Στέλιος Χατζηιωάννου: Όρκος τιμής για αιώνια προσφορά

Ο Στέλιος Χατζηιωάννου δεν επιθυμεί να τραβάει τα βλέμματα του κόσμου. Στο Λονδίνο κυκλοφορεί με σμαρτ, στην Αθήνα μένει σε διαμέρισμα στο κέντρο (κυρίως κατοικεί στο Μονακό…). Και ενώ συνεχώς ανταποδίδει στην κοινωνία, με κάθε ευκαιρία, μέσω του Ιδρύματος Στέλιου Χατζηιωάννου εκείνος δεν το διαφημίζει ποτέ. Σε μια εποχή που οι ειδήσεις διαχέονται σε ιλιγγιώδεις ταχύτητες, αυτό αποτελεί αρετή, απόδειξη ταπεινοφροσύνης και γνήσιας ανιδιοτέλειας.

Από τότε που ο Στέλιος Χατζηιωάννου απέκτησε την κόρη του (το 2018 με την Ιρλανδέζα σύζυγό του Όρλα Μέρφι), η διάθεσή του για κοινωνικό έργο έχει αποκτήσει πιο στοχευμένο χαρακτήρα.

Φυσιολάτρης

Διότι έως τότε, ως άνθρωπος της προσφοράς άνοιγε την αγκαλιά του και άπλωνε τα χέρια σε πολλές διαφορετικές δράσεις. Τον ενδιέφερε για παράδειγμα το περιβάλλον, αποδείχθηκε συμπαραστάτης στο έργο της WWF και ad hoc υποστηρικτής σε άλλες οργανώσεις -όπως τη Φιλοζωική της Σαντορίνης (μετά την κακοποίηση στα γαϊδουράκια).

Αυτές οι πράξεις κοινωνικής αλληλεγγύης δεν κέρδιζαν τα φώτα της δημοσιότητας -τα περιβαλλοντικά θέματα δεν εκπέμπουν αρκετή λάμψη για τους Έλληνες και ο ίδιος αποφεύγει τη δημοσιότητα όταν πρόκειται για φιλανθρωπικό γεγονός.

Διότι ποιος γνωρίζει ότι προσφάτως στην έδρα του Ιδρύματος στο Μονακό, οργανώθηκε φιλανθρωπικό γεύμα (παρουσία του πρίγκιπα Αλβέρτου και του γενικού διευθυντή στο διεθνές WWF), συγκεντρώνοντας πόρους 340.οοο ευρώ για την προστασία του περιβάλλοντος;

Από το 2013 που διοργανώνει παρόμοιες δράσεις (δέκα στο σύνολό τους), οι δωρεές για δράσεις υπέρ του περιβάλλοντος αγγίζουν το 1,6 εκατομμύρια ευρώ.

Αγώνας για τα παιδιά

Όταν όμως απέκτησε την κόρη του, το ενδιαφέρον του για τον άνθρωπο αναζωπυρώθηκε. Ή μάλλον για την ακρίβεια εντατικοποιήθηκε. Διότι η ευρύτερη οικογένεια Χατζηιωάννου δεν έχει εγκαταλείψει ποτέ τους αγώνες υπέρ των παιδιών.

Για παράδειγμα, από το 2019 το Ίδρυμα Στέλιος Χατζηιωάννου μοιράζει σνακ στα παιδιά που μεγαλώνουν στον οργανισμό Το Χαμόγελο του Παιδιού. Το 2021 μοίρασε πάνω από 121.603 τσουρέκια λιανικής αξίας άνω των 121.603 ευρώ.

«Το δυστύχημα στα Τέμπη μάς γέμισε ανείπωτη θλίψη»

Η ουμανιστική του δράση κινείται πλέον σε υψηλές εντάσεις. Συγκλονισμένος από την εθνική τραγωδία στα Τέμπη στις 28 Φεβρουαρίου 2023, ανακοίνωσε μέσω του Ιδρύματος Στέλιος Χατζηιωάννου άμεση οικονομική ενίσχυση σε κάθε οικογένεια θανόντος. «Το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη μας γέμισε ανείπωτη θλίψη», ομολόγησε τότε ο ίδιος.

«Θα ήθελα να ευχηθώ τα συλλυπητήρια μου στις οικογένειες των θανόντων και ταχεία ανάρρωση στους τραυματίες. Γνωρίζω πολύ καλά πως η απώλεια της ανθρώπινης ζωής δεν αντικαθίσταται με τίποτα. Ωστόσο, θέλουμε να σταθούμε στο πλευρό των οικογενειών των θανόντων, προσφέροντας ένα άμεσο οικονομικό βοήθημα στους συγγενείς τους, ως μια ελάχιστη υποστήριξη σε αυτή τη δύσκολη στιγμή».

Μέχρι προχθές, είχαν ολοκληρωθεί τραπεζικές μεταφορές σε 56 συγγενείς (που έκαναν αίτηση μέσω σάιτ) ενώ το Ίδρυμα επεξεργάζεται ακόμη δύο. Το συνολικό ποσό της εφάπαξ δωρεάς ανέρχεται στις 560.000€.

Φαγητό από καρδιάς

Αλλά η τάση του για κοινωνική αλληλεγγύη εκφράζεται με (υπερβολική, ίσως) διακριτικότητα επί καθημερινής βάσεως. Εκεί που υπάρχει ουσία, χωρίς να συνοδεύεται ή να χρειάζεται κοινωνικά πάρτι για να ενισχυθεί.

Φανερώνεται πρόδηλα στα διάφορα συσσίτια σε συγκεκριμένα σημεία της Αθήνας, που το Ίδρυμα ονομάζει Φαγητό από καρδιάς.

Μέχρι το ξέσπασμα του κορονοϊού είχε προσφέρει σνακ σε διακόσιες χιλιάδες ανθρώπους στην Ελλάδα και στην Κύπρο.

Μόνο στην Αθήνα, το Ίδρυμα Στέλιος Χατζηιωάννου στεγάζεται σε πέντε ακίνητα. Το Ίδρυμα δραστηριοποιείται παράλληλα στην Κύπρο και στην Αγγλία -όπου δηλαδή υπάρχουν συμφέροντα της οικογένειας Χατζηιωάννου.

Εκπαίδευση πρώτα

Ο Στέλιος Χατζηιωάννου στηρίζει το σχολείο από το οποίο αποφοίτησε, τα Εκπαιδευτήρια Δούκα, μοιράζοντας υποτροφίες και αντιστοίχως μαθητές που προσδοκούν να σπουδάσουν στην Αγγλία (στο LSE και στο City University όπου και ο ίδιος σπούδασε). Ανάλογα, στηρίζει φέρελπεις σεφ και επιχειρηματίες με αναπηρία.

Μέσω του Ιδρύματος ανταποκρίνεται με ετοιμότητα απέναντι στις διάφορες κοινωνικές κρίσεις: Όπως μετά την πυρκαγιά στο Μάτι το 2018 ή τον σεισμό στην Τουρκία τον Φεβρουάριο του 2023).

Σε συνεργασία με τον Μπιλ Γκέιτς

Εξάλλου, ο Στέλιος Χατζηιωάννου βρίσκεται ανάμεσα στους λίγους δισεκατομμυριούχους παγκοσμίως που συμπεριλαμβάνονται στην πρωτοβουλία του Μπιλ Γκέιτς, της Μελίντα Φρεντς Γκέιτς και του Γουόρεν Μπάφετ με τίτλο The Giving Pledge.

Το The Giving Pledge αποτελεί ανοιχτή πρόσκληση στους πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου να δώσουν δημόσια και δεσμευτικά το λόγο τους ότι θα καταθέσουν το μεγαλύτερο μέρος του πλούτου τους σε κοινωφελείς σκοπούς είτε κατά τη διάρκεια της ζωής τους είτε με τη διαθήκη τους. Καλούνται να γράψουν δημόσια επιστολή εκθέτοντας τους λόγους για τους οποίους αναλαμβάνουν αυτή τη δέσμευση.

Από το 2010 που εγκαινιάστηκε, η πρωτοβουλία μετράει σήμερα 168 συμμετέχοντες από είκοσι μία χώρες του κόσμου. Ανάμεσά τους, ο Στέλιος Χατζηιωάννου συνιστά τον πρώτο ελληνοκύπριο καθώς και τον πρώτο κάτοικο από το Μονακό.

«Δεν είμαι σίγουρος ότι είμαι άξιος της τιμής να συμμετέχω σε αυτήν την ομάδα που απαρτίζεται από τόσο εξαιρετικά πρόσωπα», σημείωσε εκείνος στο επίσημο έγγραφο συμμετοχής του στην πρωτοβουλία Μπιλ Γκέιτς. Πράγματι, στην πρωτοβουλία The Giving Pledge συμμετέχουν μεγιστάνες του επιπέδου Έλον Μασκ και Μαρκ Ζούκερμπεργκ. 

«Στάθηκα τυχερός στη ζωή μου»

Το κείμενο της δημόσιας δήλωσής του διαπνέεται από συγκίνηση και εξομολογητική διάθεση.

Επισημαίνει ότι στάθηκε σταθερός στη ζωή του, τουλάχιστον δύο φορές. Καταρχήν, επειδή κληρονόμησε αξιόλογη περιουσία ως γιος του αυτοδημιούργητου ελληνοκύπριου εφοπλιστή Λουκά Χατζηιωάννου.

Και ύστερα επειδή «βρέθηκα στο σωστό σημείο την κατάλληλη στιγμή για να ξεκινήσω μια δική μου εταιρεία που πήγε καλύτερα από όσο θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ», ομολογεί ο Στέλιος Χατζηιωάννου. Την Stelmar την ίδρυσε σε ηλικία είκοσι πέντε ετών, τρία χρόνια πριν από την Easy Jet.

Ωστόσο παραδέχεται ότι «συγκρίνοντας την επιχείρησή μου με των υπολοίπων ορκισμένων, η δική μου δεν φαίνεται τόσο σπουδαία».

«Πλούσια παιδιά που δεν προσφέρουν»

Ωστόσο, «επειδή το 1995 (στα είκοσι οκτώ μου χρόνια) δημιούργησα την χαμηλών τιμών ευρωπαϊκή αεροπορική Easy Jet, και μετά απέκτησα σταθερή πηγή εσόδων από τον όμιλο easy θεωρώ τον εαυτό μου διπλά τυχερό». 

Έξι χρόνια αργότερα, η Easy Jet μπήκε στο χρηματιστήριο του Λονδίνου και σήμερα η αξία της υπολογίζεται στις 4.7 εκατομμύρια στερλίνες.

Διότι, όπως διευκρινίζει, δεν χρειάζεται να εργάζεται για να ζήσει. Επισημαίνει όμως ότι «ο κόσμος έχει γεμίσει πλούσια παιδιά που διάγουν τον βίο τους χωρίς να προσφέρουν τίποτα καλό στον κόσμο».

Εργάζομαι εξήντα ώρες τη βδομάδα

Ένα modus vivendi που ομολογεί πως δεν του ταιριάζει: «Τώρα είμαι πενήντα ετών (σ.σ. το 2017) και εργάζομαι εξήντα ώρες την εβδομάδα. Αλλά μόνο όταν έφτασα τα σαράντα άρχισα να ανταποδίδω στην κοινωνία, ό,τι μου είχε προσφέρει».

Πράγματι ίδρυσε το Ίδρυμα Στέλιος Χατζηιωάννου το 2011 και μάλιστα υπόκειται στην αγγλική νομοθεσία διότι στην Αγγλία δημιουργήθηκε το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του. Σε κάθε μία από τις έδρες του (Ελλάδα, Κύπρος, Μονακό, Αγγλία, αφιερώνεται σε διαφορετικά έργα).

Το μισό της περιουσίας μου

Και έτσι με την συγκεκριμένη επιστολή στο The Giving Pledge στο Ιδρυμα δεσμεύεται «να παραχωρήσω το μισό της περιουσίας μου («my estate») για να λειτουργήσει ως αιώνιο όχημα της κληρονομιάς μου …να κάνω για πάντα το καλό».

Ενώ όσο ζει εξακολουθεί απαρεγκλίτως «την επένδυση αξιόλογου μέρους του εισοδήματός μου σε κοινωφελή έργα κάθε χρόνο καθώς και περίπου το ένα τρίτο της εξηντάωρης εργασιακής εβδομάδας μου στη διαχείριση αυτών των δράσεων».

Και καταλήγει: «Πεποίθηση μου είναι ότι κανείς δεν έχει το μονοπώλιο σε καλές ιδέες γύρω από την φιλανθρωπία, και τα προβλήματα στον κόσμο μας δεν θα εξαφανιστούν ποτέ όλα. Οπότε πρέπει να συνεχίσουμε να βοηθάμε, με ό,τι μέσα διαθέτουμε, για πάντα…».

Στο Κυκλαδικό μουσείο, με έμπνευση την κόρη του

Ίσως απέκτησε περαιτέρω ευαισθησίες μετά την γέννηση της κόρης του. Διότι για πρώτη φορά ο Στέλιος Χατζηιωάννου συνεργάζεται (μέσω Ιδρύματος) με το περίφημο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης με δωρεά του για παιδικό διαγωνισμό ζωγραφικής.

Συγκεκριμένα πρόκειται για τον 10ο Παιδικό Διαγωνισμό Ζωγραφικής πανελλήνιας εμβέλειας με τίτλο «Άνθρωπος στο Κέντρο», που διοργανώνει το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.

Ο παιδικός διαγωνισμός ζωγραφικής εγκαινιάστηκε το 2013 με στόχο να δώσει στα παιδιά το έναυσμα να αναπτύξουν τη φαντασία τους και να γνωρίσουν τον κυκλαδικό πολιτισμό.

Θα συμμετέχει η μικρή Χατζηιωάννου;

Απευθύνεται σε παιδιά από τεσσάρων έως δεκαπέντε ετών (καθώς και στα Ειδικά Σχολεία και των δύο βαθμίδων εκπαίδευσης -δημοτικό, γυμνάσιο) και από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό. Καθώς επίσης και σε παιδιά και μαθητές από ειδικά σχολεία και κέντρα υποδοχής και ένταξης προσφύγων. Στο εξωτερικό (Ευρώπη, Αμερική, Αυστραλία), ο διαγωνισμός υποστηρίζεται από το Υπουργείο Εξωτερικών, τις Πρεσβείες και τα Προξενεία αλλά και από τα επί τόπου ελληνικά σχολεία.

Ίσως λοιπόν να συμμετάσχει σε αυτόν και η μικρή Χατζηιωάννου αφού έχει μόλις περάσει τα τέσσερα χρόνια ζωής.

Να ζήσει!

Πληροφορίες για τον 10ο διαγωνισμό ζωγραφικής

Τα παιδιά συμμετέχουν στον διαγωνισμό είτε μέσω του σχολείου τους ή υποβάλλοντας αυτόνομα αίτηση. Την αξιολόγηση των έργων και την ανακήρυξη των νικητών αναλαμβάνει η κριτική επιτροπή. Αποτελείται από σημαντικές προσωπικότητες του χώρου της τέχνης και του πολιτισμού.

Τα έργα θα πρέπει να σταλούν ταχυδρομικά έως τις 30 Μαΐου 2023 στα γραφεία του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης (Νεοφύτου Δούκα 4, 106 74, Αθήνα).