«Turkaegean»: Πώς ξέφυγε το σήμα – Τι λέει ο Άδωνις- Όλο το παρασκήνιο

Στις 16 Ιουλίου 2021 ο  τουρκικός φορέας τουρισμού κατέθεσε στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας (EUIPO) αίτηση για την καταχώριση εμπορικού σήματος. Πέντε μήνες μετά το σήμα καταχωρήθηκε.

Κάπως έτσι, με απλές και συνοπτικές διαδικασίες, το  «Turkaegean», ελληνιστί τουρκικό Αιγαίο,  έγινε brand name κατοχυρωμένο από τους γείτονες έως το 2031, προκαλώντας  μία συγγνώμη του Αδωνι, μια παρέμβαση του αντιπροέδρου της Κομισιόν, Μαργαρίτη Σχοινά, μια Ενορκη Διοικητική Εξέταση και το ξέσπασμα των υπαλλήλων του υπουργείου Ανάπτυξης. Και φυσικά την αντίδραση της αντιπολίτευσης, κυρίως της Αξιωματικής που για άλλη μια φορά ζητά… την κεφαλή του αρμόδιου υπουργού επί πίνακι.

Τι ακριβώς έχει συμβεί

Το Ευρωπαϊκό Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας είναι μια υπηρεσία της ΕΕ με νομική,  διοικητική και οικονομική αυτονομία. Καθημερινά εκατοντάδες καταχωρήσεις εμπορικών σημάτων, που εδρεύει στην Ισπανία.

Η αίτηση για την καταχώριση του εμπορικού σήματος κατατέθηκε από Τουρκικό φορέα  (Τurkey Tourism Promotion and Development Agency) ενώπιον του Ευρωπαϊκού Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας (EUIPO) στις 16/07/2021. Το αίτημα, όπως αναφέρουν πηγές στο mononews.gr, εξετάστηκε από μια πολωνίδα υπάλληλο της EUIPO. Δύο μήνες μετά και συγκεκριμένα στις 7 Σεπτεμβρίου το αίτημα δημοσιεύτηκε και για τρεις μήνες μπορούσαν να γίνουν οι ενστάσεις. Τον Δεκέμβριο το εμπορικό σήμα καταχωρίστηκε.

Η υπηρεσία σημάτων του υπουργείου Ανάπτυξης, αρμοδιότητα που έχει πλέον μεταφερθεί στον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας από τον περασμένο Μάιο δεν έχει αρμοδιότητα στην καταχώριση του σήματος, αφού πρόκειται για ευρωπαϊκό εμπορικό σήμα. Που εμπλέκονται όμως οι εργαζόμενοι της πρώην διεύθυνσης σημάτων του υπουργείου Ανάπτυξης;

Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Ενιαίος Σύλλογος Εργαζομένων, στο πλαίσιο ενός προγράμματος συνεργασίας που εφαρμόζεται ανάμεσα στην Υπηρεσία Σημάτων και το εν λόγω Ευρωπαϊκό Γραφείο, ο υπάλληλος ο οποίος συμμετέχει σε αυτό το πρόγραμμα, οι οποίες περιλαμβάνονται  στα σήματα που κατατίθενται στο Ευρωπαϊκό Γραφείο, χωρίς να έχει αρμοδιότητα ελέγχου της εγκυρότητας της καταχώρησης του ευρωπαϊκού σήματος. Στο συγκεκριμένο σήμα, η λέξη δεν ήταν ελληνική ούτε καν ελληνική έκφραση γραμμένη με λατινικούς χαρακτήρες, οπότε δεν χρειαζόταν να σημειωθεί η αγγλική μετάφραση του. Συνεπώς δεν υπήρχε η οποιαδήποτε, εμπλοκή θεωρήσει κάποιος, της Υπηρεσίας Σημάτων.

Ωστόσο,  σύμφωνα με τον υπουργό Ανάπτυξης, ο υπάλληλος δεν σήκωσε «red flag» ώστε να ενημερωθεί η πολιτική ηγεσία και να πράξει τα δέοντα. Το αν υπάρχουν διοικητικές ευθύνες θα το δείξει η ΕΔΕ, που έχει ζητηθεί.

Η ΕΔΕ και οι υπάλληλοι της πρώην διεύθυνσης Σημάτων

Μετά από εντολή του Αδωνι Γεωργιάδη, διατάχθηκε η διενέργεια Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης για τη διερεύνηση και τη διαπίστωση πειθαρχικών παραπτωμάτων υπαλλήλων της πρώην Διεύθυνσης Σημάτων της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, σχετικά με την καταχώρηση του εμπορικού σήμα «Turkaegean».

Η ΕΔΕ, όπως ήταν αναμενόμενο, προκάλεσε την οργή των υπαλλήλων. «Ο υπουργός ψάχνει να βρει ένα εξιλαστήριο θύμα», δηλώνει στο mononews.gr ο πρόεδρος των εργαζομένων, Στέλιος Καναβός. Προσθέτει ότι «ουδέποτε έλαβαν σαφείς και συγκεκριμένες οδηγίες από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου  Ανάπτυξης, του Υπουργείου Εξωτερικών ή άλλου αρμόδιου για οποιαδήποτε έρευνα σημάτων σε διεθνές επίπεδο, με συγκεκριμένη αναφορά ενδείξεων ιδιαίτερου εθνικού ενδιαφέροντος».

Η διενέργεια της Ένορκης Διοικητικής εξέτασης διατάσσεται επειδή δεν υπήρξε ουδέποτε ενημέρωση για τη συγκεκριμένη υπόθεση προς την Υπηρεσία ή την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου από τους αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες που υπηρετούσαν στο εθνικό γραφείο σημάτων ή που τελούσαν σε απόσπαση στο Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO) προκειμένου να αναληφθεί η έγκαιρη και ενδεδειγμένη πολιτική, διπλωματική και υπηρεσιακή δράση.

Η συγγνώμη του Άδωνι Γεωργιάδη

«Λυπούμαι πάρα πολύ για αυτό που συνέβη, ζητώ συγγνώμη από όσους στεναχώρησα για το ό,τι συνέβη αυτό το πράγμα, αλλά δεν είχα καμία απολύτως ενημέρωση, το έμαθα αφού είχε συμβεί» είπε ο  υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Αδωνις Γεωργιάδης, μιλώντας χθες στην ΕΡΤ. Διαβεβαίωσε ότι η Ελλάδα θα προχωρήσει στις απαραίτητες νομικές ενέργειες που δικαιούται προκειμένου να καταργηθεί η κατοχύρωση, στην οποία προχώρησε η Τουρκία. Σε κάθε περίπτωση, ξεκαθάρισε ότι αυτό είναι ένα εμπορικό ζήτημα και δεν δημιουργεί κανένα ζήτημα εθνικής κυριαρχίας. Σημείωσε δε ότι 25 χρόνια τώρα η Τουρκία διαφημίζει με καταχωρίσεις στον τουρκικό και διεθνή τύπο το «τουρκικό Αιγαίο». «Το καινούργιο είναι ότι brand-αρε το σήμα “Turkaegean”. Κακώς. Δεν λέω καλώς. Το ξεκαθαρίζω και θα κάνω τα πάντα για να το αποτρέψω».

Αναφορικά με τις  ενδεχόμενες ευθύνες του υπουργείου Ανάπτυξης, είπε ότι το θέμα είναι περίπλοκο προσθέτοντας ότι «δεν θα ήθελα εύκολα να τοποθετηθώ γιατί έχω διατάξει και μια ΕΔΕ και σέβομαι τις διαδικασίες.»

Σε ό,τι αφορά στη δριμεία κριτική που δέχθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ,  ο Άδωνις Γεωργιάδης σημείωσε: «Κατηγορούμαι από τον κ. Τσίπρα γιατί ένας υπάλληλος του υπ. Ανάπτυξης, της Επιτροπής Σημάτων, όταν ενημερώθηκε για το αίτημα αυτό της Τουρκίας, δεν ενημέρωσε την πολιτική ηγεσία και δεν σήκωσε red flag. Μάλιστα, για αυτό να κατηγορηθώ».

Με σημερινή του ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων ‘Αδωνις Γεωργιάδης υπογραμμίζει ότι «θα κάνουμε όσα πρέπει νομικά να κάνουμε για να ακυρώσουμε αυτή την κατοχύρωση και θα το επιτύχουμε».

Μεταξύ άλλων, ο υπουργός σημειώνει πως «οι Τούρκοι έκαναν αίτηση απευθείας στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό και όχι σε μας, εκεί μία εξεταστής από κάποια βόρεια Χώρα, είδε το θέμα καθαρά γραφειοκρατικά, δηλ διαπίστωσε ότι ουδείς άλλος είχε κατοχυρώσει αυτό το σήμα και το έδωσε στον πρώτο αιτούντα, δηλ σε αυτή την περίπτωση στην Τουρκία. Με την ίδια διαδικασία καθημερινά κατοχυρώνονται αυτομάτως χιλιάδες εμπορικά σήματα. Δεν υπήρξε καμία έγκριση από ανώτερο πολιτικό επίπεδο, ούτε η Κομισιόν ή η ΕΕ δεν έχουν ευθύνη…Όλο αυτό έγινε σε χαμηλό γραφειοκρατικό επίπεδο εξ ου και δεν υπήρξε πολιτική αντίδραση». Ο ίδιος προσθέτει ότι οι εδώ υπηρεσίες του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων δεν είχαν καμία δικαιοδοσία ούτε να το εγκρίνουν ούτε να το κόψουν και η ΕΔΕ διατάχθηκε «όχι κατ´ ανάγκην για να τιμωρηθεί κάποιος, αλλά για να δούμε τι πήγε στραβά στην διαδικασία και να το διορθώσουμε».

Αναλυτικά ο υπουργός αναφέρει τα εξής:

«Για το Turkaegean

Καταρχάς στην πολιτική όταν κάτι πάει στραβά, ευθύνεσαι δεν ευθύνεσαι οφείλεις να δείχνεις γενναιότητα και να ζητάς συγγνώμη. Δεν τα κάνουμε όλα τέλεια ούτε πάντα τα ξέρουμε όλα. Από όσους λοιπόν αυθεντικά στενοχωρήθηκαν με την καθυστερημένη αντίδραση του Κράτους μας στην κατοχύρωση από την Τουρκία αυτού του όρου “Turkaegean”, ζήτησα Συγγνώμη αν και ουδέποτε ολιγώρησα ο ίδιος, ουδέποτε ενημερώθηκα και δεν αντέδρασα ή μπορούσα να το αποτρέψω και δεν το έκανα. Ασφαλώς θα κάνουμε όσα γίνονται σε νομικό επίπεδο για να το ακυρώσουμε και πιστεύω ότι με τα σωστά νομικά επιχειρήματα θα το επιτύχουμε.

Όμως την συζήτηση για το ζήτημα αυτό οφείλουμε να την θέσουμε στις σωστές της διαστάσεις μακριά από τις γελοιότητες του τύπου ότι «θα γύρναγα με τα πόδια» του ανθρώπου που έδωσε με τις Πρέσπες εις γνώσιν του το όνομα της Μακεδονίας (και όχι ένα απλό εμπορικό σήμα). Και η υποκρισία πρέπει να έχει κάποια όρια.

Πάμε λοιπόν να εξετάσουμε αυτή την υπόθεση με την σειρά:

Α) η κατοχύρωση αυτού του εμπορικού σήματος καμία Εθνική μας Κυριαρχία δεν καταπατά και όχι δεν μας πήραν το Αιγαίο οι Τούρκοι. Εμείς εξακολουθούμε μάλιστα, τώρα μάλλον και με έμμεση Τουρκική αναγνώριση, να έχουμε την πλήρη νομή του αυθεντικού, Ελληνικού από αρχαιοτάτων χρόνων, όρου «Αιγαίο».

Β) οι Τούρκοι έκαναν αίτηση απευθείας στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό και όχι σε μας, εκεί μία εξεταστής από κάποια βόρεια Χώρα, είδε το θέμα καθαρά γραφειοκρατικά, δηλ διαπίστωσε ότι ουδείς άλλος είχε κατοχυρώσει αυτό το σήμα και το έδωσε στον πρώτο αιτούντα, δηλ σε αυτή την περίπτωση στην Τουρκία. Με την ίδια διαδικασία καθημερινά κατοχυρώνονται αυτομάτως χιλιάδες εμπορικά σήματα. Δεν υπήρξε καμία έγκριση από ανώτερο πολιτικό επίπεδο, ούτε η Κομισιόν ή η ΕΕ δεν έχουν ευθύνη, ούτε μας πούλησε η Ευρώπη και διάφορες άλλες ανοησίες που ακούστηκαν. Όλο αυτό έγινε σε χαμηλό γραφειοκρατικό επίπεδο εξ ου και δεν υπήρξε πολιτική αντίδραση.

Γ) οι εδώ υπηρεσίες του Υπουργείου μας δεν είχαν καμία δικαιοδοσία ούτε να το εγκρίνουν ούτε να το κόψουν.

Δ) αφού είναι έτσι γιατί διέταξα την ΕΔΕ; Διότι ουδείς από την υπηρεσία αυτή ενημέρωσε την πολιτική ηγεσία, για να αποφασίσουμε εμείς, για το εάν θα θέλαμε ή όχι να προβάλουμε ένσταση κατά αυτού του Σήματος. Η ΕΔΕ λοιπόν γίνεται όχι κατ´ανάγκην για να τιμωρηθεί κάποιος, αλλά για να δούμε τι πήγε στραβά στην διαδικασία και να το διορθώσουμε. Προφανώς δεν αμφισβητώ τον πατριωτισμό κανενός και πολλών μάλλον κανενός υπαλλήλου του Υπουργείου μας ή άλλων Υπουργείων. Όμως ευκαιρία είναι από το σφάλμα αυτό, να αλλάξουμε τον τρόπο που λειτουργούμε. Αυτά θα μας τα υποδείξει επακριβώς το πόρισμα της ΕΔΕ.

Ε) ως Υπουργός είχα πάει σε ανύποπτο χρόνο στην Βουλή και είχα εξηγήσει ότι αυτή η υπηρεσία δεν λειτουργούσε τόσο καλά όσο θα το ήθελα και την κατήργησα, μεταφέροντας τις αρμοδιότητες της στον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας, με εξαιρετικά καλύτερο επίπεδο λειτουργίας. Η αρμοδιότητα αυτή μεταφέρθηκε στον ΟΒΙ φέτος τον Μάιο, δηλ μετά από τα γεγονότα. Κατόπιν αυτού ο ΟΒΙ δεν έχει και δεν θα μπορούσε να έχει καμία σχέση με αυτή την ιστορία.

Στ) η υποκρισία των πολιτικών μου αντιπάλων σε αυτό το θέμα και η προσπάθεια τους για άλλη μία φορά να με εξοντώσουν πολιτικά αυτή την φορά ξεπέρασε κάθε όριο. Ξαφνικά από «επικίνδυνος ακροδεξιός εθνικιστής» όπως με κατηγορούσαν σταθερά όλα αυτά τα χρόνια, τώρα έγινα «προδότης» και «Τουρκ’Αδωνις». Σημειώστε ότι αυτή την «ευαισθησία» την είχαν κόμματα και άνθρωποι που πιστεύουν «ότι η θάλασσα δεν έχει σύνορα», ότι «το Αιγαίο ανήκει στα ψάρια του» λογαριασμοί και κόμματα που ασταμάτητα πχ κατηγορούν την Ελλάδα για τα δήθεν pushbacks, υιοθετώντας όλη την Τούρκικη προπαγάνδα για το Αιγαίο, ξαφνικά οργίστηκαν υποτίθεται για ένα εμπορικό σήμα…Υποκριτές…

Τέλος να πούμε στον κ. Τσίπρα ότι φυσικά και επί θητείας του οι Τούρκοι διαφήμιζαν το «Τουρκικό Αιγαίο» και τότε (η φωτό ειναι από το 2018) ούτε με τα πόδια πήγε πουθενά ούτε διαμαρτυρήθηκε πουθενά.

Τέλος επαναλαμβάνω εμείς, επειδή αυτό μας ενοχλεί πραγματικά, θα κάνουμε όσα πρέπει νομικά να κάνουμε για να ακυρώσουμε αυτή την κατοχύρωση και θα το επιτύχουμε.»

Η παρέμβαση του αντιπροέδρου της Κομισιόν, Μαργαρίτη Σχοινά

Οργισμένη ήταν η αντίδραση του αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτη Σχοινά. Ζήτησε από την Επίτροπο Εσωτερικής Αγοράς Τιερί Μπρετόν να αναλάβει άμεσα δράση για τη διόρθωση και αποκατάσταση του εν λόγω ζητήματος, εφιστώντας του την προσοχή στις σοβαρές επιπτώσεις της πρόσφατης απόφασης της EUIPO να καταχωρήσει το «turkaegean» ως σήμα της ΕΕ.

Με επιστολή του προς τον Τιερί Μπρετόν, ο κ. Σχοινάς εκφράζει με «τον πιο έντονο τρόπο» την απογοήτευσή του που «οι εσωτερικοί έλεγχοι και οι διαδικασίες του EUIPO δεν αποδείχθηκαν επαρκείς για τον εντοπισμό και την κοινοποίηση μιας υπόθεσης με προφανείς και δυνητικά σοβαρές επιπτώσεις στις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ, στα κυριαρχικά δικαιώματα ενός κράτους μέλους της ΕΕ – της Ελλάδας- αλλά και για την προστασία των καταναλωτών και του τουριστικού τομέα της Ε.Ε».

Επιπροσθέτως, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν επισημαίνει ότι, αν και γνωρίζει, ότι η συγκεκριμένη υπηρεσία «απολαμβάνει νομικής, διοικητικής και οικονομικής αυτονομίας και ότι το ισχύον νομικό πλαίσιο δεν απαιτεί προηγούμενη διαβούλευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για μεμονωμένες αιτήσεις εμπορικών σημάτων», παραμένει «πεπεισμένος ότι στην περίπτωση αυτή υπήρξε σαφής αποτυχία σε διοικητικό επίπεδο να αξιολογήσει επαρκώς τις πολιτικές και νομικές διαστάσεις μιας τέτοιας απόφασης».

Η απόφαση θα προσβληθεί

Πάντως, σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα μπορεί να κινηθεί και το θέμα δεν θεωρείται αμετάκλητο. Μπορεί να μην έγινε ένσταση ωστόσο μπορεί να γίνει αίτηση ακύρωσης. Σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, Γιάννη Οικονόμου, πρόκειται για μια «αθέμιτη εμπορική πρακτική που θα προσβληθεί και θα αποκατασταθεί» ενώ στον ίδιο τόνο και ο  υπουργός Τουρισμού, Βασίλης Κικίλιας, μιλώντας στην ΕΡΤ είπε ότι η Ελλάδα θα κινηθεί νομικά και «θα προσβάλει αυτή τη διαδικασία» στους ευρωπαϊκούς θεσμούς.

Διαβάστε επίσης

Μαργαρίτης Σχοινάς: Οργισμένη αντίδραση για την απόφαση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Πνευματικής Ιδιοκτησίας να κατοχυρώσει το σήμα “turkaegean”