φούσκας». Για να μπει το «Ιασώ» στη χρηματιστηριακή αγορά, διατέθηκαν 6.899.328 νέες μετοχές, μέσω δημόσιας εγγραφής και ιδιωτικής τοποθέτησης. Η τιμή διάθεσης των νέων μετοχών έγινε στα 15,26 ευρώ η μία και αντλήθηκαν εν συνόλω 105,28 εκατ. ευρώ. Μάλιστα η ζήτηση ήταν κατά 13 φορές μεγαλύτερη από την προσφορά… Κάτι που δείχνει ότι εκδηλώθηκε ενδιαφέρον για τοποθετήσεις, στα εξωπραγματικά επίπεδα των 1,3 δισ. ευρώ..
Όπως προκύπτει, η είσοδος του «Ιασώ» στο χρηματιστήριο έγινε με αποτίμηση στα… 690,22 εκατ. ευρώ. Τα οποία με βάση τα μεγέθη που έδειξε η εισηγμένη το 2000, αντιστοιχούσαν σε… 56,8 φορές τα καθαρά κέρδη και σε 30,2 φορές τα λειτουργικά αποτελέσματα. Πολλοί στην αγορά έκαναν λόγο τότε για μια ακριβή εισαγωγή, αλλά βέβαια δεν ήταν η μόνη. Ενδεικτικό και μόνο είναι το γεγονός ότι σήμερα η εταιρία αποτιμάται στα 118,7 εκατ. ευρώ, μετά από ένα ράλι ανόδου 223,8% που έχει κάνει η (αναπροσαρμοσμένη) μετοχή το τελευταίο 12μηνο.
Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ανίχνευσε όλες τις συναλλαγές που έγιναν στο «Ιασώ» από την είσοδό της στο χρηματιστήριο μέχρι και τα τέλη Αυγούστου του 2000. Όπου φάνηκε να έχει γίνει μια ενορχηστρωμένη επιχείρηση συγκράτησης των τιμών σε υψηλά επίπεδα. Με συνεχείς εντολές αγορών από τη μια offshore στην άλλη και τις χρηματιστηριακές στη μέση…
Στις επίσημες λογιστικές καταστάσεις του «Ιασώ» φαίνεται ότι στα τέλη Ιουνίου του 2000 η μετοχή έκλεισε στα 15,26 ευρώ. Τέλη Ιουλίου η μετοχή ήταν στα 15,44 ευρώ και τον Αύγουστο πήγε στα 10,18 ευρώ. Στο επίμαχο αυτό τρίμηνο έγιναν συναλλαγές αξίας 128,4 εκατ. ευρώ, ενώ στο τέλος εκείνης της χρονιάς η τιμή της μετοχής βρέθηκε να είναι 50% χαμηλότερα από αυτήν της εισαγωγής.
Το 2015 και άγνωστο για πιο λόγο, το «βαθύ λαρύγγι», μετά από τόσα χρόνια καθυστέρησης, αποφάσισε να μιλήσει. Δίνοντας το εναρκτήριο λάκτισμα, για να αρχίσει να ξετυλίγεται το κουβάρι της υπόθεσης, που εξακολουθεί να έχει ερωτηματικά σε ό,τι αφορά τους ενορχηστρωτές του μεγάλου κόλπου.
Στην παρούσα φάση η διοίκηση Σταματίου στο «Ιασώ» (και ανεξάρτητα απ’ όλα αυτά που συνέβησαν στο μακρινό παρελθόν και στα οποία δεν έχει την παραμικρή ανάμειξη) καλείται να δώσει απαντήσεις στο «κίνημα» των μετόχων μειοψηφίας… Οι οποίοι ζητούν εξηγήσεις επί όλων όσων αφορούν την απόφαση πώλησης της θυγατρικής «Ιασώ General». Αυτός είναι και ο λόγος της έκτακτης Γενικής Συνέλευσης που θα γίνει την ερχόμενη Δευτέρα 22 του μηνός.