ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Στις εξελίξεις και στις προοπτικές μείωσης των κόκκινων δανείων στην ελληνική αγορά αναφέρεται δημοσίευμα του Economist, που καταγράφει τις προσπάθειες των τραπεζών να απαλλαγούν από το βάρος των επισφαλειών, διαπιστώνοντας παράλληλα ότι ακόμη και εάν οι τράπεζες επιτύχουν στα σχέδιά τους, θα έχουν 65 δισ. ευρώ NPEs στο τέλος του 2019.
Σε εκτεταμένο άρθρο του Patrick Lane για τις ελληνικές τράπεζες με τίτλο “A critical task for the Greek economy enters a new phase”, επισημαίνεται ότι οι ελληνικές τράπεζες φέρουν το πιο βαρύ φορτίο στην Ευρώπη, με το 43,1% του δανειακού τους χαρτοφυλακίου να αντιστοιχεί σε μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα, τα οποία στο τέλος του 2017 ανέρχονταν σε 95,7 δισ. ευρώ.
Το μείζον ερώτημα που θέτει το άρθρο είναι τι θα κάνουν οι ελληνικές τράπεζες μετά το 2019, οπότε ακόμη και εάν έχουν επιτύχει το στόχο τους για τη μείωση των NPEs, θα βρίσκονται ακόμη με μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα 65 δισ. ευρώ.
Ο Θ. Καλαντώνης, επικεφαλής στο τμήμα διαχείρισης προβληματικών περιουσιακών στοιχείων της Eurobank δηλώνει πως «αυτή είναι η πιο δύσκολη ερώτηση».
Δηλαδή, ποιο θα είναι το νέο σχέδιο των πιστωτών, ώστε τα NPEs να προσεγγίσουν περισσότερο τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. (σ.σ. περίπου 7%)
«Μπορούμε να το κάνουμε; (να προσεγγίσουμε τον μέσο ευρωπαϊκό όρο). Η απάντηση πρέπει να είναι, ΝΑΙ. Αλλά δεν θα είναι εύκολο» δηλώνει.
Στο άρθρο του Economist αναφέρεται ότι το ύψος των NPEs των ελληνικών τραπεζών στο τέλος του 2017 εμφάνισε μείωση κατά 13 δισ. ευρώ σε σχέση με το υψηλότερο σημείο, το Μάρτιο του 2016.
Η μείωση των NPEs, αναφέρεται, έχει στηριχθεί κυρίως σε διαγραφές και πωλήσεις ενώ έχουν σημειωθεί και περιπτώσεις “θεραπείας” προβληματικών ανοιγμάτων, είτε γιατί μέσω των ρυθμίσεων τα δάνεια γίνονται βιώσιμα, είτε γιατί οι οφειλέτες απλά “βρίσκουν μετρητά” και ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους.
Οι τράπεζες σχεδιάζουν να περιορίσουν περαιτέρω τα NPEs κατά 30 δισ. ευρώ φέτος και τον επόμενο χρόνο. Το πιο δύσκολο σημείο σε αυτό το εγχείρημα είναι η διαχείριση των προβληματικών δανείων προς τις επιχειρήσεις.
Πωλήσεις προβληματικών δανείων
Μεταξύ των λύσεων που εξετάζονται περιλαμβάνεται και η πώληση επιχειρηματικών δανείων, που αποτελεί το πιο δύσκολο εγχείρημα. Αν και οι προβλέψεις καλύπτουν ήδη το 50% των NPEs και οι εγγυήσεις καλύπτουν θεωρητικά το υπόλοιπο 50%, οι τράπεζες και οι αγοραστές δανείων πρέπει ακόμη να αξιολογήσουν ποιες επιχειρήσεις είναι πράγματι βιώσιμες και ποιες όχι, καθώς την πραγματική αξία των εγγυήσεων.
Επίσης, οι οφειλέτες μπορεί να οφείλουν χρήματα σε περισσότερες από μία τράπεζες ενώ και οι εγγυήσεις μπορεί να είναι κατακερματισμένες (δηλαδή, διαφορετικά τμήματα ενός ακινήτου π.χ. χώρος στάθμευσης, χώροι αποθήκευσης, μπορεί να αποτελούν ξεχωριστές εγγυήσεις. Οι τραπεζίτες υπολογίζουν ότι το 25% των κακοπληρωτών είναι “στρατηγικοί”.
Ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί
Αναφερόμενο στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, το άρθρο του Economist αναφέρει ότι υπολογίζεται πως έως 20.000 ακίνητα μπορούν βγουν σε ηλεκτρονικό πλειστηριασμό φέτος. Οι τράπεζες αγοράζουν οι ίδιες πολλά ακίνητα αλλά πλέον υπάρχουν και πωλήσεις. Ταυτόχρονα οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί έχουν “ξετρυπώσει” ορισμένους στρατηγικούς κακοπληρωτές: Περίπου το ένα πέμπτο των ακινήτων που τέθηκαν προς πώληση, αποσύρθηκε, καθώς οι οφειλέτες βρήκαν χρήματα ή ζήτησαν αναδιάρθρωση του χρέους τους. Οι τράπεζες έχουν επίσης συγκροτήσει μια Διατραπεζική Επιτροπή ώστε περιπτώσεις εταιρειών με οφειλές σε περισσότερους από έναν πιστωτές να αντιμετωπίζονται συνολικά, συντονισμένα και όχι αποσπασματικά (ανά πιστωτή)
Το άρθρο σχολιάζει ότι και οι τέσσερις ελληνικές συστημικές τράπεζες εμφανίζουν υγιή capital ratios και πέρασαν τα stress tests χωρίς να τους ζητηθεί να αντλήσουν πρόσθετα κεφάλαια, ενώ επιστρέφουν σταδιακά οι καταθέσεις. Μένουν όμως ακόμη πολλά. Το επίπεδο των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα κινείται στα 120 δισ. ευρώ, 45% χαμηλότερα σε σχέση με τα τέλη του 2009, ενώ “δεκάδες δισ. ευρώ είναι κρυμμένα σε σπίτια – θαμμένα ακόμη και σε κήπους – ή στο εξωτερικό”.
Σε ό,τι αφορά στις νομοθετικές αλλαγές που αποσκοπούσαν στην επίσπευση των πτωχεύσεων οι διαδικασίες εξακολουθούν να είναι “χάος”, αναφέρει στο Economist εκπρόσωπος δικηγορικού γραφείου στην Αθήνα επικαλούμενος την περιπλοκότητα του καταστατικού για τις μικρές επιχειρήσεις. Επίσης πολλές νέες προσπάθειες για “εξωδικαστική” διευθέτηση θα απαιτήσουν τελικά αποφάσεις δικαστών επειδή το κράτος, που είναι συχνά ο μεγαλύτερος πιστωτής, θα αντιταχθεί σε σχέδια τραπεζών. Ταυτόχρονα η χώρα δεν διαθέτει εξειδικευμένα δικαστήρια: ένας δικαστής μπορεί να αποφανθεί για ένα διαζύγιο μία ημέρα και για έναν πλειστηριασμό την επόμενη. Πέρυσι, σύμφωνα με την Creditreform, μια εταιρεία είσπραξης οφειλών, στην Ελλάδα καταγράφηκαν μόλις 120 πτωχεύσεις εταιρειών, όταν στην, αντίστοιχου μεγέθους πορτογαλική οικονομία, υπήρξαν πάνω από 6.000.