“Φωτιά” παίρνουν μέρα νύχτα οι ραπτομηχανές στα εργοστάσια παραγωγής της Shein στο Κουανγκτσόου, στο Δέλτα του “Μαργαριταρένιου ποταμού” στη νότια Κίνα.

Παρόλο που τα κεντρικά γραφεία της Shein βρίσκονται τώρα στη Σιγκαπούρη, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η πλειοψηφία των προϊόντων της κατασκευάζεται στην Κίνα.

1

Οι υπερωρίες είναι αναπόφευκτες στην περιοχή, γνωστή ως “Χωριό της Shein”,  καθώς οι εργαζόμενοι καλούνται να παράγουν είδη ρουχισμού, για να γεμίζουν τις ντουλάπες των καταναλωτών σε περισσότερες από 150 χώρες.

“Εργαζόμαστε 31 ημέρες το μήνα”, ανέφερε στο BBC, ένας υπάλληλος στο μεγαλύτερο κατάστημα λιανικής γρήγορης μόδας στον κόσμο, ενώ οι περισσότεροι σημείωσαν ότι έχουν μόνο μία μέρα άδεια μηνιαίως.

Οι δημοσιογράφοι του BBC, οι οποίοι επισκέφτηκαν 10 εργοστάσια και συνομίλησαν με τέσσερις ιδιοκτήτες και περισσότερους από 20 εργαζόμενους, διαπίστωσαν ότι οι υπάλληλοι κάθονται πίσω από ραπτομηχανές για περίπου 75 ώρες την εβδομάδα, κατά παράβαση της κινεζικής εργατικής νομοθεσίας.

Ωστόσο, αυτό το ωράριο εργασίας δεν είναι ασυνήθιστο στην Κίνα, ειδικά στο Κουανγκτσόου, μια βιομηχανική περιοχή που οι άνθρωποι αναζητούν υψηλότερο εισόδημα.

Αξία $60 δισ.

Η Shein, που αναπτύχθηκε ραγδαία τα τελευταία χρόνια, εκτιμάται ότι αξίζει περίπου 60 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ σήμερα εξετάζει την εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου.

Όμως, η ανοδική της πορεία συνοδεύτηκε από διαμάχες σχετικά με τη μεταχείριση των εργαζομένων και ισχυρισμούς για καταναγκαστική εργασία.

Πέρσι μάλιστα παραδέχτηκε ότι βρήκε παιδιά για να εργαστούν στα εργοστάσιά της στην Κίνα, αλλά επεσήμανε ότι δεσμεύεται να διασφαλίσει τη δίκαιη και αξιοπρεπή μεταχείριση όλων των εργαζομένων στην αλυσίδα εφοδιασμού της.

Παράλληλα τόνισε ότι επενδύει εκατομμύρια δολάρια για την ενίσχυση της διακυβέρνησης και της συμμόρφωσης με τους κανονισμούς.

Η επιτυχία της Shein στηρίζεται στον όγκο – το απόθεμα στο διαδίκτυο φτάνει τις εκατοντάδες χιλιάδες – και τις τεράστιες εκπτώσεις έως και 90%.

Τα έσοδά της έχουν εκτοξευθεί στα ύψη, ξεπερνώντας άλλους κολοσσούς στον χώρος της μόδας όπως η H&M, η Zara και η βρετανική Primark, καθώς στο “Χωριό της Shein” βρίσκονται περίπου 5.000 εργοστάσια που τροφοδοτούν αποκλειστικά την κινεζική εταιρεία.

Τα κτίρια έχουν διαμορφωθεί ώστε να χωράνε τις ραπτομηχανές, τα ρολά υφάσματος και τις τσάντες γεμάτες με υπολείμματα υφασμάτων.

Οι πόρτες στα υπόγειά τους είναι πάντα ανοιχτές για να εξυπηρετούν τον ατέρμονο κύκλο παραδόσεων και παραλαβών.

Καθώς η μέρα κυλάει, τα ράφια στις αποθήκες γεμίζουν με διαφανείς πλαστικές σακούλες, με τη διακριτική ετικέτα των πέντε γραμμάτων.

Αλλά δεν τελειώνει εδώ, καθώς ο κύκλος επαναλαμβάνεται μετά τις 22:00, όπου οι ραπτομηχανές ξεκινούν ξανά.

“Συνήθως εργαζόμαστε, 10, 11 ή 12 ώρες την ημέρα. Τις Κυριακές δουλεύουμε περίπου τρεις ώρες λιγότερες”, δηλώνει μια 49χρονη εργαζόμενη.

Οι εργαζόμενοι κάνουν μια παύση για μεσημεριανό γεύμα και βραδινό.

Με τα πιάτα και τα ξυλάκια στο χέρι, κάνουν ουρές στις καντίνες για να αγοράσουν φαγητό. Αν δεν υπάρχει άλλος χώρος για να καθίσουν, στέκονται στο δρόμο.

“Δουλεύω σε αυτά τα εργοστάσια για περισσότερα από 40 χρόνια”, σημείωσε μια γυναίκα η οποία σταμάτησε για μόλις 20 λεπτά για να γευματίσει.

Στο εσωτερικό τους, τα εργοστάσια δεν είναι στριμωγμένα. Υπάρχει αρκετό φως και έχουν τοποθετηθεί ανεμιστήρες βιομηχανικού μεγέθους για να κρατούν τους εργαζόμενους δροσερούς.

Αυτή είναι η εφοδιαστική αλυσίδα της Shein. Τα εργοστάσια έχουν συνάψει σύμβαση για την κατασκευή ρούχων κατόπιν παραγγελίας.

Εάν κάποιο προϊόν γνωρίσει επιτυχία, οι παραγγελίες θα αυξηθούν και το ίδιο θα πρέπει να γίνει και στην παραγωγή.

Στη συνέχεια, τα εργοστάσια προσλαμβάνουν προσωρινούς εργαζόμενους για να καλύψουν τη ζήτηση, που δεν μπορεί να καλύψει το μόνιμο προσωπικό τους.

Παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

“Κερδίζουμε τόσο λίγα. Το κόστος ζωής είναι τώρα τόσο υψηλό”, αναφέρει χαρακτηριστικά μια εργάτρια που μετακόμισε στην περιοχή, ελπίζοντας να βγάλει αρκετά για να στείλει πίσω στα δύο παιδιά της που ζουν με τους παππούδες τους.

“Πληρωνόμαστε ανά κομμάτι”, εξηγεί. “Εξαρτάται πόσο δύσκολο είναι το αντικείμενο. Κάτι απλό όπως ένα μπλουζάκι είναι ένα-δύο γιουάν (λιγότερο από ένα δολάριο) ανά κομμάτι και μπορώ να φτιάξω περίπου 12 μέσα σε μια ώρα”.

Εργαζόμενη στο «χωριό της Shein»
Εργαζόμενη στο «χωριό της Shein» (Πηγή: BBC)

Αυτό το ωράριο δεν είναι ασυνήθιστο, αλλά είναι σαφές ότι είναι παράνομο και παραβιάζει τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα. Είναι μια ακραία μορφή εκμετάλλευσης και αυτό είναι γεγονός”, δήλωσε ο Ντέιβιντ Χάτσφιλντ της ομάδας Public Eye.

Η μέση εβδομαδιαία εργασία δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις 44 ώρες, σύμφωνα με την κινεζική εργατική νομοθεσία, η οποία ορίζει επίσης ότι οι εργοδότες πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι εργαζόμενοι παίρνουν τουλάχιστον μία ημέρα ανάπαυσης την εβδομάδα.

Εάν ένας εργοδότης θέλει να παρατείνει αυτό το ωράριο, θα πρέπει να γίνει για ειδικούς λόγους.

Στο στόχαστρο της Ουάσιγκτον

Η επιτυχία της εταιρείας έχει τραβήξει και την προσοχή της Ουάσιγκτον, η οποία είναι όλο και πιο επιφυλακτική απέναντι στις κινεζικές εταιρείες.

Τον Ιούνιο, ο επίλεκτος του Ντόναλντ Τραμπ για το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, δήλωσε ότι είχε “σοβαρές ηθικές ανησυχίες” σχετικά με την Shein.

“Η δουλεία των σκλάβων, τα καταστήματα και τα εμπορικά κόλπα είναι τα βρώμικα μυστικά πίσω από την επιτυχία της Shein”, είχε αναφέρει χαρακτηριστικά.

Την ίδια στιγμή, οι Οργανώσεις για τα δικαιώματα κάνουν λόγο για αδικία και εκμετάλλευση, παρόλο που οι πολλές ώρες εργασίας έχουν γίνει τρόπος ζωής στο Κουανγκτσόου.

Σχετικά με την εγγραφή στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου, ο Sheng Lu, καθηγητής στις Σπουδές Μόδας και Ένδυσης στο Πανεπιστήμιο του Ντέλαγουερ σημειώνει ότι “Αυτό αφορά τη φήμη της εταιρείας”.

“Εάν η Shein μπορεί να επιτύχει μια δημόσια εγγραφή, τότε σημαίνει ότι αναγνωρίζεται ως μια αξιοπρεπής εταιρεία. Αλλά αν θέλει να διατηρήσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών, θα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της”, εξηγεί ο καθηγητής.

Σημαντικό πλεονέκτημα

Ένα σημαντικό πλεονέκτημα, είναι ότι η εφοδιαστική αλυσίδα της Shein βρίσκεται στην Κίνα.

Επίδοξοι αντίπαλοι όπως το Βιετνάμ και το Μπαγκλαντές εισάγουν πρώτες ύλες από την Κίνα για την κατασκευή ρούχων.

Εντούτοις, τα κινεζικά εργοστάσια βασίζονται αποκλειστικά σε τοπικές πηγές για τα πάντα, από ύφασμα μέχρι φερμουάρ και κουμπιά.

Αυτό λειτουργεί θετικά ειδικά για την Shein, που αποστέλλει περίπου ένα εκατομμύριο πακέτα την ημέρα κατά μέσο όρο, σύμφωνα με στοιχεία της ShipMatrix.

“Αυτή είναι η συμβολή των Κινέζων στον κόσμο”, ανάφερε μια 33χρονη επόπτρια από το Γκουανγκντόνγκ, η οποία δεν θέλησε να αναφέρει το όνομά της στο BBC.

Παραδέχτηκε ότι οι ώρες εργασίας είναι πολλές, ωστόσο ανέφερε ότι “τα πάμε καλά μεταξύ μας. Είμαστε σαν οικογένεια”.

Διαβάστε επίσης: 

Shein: Γιατί χάνει την αξιοπιστία του στη Βρετανία ο κινεζικός κολοσσός της fast fashion

Temu-Shein: Νέος πονοκέφαλος από την αυστηρότερη πολιτική των ΗΠΑ για τα φθηνά κινεζικά προϊόντα

Amazon: Λανσάρει τον νέο ανταγωνιστή των Temu και Shein με «τρελά χαμηλές» τιμές