Εκρηκτικό κοκτέιλ για τη ρευστότητα των εταιρειών προμήθειας διαμορφώνει η εφαρμογή του Μηχανισμού Ανάκτησης Υπερκερδών το Δεκέμβριο, σε συνδυασμό με τις αυξημένες ανάγκες κεφαλαίων για αγορά ενέργειας του τρέχοντα μήνα και τις ζημιές που αναμένεται να παρουσιάσουν οι εταιρείες το Δεκέμβριο, τον οποίο τιμολόγησαν χαμηλότερα από τις πραγματικές τιμές.

Ο Γιάννης Μητρόπουλος Γενικός Διευθυντής στη Φυσικό Αέριο Ελληνική Εταιρεία Ενέργειας, και Πρόεδρος του ΕΣΠΕΝ (Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας) σημειώνει στο Mononews ότι κανονικά έπρεπε να υπολογιστεί και ο Δεκέμβριος στο Μηχανισμό Ανάκτησης Υπερκερδών και εκφράζει την ελπίδα ότι όταν η ΡΑΕ προτείνει το μοντέλο υπολογισμού υπερκερδών  θα προτείνει 4μηνη περίοδο τιμολόγησης, ώστε να μην υπολογίζονται υπερκέρδη χωρίς να συνεκτιμώνται και οι ζημιές του Δεκεμβρίου.  Επίσης, τονίζει, ότι το σύστημα πρόβλεψης τιμής που εισήχθη από τον Ιούλιο δημιουργεί πολλαπλούς κινδύνους είτε για τους προμηθευτές είτε για το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί αν η τιμολόγηση γινόταν με βάση το κόστος όπως είχαν προτείνει οι προμηθευτές και η ΡΑΕ στον υπουργό.

1

Ο Δεκέμβριος φέρνει ζημιές στους προμηθευτές ενέργειας, καθώς καμιά εταιρεία δεν είχε προβλέψει το ράλι τιμών που έχει ξεκινήσει τις πρώτες έξι μέρες του μήνα, όταν στις 20 Νοεμβρίου ανακοίνωναν τα τιμολόγια Δεκεμβρίου. Έτσι ενώ η ΡΑΕ ετοιμάζει το μηχανισμό υπερκερδών που θα καθορίσει τί θα πληρώσουν οι προμηθευτές ως υπερκέρδη το Δεκέμβριο, για το προηγούμενο τρίμηνο, πολλά από αυτά τα υπερκέρδη, θα εξανεμιστούν από τις ζημιές που θα σημειώσουν το Δεκέμβριο οι προμηθευτές  και θα αποτυπωθούν στο επόμενο τρίμηνο.

Η συγκυρία του Δεκεμβρίου αναμένεται να πιέσει σημαντικά τη ρευστότητα των προμηθευτών, αφού θα συμπέσει η υποχρέωση των εταιρειών να καταβάλουν το 60% των κερδών του προηγούμενου τριμήνου, που θα αποτυπώσει η ΡΑΕ, με την ανάγκη να καταβάλουν μεγάλα ποσά για αγορά ενέργειας και αν η αντιστάθμιση κινδύνου που έχουν κάνει είναι σε χαμηλότερα επίπεδα, θα θέλουν και πρόσθετα κεφάλαια για να καλύπτουν και τα margin call.

Τιμολόγηση με βάση την πρόβλεψη: Κίνδυνοι για όλους

Υπενθυμίζεται ότι το σύστημα τιμολόγησης ενέργειας που ισχύει από τον Ιούλιο δε βασίζεται στο κόστος ενέργειας αλλά στην πρόβλεψη κόστους για τον επόμενο μήνα, κάτι που στις ευμετάβλητες συνθήκες της αγοράς ενέχει δύο αλληλοτροφοδοτούμενους κινδύνους. Κίνδυνο για το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης  από τη μια, όταν οι προβλέψεις να είναι ψηλότερες από την τιμή που θα διαμορφωθεί τελικά με αποτέλεσμα οι τιμές ενέργειας και οι επιδοτήσεις να εκτοξεύονται και κίνδυνο για  τις εταιρείες προμήθειας από την άλλη όταν οι τιμές που προβλέπουν  είναι χαμηλότερες από αυτές που θα διαμορφωθούν τελικά και τότε (οι τιμές και οι επιδοτήσεις είναι χαμηλά)  οι προμηθευτές γράφουν ζημιές.

Και οι ζημιές των προμηθευτών (όπως θα συμβεί το Δεκέμβριο) θα τους κάνουν να προβλέψουν πολύ υψηλότερες τιμές τον επόμενο μήνα -για να “ρεφάρουν”-, αυξάνοντας τον κίνδυνο για το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης που τον Ιανουάριο θα δοκιμάσει τις αντοχές του, αφού θα κληθεί να καταβάλει υπέρογκες επιδοτήσεις για να μειώσει την τιμή στα 15-17 λεπτά η κιλοβατώρα, όπως είναι η δέσμευση του Υπουργού Ενέργειας.

Ο Γιάννης Μητρόπουλος Πρόεδρος του ΕΣΠΕΝ αναφέρει χαρακτηριστικά:  “Μετά από αυτό που θα ζήσουμε το Δεκέμβριο θα είμαστε όλοι πιο προσεκτικοί τους επόμενους μήνες. Τους πρώτους μήνες ήμασταν διστακτικοί και προβλέπαμε υψηλές τιμές, μετά γίναμε πιο τολμηροί στο να δίνουμε χαμηλές τιμές. Αντίθετα, με τους πρώτους μήνες της εφαρμογής του νέου συστήματος τιμολόγησης, που κάναμε υψηλότερες εκτιμήσεις από την  πορεία των τιμών, αυτή τη στιγμή οι συγκυρίες οδηγούν σε υψηλότερες τιμές από τις εκτιμήσεις που κάναμε.

Οι εκτιμήσεις μας τώρα είναι ότι ο Δεκέμβριος θα είναι σίγουρα  πάνω από τα 400 ευρώ, στα 415 ευρώ ίσως,  η MWH, και κανένας δεν είχε προβλέψει αυτές τις τιμές στις 20 Νοεμβρίου, όλοι είχαμε εκτιμήσει 20-30% χαμηλότερα. Το είχαμε θέσει και σε επιστολές που είχαμε στείλει στον υπουργό Ενέργειας, ότι σε μια περίοδο που έχουμε μεγάλη διακύμανση τιμών το σύστημα αυτό έχει κινδύνους για όλους. Η τιμή της ενέργειας δεν μπορεί να προβλεφθεί γιατί επηρεάζεται   πολλούς παράγοντες και όχι μόνο από το φυσικό αέριο. Οι ηλεκτρικές αγορές στην Ευρώπη είναι διασυνδεδεμένες, εμείς  με Ιταλία και Βουλγαρία  αλλά η Ιταλία με τη Γαλλία. Αυτό σημαίνει ότι αν η Γαλλία έχει ζήτημα επάρκειας και  υπάρξουν μέρες που δε θα μπορεί η Γαλλία να παράξει το ρεύμα το οποίο χρειάζεται, όπως εκτιμάται, αυτό θα φέρει μια αύξηση της ζήτησης και αύξηση της τιμή όχι μόνο στη Γαλλία αλλά και στις άλλες αγορές με τις οποίες συνδέεται, όπως την αγορά της Ιταλίας, και της Ελλάδας που συνδέεται με την Ιταλία.

Σήμερα υπάρχει διαθεσιμότητα φυσικού αερίου και δεν πιστεύω ότι η μεγαλύτερη επίδραση στην τιμή  θα είναι από το φυσικό αέριο αλλά από τις συνθήκες της παραγωγής ΑΠΕ και της ζήτησης στις γειτονικές αγορές”.

Όπως αναφέρει μετά το δεύτερο μήνα οι εταιρείες έβγαζαν έξω από τους υπολογισμούς τους το risk margin γιατί έβλεπαν τις τιμές να διαμορφώνονται χαμηλότερα από τις εκτιμήσεις τους. “Κάποια στιγμή όμως θα γύριζε αυτό και φτάσαμε στο Δεκέμβρη, να έχουμε υπολογίσει όλοι ένα κόστος από λίγο ως πολύ χαμηλότερο”.

Μια τιμολόγηση με βάση το κόστος θα ήταν πιο ασφαλής για όλους

Όπως αναφέρει ο κ. Μητρόπουλος, “Είχαμε προτείνει να πάμε σε ένα σχήμα cost plus (κόστος + περιθώριο κέρδους) , αυτό που είχε προτείνει και η ΡΑΕ αλλά δεν εισακούστηκε. Αυτό το σχήμα θα ήταν ασφαλές για όλους και τους καταναλωτές και τους προμηθευτές. Το κόστος ενέργειας  θα έπρεπε να πληρωθεί από τους καταναλωτές, αλλά μόνο αυτό, χωρίς κινδύνους”.

Είναι χαρακτηριστικό, όπως αναφέρει, ότι η Μέση Τάση που είναι επιχειρήσεις που θέλουν να πληρώνουν όσο γίνεται λιγότερο, έχουν επιλέξει την τιμολόγηση βάσει του κόστους, ώστε να μην πληρώνει παραπάνω, γιατί στο σύστημα πρόβλεψης τιμής θα έπρεπε να πληρώνει και τον κίνδυνο

Εν αναμονή των αποφάσεων της ΡΑΕ για το Μηχανισμό Ανάκτησης Υπερεσόδων

Το σύστημα πρόβλεψης τιμής, μπορεί να δημιουργεί υπερκέρδη στις εταιρείες προμήθειας κάποιους μήνες αν κατά την πρόβλεψή τους τιμολογούν πάνω από την τιμή ενέργειας που τελικά θα διαμορφωθεί, και το Υπουργείο Ενέργειας έχει αποφασίσει να τα πάρει πίσω με το Μηχανισμό Ανάκτησης Υπερεσόδων, του οποίου ο τρόπος υπολογισμού των υπερκερδών θα καθοριστεί από τη ΡΑΕ

“Την Παρασκευή στείλαμε στη ΡΑΕ τα οικονομικά δεδομένα του προηγούμενου τριμήνου, καταναλώσεις, έσοδα, κόστη. Στείλαμε ποσότητες, έσοδα, κόστος ενέργειας, λειτουργικά, επισφάλειες, κόστος αντιστάθμισης.  Το σημαντικό όμως είναι τι θα συμπεριλαμβάνεται στο κόστος και φαίνεται ότι η ΡΑΕ είναι σύμφωνη να υπολογίσει όλα μας τα κόστη. Το συγκεκριμένο τρίμηνο, οι συνθήκες ήταν τέτοιες που διαμόρφωναν τα κόστη χαμηλότερα, καθώς και το φυσικό αέριο   χαμηλότερο, συμμετείχαν οι ΑΠΕ και οι καιρικές συνθήκες διατήρησαν χαμηλά τη ζήτηση και τις τιμές του ρεύματος. Τώρα υποθέτουμε ότι θα κληθούμε να πληρώσουμε 60% του ποσού που θα μας καθορίσει η ΡΑΕ ως υπερέσοδα, ενώ το Δεκέμβριο η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική και ενώ η   οριστικοποίηση των ποσοτήτων με βάση τις εκκαθαρίσεις θα γίνει σε έξι μήνες.

Η ΡΑΕ θα μπορούσε να εισηγηθεί οποιαδήποτε αλλαγή τόσο για την περίοδο που υπολογίζονται τα κέρδη όπως και για τον τρόπο που υπολογίζονται τα κέρδη, και ελπίζουμε να εισηγηθεί η φορολόγηση να γίνεται στο κλείσιμο του οικονομικού έτους”, σημείωσε ο κ. Μητρόπουλος.