«Αυτό που γίνεται στην Ευρώπη σήμερα γίνεται μια φορά στα 50 χρόνια. Είναι μια τεράστια ευκαιρία”, είπε χθες ο Τάσος Ροζολής, Πρόεδρος του ΣΕΚΠΥ   του Συνδέσμου Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού (ΣΕΚΠΥ), στη συνέντευξη Τύπου για την ανάπτυξη της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας ενόψει και των ανακοινώσεων για το 12ετές εξοπλιστικό πρόγραμμα των Ενόπλων Δυνάμεων και του ReaArm Europe. Δεν είναι τζάμπα λεφτά τα 800 δις. Τα 650 δισ, είναι με υπέρβαση του χρέους και άρα οι πολίτες θα τα πληρώσουν και τα 150 είναι δάνεια. Είναι μια τεράστια ευκαιρία και πρέπει να την αξιοποιήσει η Ελλάδα. Από τα 13 δις.  που  έχουμε δώσει μέχρι σήμερα   δεν έχουμε ξεπεράσει το 2 με 3% σε συμμετοχή. Θέλει λοιπόν στρατηγική».

Αναφέρθηκε στην πολύ μεγάλη σημασία που έχει το πρόγραμμα ReArm στην Ευρώπη, καθώς είναι κάτι που θα πρέπει να εκμεταλλευτεί η Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία προκειμένου να αποκτήσει υποδομές για το μέλλον.

1

«Χρειαζόμαστε μια αρμόδια δημόσια δομή που θα θέσει τη στρατηγική, έτσι ώστε να υλοποιηθεί η συμμετοχή κατά 30% στα εξοπλιστικά προγράμματα, η συμμετοχή της χώρας στο ReArm και σε όλες τις ευκαιρίες που θα εμφανιστούν οι οποίες δε θα είναι μόνιμες, θα είναι για ένα, δύο, τρία χρόνια. Θα φτιαχτούν οι κοινοπραξίες, θα φτιαχτούν τα εργοστάσια και μετά τελείωσε» τόνισε καταλήγοντας.

Τόνισε ότι η Ελλάδα των 10-11 εκατομμυρίων και με την υψηλή τεχνολογική δυναμική που έχει, θα μπορούσε να συμμετέχει σε όλα τα κοινοπρακτικά προγράμματα. “Αφού τελικά θα πάρουμε F-35 γιατί να μην είμαστε μέσα στην κοινοπραξία και σε οποιοδήποτε άλλο καινούργιο ευρωπαϊκό άρμα;” σημείωσε.

Στη συνέχεια αναφέρθηκε στις συμμετοχές της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας στα οπλικά συστήματα Stinger,Iris κ.α. «Αν σκεφτούμε λοιπόν πόσους πυραύλους έχουμε πάρει από την MBDA (Exocet, Meteor, Mika, Aster) δεν μπορώ να καταλάβω γιατί η Ελλάδα να μην είναι μέλος της κοινοπραξίας της MBDA», υπογράμμισε.

Και αναφέρθηκε στη μεγάλη επιτυχία της ΜΕΤΚΑ, τον τομέα μεταλλικών κατασκευών της Metlen, που όχι μόνο πήρε σοβαρό τμήμα του έργου στα Leopard αλλά το έκανε τόσο καλά που έκανε ασύμφορο για τους Γερμανούς να κάνουν την κατασκευή σε άλλη χώρα. Ειδικότερα τόνισε, ” η ΜΕΤΚΑ  στο Βόλο για τη σύμβαση, με τα Leopard κάνει σημαντικό μέρος του έργου. Από τα ελληνικά Leopard δόθηκε  σε ελληνικές εταιρείες το 30% του έργου και σε μία από αυτές έδωσε πολύ σοβαρό έργο,  στη ΜΕΤΚΑ να φτιάχνει κομμάτια του πύργου. Το αποτέλεσμα είναι ότι μετά από χρόνια η ελληνική εταιρεία με τους Έλληνες Μηχανικούς ανέπτυξε μεθόδους που κάνουν ασύμφορο στους Γερμανούς την κατασκευή σε άλλη χώρα”.

Χρειαζόμαστε στρατηγική για την επόμενη πενταετία

«Αυτό που μας λείπει σήμερα είναι η στρατηγική των επόμενων πέντε ετών, να αποφασίσουμε που θέλουμε να πάει η αμυντική βιομηχανία, τι θέλουμε να φτιάξουμε στην Ελλάδα. Γιατί εμείς σήμερα τα αντιμετωπίζουμε όλα ala cart, παίρνουμε Rafale γιατί βιαζόμαστε με μηδέν συμμετοχή, στις φρεγάτες καταφέραμε με διαπραγμάτευση και πίεση και σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου υπάρχει δέσμευση των Γάλλων για 12% συμμετοχή μέχρι τα επόμενα χρόνια μετά την τέταρτη Belharra θα ξεπεράσει το 15%. Άρα είναι εφικτό. Η Naval Group και η Fincantieri προσέφεραν πάνω από 30% για τις κορβέτες», επισήμανε ο πρόεδρος του ΣΕΚΠΥ.

Επίσης, αναφέρθηκε στο πάγιο αίτημα του ΣΕΚΠΥ για τη δημιουργία υφυπουργείου ή γενικής γραμματείας με αποκλειστικό αντικείμενο την αμυντική βιομηχανία. «Μέσα στο υπάρχον υπουργείο (Άμυνας) να υπάρξει μια διεύθυνση στην οποία να μπορεί να ηγείται στο βαθμό ενός γραμματέα ή ενός υφυπουργού και δεν είναι τυχαίο αυτό, πρέπει να είναι πάνω από τους κλάδους για να μπορεί να επιβάλλει πράγματα. Δεν μπορεί να είναι ένας απλός γενικός διευθυντής του υπουργείου και στο οποίο θα προσληφθεί κόσμος που θα μείνει για πολλά χρόνια. Όσες είναι οι υπηρεσίες που διαχειρίζονται το ΕΣΠΑ έτσι πρέπει να είναι και για την αμυντική βιομηχανία», τόνισε.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Κύπρου, είπε, όπου πριν από πέντε χρόνια για την Κυπριακή Αμυντική Βιομηχανία ήταν κάποιες λίγες εταιρείες και σήμερα έχουν εντυπωσιακή εξέλιξή. “Έχουν φτιάξει με τον αντίστοιχο ΣΕΚΠΥ Γενική Γραμματεία Αμυντικής Βιομηχανίας στην οποία προΐσταται ο Πρόεδρος Κυπριακής Δημοκρατίας και μετέχουν ο Υπουργός Άμυνας, οι Ένοπλες Δυνάμεις, στελέχη από τη βιομηχανία και έτσι αποφασίζει τη στρατηγική”.

Να μπει ιδιωτικός φορέας στην ΕΑΒ

Μιλώντας για τις δύο κρατικές εταιρείες, σχολίασε ειδικά για την ΕΑΒ ότι «χαροπαλεύει» ενώ θα έπρεπε να ανοίγει σαμπάνιες. Υπάρχουν συμβόλαια πάνω από 5 δισεκατομμύρια για Rafale και F-35και η ΕΑΒ δεν μπορεί να δει κανένα φως στο βάθος του τούνελ, πρέπει να βρεθεί λύση.

Πρέπει να βρεθεί λύση γιατί με τη μορφή που είναι σήμερα του, του δημοσίου, δεν μπορεί να κάνεις τίποτα, δεν μπορεί να λειτουργήσει έτσι μια αεροδιαστημική βιομηχανία. «Εάν δηλαδή είναι να παραμείνει με αυτήν την αρρωστημένη κατάσταση, εμείς πιστεύουμε ότι πρέπει να μπει μέσα ιδιωτικός φορέας, ο οποίος όμως ιδιωτικός φορέας με κάποιο συμβόλαιο. Να είναι ιδιοκτησία μιας ξένης εταιρείας, να έχει την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου. Και από εκεί πέρα το κράτος μπορεί να κρατήσει ένα ποσοστό», τόνισε ο κ. Ροζολής.

Ένας κλάδος με 400 οντότητες και πάνω από  15.000 εργαζόμενους

Ο κ. Ροζόλης, έδωσε κάποια στοιχεία για την ελληνική αμυντική βιομηχανία, σχολιάζοντας ταυτόχρονα ότι «δεν υπάρχει καμία αρμόδια αρχή, που να τα μαζεύει και να τα επικυρώνει και είναι στοιχεία που έχουν παρουσιαστεί από τη Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων».

«Σήμερα στην Ελλάδα, σύμφωνα με το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, σημείωσε ο κ. Ροζολής,  υπάρχουν περίπου 400 οντότητες, δηλαδή εταιρείες, ερευνητικά κέντρα, start-ups, κομμάτια από πανεπιστημιακά ιδρύματα, τα οποία ασχολούνται με την άμυνα. Ασχολούνται πάνω από 15.000 άνθρωποι και υπερβαίνει το 1,5 δισ. ο κύκλος εργασιών.

Από αυτές τις οντότητες, 100 ήδη συμμετέχουν σε προγράμματα του European Defence Fund (EDF) και μπορούμε να πούμε ότι αυτό είναι το success story της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας. Η Ελλάδα, ανάλογα με τον πληθυσμό της, είναι πρώτη σε συμμετοχές σε προγράμματα και σε κατακυρώσεις προγραμμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Φέτος συμμετέχουμε στο 57% των προγραμμάτων», επισήμανε ο πρόεδρος του ΣΕΚΠΥ.

Ο ΣΕΚΠΥ ιδρύθηκε το 1984  και σήμερα έχει 230 μέλη, εταιρείες της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας και θεωρούμε ότι ξεπερνάμε τους 14.000 ανθρώπους. Βέβαια, οι εταιρείες δεν είναι όλες 100% αμυντικές. Υπάρχουν εταιρείες που είναι 100% αμυντικές και υπάρχουν εταιρείες οι οποίες τα προϊόντα τους χρησιμοποιούνται και σε πολιτική χρήση.

«Επειδή λοιπόν δεν υπάρχει μια έγκυρη εικόνα ο ΣΕΚΠΥ έχει ξεκινήσει μια συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης το οποίο τώρα βρίσκεται σε επαφή με τη ΓΔΑΕΕ για να καταγράψουν για πρώτη φορά την αμυντική βιομηχανία», σημείωσε μεταξύ άλλων.

Γιατί χάθηκε η συμμετοχή κατά 30% των ελληνικών εταιρειών στα εξοπλιστικά

Ο πρόεδρος του ΣΕΚΠΥ αναφέρθηκε στη συνέχεια στο ζήτημα των προμηθειών θυμίζοντας ότι στο παρελθόν στην Ελλάδα είχαμε μέχρι το 2011 μια νομοθεσία η οποία απαιτούσε από κάθε εξοπλιστική προμήθεια  άνω των 10 εκατ. ευρώ 30%, Εγχώρια Προστιθέμενη Αξία (ΕΠΑ), δηλαδή θα έπρεπε πιστοποιημένα σε κάθε πρόγραμμα το 30% να έχει γίνει στη χώρα μας. Σε αυτό αν προσθέσουμε   και τα αντισταθμιστικά και τα Offset, που έφταναν στο 10%, άρα είχαμε ένα περίπου το 40% που έπρεπε να γίνει στη χώρα.

Δυστυχώς, το 2011 μέσα στη δίνη της κρίσης η τότε κυβέρνηση αποφάσισε να ακυρώσει πλήρως οποιαδήποτε μέτρο υπήρχε για την στήριξη αμοιβής της βιομηχανίας και να ακολουθήσουμε copy-paste την Ευρωπαϊκή Οδηγία του 2009. Το αποτέλεσμα ήταν ο περίφημος νόμος περί μη προμηθειών.

Το 2019 -2020 έγινε μια τροποποίηση χωρίς όμως να μπουν στην ουσία του νόμου παρά τις βελτιώσεις που έγιναν. «Αποτέλεσμα σήμερα να έχουμε διακρατικές συμφωνίες και απευθείας αναθέσεις γιατί μόνο έτσι μπορεί να γίνουν προμήθειες. Γι’ αυτό και όλες οι προμήθειες που έχουν γίνει μέχρι τώρα έχουν γίνει με τις εξαιρέσεις του νόμου. Δηλαδή κάθε προμήθεια που πηγαίνει στη Βουλή και βαφτίζονται οι όροι της σύμβασης, νόμος», τόνισε ο κ. Αν. Ροζολής.

Στη συνέχεια αναφέρθηκε στις βασικές θέσεις του ΣΕΚΠΥ οι οποίες όπως σημείωσε δεν είναι θέσεις συντεχνιακές. «Εμείς λέμε ότι η χώρα μας είναι αναγκασμένη να ξοδεύει ένα μεγάλο ποσό σε εξοπλισμούς. Μπορεί να συμβαίνει και σε εμάς ότι γίνεται σε όλες τις χώρες του κόσμου, να επιτυγχάνουν το λιγότερο 30% βιομηχανικές επιστροφές. Οι βιομηχανικές επιστροφές είναι η βελτιωμένη έκδοση της ΕΠΑ. Η εγχώρια προστιθέμενη αξία δηλαδή στο προϊόν που αγόρασες», τόνισε.

Στη συνέχεια ο πρόεδρος του ΣΕΚΠΥ αναφέρθηκε στις συμβάσεις follow on support που υπάρχουν και είναι για την εν συνεχεία τεχνική υποστήριξη καθώς τα κύρια οπλικά συστήματα ζουν στους στρατούς πάνω από 30 χρόνια.

Όπως τόνισε μεταξύ άλλων, στην Ελλάδα έχουμε ακόμα τα F-16 του 1988, έχουμε φρεγάτες που ξεπεράσανε τα 30 ή 40 χρόνια. Έχει υπολογιστεί ότι το κόστος για να κρατήσεις αυτά τα υλικά σε επιχειρησιακή ετοιμότητα ξεπερνάει τις 3 με 4 φορές της αγοράς.Δηλαδή αν δώσεις ένα δις για να αγοράσεις ένα καράβι θα ξοδέψεις άλλα δύο δις στα 40 χρόνια που το έχεις για να το κρατήσεις αξιόμαχο.

Επίσης, ο Αν. Ροζολής έφερε το παράδειγμα της αγοράς των F-35. «Όταν έχεις συμφωνήσει την τιμή και μετά ζητάς κάτι, είναι λογικό ότι ο πωλητής είτε μην σου το δώσει, είτε θα σου το δώσει με τέτοιους όρους που δεν θα αξίζει. Όλες οι χώρες λοιπόν τη διαπραγμάτευση την κάνουν πριν».