Τι απειλεί τα «χρυσά διαβατήρια» της Καραϊβικής;

Στον τροπικό παράδεισο του Αγίου Χριστοφόρου και Νέβις στην Καραϊβική, δεν είναι οι επισκέπτες των χρυσών ακτών και των παρθένων παραλιών του που συντηρούν την οικονομία. Είναι εκείνοι που αγοράζουν τα μπλε σε χρώμα “χρυσά” διαβατήριά του.

Για μόλις 100.000 δολάρια, οι αλλοδαποί μπορούν να εξασφαλίσουν υπηκοότητα σε ορισμένες χώρες της Καραϊβικής, οι οποίες υπόσχονται φορολογικές ελαφρύνσεις και ταξίδια προς την Ευρώπη χωρίς την έκδοση βίζας.

Στο νησιωτικό κράτος Άγιος Χριστόφορος και Νέβις, το πρόγραμμα “χρυσού διαβατηρίου” αναμενόταν να αποφέρει περίπου 192 εκατομμύρια δολάρια, ή το 51% των εσόδων της χώρας, το 2023.

Προστασία με κάθε κόστος

Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο ο πρωθυπουργός Τέρανς Ντρου προτρέπει τους κατοίκους να συσπειρωθούν υπέρ της “ναυαρχίδας” της βιομηχανίας τους, η οποία θα βρεθεί σε κίνδυνο, εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση αυστηροποιήσει τους ταξιδιωτικούς κανόνες για τις χώρες που πουλούν την υπηκοότητά τους.

«Η εθνική μας οικονομική ευημερία εξαρτάται από την ευρωστία του προγράμματος “citizenship-by-investmentι”,  ανέφερε κατά τη διάρκεια της ετήσιας ομιλίας του για τον προϋπολογισμό τον περασμένο μήνα.

«Αυτό το πρόγραμμα πρέπει να προστατευτεί με κάθε κόστος», τόνισε.

Για τον Άγιο Χριστόφορο και Νέβις, καθώς και τέσσερις άλλες χώρες της Καραϊβικής — Ντομίνικα, Αγία Λουκία, Γρενάδα και Αντίγκουα-Μπαρμπούντα, τα συγκεκριμένα προγράμματα αποφέρουν περισσότερα από 579 εκατομμύρια δολάρια ετησίως.

Σε Αγία Λουκία και Αντίγκουα, το κόστος ανά διαβατήριο είναι τόσο χαμηλό όσο 100.000 δολάρια, ενώ ο Άγιος Χριστόφορος και Νέβις έχει την υψηλότερη τιμή στα 250.000 δολάρια.

Οι χώρες έχουν δώσει υπηκοότητα σε τουλάχιστον 88.000 άτομα. Πολλοί από αυτούς είναι Κινέζοι, Ρώσοι, Νιγηριανοί ή ανήκουν άλλες εθνικότητες που διαφορετικά θα έπρεπε να υποβάλουν αίτηση για ταξιδιωτικές άδειες ανέφερε η ΕΕ στην έκθεσή της του Οκτωβρίου.

Στο μικροσκόπιο της ΕΕ

Αυτό ωθεί την ΕΕ να εξετάσει αλλαγές που θα καθιστούσαν ευκολότερο τον περιορισμό των ταξιδιών από χώρες που προσφέρουν τέτοιου είδους προγράμματα (CBI).

Μια πρόσφατη έκθεση από τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), ανέφερε ότι τα προγράμματα μπορούν να χρησιμεύσουν ως μέσο για τους εγκληματίες «να διαπράττουν μαζικές απάτες και να “ξεπλένουν” ποσά δισεκατομμυρίων δολαρίων».

Εάν η ΕΕ προβεί σε αλλαγή καθεστώτος «θα άλλαζε αμέσως το παιχνίδι», υπογραμμίζει ο Ραφαέλ Σίντρον, η εταιρεία του οποίου, Wealthy Expat, συμβουλεύει τους ανθρώπους για την απόκτηση δεύτερου διαβατηρίου.

“Σωτήρια” πηγή εσόδων

Στη Ντομίνικα, τα CBI αντιπροσωπεύουν το 55% του συνόλου των κρατικών εσόδων και τα κεφάλαια έχουν χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή του διεθνούς αεροδρομίου και τη βυθοκόρηση ποταμών.

Στη Γρενάδα, αυτά τα ποσά έχουν χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία φυλακών και έχουν υποστηρίξει προγράμματα πρόνοιας.

Και για τα πέντε έθνη — μικρές οικονομίες που εξαρτώνται από τον τουρισμό με λίγους φυσικούς πόρους — τα προγράμματα αποτελούν “σωτηρία”.

«Εάν αλλάξει αυτό, θα ακρωτηριαστεί σε μεγάλο βαθμό η βιομηχανία της Καραϊβικής», επισημαίνει ο Σίντρον, ο οποίος παραιτήθηκε από την αμερικανική υπηκοότητα αφού απέκτησε διαβατήρια από τον Άγιο Χριστόφορο και Νέβις, τη Σερβία και το Μεξικό.

«Η πραγματικότητα είναι ότι κανείς δεν θέλει ένα διαβατήριο που να δίνει πρόσβαση μόνο στη Λατινική Αμερική και σε μερικές αφρικανικές χώρες», συμπληρώνει.

Ο Άγιος Χριστόφορος και Νέβις έγινε η πρώτη χώρα που προσέφερε υπηκοότητα μέσω επένδυσης το 1984, αφού απέκτησε την ανεξαρτησία του από την Αγγλία τον προηγούμενο χρόνο.

Για το έθνος των 48.000 ατόμων, οι πωλήσεις υπηκοότητας και η προώθηση του τουρισμού θεωρήθηκαν ως ένας τρόπος να “απογαλακτιστεί” από το εμπόριο ζάχαρης.

Σύμφωνα με τον Mc Claude Emmanuel, CEO του προγράμματος CBI της Αγίας Λουκίας, τα νησιά γνωρίζουν πολύ καλά ότι η ευκολία ταξιδιού είναι ένας από τους κύριους  λόγους πώλησής τους.

Σε αυτό το πλαίσιο, τα πέντε έθνη συναντήθηκαν με Ευρωπαίους και Αμερικανούς αξιωματούχους, προκειμένου να υπογραμμίσουν τις διαδικασίες ασφαλείας τους.

Τον Μάρτιο απαγόρευσαν Ρώσους και Λευκορώσους από τα προγράμματα ως απάντηση στην εισβολή στην Ουκρανία.

Ακόμα κι έτσι όμως, τον Ιούλιο, το Ηνωμένο Βασίλειο ακύρωσε τα ταξίδια χωρίς βίζα από τη Ντομίνικα και μερικά ακόμη έθνη, επικαλούμενο ανησυχίες για την ασφάλεια.

“Όποτε λαμβάνουμε μια αίτηση, πρέπει να την εξετάζουμε διεξοδικά”, τονίζει ο Emmanuel.

«Γνωρίζουμε ότι ένα σφάλμα, μια “ρωγμή” στην έρευνά μας, μπορεί να προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά», συνεχίζει.

Φόβος στις ΗΠΑ

Παρόλο που οι πολίτες των ΗΠΑ πρέπει να πληρώνουν ομοσπονδιακούς φόρους ανεξάρτητα από το πού ζουν – και απολαμβάνουν ήδη ταξίδια χωρίς βίζα στην Ευρώπη – το ενδιαφέρον τους για τα προγράμματα διαβατηρίων αυξήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας και συνεχίζουν να κεντρίζουν το ενδιαφέρον, εν μέσω παγκόσμιας αβεβαιότητας, σύμφωνα με αξιωματούχους και μεσίτες.

Αυτό που φαίνεται να οδηγεί τη ζήτηση είναι μια αίσθηση ανησυχίας, δηλώνει η Katie Ananina, ιδρύτρια και διευθύνουσα σύμβουλος του Plan B Passport με έδρα το Τέξας.

Σημειώνει μάλιστα ότι οι περισσότεροι από τους πελάτες της στις ΗΠΑ “φέρνουν την καταστροφή” ΄όσον αφορά αυτό το θέμα.

«Οι αμερικανικές εκλογές έρχονται πάντα με έντονο ενδιαφέρον για CBI», εξηγεί η Ananina.

«Πολλοί άνθρωποι περιμένουν εμφύλιες αναταραχές ανεξάρτητα από το ποια πλευρά κερδίζει, επομένως θέλουν ένα αντιστάθμισμα, ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο, που τους επιτρέπει να πάνε στη ζεστή Καραϊβική και να απολαύσουν τον χρόνο τους εκεί», συμπληρώνει.

Στην Αντίγκουα και Μπαρμπούντα – τη μόνη χώρα της Καραϊβικής που δημοσιεύει ανάλυση ανά εθνικότητα – ο αριθμός των Αμερικανών που υποβάλλουν αίτηση για υπηκοότητα έχει τριπλασιαστεί από το 2019.

Τη ίδια στιγμή, σε πολλές χώρες, η εισροή πλούσιων αλλοδαπών έχει επιδεινώσει τις κοινωνικές εντάσεις.

Η Πορτογαλία απέσυρε πρόσφατα το πρόγραμμα επενδυτών κατοίκων, καθώς κατηγορήθηκε για στρέβλωση της αγοράς ακινήτων, ενώ διάφορες χώρες εντός της ΕΕ τερματίζουν ή μεταρρυθμίζουν τα προγράμματα CBI για να είναι πιο άκαμπτα.

Παρόλο που τα προγράμματα της Καραϊβικής προκαλούν επίσης κάποια δυσφορία στους ντόπιους, τα οφέλη είναι, ίσως, πιο εμφανή.

Μέρισμα στους εργαζόμενους

Κατά την πρόσφατη ομιλία του, ο πρωθυπουργός του Αγίου Χριστοφόρου και Νέβις, ανακοίνωσε ότι οι περισσότεροι εργαζόμενοι θα λάβουν «μέρισμα CBI» – το τρίτο τα τελευταία χρόνια – μεταξύ 95 και 185 δολάρια.

Αυτό γίνεται αισθητό σε όλη τη χώρα, υπογραμμίζει η Sherry Gajor, ιδιοκτήτρια του Sherry’s Beauty World στο Charlestown, Saint Kitts.

«Όταν δίνεις στους ανθρώπους ένα μικρό κίνητρο όπως αυτό, μπορεί να έρθουν στο κατάστημά σου», σημειώνει η Sherry Gajor, ιδιοκτήτρια του Sherry’s Beauty World στο Charlestown.

«Η κυβέρνηση επιστρέφει στους ανθρώπους κάποια από τα χρήματα που συγκέντρωσε, οπότε αυτό είναι καλό», δηλώνει χαρακτηριστικά.

Διαβάστε επίσης: 

Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ: Τα fake news για τo AI απειλούν την παγκόσμια οικονομία

Hewlett Packard: Έκλεισε το mega deal $14 δισ. για την εξαγορά της Juniper

Τζον Κατσιματίδης: Προήγαγε τον γιο του σε πρόεδρο της «αυτοκρατορίας» των $7 δισ.